Του Βασίλη Πρασσά
Αξιότιμε κε Υπουργέ Εργασίας
Οι «νωπές» και πρώτες νομοθετικές παρεμβάσεις του νέου (και παλιού) υπουργού εργασίας κου Βρούτση με βρήκαν με το χέρι ήδη στο πληκτρολόγιο και τα πόδια βουτηγμένα σε μια παραλία της Χαλκιδικής (γιατί σαν τη Χαλκιδική δεν έχει …) και άπτομαι της ευκαιρίας να ολοκληρώσω το άρθρο μου που μέσα στις λίγες γραμμές του, επιχειρεί να καταγράψει το πλήθος των κακώς – και στο νομικό και στο ουσιαστικό τους σκέλος – κειμένων της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας για τις οποίες θα πρέπει επιτέλους να ασχοληθεί κάποιος σοβαρά απλοποιώντας τόσο το νομικό πλαίσιο όσο και την καθημερινότητα των λογιστών, φοροτεχνικών, στελεχών μισθοδοσίας.
Αξιότιμε κε Υπουργέ
… και συνέχιζε με την αναφορά σε όλα όσα θα πρέπει να αλλάξουν, να τροποποιηθούν, να διορθωθούν και δεν σας το κρύβω ότι ο κος Υπουργός με πρόλαβε με τις 2 διατάξεις που καταργήθηκαν:
1. Βάσιμος Λόγος Απόλυσης
Ως πρώτο (μεταξύ πρώτων) από τα θέματα που είχα σκεφτεί να αναφερθώ ήταν σίγουρα ο «Βάσιμος Λόγος Απόλυσης» που πραγματικά έπεσε σαν κεραυνός εν αιθρία όταν πριν από λίγους μήνες τον νομοθέτησε η προηγούμενη ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας.
Είχα εξαρχής εκφράσει την αντίθεσή μου στη τότε διάταξη και είχα γράψει:
Η υπό ψήφιση διάταξη δεν παρέχει καμία επιπλέον εξασφάλιση στους εργαζομένους, καθώς αυτή προϋπήρχε ούτως ή άλλως. Το μόνο το οποίο θα επιφέρει είναι
α) την αύξηση των συμβάσεων ορισμένου χρόνου και
β) την αύξηση των απολύσεων.
Δυστυχώς επιβεβαιώθηκα τόσο σύντομα και για τις δύο προβλέψεις ενώ με προβληματισμό έβλεπα τα εξής:
Πλήθος εργοδοτών, προσπαθώντας να φυλάξουν τα νώτα τους, να ξεκινούν διαδικασία για εξπρές «αξιολογήσεις» εργαζομένων που θα δημιουργούσαν μαξιλάρι ασφαλείας για μελλοντικές απολύσεις
Πλήθος εργαζομένων να θεωρεί (κατόπιν νομικών συμβουλών) ότι μπορεί να ακυρώσει μια απόλυση προσφεύγοντας στα δικαστήρια
Παράλληλα είχα τονίσει ότι η συγκεκριμένη διάταξη θα οδηγήσει τόσο σε στιγματισμό εργαζομένων (κατά την απόλυσή τους) καθώς τις περισσότερες φορές θα «αξιολογούνται» αρνητικά, όσο και σε χιλιάδες προσφυγές εργαζομένων στα δικαστήρια όπου θα πρέπει ο εργοδότης να αποδεικνύει το γιατί ο εργαζόμενος δεν είναι ικανός κ.λ.π. κάτι το οποίο σαφέστατα είναι πολύ θολό και υποκειμενικό.
Και πριν καν στεγνώσει το μελάνι, οδηγηθήκαμε σε εκατοντάδες προσφυγές εργαζομένων στα δικαστήρια όπου με βάση τα ελληνικά δεδομένα, θα εκδικαστούν σε βάθος 5ετίας …
Και όλα αυτά χωρίς πραγματικά να υπάρχει κάποιος ουσιαστικός λόγος προστασίας των εργαζομένων καθώς η προστασία προϋπήρχε με το αρ.24 του Αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Χάρτη
Για το μόνο σημείο που διατηρώ επιφυλάξεις είναι για το αν είναι συνταγματικά νόμιμη η κατάργηση της διάταξης αναδρομικά (δηλαδή από την αρχική της εφαρμογή).
2. Ευθύνη Εργολάβου & Υπεργολάβου
Άλλη μια νομοθετική παρέμβαση της προηγούμενης ηγεσίας που πραγματικά την χαρακτήρισα εξ αρχής αδιανόητη. Διότι είναι πραγματικά αδιανόητο να ευθύνεται ο «εργολάβος» για παραβάσεις που πιθανώς να κάνει ο «υπεργολάβος» όσον αφορά την τήρηση της εργατικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας.
Από την πρώτη μέρα εφαρμογής του μέτρου, οδηγηθήκαμε σε μια κατακόρυφη αύξηση της γραφειοκρατίας όσον αφορά τον έλεγχο της νομιμότητας. Και σας αναφέρω ένα πρόσφατο πραγματικό γεγονός.
