Γ. Ομήρου: “Χρειαζόμαστε νέο όραμα για την Κύπρο”

Γράφει η Ανδρούλα Ταραμουντά*

omirouoffsite.comcy_-456x300
Η δημοκρατία, πολιτική και οικονομική, αποκτά νόημα και περιεχόμενο, μόνο όταν οδηγεί σε μια κοινωνία ελευθερίας, αλληλεγγύης και συνοχής. Σήμερα, η δημοκρατία χρειάζεται ένα καινούργιο ζωογόνο άνεμο αξιοκρατίας, αξιοπρέπειας και εμπιστοσύνης, έναν άνεμο που θα σαρώσει τις στρεβλώσεις των πελατειακών σχέσεων και τις κάθε είδους διαμεσολαβήσεις στο Κράτος και για την προάσπιση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Μόνο έτσι θα «ξαναβρούμε την ψυχή μας». Ένα νέο όραμα για την Κύπρο, την Κύπρο που θέλουμε και που αξίζει στον λαό μας.

Λευκωσία: Είναι πικραμένος και δεν το κρύβει. Αποφεύγει να μιλά, μια στάση που τηρεί από την ημέρα της παραίτησής του από την κομματική προεδρία της ΕΔΕΚ.

Τα πιο πρόσφατα «κατηγορώ» εναντίον του και του τέως βουλευτή Λεμεσού Νίκου Νικολαΐδη υποχρέωσαν τον Γιαννάκη Ομήρου να ανοίξει έστω μερικώς τα χαρτιά του για τη διάδοχο κατάσταση στα ψηλά δώματα του κόμματος, το οποίο υπηρέτησε για χρόνια. Στέλνει μηνύματα με τον δικό του τρόπο και δηλώνει παρών στα πολιτικά δρώμενα του τόπου. Αναφέρεται με νόημα στις συνεργασίες τις πολιτικές που έγιναν επί των ημερών του.

Τονίζει εμφατικά την αναγκαιότητα για αλλαγές στον τόπο μας με κορυφαία αναγκαιότητα το πολιτικό σύστημα να υποβληθεί σε αυτοκριτική.

-Όντας πλέον εκτός ενεργούς πολιτικής δράσης πώς εισπράξατε τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών; 
Ως σήμα κινδύνου για τη δημοκρατία. Η συνεχώς αυξανόμενη αποχή οδηγεί σε μια ελλειμματική δημοκρατία. Οι πολίτες είναι απογοητευμένοι, θυμωμένοι, οργισμένοι. Δεν ωφελεί η άρνηση ανάληψης ευθυνών ή η απόπειρα μετακύλησής τους. Αυτή η στάση μόνο ως ευθυνόφοβος εκλαμβάνεται από τους πολίτες. Είναι αναγκαίο το πολιτικό σύστημα να υποβληθεί στην αναγκαία αυτοκριτική. Που είναι το πικρό, πλην όμως αναγκαίο φάρμακο για τη θεραπεία. Τα φαινόμενα διαπλοκής, διαφθοράς, το κυνήγι του εύκολου κέρδους, του άκρατου ατομικισμού, της απληστίας, της επιδειξιομανίας, του μιμητισμού, του νεοπλουτισμού, της ασυλλόγιστης ψηφοθηρικής διόγκωσης του δημόσιου τομέα, της σπεκουλαδόρικης συμπεριφοράς μικρομεγαλισμού των κυπριακών τραπεζών, της αποσάθρωσης των δικτύων κοινωνικής αλληλεγγύης είναι τα άνθη του κακού, αλλά και το εύφορο έδαφος στο οποίο εύκολα φύτρωσε και ευδοκίμησε η οικονομική και θεσμική κρίση. Που βρήκε την κυπριακή κοινωνία ανοχύρωτη, απογυμνωμένη από τον παραδοσιακό της χαρακτήρα που της επέτρεψε να αντιμετωπίσει την εθνική καταστροφή του 1974 και να επιτύχει την εθνική, οικονομική και κοινωνική αναγέννηση. Το κοινωνικό και οικονομικό μοντέλο που υιοθετήθηκε αργότερα οδήγησε σε κακοήθεις μεταλλάξεις σε όλους τους τομείς του δημόσιου βίου. Στην πολιτική, την οικονομία, την παιδεία, τους αξιακούς κώδικες της κοινωνίας.

