Του Γ. Λακόπουλου
Ο Γιώργος Καρελιάς -διαμορφωμένος ως δημοσιογράφος και πολιτικός συντάκτης σε μια μεγάλη σχολή των ελληνικών ΜΜΕ- έσωσε την τιμή του κλάδου με την αντίδραση του, όταν οι εργοδότες του πέταξαν στο καλάθι των αχρήστων τη δουλειά του επειδή έθιγε κυβερνητικούς παράγοντες.
Οι λεπτομέρειες είναι ήδη γνωστές – αν και θα έπρεπε η περίπτωσή του να γίνει σημαία σε όλα τα ΜΜΕ.
Παρένθεση: Θα μου επιτραπεί μια προσωπική αναφορά. Έχω ιδιαίτερη εμπειρία και ξέρω τι σημαίνει να παίρνεις μήνυμα ότι ενόχλησες, να δέχεται απειλές ο εργοδότης του για να σε διώξει, να υφίστασαι επιθέσεις όταν δεν μπορείς να απαντήσεις, να απομονώνεσαι όπου φτάνει το μακρύ χέρι του κόμματος και του αρχηγού, να δέχονται παρατηρήσεις ακόμη και αυτοί που σε συναναστρέφονται. Αλλά γι’ αυτά άλλη φορά. Κλείνει η παρένθεση.
Ο Καρελιάς είναι εμβληματική μορφή του πολιτικού ρεπορτάζ. Έμπειρος και καθιερωμένος, ήπιος και διαλεκτικός, ενημερωμένος και έγκυρος, αποτελεί εγγύηση αξιοπιστίας, είτε παραθέτει πληροφορίες, είτε σχολιάζει.
Ο ίδιος εκθέτει πώς έφτασε να γίνει θύμα λογοκρισίας, αφήνοντας τον καθένα να καταλάβει από πού ξεκίνησε. Τα έχει ξαναπεράσει όλα άλλωστε από «εξουσίες που δεν ανέχονται την κριτική». Γι’ αυτό σε κάθε εργοδότη του ξεκαθάριζε τη θέση του: ή γράφω ελεύθερα ή άστο καλύτερα.
Οι υποσχέσεις που έλαβε επέτρεψαν στους αναγνώστες του να απολαύσουν τα εξαιρετικά κείμενα του στο iefimerida.gr. Αλλά αυτό δεν κράτησε ούτε μήνα. Το άρθρο του με τίτλο «Κλώνοι του Αδωνι και του Πλεύρη χαλάνε το «κεντρώο» αφήγημα του Μητσοτάκη», κόπηκε.
Είναι ένα εξαιρετικό κείμενο που συνδυάζει το ρεπορτάζ με τη γνώμη. Αλλά το κυβερνητικό ποτήρι εναντίον του ξεχείλισε. Από πού κι ως πού δημοσιογράφοι θα ασκούν κριτική από φίλια μέσα; Ποιος είναι αυτός που θα κριτικάρει μια κυβέρνηση που προσλαμβάνει ειδικά δημοσιογράφους για να έχει ευνοϊκή αντιμετώπιση από τα ΜΜΕ; Πώς γίνεται κάποιος να γράφει εκτός των non papers;
Αυτό που δεν υπολογίσθηκε ήταν η αντίδραση του Καρελιά: ήταν αντίδραση δημοσιογράφου που σέβεται το ρόλο του και την υπογραφή του. Τους κατήγγειλε.
Σε μια χώρα στην οποία η δημοσιογραφία είναι αδέσμευτη να επιτελέσει το ρόλο της , θα είχε ακολουθήσει σεισμός. Π.χ. μόλις πριν από ένα μένα οι δημοσιογράφοι της γαλλικής εφημερίδας «Μοντ» « ζήτησαν εγγυήσεις ανεξαρτησίας, λόγω της αλλαγής της μετοχικής σύνθεσης στην ιδιοκτησία της.
Στην Ελλάδα δεν έσταξε η ουρά του γαϊδάρου. Υπήρξαν κάποια δημοσιεύματα, αλλά ο κλάδος των δημοσιογράφων έκανε πως δεν κατάλαβε το μήνυμα που έστειλε ο Καρελιάς με τη στάση του.
Κάποιοι μάλιστα είπαν: «Έλα μωρέ, ένας συνταξιούχος είναι». Μόνο που για να αντιδρά έτσι ο «συνταξιούχος» δείχνει ότι το ίδιο θα έκανε και πριν βγει στη σύνταξη. Έχει κόστος και θέλει κότσια.
Η ακεραιότητα σ’ αυτό το επάγγελμα ή υπάρχει, ή δεν υπάρχει. Είναι προσωπικό γνώρισμα.
Νέα παρένθεση: Θα μιλήσω πάλι προσωπικά. Είμαι σε θέση να ξέρω ότι στον παλιό ΔΟΛ αν ένας πολιτικός ζητούσε από τον Λαμπράκη, τον Καραπαναγιώτη ή τον Ψυχάρη να τιμωρήσει έναν δημοσιογράφο επειδή έγραψε κάτι που δεν του άρεσε, θα τιμωρούσαν τον πολιτικό.
Υποθέτω ότι στις ίδιες συνθήκες δούλεψε ο Καρελιάς στην Ελευθεροτυπία με τον Τεγόπουλο και τον Φυντανίδη. Κλείνει κι αυτή η παρένθεση.
Σήμερα δεν υπάρχουν εκδότες ή διευθυντές εφημερίδων που θα υπερασπιστούν τους συντάκτες τους απέναντι στην μήνι των πολιτικών. Γι’ αυτό κόπηκε ο Καρελιάς.
Το κακό είναι ότι δεν υπάρχει ούτε ικανός αριθμός δημοσιογράφων να αντιδράσουν. Αλλιώς όσοι έκοψαν το κείμενο του Γιώργου θα πλήρωναν ακριβά.