Μια εταιρεία η οποία είχε αναθέσει την καθαριότητα των εγκαταστάσεων της σε μια εξωτερική εταιρεία καθαρισμού έπρεπε πλέον, όσον αφορά τους εργαζομένους της β’ εταιρείας, να ελέγχει:
Αν έχουν προσληφθεί. Αν είναι σωστά ασφαλισμένοι. Αν τηρείται επακριβώς το ωράριό τους. Αν διαθέτουν πίνακα προσωπικού όπου να αποδεικνύεται η εργασίας τους. Αν αποστέλλεται εγκαίρως η ΑΠΔ για να καταχωρηθούν τα ένσημά τους. Αν πληρώνονται εμπρόθεσμα οι εισφορές. Αν καταβάλλονται στην τράπεζα οι αποδοχές των εργαζομένων
Μιλάμε για μια ανεξέλεγκτη γραφειοκρατία για τους λογιστές/φοροτεχνικούς αλλά και μια μεταφορά της ευθύνης στο άμεσο εργοδότη που κατά την άποψή μου ήταν πέρα για πέραν άδικη.
Και τώρα συνεχίζω την αναφορά μου σε αρκετές ακόμη διατάξεις που χρίζουν διόρθωσης ή κατάργησης
3. Υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή αδείας
Είχα χαρακτηρίσει εξαρχής ως «πρωταπριλιάτικο αστείο» τη συγκεκριμένη ρύθμιση που καθιστούσε εκ των προτέρων υποχρεωτική την καταχώρηση της χορηγούμενης ετήσιας άδειας στο ΠΣ «ΕΡΓΑΝΗ» έως και μία (1) ώρα μετά την έναρξη πραγματοποίησής της.
Η προηγούμενη ηγεσία του υπουργείου είχε τονίσει ότι αυτή η ρύθμιση έγινε για προστασία των εργαζομένων και τότε είχα αναφέρει ότι ο εργαζόμενος ήταν ούτως ή άλλως προστατευμένος καθώς ο εργοδότης είχε την υποχρέωση:
Να αναγράφει την ετήσια άδεια στον εκκαθαριστικό σημείωμα αποδοχών κάθε μήνα
Να δέχεται «αίτηση αδείας» από τον εργαζόμενο για κάθε άδεια
Να υποβάλλει ετησίως και ηλεκτρονικά στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ το Ε11 με το σύνολο των χορηγούμενων ημερών και αποδοχών αδείας για το σύνολο των εργαζομένων
Να τηρεί (επί 5ετίας) το Βιβλίο Αδειών
Είχα επίσης τονίσει την αδυναμία της τεχνικής εφαρμογής του μέτρου αναφέροντας τα εξής:
Θεωρώ δεδομένο ότι οποιοσδήποτε βάλει την υπογραφή του σε αυτή τη διάταξη, δεν έχει περάσει ούτε απ’ έξω από ένα λογιστικό γραφείο ή ένα λογιστήριο ή ένα τμήμα προσωπικού μιας επιχείρησης. Διότι αν περνούσε έστω απ’ έξω τότε θα καταλάβαινε ότι κι οι εργαζόμενοι αυτού του κλάδου, απασχολούνται 5ήμερο και 8ώρο και όχι 7ήμερο και 24ωρο. Εκτός αν με τις νέες συνήθειες, γίνεται υποχρεωτική και η 7ήμερη απασχόληση επί 24ώρου βάσεως ΜΟΝΟ για τον κλάδο των λογιστών – φοροτεχνικών.