 

Έχουμε ανάγκη από αλλαγές… 

Η προσωπική μου διαδρομή, τεσσάρων και πλέον δεκαετιών. Κάτω από τα λάβαρα της ΕΔΕΚ, βρέθηκα αντιμέτωπος με τη βία και τον φασισμό. Βρέθηκα στη φυλακή. Τραυματίστηκα από τους τραμπούκους της μισαλλοδοξίας και της υστερίας εναντίον του Προέδρου Μακαρίου που οδήγησαν τον τόπο στην εθνική καταστροφή. Υπήρξε ακόμα ο χώρος με τον οποίο τιμήθηκα για 35 ολόκληρα χρόνια με τη λαϊκή ψήφο. Χάριν του ευρύτερου εθνικού συμφέροντος εκπροσώπησα την ΕΔΕΚ σε μια Κυβέρνηση με την οποία είχα πολιτική και ιδεολογική διαφωνία. Το 1998, στη θέση του υπουργού Άμυνας. Σε μια συγκλονιστική περίοδο της κυπριακής Ιστορίας, δυστυχώς με θλιβερή κατάληξη. Από την οποία αποχώρησα, με το κεφάλι ψηλά, διαφυλάσσοντας τόσο τη δική μου προσωπική πολιτική ακεραιότητα και κατά συνέπεια όσο και εκείνη της ΕΔΕΚ.
Η προσωπική μου διαδρομή, τεσσάρων και πλέον δεκαετιών. Κάτω από τα λάβαρα της ΕΔΕΚ, βρέθηκα αντιμέτωπος με τη βία και τον φασισμό. Βρέθηκα στη φυλακή. Τραυματίστηκα από τους τραμπούκους της μισαλλοδοξίας και της υστερίας εναντίον του Προέδρου Μακαρίου που οδήγησαν τον τόπο στην εθνική καταστροφή. Υπήρξε ακόμα ο χώρος με τον οποίο τιμήθηκα για 35 ολόκληρα χρόνια με τη λαϊκή ψήφο. Σε μια συγκλονιστική περίοδο της κυπριακής Ιστορίας, δυστυχώς με θλιβερή κατάληξη. Από την οποία αποχώρησα, με το κεφάλι ψηλά, διαφυλάσσοντας τόσο τη δική μου προσωπική πολιτική ακεραιότητα και κατά συνέπεια όσο και εκείνη της ΕΔΕΚ.

Οι αλλαγές είναι τώρα αναγκαίες όσο ποτέ άλλοτε. Σε έναν κόσμο που μεταβάλλεται ραγδαία και γίνεται όλο και περισσότερο ανταγωνιστικός, η Κύπρος χρειάζεται τομές που θα σαρώσουν τις αγκυλώσεις του χθες και τα κατεστημένα του σήμερα. Χρειάζεται να δώσουμε πειστικές απαντήσεις για την ανάκτηση της αυτοδυναμίας του πολιτικού συστήματος, για ένα μοντέλο διακυβέρνησης που θα ρυθμίζει έναν σύγχρονο, αποκεντρωμένο, φιλικό και αποτελεσματικό δημόσιο τομέα. Απαλλαγμένο από το σαράκι των πελατειακών σχέσεων.

