Εξαιρετικά δυσοίωνες είναι οι προβλέψεις των ανθρώπων της αγοράς για το άμεσο μέλλον της ελληνικής οικονομίας, καθώς και για τις οικονομικές συνέπειες της υγειονομικής κρίσης στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Είναι χαρακτηριστικό, ότι έρευνα του Ινστιτούτου της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδος, προβλέπει τουλάχιστον 50.000 «λουκέτα» για το επόμενο διάστημα.
Ταυτόχρονα, οι μικρομεσαίοι επαγγελματίες, έμποροι και βιοτέχνες, νιώθουν ουσιαστικά απροστάτευτοι από τα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση για την οικονομική αντιμετώπιση της πανδημίας, αφού αυτά αφορούν ουσιαστικά μια μετάθεση των υποχρεώσεων των επιχειρήσεων, η οποία μπορεί να συνιστά μια πρόσκαιρη ανακούφιση, αλλά σίγουρα δεν αποτελεί την απαραίτητη, γενναία χρηματοδοτική «ένεση» για την οικονομική επανεκκίνηση, με όσο το δυνατόν μικρότερες συνέπειες, που ζητά η μικρομεσαία αγορά.
Για όλα τα παραπάνω, το Tvxs.gr συνομίλησε με τον πρόεδρο της ΓΣΕΒΕΕ, Γιώργο Καββαθά.
Αυτό που χρειάζεται η αγορά είναι χρήμα και ουσιαστική στήριξη
Σχετικά με τα μέτρα που έχει λάβει η κυβέρνηση, ο πρόεδρος της ΓΣΕΒΕΕ τα χαρακτηρίζει ως «μέτρα ανακούφισης», διότι «ουσιαστικά μεταθέτουν σε μεταγενέστερο χρόνο τις υποχρεώσεις των επιχειρήσεων προς το δημόσιο, τα ασφαλιστικά ταμεία, τις τράπεζες και τη μείωση του ενοικίου κατά 40%». Προσθέτει ωστόσο, ότι «αυτό που χρειάζεται η πραγματική οικονομία, η αγορά, είναι μέτρα επιχορηγήσεων, χρηματοδοτικών χορηγήσεων και βεβαίως ενεργοποίηση του ΕΣΠΑ, χωρίς τις γραφειοκρατικές διαδικασίες που είχαμε μέχρι τώρα, προγράμματα χρηματοδοτήσεων μέσων της Αναπτυξιακής Τράπεζας, έτσι ώστε να είμαστε έτοιμοι, μετά τη λήξη του συναγερμού, να ανοίξουν οι επιχειρήσεις και να μην χαθούν θέσεις εργασίας. Και βέβαια μέτρα φορολογικής στήριξης των επιχειρήσεων, όπως η κατάργηση της προκαταβολής του 100% για το τρέχον οικονομικό έτος».
Στα «τυφλά» προς την «επιστρεπτέα προκαταβολή»
Σε ό,τι αφορά στο μέτρο με την ευφάνταστη ονομασία «επιστρεπτέα προκαταβολή», ο Γ. Καββαθάς σχολιάζει πως «μπερδεύει και ο τίτλος». Διότι «οι περισσότεροι νομίζουν ότι πρόκειται για επιστροφή της προκαταβολής που δώδσαμε πέρυσι φορολογικά. Αλλά δεν είναι αυτό. Είναι μια δανειοδότηση, πενταετούς διάρκειας, από αυτά που ξέρουμε μέχρι στιγμής, με άγνωστο επιτόκιο, με ένα χρόνο περίοδο χάριτος, που σημαίνει ότι δεν πληρώνεις τον πρώτο χρόνο αλλά τα επόμενα τέσσερα χρόνια πρέπει να αποπληρωθεί το δάνειο.
»Βέβαια δεν ξέρουμε τις προϋποθέσεις με τις οποίες κάποιος θα κριθεί εάν έχει τη δυνατότητα να μπει σε αυτό το πρόγραμμα. Είμαστε λίγο στα τυφλά. Δεν είναι κακό το πρόγραμμα, αλλά είναι μικρό σε ύψος, 1 δισεκατομμύριο. Αν αναλογιστεί κάποιος ότι έχουμε περίπου 700.000 επιχειρήσεις, αντιλαμβάνεστε ότι είναι πάρα πολύ μικρό το ποσό το οποίο διατίθεται για το σκοπό αυτό.
»Ενδεχόμενα η κυβέρνηση να έχει προγραμματίσει επέκταση της χρηματοδότησης αν δει περισσότερους προσερχόμενους. Αυτό που ξέρω είναι ότι μέχρι στιγμής δεν είναι πάρα πολλοί αυτοί που έχουν υποβάλει αίτηση στο συγκεκριμένο πρόγραμμα και αυτό αφορά προφανώς αυτό που προείπα. Οτι δηλαδή δεν ξέρει κάποιος που ενδιαφέρεται με ποιες προϋποθέσεις και με ποιο επιτόκιο θα πάρει αυτό το δάνειο».