Εκτός αν κάποιος μπορεί να απαντήσει σε κάποια από τα ακόλουθα απλά ερωτήματα:
Πως θα γίνει η ηλεκτρονική υποβολή αν κάποιος εργαζόμενος αιτηθεί άδεια το Σάββατο ή την Κυριακή;
Πως θα γίνει η ηλεκτρονική υποβολή αν κάποιος εργαζόμενος μιας νυχτερινής βάρδιας αιτηθεί άδεια την τελευταία στιγμή γιατί πολύ απλά του έτυχε κάτι
Πως θα γίνει η ηλεκτρονική υποβολή σε πλήθος αδικαιολόγητων απουσιών της τελευταίας στιγμής στα επισιτιστικά καταστήματα που απασχολούν εργαζόμενους τα απογεύματα, τα βράδια και το ΣΚ
Πόσα λεπτά χρειάζονται (ακόμη για χρησιμοποιείς την πλέον σύγχρονη εφαρμογή μισθοδοσίας) για να κάνεις έστω μια υποβολή στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ για έναν εργαζόμενο. Φανταστείτε τι θα πρέπει να γίνεται το καλοκαίρι που λαμβάνει άδεια το σύνολο των εργαζομένων. Ίσως τελικά από το σύνολο των εργαζομένων που θα λάβουν άδεια, να εξαιρεθούν όσοι ασχολούνται με θέματα μισθοδοσίας
Να σημειώσω βέβαια ότι παρά την ψήφιση του νόμου, η διάταξη δεν εφαρμόζεται καθώς εκκρεμεί η εγκύκλιος του Υπουργείου Εργασίας κάτι που ελπίζω, να μην γίνει ποτέ από την νέα ηγεσία
Επόμενη διάταξη η οποία δημιούργησε ένα πραγματικό αλαλούμ ήταν η ακόλουθη:
4. Η ηλεκτρονική υποβολή της Υπερεργασίας
Από 1η Σεπτεμβρίου που έγινε υποχρεωτική η ηλεκτρονική υποβολή, είχα εκφράσει – επίσημα και ανεπίσημα – την αντίδρασή σου καθώς είχα τονίσει τον κίνδυνο (και δυστυχώς επιβεβαιώθηκα) για επιβολή προστίμων σε εργοδότες λόγω της τεχνικής αδυναμίας τους να δηλώσουν εγκαίρως τις μικρουπερβάσεις ωραρίων που δεν σήμαιναν απαραίτητα και υπερεργασία. Χαρακτηριστικό παράδειγμα ήταν η φωνή απόγνωσης φοροτεχνικού γραφείου από μια πανέμορφή πόλη της Κρήτης όπου επιβλήθηκε πρόστιμο σε 3 πελάτες του, εμπορικά καταστήματα, γιατί κλιμάκιο ελεγκτών βρήκε μέσα σε αυτά εργαζόμενους να απασχολούνται 5 και 10 λεπτά πέραν του ωραρίου τους κάτι το οποίο φυσικά συνέβη λόγω του ότι έπρεπε αυτοί οι εργαζόμενοι να κλείσουν το κατάστημα ακριβώς μετά τη λήξη του ωραρίου λειτουργίας των εμπορικών καταστημάτων.
Είχα επίσης διατυπώσει τις επιφυλάξεις μου για την αδυναμία εφαρμογής του μέτρου αναφέροντας τα εξής:
Και αναρωτιέται κανείς το πόσο εύκολο είναι να προβλεφθεί τυχόν ανάγκη για μικρουπερβάσεις ωραρίων. Αλλά ακόμη κι αν προβλεφθεί πόσο εφικτό είναι να υπάρξει έγκαιρη γνωστοποίηση αυτών των υπερβάσεων; Και πόσο πιθανό είναι να έχει γνώση ο εργοδότης για τέτοιες περιπτώσεις που μπορεί να προκύπτουν – πέραν της πραγματικής ανάγκης -είτε από άγνοια του εργαζομένου είτε από ελαφρά αμέλειά του.
Φυσικά, από τότε εισήχθη η δυνατότητα ηλεκτρονικής υποβολής και με SMS κάτι το οποίο – σύμφωνα με ψίθυρους από την πρωτεύουσα – δεν εφαρμόζεται σχεδόν από κανέναν!!!
1 χρόνο μετά, συνεχίζω κι επιμένω ότι όσον αφορά την υπερεργασία, πρέπει να επανέλθουμε στο προηγούμενο καθεστώς, δηλαδή την μη γνωστοποίησης προσθέτοντας μάλιστα ότι η Υπερεργασία δεν είναι Υπερωρία και αποτελεί μέρος του νομίμου ωραρίου του εργαζομένου.
Σημ: Το νόμιμο εβδομαδιαίο ωράριο ενός εργαζομένου είναι: 45ωρο επί 5ημέρου, 48ωρο επί 6ημέρου. Το δε συμβατικό ωράριο είναι το 40ωρο σε 5ήμερο και 6ήμερο
Να τονίσω εδώ ότι όσον αφορά την ηλεκτρονική γνωστοποίηση της Υπερωρίας, δεν τίθεται θέμα διαφωνίας παρότι εκεί υπήρχε ούτως ή άλλως η υποχρέωση καταγραφής και υπογραφής από τον εργαζόμενο
Συνεχίζω την καταγραφή των προβληματικών διατάξεων με κάτι το οποίο θεωρώ ότι ίσως να αποτελεί την πιο άδικη διάταξη της τελευταίας 10ετίας και δεν είναι άλλη από:
5. Τα υπέρογκα πρόστιμα για Υπέρβαση Ορίων Εργασίας
Ας δούμε ωστόσο ποια είναι τα πρόστιμα για τη «Χρονική Υπέρβαση Ορίων Εργασίας», άρα και για τη μη γνωστοποίηση της υπερεργασίας (Ν.4144/2013)
ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ ΠΡΟΣΤΙΜΟ :
>1-10 ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ:Πρόστιμα:1500€ 750€ 750€
>11-50 ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ :Πρόστιμα: 3000€ 1500€ 1500€
>51-150 ΕΡΓΑΖΌΜΕΝΟΙ : Πρόστιμα :6000€ 3000€ 3000€
>151-250 ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ: Πρόστιμα :7500€ 3750€ 3750€
>250 ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΟΙ: Πρόστιμα: 15000 € 7500€ 7500€
Παραδείγματα:
Έστω δηλαδή εταιρεία με 300 άτομα προσωπικά όπου κατά τον έλεγχο διαπιστώνεται υπέρβαση ωραρίου κατά 15’ από έναν εργαζόμενο. Το πρόστιμο είναι 15.000€. Δηλαδή πρόστιμο υψηλότερο κι από το πρόστιμο για ανασφάλιστο εργαζόμενο. Αν μάλιστα κάτι τέτοιο συμβεί για 3 εργαζόμενους το πρόστιμο θα είναι 30.000€!