Η αλλαγή είναι όρος και προϋπόθεση για τη λειτουργία της δημοκρατίας. Αλλά και για την επανεκκίνηση της οικονομίας και τη δόμηση ενός νέου δικτύου κοινωνικής αλληλεγγύης. Η δημοκρατία, πολιτική και οικονομική, αποκτά νόημα και περιεχόμενο, μόνο όταν οδηγεί σε μια κοινωνία ελευθερίας, αλληλεγγύης και συνοχής. Σήμερα, η δημοκρατία χρειάζεται ένα καινούργιο ζωογόνο άνεμο αξιοκρατίας, αξιοπρέπειας και εμπιστοσύνης, έναν άνεμο που θα σαρώσει τις στρεβλώσεις των πελατειακών σχέσεων και τις κάθε είδους διαμεσολαβήσεις στο Κράτος και για την προάσπιση των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων. Μόνο έτσι θα «ξαναβρούμε την ψυχή μας». Ένα νέο όραμα για την Κύπρο, την Κύπρο που θέλουμε και που αξίζει στον λαό μας. Μόνο έτσι θα επανέλθει η χαμένη εμπιστοσύνη των πολιτών προς την πολιτική και το πολιτικό προσωπικό.
-Τη συρρίκνωση των ποσοστών της ΕΔΕΚ πώς την αξιολογείτε; Και τι απαντάτε σε όσους χρεώνουν σε εσάς και τον τέως βουλευτή Νίκο Νικολαΐδη ευθύνη για τα μειωμένα ποσοστά;
 Όταν μιλούν οι πολίτες, οι αξιολογήσεις περιττεύουν. Σε ό,τι αφορά τις ευθύνες μέχρι τώρα ήξερα ότι τις ευθύνες για τα εκλογικά αποτελέσματα τις έχουν οι ηγεσίες. Είναι παγκόσμια πρωτοτυπία να προβάλλεται ο ισχυρισμός ότι τις ευθύνες έχει η προηγούμενη ηγεσία η οποία ως γνωστό απομακρύνθηκε και παροπλίσθηκε. Η οποία συνεισέφερε στο μέτρο των δυνατοτήτων της. Ξέρετε, όταν ανέλαβα την προεδρία της ΕΔΕΚ το 2001 είχε εγκαταλείψει την ΕΔΕΚ το ήμισυ της ιστορικής ηγεσίας. Αυτό ωστόσο δεν αποτέλεσε λόγο συρρίκνωσης ποσοστών. Το αντίθετο. Πετύχαμε μια θεαματική αύξηση. Από το 6,5% του 2001, στο 9% σε δύο επόμενες βουλευτικές εκλογές. Άραγε υπήρξε προβληματισμός για το πώς επηρέασε το εκλογικό σώμα η απομάκρυνση ολόκληρης της Κοινοβουλευτικής Ομάδας; Ή για την αλλοίωση της επί 42 ολόκληρα χρόνια θέσης του Κινήματος για τη μορφή της λύσης του Κυπριακού; Ή για τον χειρισμό των πρακτικών του Εθνικού Συμβουλίου;
ΟΜΗΡΟΥ ΓΙΑΝΝΑΚΗΣ-Τι υπήρξε για σας η ΕΔΕΚ και τι είναι σήμερα; Έκλεισε οριστικά για σας αυτό το κεφάλαιο; 
