Toυ Γ. Λακόπουλου
Όπως γίνεται πάντα στην πολιτική όταν ζορίζουν τα πράγματα για την κυβέρνηση, αρχίζουν τα σενάρια. Η αντιπολίτευση καλλιεργεί το ενδεχόμενο των πρόωρων εκλογών και η κυβέρνηση το ενδεχόμενο της διεύρυνσής της -συνεργαζόμενη και με άλλα κόμματα. Συμβαίνει και τώρα, αλλά κάπως μπερδεμένα.
Για παράδειγμα το σενάριο των πρόωρων εκλογών ξεκίνησε από το κυβερνητικό στρατόπεδο. Στο μέγαρο Μαξίμου για να ανακόψουν το κύμα το δημοσκοπήσεων που έφερναν πρώτη τη ΝΔ, προτού καλά-καλά βγει ο Μητσοτάκης, άρχισαν να μελετούν την ιδέα να τον αιφνιδιάσουν με άμεσες κάλπες. «Αν κερδίσουμε τον τελειώνουμε» ήταν το σκεπτικό.
Αυτό το ‘αν’ όμως ήταν -και παραμένει- μια πολύ δύσκολη παράμετρος γι’ αυτό και κανείς δεν παίρνει την ευθύνη να επισημοποιήσει αυτό το σενάριο. Ούτε καν ο Κυριάκος. «Δεν βιάζομαι να γίνω πρωθυπουργός» είπε ο πρόεδρος της Δηλαδή δεν «θέλω πρόωρες εκλογές».
Ότι του την έπεσαν οι κεκράκτες της διαπλοκής είναι μια πολύ ενδιαφέρουσα πλευρά των εξελίξεων. Γιατί θα δούμε αν προτίθεται να υποβάλει τα σέβη του και να λειτουργεί σκληρά για λογαριασμό τους -δηλαδή να την πέφτει τυφλά στον Τσίπρα οσάκις απειλεί τα συμφέροντά τους- ή αν θα καταλάβει πόσο δίκιο είχε ο Καραμανλής όταν προσπάθησε να απαλλαγεί από τους ‘νταβατζήδες’.
Εν πάση περιπτώσει τύποις οι πρόωρες εκλογές είναι αποκλειστικά υπόθεση του Τσίπρα, αλλιώς δεν προκύπτουν. Εκτός αν – όπως και στην προηγούμενη κυβέρνησή του – η τρέχουσα κοινοβουλευτική πλειοψηφία απορφανιστεί για διάφορους λόγους. Π.χ. επειδή κάποιοι δεν θα ψηφίζουν τα ‘αντιλαϊκά’ νομοσχέδια.
Αυτό το ενδεχόμενο είναι που πυροδοτεί το δεύτερο σενάριο -της διεύρυνσης– το οποίο απασχολεί και τις δυο πλευρές. Η κυβέρνηση θέλει να φαίνεται ότι έχει εφεδρείες στη Βουλή και η αντιπολίτευση για να τις κάψει. Δεν είναι τυχαίο ότι η Ντόρα Μπακογιάννη έσπευσε να κράξει εκ των προτέρων τη Φώφη Γεννηματά λέγοντας ότι αν πάει με τον Τσίπρα ‘θα αυτοκτονήσει’. Ο Μητσοτάκης φοβάται αυτή την αυτοκτονία, έστω και αν θα του στείλει στο πιάτο όσους από το ΠΑΣΟΚ θα διαφωνήσουν, ώστε να κάνει τη δική του διεύρυνση.
Η Φώφη
Θα πάει όμως; Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν είναι μόνη στα ζητήματα στρατηγικής. Ένα πολύ προσωπικό επιτελείο, άτυπο μεν πολύ έμπειρο όμως. Ο Μιλτιάδης Παπαϊωάννου ο Κώστας Γείτονας και ο Θανάσης Τσούρας, δεν ανακατεύονται στα εσωκομματικά, όταν τους ζητάει γνώμη όμως τη λένε με προσωπικό ενδιαφέρον που πηγάζει από την παλιά σχέση τους με τον πατέρα της προέδρου του ΠΑΣΟΚ. Αυτοί τη μεγάλωσαν και όχι μόνο πολιτικά. Σήμερα η κρίση τους είναι εργαλείο για τις κινήσεις της. Και επί του συγκεκριμένου θέματος τέτοια κρίση δεν υπάρχει ακόμη.
Ωστόσο όποιος έχει μάτια βλέπει. Η Φώφη βάλλεται εσωκομματικά όχι μόνο από τον εύλογο αντίπαλο τον Βενιζέλο, αλλά και από .. εξωκομματικούς. Όπως η Διαμαντόπουλου και ο Παπανδρέου, οποίος αφού διέλυσε και διέσπασε το ΠΑΣΟΚ αρχίσει να έχει βλέψεις επιστροφής.