Έστω σε ένα εμπορικό κατάστημα που απασχολεί 3 εργαζόμενους, γίνεται έλεγχος 10’ μετά την λήξη του ωραρίου τους και τους βρίσκει να εργάζονται κανονικά. Το πρόστιμο είναι 3.000€!!!
Αν είναι δηλαδή δυνατόν, το να δουλέψει κάποιος μισή ή μία ώρα παραπάνω χωρίς αυτό να δηλωθεί, να θεωρείται σοβαρότερη παράβαση από το να δουλεύει κάποιος χωρίς πρόσληψη και ασφάλιση. Απίστευτο κι όμως ελληνικό!!!
Η πρόταση μου είναι να αλλάξει η κατηγοριοποίηση αυτής της παράβασης και να πάψει να θεωρείται πολύ υψηλή και αντίστοιχη της ανασφάλιστης εργασίας
Βέβαια εδώ θα πρέπει επιτέλους να ξεκαθαρίσει το τοπίο σχετικά με την αναντιστοιχία των προστίμων από τους αρμόδιους ελεγκτικούς μηχανισμούς του Υπουργείου Εργασίας δηλαδή από τον Σ.ΕΠ.Ε και τον Ε.Φ.Κ.Α. όσον αφορά την παράβαση της υπέρβασης του ωραρίου. Συγκεκριμένα:
Α) Έλεγχος από Σ.ΕΠ.Ε. ή Οικονομική Υπηρεσία
Αν κατά τη διάρκεια ελέγχου διαπιστωθεί εργασία πέραν του ωραρίου η οποία δεν είναι δηλωμένη (π.χ. υπερεργασία ή υπερωρία ή επιπλέον εργασία σε μερική απασχόληση) τότε τα πρόστιμα είναι αυτά τα οποία αποτυπώθηκαν λίγο πιο πάνω:
Β) Έλεγχος από Π.Ε.Κ.Α.
Αν κατά τη διάρκεια ελέγχου διαπιστωθεί εργασία πέραν του ωραρίου η οποία δεν είναι δηλωμένη (π.χ. υπερεργασία ή υπερωρία ή επιπλέον εργασία σε μερική απασχόληση) τότε το πρόστιμα κρίνονται κατά περίπτωση:
Αν είναι πλήρης απασχόληση τότε πιθανότατα δεν θα επιβληθεί κανένα πρόστιμο
Αν είναι μερικής απασχόληση τότε θα μετατραπεί η μερικής απασχόληση σε πλήρης από την ημερομηνία πρόσληψης ή από την τελευταία αλλαγή σύμβασης
Αν είναι εκ περιτροπής απασχόληση τότε θα μετατραπεί η εκ περιτροπής απασχόληση σε πλήρης από την ημερομηνία πρόσληψης ή από την τελευταία αλλαγή σύμβασης
6. Τα ωράρια εργασίας των Οδηγών Φορτηγών και τα ανεξήγητα πρόστιμα
Άλλο ένα οξύμωρο στα ελληνικά εργατικά δρώμενα αποτελεί ο τρόπος που αντιμετωπίζονται οι οδηγοί όσον αφορά την τήρηση του ωραρίου εργασίας τους.
Τα χρονικά όρια εργασίας των οδηγών φορτηγών αυτοκινήτων στην Ελλάδα καθορίζονται από τον Ευρωπαϊκό Κανονισμό (ΕΚ) 561/2006 ο οποίος συγκεκριμένα ορίζει ότι:
Ο ημερήσιος χρόνος οδήγησης δεν πρέπει να υπερβαίνει τις 9 ώρες. Ωστόσο, ο ημερήσιος χρόνος οδήγησης μπορεί να παρατείνεται σε 10 ώρες κατ΄ ανώτατο όριο, όχι περισσότερες από δύο φορές στη διάρκεια της εβδομάδας
Επιπλέον υπάρχουν και και οι εξής υποχρεώσεις:
Α) Βιβλίο Δρομολογίων: Το βιβλίο δρομολογίων ισχύει για τους εργαζόμενους με σχέση εξαρτημένης εργασίας και αποτυπώνει τα χρονικά όρια εργασίας του οδηγού συμπεριλαμβανόμενης της ώρας εκκίνησης και άφιξης του δρομολογίου
Β) Ταχογράφος: Τα φορτηγά αυτοκίνητα άνω των 3,5 τόνων έχουν υποχρέωση τήρησης και συσκευής ελέγχου, δηλαδή ταχογράφου. Η συσκευή αυτή καταγράφει τα στοιχεία που προβλέπουν οι ρυθμίσεις τα χρονικά όρια του οδηγού και του συνοδηγού
Γίνεται επίσης ευκόλως κατανοητό ότι για τους οδηγούς φορτηγών, είναι πολλές φορές εξαιρετικά δύσκολο να υπάρχει ακριβής ώρα έναρξης και λήξης του ωραρίου εργασίας τους. Π.χ. φόρτωση/εκφόρτωση από/σε λιμάνια, αναμονή σε τελωνεία, λιμάνια, αεροδρόμια κ.λ.π. όπου είναι σύνηθες φαινόμενο να υπάρχουν σημαντικές καθυστερήσεις που στην ουσία καθιστούν αδύνατη την τήρηση της δηλωμένης ώρας έναρξης και λήξης του ωραρίου εργασίας σύμφωνα με την εθνική νομοθεσία (πίνακας προσωπικού κ.λ.π.).