Η ΕΔΕΚ υπήρξε κίνημα δημοκρατίας και εθνικών και κοινωνικών αγώνων. Οράματα, όνειρα, ελπίδες και προσδοκίες. Η προσωπική μου διαδρομή, τεσσάρων και πλέον δεκαετιών. Κάτω από τα λάβαρα της ΕΔΕΚ, βρέθηκα αντιμέτωπος με τη βία και τον φασισμό. Βρέθηκα στη φυλακή. Τραυματίστηκα από τους τραμπούκους της μισαλλοδοξίας και της υστερίας εναντίον του Προέδρου Μακαρίου που οδήγησαν τον τόπο στην εθνική καταστροφή. Υπήρξε ακόμα ο χώρος με τον οποίο τιμήθηκα για 35 ολόκληρα χρόνια με τη λαϊκή ψήφο. Χάριν του ευρύτερου εθνικού συμφέροντος ΓΙΑΚΟΥΜΑΤΟΣΣΣΣΣΣΣΣΣΣΣΣΣΣΣΣΣεκπροσώπησα την ΕΔΕΚ σε μια Κυβέρνηση με την οποία είχα πολιτική και ιδεολογική διαφωνία. Το 1998, στη θέση του υπουργού Άμυνας. Σε μια συγκλονιστική περίοδο της κυπριακής Ιστορίας, δυστυχώς με θλιβερή κατάληξη. Από την οποία αποχώρησα, με το κεφάλι ψηλά, διαφυλάσσοντας τόσο τη δική μου προσωπική πολιτική ακεραιότητα και κατά συνέπεια όσο και εκείνη της ΕΔΕΚ. Αφήνοντας πίσω θεμελιακές μεταρρυθμίσεις αξιοκρατίας που ισχύουν μέχρι σήμερα.
Με την ΕΔΕΚ δώσαμε τη μάχη με τον υπόλοιπο λαό για να μην περάσει το άδικο και ετεροβαρές σχέδιο Ανάν. Με την ΕΔΕΚ δώσαμε εκλογικές μάχες. Με την εκλογή μου στην προεδρία του Κινήματος πετύχαμε θεαματική αύξηση των ποσοστών του. Από 6,5% στις βουλευτικές εκλογές του 2001 το ανεβάσαμε σε δύο βουλευτικές εκλογές, το 2006 και το 2011, στο 9%. Βέβαια, ένας μικρός αριθμός προσώπων στην ηγεσία της ΕΔΕΚ είναι γνωστό ότι μεθόδευσε την απομάκρυνσή μου από την προεδρία της με τον γνωστό τρόπο.
Η παραίτησή μου ήταν και πάλι πράξη αξιοπρέπειας και διαφύλαξης της πολιτικής και ηθικής μου ακεραιότητας. Έτσι αντιλαμβάνομαι την πολιτική διαδικασία. Για μένα τα αξιώματα ουδέποτε υπήρξαν αυτοσκοπός και νομίζω ότι το έχω αποδείξει «έργοις». Με ρωτάτε αν αυτό το κεφάλαιο έκλεισε. Απαντώ. Η ιστορία δεν διαγράφεται. Παραμένω πιστός στην ιδεολογία μου, ως σοσιαλδημοκράτης και απλός στρατιώτης, demo1-Cδιατηρώντας ωστόσο τι θέσεις και τις απόψεις μου στη βάση των διαχρονικών θέσεων της ΕΔΕΚ. Σε απόσταση από κομματικά αξιώματα. Τιμώντας τον κόσμο της ΕΔΕΚ με τον οποίο συμπορεύτηκα για δεκαετίες σε ωραίους αγώνες για τη δημοκρατία και την εθνική και κοινωνική προκοπή.

