Του Νίκου Ξυδάκη
Την Πέμπτη το βράδυ ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ομολόγησε την αδυναμία του επιτελικού κράτους να ανακόψει τις πυρκαγιές, αλλά και τη στρατηγική του: «Προτεραιότητα είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής… Θα ήταν ανέφικτο να σωθούν και οι περιουσίες και τα δάση». Η στρατηγική του είναι να μην έλθει αντιμέτωπος με το δικό του Μάτι. Εξ ου και οι αθρόες εκκενώσεις χωριών, οικισμών και προαστίων, ενώ οι πυρκαγιές εμαίνοντο ή αναζωπυρώνονταν ― και μαίνονται ακόμη. Διότι υπολογίζει ότι οι οικολογικές και οικονομικές ζημιές μπορούν να καλυφθούν πίσω από το τείχος μηντιακής σιωπής, αλλά οι νεκροί όχι.
Επικοινωνιακό damage control λοιπόν, για ένα ιστορικό κύμα πυρκαγιών στον χειρότερο καύσωνα της τριακονταετίας. Βαθύτατα ανήθικος υπολογισμός, που πηγάζει από το είδος ανήθικης αντιπολίτευσης που άσκησε ο Κυρ. Μητσοτάκης μετά το 2016, με κορύφωση το Μάτι και τη Συμφωνία των Πρεσπών. Βαθύτατα ανήθικος, διότι προκαλεί ανυπολόγιστες καταστροφές στο περιβάλλον, στις υποδομές, στον παραγωγικό ιστό, σε περιουσίες που δεν φτιάχτηκαν με θαλασσοδάνεια. Βαθύτατα ανήθικος διότι προκαλεί κύματα περιβαλλοντικών προσφύγων, ξεσπιτωμένων και πενήτων. Τέλος, υπολογισμός τρομακτικά αναποτελεσματικός.
Το επικοινωνιακό damage control θα συνεχιστεί από το επιτελείο του Μαξίμου. Ηδη διακινήθηκαν τα γνωστά σενάρια για τις ασύμμετρες απειλές και τους εμπρηστές. Ακόμη χειρότερα, διακινούνται σενάρια για κατάσταση πολιορκίας, για μερική άρση του Συντάγματος. Πρόκειται ασφαλώς για λαγούς προς μέτρησιν αντιδράσεων, αλλά είναι και μια ένδειξη για το πόσο μακριά είναι αποφασισμένοι να φτάσουν. Είναι αποφασισμένοι να κυβερνήσουν χωρίς λογοδοσία, χωρίς δημόσιο έλεγχο, με φιμωμένα ΜΜΕ, και με περιορισμό συνταγματικών ελευθεριών. Αυτή η πρακτική διακυβέρνησης δοκιμάστηκε με τα λοκντάουν της πανδημίας, ενόσω η Βουλή νομοθετούσε φαστ τρακ την αποδόμηση του κοινωνικού κράτους και την διανομή των εθνικών πόρων σε μια δράκα χορηγών.
Το μεγάλο ντιλ για το Ταμείο Ανάκαμψης
Εντούτοις, το ολοκαύτωμα της Εύβοιας, της Β. Αττικής, της Ηλείας κ.λπ. δεν αφήνει άθικτο τον Κυρ. Μητσοτάκη. Η οικονομική αποτίμηση θα είναι βαριά· θυμίζουμε ότι οι πυρκαγιές του 2007 είχαν αποτιμηθεί περί τα 3,5 δισ. Ευρώ. Τα τελευταία εικοσιτετράωρα ο Κυρ. Μητσοτάκης αγωνίζεται να διατηρήσει την εύνοια των ολιγαρχών που τον στήριξαν. Σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, ο Κυρ. Μητσοτάκης ζητά από τράπεζες και μεγαλοεπιχειρηματίες να συνδράμουν σε ένα ad hoc πακέτο αποζημιώσεων προς τους πληγέντες. Ενα είδος Ταμείου Μολυβιάτη ίσως, στο οποίο συγκεντρώθηκαν από δωρεές 220 εκατομ. ευρώ, πολλά εκ των οποίων διοχετεύθηκαν στην κεντρική κυβέρνηση ή σε μη πυρόπληκτους.
Κοινή μεριμνα, Μαξίμου και χορηγών, είναι να μη διαταραχθούν οι κατανομές των γιγάντιων πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και των ΕΣΠΑ, οι οποίοι έχουν δρομολογηθεί προς συγκεκριμένα καρτέλ συμφερόντων, με την εσπευσμένη νομοθέτηση, χωρίς διαβούλευση φυσικά με παραγωγικούς φορείς και χωρίς διακομματική συναίνεση.
Πρόκειται για ακόμη μία ανήθικη πολιτική πράξη, ιστορικών διαστάσεων: Η κυβέρνηση Μητσοτάκη, με εναπομένουσα κοινοβουλευτική ζωή δύο ετών, δεσμεύει την βαριά πληγωμένη χώρα έως τουλάχιστον το 2027, δεσμεύει πόρους περίπου 57 δισ. από το Ταμείο Ανάκαμψης και 34 δισ. από τα ΕΣΠΑ 2021-2027 (μαζί με τις υποχρεωτικές μοχλεύσεις ιδιωτικών κεφαλαίων). Ισως είναι τα περισσότερα χρήματα που έχουν εισρεύσει μαζεμένα τις τελευταίες δεκαετίες, και θα είναι καθοριστικά για την ανασυγκρότηση: είτε προς τη γιγάντωση ολίγων επιχειρηματικών ομίλων με ελάχιστη διάχυση πλούτου στον πληθυσμό και ελάχιστη προστιθέμενη αξία, είτε προς την αναδιάρθρωση του υπάρχοντος παρασιτικού παραγωγικού μοντέλου και διάχυση πλούτου προς όλο τον εθνικό κορμό.