Ωστόσο, από τα παραπάνω γίνεται αντιληπτό ότι ο ελεγκτικός μηχανισμός μπορεί εύκολα να διαπιστώσει αν γίνονται ουσιαστικές παραβάσεις (είτε από το βιβλίο δρομολογίων είτε από τον ταχογράφο), παρ’ αυτά, επιβάλλει συχνά (και άδικα) πρόστιμα για υπερβάσεις ωραρίων π.χ. αντί να ξεκινήσει το ωράριο στις 09.00 και να λήξει στις 17.00, άρχισε στις 12.00 γιατί καθυστέρησε το καράβι από την Κίνα και θα λήξει στις 20.00 και ευρέθη ο οδηγός στις 18.30 να είναι εκτός ωραρίου.
Είναι συνεπώς αναγκαίο, να δοθεί λύση στο μείζον αυτό θέμα και να σταματήσουν να επιβάλλουν τέτοιου είδους (υπέρογκα) πρόστιμα.
Συνεχίζω την καταγραφή των διατάξεων που πρέπει οπωσδήποτε να καταργηθούν κάνοντας αναφορά σε μια διάταξη που παρότι – κατά την ταπεινή μου άποψη – θα έπρεπε να έχει καταργηθεί με την ασφαλιστική μεταρρύθμιση του 2016, ίσως τελικά «ξεχάστηκε» και συνεχίζει και ταλαιπωρεί πλήθος εργοδοτών και εργαζομένων ενώ παράλληλα αποτελεί και μια διαδικασία που τελικά ενισχύει την εισφοροδιαφυγή.
7. Η «εκκρεμότητα» με τα Τεκμαρτά Ημερομίσθια
Ενώ λοιπόν ο νόμος 4387/2016 ήρθε για να ξεκαθαρίσει το ασφαλιστικό τοπίο θεωρώντας ως βασικό δεδομένο ότι οι εισφορές θα προκύπτουν για όλους (εργαζομένους, ελεύθερους επαγγελματίες, μετόχους και μέλη δ.σ., διαχειριστές και εταίρους κ.λ.π.) με βάση τα εισοδήματα και τις αμοιβές τους, φαίνεται ότι τελικά θύμισε σε όλους μας μια πολύ πετυχημένη διαφήμιση μιας εταιρείας κινητής τηλεφωνίας (ληστεία σε τράπεζα) όπου ΟΤΑΝ ΛΕΜΕ ΟΛΟΙ, ΕΝΝΟΟΥΜΕ ΟΛΟΥΣ ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΕΚΕΙΝΟΥΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΜΑΣ ΣΥΜΦΕΡΕΙ…
Και για να μιλάμε σοβαρά αλλά και κατανοητά, σύμφωνα με τη φιλοσοφία και τις αρχές του νόμου, θα έπρεπε να έχουν καταργηθεί τα Τεκμαρτά Ημερομίσθια για κάθε περίπτωση (σερβιτόροι και βοηθοί, μπάρμαν, dj, μουσικοί, περιοδεύοντες, πωλητές, κομμωτήρια κ.λ.π.) και σε περίπτωση που δεν προέκυπτε εισόδημα από εξαρτημένη εργασία, να εφαρμοζόταν η γενική διάταξη του νόμου, δηλαδή ο υπολογισμός εισφορών με βάση τα κατώτατα όρια μισθών και ημερομίσθιών.