Φυγομαχία η απουσία

-Όταν λέτε ότι θα παραμείνετε πολιτικά δραστήριος τι ακριβώς εννοείτε; Σίγουρα δεν είναι απλώς μέσα από κάποια ανακοίνωση ή ένα άρθρο.
Η πολιτική δράση με την ιδιότητα του ενεργού πολίτη δεν προϋποθέτει κατ’ ανάγκην πολιτειακό ή κομματικό αξίωμα. Η έκφραση απόψεων για τα μεγάλα προβλήματα που απασχολούν τον τόπο και τον λαό είναι πολιτική δράση. Όπως ήταν και στην περίοδο της πολιτικής μου παρουσίας, προτού έχω πολιτειακό ή κομματικό αξίωμα. Νομίζω ότι μετά από μια τόσο μακρά παρουσία στο πολιτικό προσκήνιο έχω χρέος να επικοινωνώ με τους πολίτες που θέλουν να ακούσουν τις απόψεις και τις θέσεις μου. 1_13Αυτό θα συνεχίσω να πράττω με αδιαπραγμάτευτη προσήλωση στις αρχές, τις ιδέες και τις αξίες στις οποίες πίστευα και εξακολουθώ να πιστεύω. Άλλωστε ζούμε στην Κύπρο της κατοχής και της παραβίασης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθερίας του λαού μας. Δεν νοείται απουσία. Κάτι τέτοιο θα ήταν φυγομαχία.
Πρόωρη η προεδρολογία
-Σας προβληματίζει η προοπτική για επανεμφάνιση μέσα από μια υποψηφιότητα, γιατί υπάρχει και η εντύπωση πως θα είστε υποψήφιος στις προεδρικές; Εάν σας παρουσιαστεί μια πρόταση για να είστε υποψήφιος θα τη δεχτείτε;
Πρώτον, προφανώς δεν είμαι απών για να επανεμφανιστώ μέσα από οποιαδήποτε υποψηφιότητα. Δεύτερον, η ενασχόληση με την προεδρολογία φτωχαίνει το περιεχόμενο της πολιτικής. Εκτοπίζει τις πολιτικές προτάσεις και τις ιδέες. Η πολιτική για μένα είναι στόχοι και οράματα. Αυτή πρέπει να είναι η προτεραιότητα και όχι μια πρόωρη προεδρολογία η οποία αποπροσανατολίζει από τα προβλήματα και το ουσιαστικό περιεχόμενο της πολιτικής.
Απαξιώθηκε το Εθνικό Συμβούλιο
-Το Εθνικό Συμβούλιο απαξιώθηκε ως θεσμός, γεγονός που οδηγεί σε τοποθετήσεις όπως: αναβαθμίστε το ή κλείστε το. Υπηρετήσατε για πολλά χρόνια σε αυτό το σώμα, είναι θέμα κανονισμών, λειτουργίας ή προσώπων που προκύπτει; Και πώς λύνεται το πρόβλημα; 
Θέλω να είμαι ειλικρινής. Συμμετείχα για δεκαετίες στο Εθνικό Συμβούλιο. Δυστυχώς ακολούθησε μια εξελικτική πορεία φθοράς και απαξίωσης. Υπήρξαν περίοδοι ειλικρινούς συλλογικής διαβούλευσης και ομοθυμίας. Χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπήρχαν διαφορετικές προσεγγίσεις και απόψεις. Η κατιούσα πορεία συνδέθηκε με περιχαρακώσεις, με μονόλογους και τη σκέψη ότι οι όποιες θέσεις διατυπώνονται θα μπορούσαν να επηρεάσουν ψηφοφοριακά το εκλογικό σώμα. Ο μόνος τρόπος επανίδρυσης του Εθνικού Συμβουλίου ως χρήσιμου θεσμού συλλογικής διαβούλευσης και συναποφάσεων είναι θέσπιση λεπτομερών κανονισμών που θα προδιαγράφουν τόσο τον τρόπο διατύπωσης θέσεων, όσο και τη λήψη των αποφάσεων. Που ως έναν βαθμό θα πρέπει να δεσμεύουν τον εκάστοτε Πρόεδρο. Διαφορετικά δεν θα έχει λόγο ύπαρξης. Ως ΕΔΕΚ είχαμε καταθέσει έναν τέτοιο ολοκληρωμένο κανονισμό επί προεδρίας Κληρίδη. Δυστυχώς έμεινε αναξιοποίητος.