Η αναδιάρθρωση πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης και των ΕΣΠΑ είναι εθνική προτεραιότητα. Ας μην ξεχνάμε ότι κατα τα δύο τρίτα οι πόροι του Ταμείου σχεδιαστικά πρέπει να κατευθυνθούν στην Πράσινη Ανάπτυξη και την Κοινωνική Συνοχή, αυτά ακριβώς που πλήττονται από το ολοκαύτωμα. Κι ας μην ξεχνάμε ότι και στις Βρυξέλες θορυβήθηκαν από τις αδηφάγες διευθετήσεις της ελληνικής κυβέρνησης, λ.χ. στην επικουρική ασφάλιση.
Ο νέος πολιτικός ανταγωνισμός
Η αναδιευθέτηση των πόρων, ουσιαστικά η παραγωγική πορεία της χώρας, θα είναι ένα από τα πολλά πεδία του πολιτικού ανταγωνισμού μετά το ολοκαύτωμα του Αυγούστου.
Ενα ολιστικό σχέδιο προστασίας και πρόληψης φυσικών καταστροφών, θα είναι ένα άλλο πεδίο. Ομοίως, η ριζική αναθεώρηση του περιβαλλοντοκτόνου νόμου Χατζηδάκη 4865/2020 και οπωσδήποτε η κατάργηση του άρθρου 48 και της εφαρμοστικής απόφασης της 4.7.2020, με την οποία αίρεται η αποδεικτική ισχύς όλων των δασικών χαρτών, κυρωμένων και μη, και μάλιστα αναδρομικά, είτε θίγονται από αντιρρήσεις είτε όχι. Με τον νόμο Χατζηδάκη εν ισχύι και το Δασολόγιο παγωμένο, δεν μπορεί να γίνει καμία σοβαρή συζήτηση για αναδασώσεις.
Η ασφυξία της δημοκρατίας και της κοινωνίας από το τείχος σιωπής των ΜΜΕ, αναδείχθηκε επίσης, με δραματικό τρόπο. Και για πρώτη ίσως φορά, μαζικά, αμφισβητείται από τον κόσμο αυτό το επικοινωνιακό τείχος. Αναλόγως μαζικά κινήθηκαν οι εθελοντές, παρά τον ανύπαρκτο εθνικό συντονισμό, και συγκροτήθηκαν δίκτυα αλληλεγγύης ενώπιον της ανθρωπιστικής κρίσης στην Εύβοια και στη Β. Αττική..
Για πρώτη φορά επίσης, τόσο μαζικά, εκδηλώνεται λαϊκή οργή, η οποία ενδέχεται να λάβει αντιπολιτικά χαρακτηριστικά. Ως εκ τούτου η πολιτική αντιπαράθεση αναμένεται να τροφοδοτηθεί από τα κάτω, από το διάχυτο αίσθημα αδικίας και εγκατάλειψης των πολιτών.
Η Αντιπολίτευση κινήθηκε σε χαμηλές θερμοκρασίες λόγου και αντιπαράθεσης, όσο διαρκούσε η καταστροφή. Αυτό θα αλλάξει. Ιδίως η Αριστερά και ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν κάθε λόγο να θέσουν στο επίκεντρο του πολιτικού ανταγωνισμού ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο, για δίκαιη ανάπτυξη, περιβαλλοντική ασφάλεια και αποτελεσματικό κοινωνικό κράτος, όπως το έχει απαγγείλει ήδη ο Αλ. Τσίπρας, και όχι μόνο αποσπασματικά το Ταμείο Ανάκαμψης, τον ενεργειακό σχεδιασμό, την πολιτική προστασία κ.ο.κ. Είναι αναγκαίο επίσης να ξεφύγει από τα μετατραυματικά σύνδρομα του δημοψηφίσματος και του Ματιού, με μια γόνιμη διαδικασία αυτοκριτικής, προωθητική προς το παρόν και το μέλλον.
Το σύστημα Μητσοτάκη έχει εφεδρείες
Το σύστημα Μητσοτάκη δεν θα απαγκιστρωθεί εύκολα από τη νομή της εξουσίας και των εθνικών πόρων. Θα προσπαθήσει να ενσωματώσει την κρίση των πυρκαγιών σε ένα υπερκομματικό ή υπερεθνικιστικό αφήγημα, θα επικαλεστεί ασύμμετρες απειλές, θα καταδικάσει τον λαϊκισμό των απεγνωμσένων, θα μοιράσει υποσχέσεις και χαρτζιλίκια, θα χρησιμοποιήσει ακόμη περισσότερη προπαγάνδα, θα αντιπολιτευθεί την αντιπολίτευση, θα εξαγοράσει ακόμη περισσότερους ινφλουένσερ και παπαγάλους. Κυρίως θα περιμένει να κατακαθίσει η στάχτη, η τύρβη της ζωής να αραιώσει την οργή, για να καυχηθεί ιπάλι ότι εγγυάται την περίφημη κανονικότητα στον κατάκοπο πληθυσμό.
Το πήλινο ειδώλιο του Μωυσή ράγισε στην Εύβοια και στη Βαρυμπόμπη, ακόμη και στα μάτια ψηφοφόρων του. Αλλά το σύστημα του έχει εφεδρείες: Τον αντισύριζα ψυχισμό (ή και ψύχωση), το τείχος προπαγάνδας, ακόμη και την αδίστακτη μόχλευση της ακροδεξιάς αντιπολιτικότητας και του ανορθολογισμού που γεννιέται πάλι μέσα από τις στάχτες και τα μπόλια. Είναι αδίστακτοι.
AΠΟ ΤΟ TVXS