Κάτι τέτοιο φυσικά δεν έγινε ποτέ με συνέπεια να συνεχίζουν να καταβάλλονται υπέρογκες εισφορές (και μάλιστα ανεξαρτήτου μερικής ή πλήρους απασχόλησης) που πολλές φορές ξεπερνούν ακόμη και τις αποδοχές που λαμβάνουν οι εργαζόμενοι (π.χ. εργαζόμενοι σε επιστιτιστικά επαγγέλματα) ή τελικά να οδηγούμαστε σε πολύ συχνές περιπτώσεις εισφοροδιαφυγής
Μήπως ήρθε η ώρα να κλείσει κι ο κύκλος των τεκμαρτών ημερομισθίων;
Κλείνοντας βέβαια την αναφορά μου σε προβληματικές αποφάσεις, εγκυκλίους, διατάξεις, ρυθμίσεις δεν θα μπορούσα να μην κάνω αναφορά στην:
8. Υποχρεωτικότητα Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας
Από πέρσι το καλοκαίρι που ξεκίνησε η κήρυξη της γενικής υποχρεωτικότητας συλλογικών συμβάσεων εργασίας που ήταν (και είναι) εν ισχύ διαμορφώθηκε ένα νέο μισθολογικό πλαίσιο για αρκετές κατηγορίες εργαζομένων όπως:
· Ξενοδοχοϋπάλληλοι
Εργαζόμενοι ενοικιαζόμενων δωματίων και διαμερισμάτων
Εργαζόμενοι σε ταξιδιωτικά γραφεία
Εργαζόμενοι σε ναυτιλιακά πρακτορεία και ναυτιλιακές επιχειρήσεις
Εργαζόμενοι σε καπνοβιομηχανίες
Τραπεζοϋπάλληλοι
Εδώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία μία κλαδική σύμβαση που έχει υπογραφεί από εργοδότες που απασχολούν το 51% των εργαζομένων του κλάδου μπορεί να κηρυχθεί γενικώς υποχρεωτική για όλον τον κλάδο από τον υπουργό Εργασίας, συνεπώς να ισχύει υποχρεωτικά και για τους εργοδότες/επιχειρήσεις που δεν την έχουν υπογράψει. Ο έλεγχος της προϋπόθεσης για το κατά πόσον μια κλαδική σύμβαση εργασίας καλύπτει το 51% των εργαζομένων του κλάδου διενεργείται από το ανώτατο Συμβούλιο Εργασίας (ΑΣΕ).
Εδώ θα ήθελα να εκφράσω μια εύλογη απορία:
Η Σ.Σ.Ε. των ενοικιαζόμενων δωματίων, υπογράφτηκε από όλους αυτούς τους χιλιάδες μικροϊδιοκτήτες ενοικιαζόμενων δωματίων που έφτασαν στο σημείο να καλύπτουν το 51% των εργαζομένων του κλάδου;;;
Θα μου επιτρέψετε, χωρίς να αμφισβητώ την νομιμότητα της κήρυξης της υποχρεωτικότητας, να μπορώ με μεγάλη βεβαιότητα να σας αναφέρω ότι σχεδόν το σύνολο αυτών των ιδιοκτητών δεν εφάρμοζαν αυτή την συλλογική σύμβαση και οι εργαζόμενοι τους αμείβοντας με την Εθνική Γενική Συλλογική Σύμβαση Εργασίας
Βέβαια η υποχρεωτικότητα κάποιων συμβάσεων δημιούργησε και περαιτέρω σοβαρά προβλήματα λειτουργικότητας και εφαρμογής της όπως π.χ.
Η υποχρεωτικότητα στα Ναυτιλιακά Πρακτορεία:
Θα ήθελα λοιπόν να κάνω μια αναφορά στην αλλαγή που επήλθε (ή μήπως όχι;;;) στις αποδοχές π.χ. ενός εργαζομένου που έβγαζε εισιτήρια για ένα καράβι ο οποίος πριν την υποχρεωτικότητα, αμειβόταν με την Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.
Α) Έστω εργαζόμενος άγαμος, με πτυχίο Τ.Ε.Ι., χωρίς προϋπηρεσία:
Με Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.: 650€
Με Σ.Σ.Ε. Ναυτιλιακών Πρακτορείων: 1140€
Β) Έστω εργαζόμενος έγγαμος με 2 παιδιά, με πτυχίο A.E.I. , χωρίς προϋπηρεσία:
Με Ε.Γ.Σ.Σ.Ε.: 650€
Με Σ.Σ.Ε. Ναυτιλιακών Πρακτορείων: 1450€
Τα παραπάνω παραδείγματα καταγράφονται απλά για να δείξουν την ανακολουθία που υπάρχει μεταξύ των νομίμων κατωτάτων μισθών/ημερομισθίων και κάποιων κλαδικών συλλογικών συμβάσεων που είναι σήμερα εν ισχύ.
Βέβαια δεν θα μπορούσα να μην αναφερθώ στους ξενοδοχοϋπαλλήλους και στις αποδοχές αυτών.
Ο αυξημένος φόρτος εργασίας στα νησιωτικά Σ.ΕΠ.Ε. λόγω της εφαρμογής (;) της Σ.Σ.Ε. των ξενοδοχουπαλλήλων
Τα πρώτα δείγματα της κήρυξης ως υποχρεωτικής της Σ.Σ.Ε. των ξενοδοχουπαλλήλων σίγουρα δεν είναι τα αναμενόμενα σύμφωνα με όσα – πανηγυρικά – τονίστηκαν όταν κηρύχθηκε πέρσι η σύμβαση ως υποχρεωτική.