Χωρίς κοινή ομπρέλα τα βήματα είναι μετέωρα

-Ο ενδιάμεσος χώρος μπορεί να συνυπάρξει κάτω από μια κοινή ομπρέλα;
Οι εμπειρίες του παρελθόντος πρέπει να είναι αρκούντως διδακτικές. Κοινή ομπρέλα, προϋποθέτει πολιτικές αλλά και ιδεολογικές συγκλίσεις. Χωρίς ιδεολογική όσμωση, κοινή ομπρέλα θα είναι απλώς επικάλυψη και απόκρυψη διαφορετικών προσεγγίσεων. Και τα βήματα θα είναι μετέωρα. Ωστόσο θα μπορούσαν να διερευνηθούν η δυνατότητα συγκλίσεων σε συγκεκριμένα θέματα και ο ανάλογος συντονισμός. Στο Κυπριακό, στην οικονομία, στην κοινοβουλευτική δράση. Βέβαια υπάρχουν ζητήματα όπου οι συγκλίσεις θα μπορούσαν να υπάρξουν και με άλλες πολιτικές δυνάμεις. Αυτό έχει αποδείξει η στάση κομμάτων σε διάφορες ψηφοφορίες στη Βουλή. Αναφέρομαι κυρίως στα θέματα οικονομίας και του κοινωνικού κράτους.
-Η Τουρκία με δύο κινήσεις έκλεισε δύο μέτωπα, με το Ισραήλ και τη Ρωσία. Τα νέα δεδομένα πώς επηρεάζουν την εξωτερική πολιτική και την ενεργειακή πολιτική της χώρας μας; 
Οι εξελίξεις αυτές είναι πολυσήμαντες και θα πρέπει να μελετηθούν άμεσα και επισταμένα. Δεν πρέπει να περνά καν από το μυαλό μας ότι δεν θα επηρεάσουν τόσο τους ενεργειακούς μας σχεδιασμούς, όσο και την πορεία του Κυπριακού, μέσα από το πρίσμα συμμαχιών και σύμπτωσης συμφερόντων. Επιβάλλονται άμεσα ανάλογες πολιτικές και διπλωματικές κινήσεις για εξισορρόπηση των αναμενόμενων αρνητικών επιπτώσεων. Πάντως η αναβάθμιση της γεωστρατηγικής, γεωπολιτικής και γεωοικονομικής θέσης της Κύπρου μετά την ανακάλυψη υδρογονανθράκων στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας εξακολουθεί να ισχύει και για πρώτη φορά στην ιστορία μας η γεωγραφική μας θέση από επαχθές βάρος και πηγή κακοδαιμονίας μετατρέπεται σε συγκριτικό πλεονέκτημα.

H τουρκική πλευρά πρέπει «να δώσει»

-Πώς εκτιμάτε την πορεία των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό; 

Με την επανάληψη των διαπραγματεύσεων, ύστερα από τα γεγονότα της Κωνσταντινούπολης, είναι επιτακτική ανάγκη πέραν της επιβαλλόμενης οριστικής διασαφήνισης της τουρκικής πλευράς επί όλων των μέχρι τώρα συζητηθέντων κεφαλαίων, δηλαδή της διακυβέρνησης, της οικονομίας, των σχέσεων με την Ε.Ε., των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και ελευθεριών και του περιουσιακού, να αρχίσει η συζήτηση επί των κεφαλαίων επί των οποίων η τουρκική πλευρά πρέπει «να δώσει». Γιατί, παρά τις αρχικές εξαγγελίες ότι θα υπήρχε «διασταυρούμενη» διαπραγμάτευση επί όλων των κεφαλαίων, αυτό που μέχρι τώρα γίνεται είναι η συζήτηση κεφαλαίων

OM-1
Αυτό που επιβάλλεται είναι η επιστροφή στη δημοκρατία. Είναι η ώρα να επιβληθεί η πολιτική επί των αγορών και η ισορροπία ανάμεσα στα συμφέροντα των μικρών και μεγάλων κρατών, μεταξύ φτωχότερων και πλουσιότερων, μεταξύ Βορρά και Νότου. Είναι η ώρα για ενδυνάμωση του κοινοβουλευτισμού, για να ενισχυθεί η δημοκρατική νομιμοποίηση των αποφάσεων που λαμβάνονται στο επίπεδο της Ε.Ε.

στα οποία η τουρκική πλευρά «παίρνει».

