Toυ Μανώλη Ροζάκη
Όλοι, πιστεύω ότι, γνωρίζουμε το επίδικο τής σημερινής εποχής.
Μιλάμε φυσικά για την αδυναμία τού συστήματος να εκπληρώσει, ακόμη και τις βασικές λειτουργίες του, εξωθώντας μία κρίσιμη μάζα πολιτών στο περιθώριο.
Όταν όλο και περισσότεροι άνθρωποι αδυνατούν να πληρώσουν τούς λογαριασμούς τους, φτάνοντας στο σημείο, να επιλεγούν ανάμεσα στη θέρμανση ή τα βασικά είδη διατροφής, τότε κάτι δεν λειτουργεί σωστά.
Ο φόβος, η ανέχεια και η περιθωριοποίηση δεν είναι δυνατό να αποτελούν τα μόνα δήθεν εξελικτικά κίνητρα μίας κοινωνίας.
Η τάση αυτή συνδέεται, λοιπόν, με την ολοένα και αυξανόμενη πιθανότητα διάρρηξης τής κοινωνικής συνοχής. Η οποία δεν αφορά,τώρα πια, σε μια ακόμη θεωρητική συζήτηση, μεταξύ κοινωνιολόγων. Αντίθετα,δημιουργεί ένα εκρηκτικό μείγμα, στα θεμέλια λειτουργίας τής κοινωνίας.
Μάς αφορά όλους. Και πρέπει να το καταλάβουμε, να το αναγνωρίσουμε και να βρούμε άμεσα λύσεις.
Αυτό είναι το επίδικο.
Και, δυστυχώς, είναι γεγονός ότι, η κοινωνία μας έχει σταματήσει εδώ και καιρό να δημιουργεί τις τυπικές, έστω προϋποθέσεις ενσωμάτωσης των αδύναμων πολιτών, ενώ δεν φαίνεται και να παράγει τον ελκυστή μίας ανοδικής εξέλιξης της κοινωνικής ζωής.
Το αμερικανικό όνειρο, ειδικά στην ελληνική του βερσιόν, δεν πουλάει πια, γιατί αυτό το προϊόν εξαντλήθηκε. Η εναλλακτική πρόταση, μίας φοβικής, συντηρητικής και αντιδημοκρατικής κοινωνίας είναι μάλλον περισσότερο επικίνδυνη. Είναι επίσης και πρωτίστως μη λειτουργική, ακόμη και μέσα στη λογική τού πιο σκληρού και αδίστακτου καπιταλιστικού οικονομικού σχεδίου.
Τώρα βέβαια, αν υπάρχουν πράγματι κάποιοι που δεν το καταλαβαίνουν, καλά θα κάνουν, να μην εμποδίζουν τις προσπάθειες υπέρβασης αδιέξοδων. Σε ότι αφορά εκείνους πού κάνουν ότι δεν καταλαβαίνουν, ας τους αφήσουμε πίσω και μόνους, στον δικό τους γυάλινο κόσμο.
Το ενδιαφέρον λοιπόν πρέπει να εστιαστεί σε μία,φαινομενικά, αδόκιμη (εκ)φράση: την ανθρώπινη, δηλαδή, πλευρά της ανθρωπότητας.
Την ανάγκη για ένα νέο κοινωνικό παράδειγμα (υπόδειγμα).
Με όραμα και σχέδιο για την άμβλυνση των ανισοτήτων. Κοινωνική δικαιοσύνη, με ενσυναίσθηση και αλληλεγγύη για των συνάνθρωπο. Με συμπεριληπτικήοικονομική ανάπτυξη και σεβασμό στο περιβάλλον.
Εδώ δεν κρίνεται μόνον η ηθική, αλλά κυρίως η λειτουργικότητα ενός συστήματος.
Πρέπει επιτέλους να αναγνωρίσουμε ότι η υπερσυγκέντρωση πλούτου σημαίνει τελικά υπερσυγκέντρωση κινδύνων. Κινδύνων πού οδηγούν μόνο σε καταστροφές.
Γι’ αυτό και το άνοιγμα και η επιστροφή της πολιτικής στην κοινωνία, είναι η αναγκαία συνθήκη. Η επαναπρόσληψη δηλαδή της αγοράς των ιδεών, απέναντι στα αγοραία σχέδια των ανίδεων.
Την ικανή συνθήκη ας την αναζητήσουμε στην ανθρώπινη φαντασία, με την υπέρβαση απέναντι στο παράδοξο μίας υποτιθέμενης λογικής.
O homo ludens απέναντι στον homo economicus.
Σε κάθε περίπτωση“πάντων χρημάτων μέτρον εστίν άνθρωπος”.
Έτσι και το δικό μας πρόταγμα, οφείλει να αγγίξει τελικά το μέτρο τής ανθρώπινης αξιοπρέπειας…