Του Γιώργου Κασιμάτη
Καθημερινά τα δελτία ειδήσεων κατακλύζονται από περιστατικά που έχουν όλα τον ίδιο τίτλο. Προσφυγική κρίση.
Συνήθως τα φώτα της δημοσιότητας εστιάζονται σε τραγικά περιστατικά. Κάθε μέρα χάνονται ανθρώπινες ζωές. Άνθρωποι κάθε ηλικίας που ζητούν τη Γη της Επαγγελίας και χάνονται στα νερά της Μεσογείου. Δυστυχώς για όλους δεν θα είναι οι τελευταίοι.
Η Ευρώπη όμως τι κάνει; Είναι γεγονός ότι η αρχική αντίδραση ήταν πολύ χαλαρή ως ανύπαρκτη. Τελευταία όμως επιχειρείται να ενοποιήσει την πολιτική της ώστε να εμφανίσει μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα στην αντιμετώπιση του φαινομένου. Η κοινή πολιτική της ΕΕ έχει στόχο την διαχείριση των μεταναστευτικών ρευμάτων και προϋποθέτει την τήρηση του δικαίου και των διεθνών συμβάσεων. Συχνά όμως τα λόγια δεν συμβαδίζουν με την πραγματικότητα.
Η μεταναστευτική πολιτική μπορεί να διαχωριστεί:
-στην πολιτική για την ένταξη των νομίμως εγκατεστημένων μεταναστών, όπου εκεί υπάρχει η νόμιμη οδός των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων αλλά και η ευθύνη της ΕΕ και των εθνικών κρατών για την καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας.
– στην πολιτική της παροχής του ασύλου σύμφωνα με τις διεθνείς συμβάσεις και κυρίως με την σύμβαση της Γενεύης του 1951.
– και στην αποφασιστική καταπολέμηση της λαθραίας μετανάστευσης και της εμπορίας ανθρώπων.
Στο θέμα της νόμιμης μεταναστευτικής οδού θα πρέπει να σημειώσουμε ότι τα δικαιώματα στο Χάρτη Θεμελιωδών Δικαιωμάτων, θα πρέπει να εφαρμόζονται για όλα τα πρόσωπα εντός της ΕΕ συμπεριλαμβανομένου ιδιαίτερα του δικαιώματος της αίτησης ασύλου, του δικαιώματος για ουσιαστική νομική προστασία και του σεβασμού της αρχής της μη επαναπροώθησης.
Ειδικά για το ζήτημα της λαθρομετανάστευσης κομβικής σημασίας στοιχείο αποτελεί η συνεργασία των χωρών προέλευσης και διέλευσης. Η ανάπτυξη των εμπορικών συναλλαγών, η αναπτυξιακή βοήθεια και η πρόληψη των συγκρούσεων είναι κάποιες από τις πολιτικές που μπορούν να περιορίσουν τα αίτια που προκαλούν τα μεταναστευτικά ρεύματα. Ταυτόχρονα η ΕΕ θα πρέπει άμεσα να μεριμνήσει για τη διαφύλαξη των εξωτερικών συνόρων της. Ο συντονισμός των εθνικών κρατών μέσω κοινής ομάδας ειδικών φύλαξης, η ανταλλαγή δεδομένων μέσω Σέγκεν, Ευρωπόλ και μέσω του συστήματος δακτυλικών αποτυπωμάτων των αιτούντων άσυλο, του Eurodac, δεν φαίνεται να αρκεί για την αποτροπή και άλλων τραγωδιών. Ακόμα όμως και ένα πελώριο τείχος να χτίσουμε γύρω από την ΕΕ και αυτό οι απελπισμένοι άνθρωποι θα κατορθώσουν να το διαβούν. Η λύση βρίσκεται στην ενίσχυση της ευημερίας και στη στήριξη της Δημοκρατίας στις χώρες προέλευσης των μεταναστών. Όταν οι άνθρωποι αρχίζουν να ονειρεύονται στον τόπο τους δεν θα επιβιβαστούν ποτέ στο σαπιοκάραβο για να πάνε σε άλλες χώρες.
Η νέα πρόταση για την μετεγκατάσταση 120.000 προσφύγων εντός της ΕΕ σε συνέχεια της απόφασης για την μεταφορά 40.000 ο επικείμενος μόνιμος μηχανισμός εγκατάστασης, ο κατάλογος ασφαλών χωρών προέλευσης που θα διασφαλίσει την ταχύτατη επιστροφή αυτών των οποίων το αίτημα για άσυλο απορρίπτεται και οι δίαυλοι νόμιμης μετανάστευσης στην ΕΕ, έτυχαν ευρείας αποδοχής από το ΕΚ το οποίο με ψήφισμα του τη Πέμπτη 11/09/2015, ζητά από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να προχωρήσει σε θετικές προτάσεις που θα δημιουργήσουν μια σταθερή πολιτική μετανάστευσης και ασύλου για το μέλλον. Ας ελπίσουμε ότι αυτή η νέα προσέγγιση έστω και καθυστερημένα, θα δώσει τα επιθυμητά αποτελέσματα.