Δεν μπορεί να συνεχίζεται μια διαπραγμάτευση μονοδιάστατης φύσης, όπου συνεχώς εξουσίες και δικαιώματα ακόμα και προνόμια θα παραχωρούνται προς την τουρκοκυπριακή πλευρά από την ελληνική πλευρά, αλλά η ουσία του Κυπριακού, που είναι η παράνομη κατακράτηση εδαφών, η στρατιωτική παρουσία της Τουρκίας και ένα πεπαλαιωμένο κηδεμονευτικό και αναχρονιστικό σύστημα ασφάλειας, να παραμένει στο περιθώριο. Περαιτέρω, από τώρα θα πρέπει να καταστεί απολύτως σαφής η σύνθεση μιας Διεθνούς Διάσκεψης η οποία θα ασχοληθεί στο τελικό στάδιο με τη διεθνή πτυχή του Κυπριακού.
Η Τουρκία, ήδη από τη δεκαετία του 1960, επιμένει δολίως σε πενταμερή, υπονοώντας τη συμμετοχή των τριών εγγυητριών δυνάμεων και των δύο κοινοτήτων, επιδιώκοντας την εξίσωση της Κυπριακής Δημοκρατίας με το παράνομο μόρφωμα των κατεχομένων. Προδιαγράφοντας με αυτό τον τρόπο και τη μορφή λύσης του Κυπριακού.  Δύο κρατικές οντότητες που θα συνδημιουργήσουν ένα συνομοσπονδιακό μόρφωμα. Άρα θα πρέπει από τώρα Κυπριακή Δημοκρατία αλλά και Ελλάδα να καταστήσουν σαφές ότι σε μια Διεθνή Διάσκεψη τα μέρη θα πρέπει να έχουν διεθνή νομική υπόσταση.
Συνεπώς μέρος μπορεί να είναι μόνο η Κυπριακή Δημοκρατία ως εκπροσωπούσα, κατά τα επανειλημμένα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, το σύνολο του κυπριακού λαού και της εδαφικής επικράτειας της χώρας. Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας θα μπορεί να έχει μαζί του, ως συμβούλους, εκπροσώπους των δύο κοινοτήτων. Περαιτέρω στη Διάσκεψη, πέραν των τριών Εγγυητριών Δυνάμεων, θα πρέπει απαραίτητα να παρευρεθούν τα Ηνωμένα Έθνη και η Ευρωπαϊκή Ένωση. Η αποφυγή αποσαφήνισης του θεμελιώδους αυτού ζητήματος, δηλαδή της σύνθεσης μιας μελλοντικής Διεθνούς Διάσκεψης, αποτελεί μέγιστο σφάλμα, διότι στο μεταξύ η Τουρκία, με επανειλημμένες δηλώσεις αξιωματούχων της, προωθεί χωρίς αντίλογο την ιδέα της πενταμερούς ή της τετραμερούς.
Nίκη του ευρωσκεπτικισμού και νοσηρού εθνικισμού το Brexit
-Πώς κρίνετε την εξέλιξη με την απόφαση της εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε. και πώς επηρεάζει την Κύπρο; 
Η έξοδος της Βρετανίας από την Ε.Ε. αποτελεί αναμφίβολα πλήγμα για το παρόν και το μέλλον του εγχειρήματος της ευρωπαϊκής ενοποίησης. Αποτελεί ταυτόχρονα νίκη της νοοτροπίας της εθνικής αυτάρκειας, του ευρωσκεπτικισμού και ενός νοσηρού εθνικισμού. Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος, ωστόσο, δεν μπορεί να αποσυνδεθεί και από τις κραυγαλέες αδυναμίες της Ε.Ε. Το ότι οι Ευρωπαίοι πολίτες τη θεωρούν μια απόμακρη γραφειοκρατία. Το ότι ακολούθησε και ακολουθεί τα τελευταία χρόνια τις πολιτικές της λιτότητας και της σιδηράς δημοσιονομικής πειθαρχίας που οδήγησε στην ανεργία, τη φτώχεια και την υπονόμευση της κοινωνικής συνοχής. Σε μια Ε.