Αυτό γίνεται εύκολα αντιληπτό αν περάσεις μια βόλτα από τα Σ.ΕΠ.Ε. των μεγάλων νησιών της χώρας όπου οι καταγγελίες των εργαζομένων για εργατικές παραβάσεις είναι αμέτρητες.
Και γίνεται αντιληπτό ότι το μέτρο της υποχρεωτικότητας των συλλογικών συμβάσεων δημιούργησε μεν, συνθήκες και προοπτικές αύξησης των αποδοχών, προκάλεσε δε, έντονες πιέσεις και προβλήματα βιωσιμότητας σε πλήθος επιχειρήσεων που δεν μπορούσαν ή δεν είχαν προβλέψει την ραγδαία αύξηση του εργοδοτικού κόστους.
Και ας μας πει τουλάχιστον κάποια επίσημη πηγή αν τελικά υπήρξε αύξηση των αποδοχών των εργαζομένων ή τελικά αυτή αύξηση αντισταθμίστηκε με γενική μείωση των απασχολούμενων ξενοδοχοϋπαλλήλων.
Ανεπίσημα και στα πλαίσια των πολλών επαφών με στελέχη της αγοράς, σας αναφέρω ότι και μείωση επήλθε κατά τη φετινή χρονιά στον αριθμό των ξενοδοχοϋπαλλήλων (για να αντισταθμιστεί η αύξηση του κόστους που προκάλεσε η καθολική υποχρέωση εφαρμογής της Σ.Σ.Ε. Ξενοδοχοϋπαλλήλων) και πλήθος συμφωνιών με εργαζόμενους έγιναν «κάτω από το τραπέζι» που έχουν επακόλουθα ως αποτέλεσμα την εισφοροδιαφυγή.
Και αναρωτιέμαι τελικά τι θα συμβεί, αν όλες αυτές οι συμβάσεις που είναι σήμερα σε ισχύ και κηρύχτηκαν ως υποχρεωτικές, δεν ανανεωθούν! Θα επιστρέψουμε στο προηγούμενο καθεστώς; Θα επανέλθουμε σε αμοιβές κατώτατων μισθών και ημερομισθίων; Θα διαγραφούν οι εργοδότες από τους φορείς που υπέγραψαν τις συλλογικές συμβάσεις για να μην έχουν υποχρέωση της εφαρμογής τους; Θα έχουμε μεγάλη αναντιστοιχία μισθών μεταξύ παλιών και νέων εργαζομένων ή μήπως τελικά η παλιοί εργαζόμενοι γίνουν με έμμεσο τρόπο νέοι; Εύχομαι ειλικρινά να μην δημιουργηθεί ένα νέο αλαλούμ αντίστοιχο με αυτό που ζήσαμε το 2012!
Το «δήθεν» 5ήμερο στους Ξενοδοχοϋπαλλήλους
Και μιας που έκανα αναφορά στους Ξενοδοχοϋπαλλήλους, δε θα μπορούσα να μην σχολιάσω την δήθεν «Υποχρεωτική τήρηση του 5ημέρου» στα ξενοδοχεία εποχικής λειτουργίας
Η Σ.Σ.Ε. «επιβάλλει» 5ήμερο
αλλά λόγω φόρτου εργασίας επιτρέπει κατ’ εξαίρεση το 6ήμερο,
αλλά επειδή ο φόρτος εργασίας είναι μόνιμος, στην ουσία η εξαίρεση γίνεται κανόνας με συνέπεια,
το 6ήμερο να είναι μόνιμο και δεδομένο
κι επειδή το 6ήμερο δεν φτάνει, συνεχίζεται η απασχόληση και την 7η ημέρα,
κάτι που ο ΕΦΚΑ το δέχεται γιατί εισπράττει επιπλέον εισφορές,
κάτι που σημαίνει ότι και η ΑΠΔ δέχεται να δηλώνονται 30 ημέρες ασφάλισης (αντί για 25)
· κάτι που τελικά δέχεται και ο Σ.ΕΠ.Ε. γιατί ξέρει ότι δεν μπορεί να γίνει αλλιώς κι ότι αυτή είναι η πραγματικότητα
κάτι που το επιζητούν διακαώς οι εργαζόμενοι για να αποκομίσουν παραπάνω αποδοχές και παραπάνω ένσημα και στο τέλος ….
Όλοι είναι κερδισμένοι παρότι τίποτα δεν είναι νόμιμο!