Δεκάδες χιλιάδες και εκατοντάδες χιλιάδες απολύσεις «λουκέτα» προ των πυλών
Ποια είναι όμως η εκτίμηση του προέδρου της ΓΣΕΒΕΕ για το τι περιμένει την ελληνική οικονομία, δεδομένων των δυσοίωνων προβλέψεων όλων των οικονομολόγων για την παγκόσμια οικονομία; «Αντιλαμβάνομαι και ως μαχόμενος επαγγελματίας τις συνέπειες που θα έχει αυτή η κρίση στην οικονομία. Θα δώσουμε στη δημοσιότητα μια έρευνα που έχει κάνει το ινστιτούρο της ΓΣΕΒΕΕ, μέσα από μια δημοσκοπική προσπάθεια που έγινε με την εταιρεία MARC.
Επεξεργαζόμαστε τα στοιχεία, αλλά τα πρώτα από αυτά προβλέπουν 50.000 λουκέτα στο επόμενο διάστημα. Επιχειρήσεις οι οποίες είτε δεν θα ανοίξουν, είτε θα ανοίξουν και θα κλείσουν. Εάν υπολογίσουμε ότι κατά μέσο όρο απασχολούνται τρία άτομα μαζί με τον επιχειρηματία, μιλάμε για τουλάχιστον 300.000 ανέργους».
«Ξαφνικός θάνατος»
«Η λογική του ντόμινο είναι πολύ έυκολο να λειτουργήσει» συνεχίζει ο Γ. Καββαθάς. Όπως η «έλλειψη ή μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος». «Γι’ αυτό πρέπει να υπάρξουν χρηματοδοτικά εργαλεία και φορολογικές ελαφρύνσεις. Καθώς και επιδότηση των θέσεων εργασίας, ένα πρόγραμμα που εμείς ζητάμε να είναι μέχρι του τέλος του 2020. Να επιδοτηθεί από τον ΟΑΕΔ ή από προγράμματα η απασχόληση. Αυτό αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει.
»Εάν δεν γίνουν αυτά θα είναι πάρα πολύ δύσκολο οι επιχειρήσεις να ανταποκριθούν γιατί το βασικότερο πρόβλημα είναι, και ίσως δεν το έχουμε αναδείξει στη χώρα όσο έπρεπε, το εξής: Ότι η χώρα δεν ήταν σε εποχή κανονικότητος. Η χώρα έρχεται μετά από μια δεκαετή κρίση, η οποία έχει ανοιχτές πληγές. Μην ξεχνάμε ότι το ληξιπρόθεσμο ιδιωτικό χρέος ξεπερνάει τα 200 δισεκατομμύρια ευρώ. Στη φάση του “βγάζω το κεφάλι από το νερό”, ουσιαστικά μιας ανάκαμψης που έρχεται απότο 2017 – ’18, με μία σταθεροποίηση της οικονομίας, όχι ουσιαστική ανάκαμψη, έρχεται να αντιμετωπίσει μια υγειονομική κρίση η οποία ήταν πρωτοφανής. Μια πανδημία που δεν έχει ζήσει η κοινωνία μας τα τελευταία 100 χρόνια. Αντιλαμβάνεστε ότι μας βρήκε σε άσχημη καμπή.
»Και οι συνέπειες είναι λίγο μεγαλύτερες γιατί έχουμε να αντιμετωπίσουμε και τον ξαφνικό θάνατο. Γιατί ουσιαστικά οι επιχειρήσεις που έκλεισαν με εντολή της πολιτείας μετά τις 10 Μαρτίου, στερούνται οποιουδήποτε εσόδου, ενώ ταυτόχρονα έχουν υποχρεώσεις. Ανεξάρτητα εάν αυτές μετατίθενται τρεις ή έξι μήνες».
Από τον «ξαφνικό θάνατο» του μικρομεσαίου επαγγελματία θα προκύψει συγκεντροποίηση της αγοράς σε λιγότερα χέρια; «Εκ των πραγμάτων, ακόμη και η λειτουργία των e-shop δημιουργεί συγκεντροποίηση στους μεγαλύτερους παίκτες. Να σας φέρω ένα απλό παράδειγμα: Χιλιάδες εμπορικές επιχειρήσεις έχουν και e-shop. Πόσες από αυτές βλέπετε να κάνουν διαφήμιση στην τηλεόραση; Άρα σημαίνει ότι έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα οι μεγάλοι παίκτες στην αγορά, έναντι των μικρών που δεν έχουν την ίδια προσβασιμότητα στον τομέα της διαφήμισης. Άρα είναι σίγουρο ότι μέσα στη συγκυρία αυτή θα έχουμε μεγαλύτερη συγκεντροποίηση της αγοράς σε λιγότερους παίκτες. Αυτό είναι το ένα.
»Δεύτερον, αυτό θα οδηγήσει σε ακόμη μεγαλύτερη συρρίκνωση των μικρών επαγγελματιών, άρα θα χτυπήσει τη δομή, την καρδιά της ελληνικής οικονομίας. Γιατί, κακά τα ψέμματα, το 80% των θέσεων εργασίας στη χώρα το έχουν αυτές οι επιχειρήσεις. Άρα θα έχουμε συνέπειες στον τομέα της ανεργίας. Αλλά και βέβαια στο πού και πώς θα κάτσει η ύφεση στην αγορά και γενικότερα στην οικονομία, γιατί οι προοπτικές δεν είναι καλές. Εγώ θα είμαι ικανοποιημένος αν έχουμε μια ύφεση της τάξεως του 7%, 8% αλλά πολύ φοβάμαι ότι θα το ξεπεράσουμε».