Ε. του πλούσιου Βορρά και του φτωχού Νότου. Όλα αυτά καθιστούν επιτακτική την ανάγκη αλλαγής κατεύθυνσης, αλλαγής πολιτικών και αλλαγής δομής και λειτουργίας του ευρωπαϊκού οικοδομήματος. Πολιτικές ανάπτυξης, δημιουργίας θέσεων εργασίας, αποτελεσματικού ελέγχου της μετανάστευσης και εκ βάθρων αλλαγής στη λειτουργία των ευρωπαϊκών συλλογικών θεσμικών οργάνων.
 Σήμερα στην Ευρώπη οι πολιτικές εκπορεύονται από τις αγορές. Εκτοπίζονται οι κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια. Άρα αυτό που επιβάλλεται είναι η επιστροφή στη δημοκρατία. Είναι η ώρα να επιβληθεί η πολιτική επί των αγορών και η ισορροπία ανάμεσα στα συμφέροντα των μικρών και μεγάλων κρατών, μεταξύ φτωχότερων και πλουσιότερων, μεταξύ Βορρά και Νότου. Είναι η ώρα για ενδυνάμωση του κοινοβουλευτισμού, για να ενισχυθεί η δημοκρατική νομιμοποίηση των αποφάσεων που λαμβάνονται στο επίπεδο της Ε.Ε. Σε ό,τι αφορά τις επιπτώσεις για την Κύπρο, δεν νομίζω ότι οι συχνές βρετανικές αντικυπριακές ενέργειες είχαν ή έχουν σχέση με τη συμμετοχή ή όχι στην Ε.Ε. Οφείλονταν και οφείλονται στη στρατηγική αντίληψη της Βρετανίας ως πρώην αποικιοκρατικής δύναμης έναντι μιας πρώην αποικίας και των επιδιώξεών της στην περιοχή. Με δεδομένα και τα αποικιοκρατικά κατάλοιπα που συνιστούν οι στρατιωτικές βάσεις και τα άλλα προνόμια της Βρετανίας στην Κύπρο. Γι’ αυτό χρειάζεται με συγκεκριμένες πολιτικές δράσεις και αποφάσεις η Βρετανία να πάρει το μήνυμα ότι δεν μπορεί να συνεχίσει αυτές τις συμπεριφορές χωρίς να καταβάλλει το κόστος.
-Είναι, φρονείτε, τώρα η ώρα για να ανοίξει θέμα αποχώρησης βρετανικών βάσεων, όπως υποβάλλουν διάφορες πολιτικές πλευρές; 
Το θέμα της απομάκρυνσης των Βάσεων πρέπει να είναι μόνιμη θέση μας. Οι Βάσεις αποτελούν κατάλοιπο αποικισμού, όπως προβλέπουν επανειλημμένες αποφάσεις της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Και ως τέτοιο είναι παράνομο. Δεν βλέπω διασύνδεση του θέματος αυτού με την αποχώρηση της Βρετανίας από την Ε.Ε. Άρα, πιστεύω ότι θα πρέπει να είναι μόνιμο και ανοικτό το ζήτημα της απομάκρυνσης των Βάσεων ενώ το θέμα των οφειλών των Βρετανών προς την Κυπριακή Δημοκρατία, που εκπηγάζει από σχετική συμφωνία, συνημμένη στη συνθήκη εγκαθίδρυσης, θα πρέπει να εγερθεί και να διεκδικηθεί μέσω αρμοδίων Διεθνών Δικαστικών Οργάνων. Υπενθυμίζω σχετικά ομόφωνα ψηφίσματα της Βουλής, μετά από δική μου εισήγηση, εγγραφή και συζήτηση αυτού του θέματος.
*ΑΠΟ ΤΟΝ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΟ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