Δηλαδή εδώ κάνουν όλοι τα στραβά μάτια και δεν μπορούν να κάνουν το ίδιο σε όλες τις άλλες περιπτώσεις;;; Αλήθεια τώρα;;;
Ως τελευταία άφησα την τοποθέτησή μου όσον αφορά την πρόσκληση του Υπουργείου Εργασίας σε όλους τους φορείς για να καταθέσουν τις απόψεις τους σχετικά με την αναβάθμιση του Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ
9. Τα προβλήματα στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ, η γραφειοκρατία και τα πρόστιμα
Θα μπορούσα για το θέμα αυτό να γράψω πολλές σελίδες ωστόσο επιλέγω να εστιαστώ σε 2 θέματα τα οποία δημιουργούν μεγάλη γραφειοκρατία όπως επίσης και ανασφάλεια στους εργοδότες
α) η ανάκληση της πρόσληψης και η υπογραφή του εντύπου της οικειοθελούς αποχώρησης από τον εργαζόμενο
Από την πρώτη ημέρα έναρξης του Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ δεν έχει δοθεί λύση στην δυνατότητα ανάκλησης πρόσληψης πριν την πραγματική ημέρα και ώρα έναρξης της εργασίας. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο, παρά του ότι έχει γίνει πρόσληψη εργαζομένου, αυτός να μην προσέρχεται στην εργασία. Ακόμη και σήμερα, παρότι τεχνικά είναι πολύ εύκολο να δοθεί δυνατότητα ανάκλησης, κάτι τέτοιο δεν έχει γίνει με συνέπεια να προκύπτει μεγάλη γραφειοκρατία και να μην είναι ακόμη ξεκάθαρη η σωστή διαδικασία ανάκλησης. Άλλοι τρέχουν στον ΟΑΕΔ, άλλοι στα Σ.ΕΠ.Ε. άλλοι στο ΕΦΚΑ και άλλοι «στα βουνά» μη γνωρίζοντας τι πρέπει να κάνουν, φοβούμενοι μάλιστα τυχόν μεταγενέστερα πρόστιμα
Μάλιστα το πρόβλημα αυτό διογκώθηκε με την υποχρέωση πλέον της υπογραφής του εργαζομένου κατά την οικειοθελή αποχώρηση όπου πολλές φορές είναι αδύνατον να βρεθεί επαφή με τον εργαζόμενο και είναι πλέον επιβεβλημένη η ανάγκη α) για δυνατότητα ηλεκτρονικής ανάκλησης της πρόσληψης, β) για εξαίρεση της υποχρέωσης υπογραφής του εργαζομένου στο έντυπο οικειοθελούς αποχώρησης αν αυτή γίνεται χωρίς τελικά να απασχοληθεί πραγματικά ο εργαζόμενος
β) οι εργασίες συντήρησης στο Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ και τα πρόστιμα στους εργοδότες.
· Είναι συχνό φαινόμενο να παρουσιάζονται «αρρυθμίες» στην λειτουργία του Π.Σ. ΕΡΓΑΝΗ που πολλές φορές συντηρείται, άλλες φορές δεν λειτουργεί, άλλες φορές αναβαθμίζεται. Είναι ωστόσο άξιο απορίας το πως είναι δυνατόν να μην ενημερώνονται για όλα αυτά τα τεχνικά κλιμάκια ελεγκτών Σ.ΕΠΕ. και Ε.Φ.Κ.Α. και πολλές φορές να επιβάλλονται πρόστιμα σε εργοδότες γιατί π.χ. δεν μπόρεσαν (γιατί δεν είχαν την τεχνική δυνατότητα) να δηλώσουν μια αλλαγή ωραρίου ή ακόμη και μια πρόσληψη της τελευταίας στιγμής. Για το θέμα αυτό έχει κάνει παρέμβαση και η Π.Ο.Φ.Ε.Ε.
Ολοκληρώνοντας την καλοκαιρινή μου «έπαρση» και έμπνευση θα ήθελα – χωρίς κομματικές και ιδεολογικές ταμπέλες – να απευθύνω παράκληση στην σημερινή ηγεσία του Υπουργείου Εργασίας, να ακουμπήσει πάνω στα καθημερινά προβλήματα όσων έχουν την υποχρέωση να εφαρμόσουν τεχνικά την εργατική και ασφαλιστική νομοθεσία, δηλαδή των λογιστών, των φοροτεχνικών, των εργασιακών συμβούλων, των στελεχών μισθοδοσίας και να εισακουστεί επιτέλους η φωνή της απόγνωσης που έχουν περιέλθει αδυνατώντας όχι μόνο να εφαρμόσουν όλες αυτές τις ρυθμίσεις αλλά κυρίως να ενημερώσουν α) τους εργοδότες για τα όρια της νομιμότητας β) τους εργαζόμενους για τα εργασιακά τους δικαιώματα
Υ.Γ. είχε πει κάποτε ο Καζαντζάκης:
Η πέτρα, το σίδερο, το ατσάλι δεν αντέχουν. Ο άνθρωπος αντέχει.
Εγώ θα προσθέσω … Ο λογιστής/φοροτεχνικός ΔΕΝ ΑΝΤΕΧΕΙ ΑΛΛΟ!
Υ.Γ.2. με αφορμή την εορτή της Μεγαλόχαρης, ας φωτίσει λίγο παραπάνω όλους τους «έχοντες την εξουσία» η Παναγιά κι ας δώσει σε όλους εμάς τους ταπεινούς λίγη παραπάνω δύναμη…
Χρόνια Πολλά και Καλό Δεκαπενταύγουστο!
*Εξειδικευμένου Συμβούλου Εργασιακών Θεμάτων της Epsilon Net
Από το eforologia.gr