Αυτά, ωστόσο, η Γεννηματά μπορεί να τα χειριστεί. Εκεί που θα βρεθεί σε δύσκολη θέση θα είναι αν επαναληφτεί το φαινόμενο Γρηγοράκου. Να προσανατολιστούν κάποιοι βουλευτές της προς τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Η αντίδρασή της με τον αποκεφαλισμό Γρηγοράκου ήθελε να κλείσει αυτόν το δρόμο, αλλά δεν ξέρει αν απέδωσε.
Γι’ αυτό έχει ενδιαφέρον το ενδεχόμενο αντί να κυνηγάει κάποιους να μην συνεργαστούν με τη Δεξιά,να συνεργαστεί η ίδια με την Αριστερά. Υπάρχει αυτή η πιθανότητα; Είναι προφανές ότι στη πρόσφατη συνάντησή της με τον Αλέξη Τσίπρα ειπώθηκαν πολύ περισσότερα από όσα μας άφησαν να μάθουμε.
Ο Τσίπρας
Από την πλευρά του Πρωθυπουργού οι εσωκομματικές δυσκολίες της Φώφης είναι αξιοποιήσιμες. Η συνεργασία του με το ΠΑΣΟΚ αυτή περίοδο θα ήταν μάννα εξ ουρανού.
Πρώτο, γιατί από τις γραμμές του θα αντλήσει κάποια κυβερνητικά στελέχη για να αντικαταστήσει τους αποτυχημένους δικούς του.
Δεύτερο, γιατί τον βάζει κατ’ ευθείαν στους κόλπους της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας.
Τρίτον, γιατί θα διορθωθεί το προφίλ του σε ένα κομμάτι της εγχώριας μεσαίας τάξης, αλλά κάποιον ισχυρών παραγόντων της οικονομίας και των μιντια.
Τέταρτον, γιατί τον βοηθάει να ξεκόψει με τον Καμμένο, να σταματήσει το φλερτ με τον Λεβέντη και να προσελκύσει ορισμένους βουλευτές του Ποταμιού να πάνε μαζί του, αφήνοντας τον Θεοδωράκη να πάει στο σπίτι του ή στον Μητσοτάκη.
Αυτό το τελευταίο είναι και το πιο συναρπαστικό γιατί θα άλλαζε άρδην το πολιτικό σκηνικό. Η κυβερνητική συνεργασία ΠΑΣΟΚ – ΣΥΡΙΖΑ, που έχει οπαδούς στις τάξεις των πράσινων, θα αποκαταστήσει τα παλαιά μεταπολιτευτικά μέτωπα: από τη μια η δημοκρατική παράταξη, από την άλλη η Δεξιά. Γι’ αυτό ό,τι είναι δίλημμα για τον Αλέξη και τη Φώφη, είναι φόβος για τον Κυριάκο και τον Σταύρο.
Ο Κυριάκος
Ο Τσίπρας το σκέφτεται γιατί θα είναι ο πιο ωφελημένος. Θα βγάλει από πάνω του το στίγμα του Καμμένου, και στο νέο σχήμα θα βρουν φιλόξενο περιβάλλον συγκεκριμένοι βουλευτές του Ποταμιού, ίσως και δυο τρεις που θα φύγουν από τον Λεβέντη -αν χρειαστεί. Η Φώφη θα βρει ακροατήριο στους παλιούς ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ.
Έτσι η κυβερνητική πλειοψηφία θα ανανεωθεί, ενδεχομένως θα γίνει και ισχυρότερη και η πολιτική αντιπαράθεση θα πάρει χαρακτηριστικά., που θα οδηγήσουν στην ανασύσταση του δικομματισμού. Θα ενισχυθεί ο Αλέξης αλλά θα ενισχυθεί και ο Κυριάκος. Δεκαετία του ‘80 τρέμε, σούρχονται!
Σε περίπτωση που οι εξελίξεις θα πάρουν μια τέτοια τροπή ο αντίπαλος του Τσίπρας δεν θα είναι η δυναμική Μητσοτάκη, αλλά τα προβλήματα που τον φέρνουν αντιμέτωπο από τη μια κοινωνία και από την άλλη με τους εταίρους στο πλαίσιο του Μνημονίου. Κλείνοντας όσο γίνεται το ένα από τα δύο μέτωπα θα μπορέσει να λειάνει και το άλλο. Κυρίως θα μείνει απερίσπαστος ως το τέλος της τετραετίας.
Γιατί ασφαλώς ο Κυριάκος δεν έχει λόγο να φύγει αυτή η κυβερνήτη και να βρεθεί η δική του αντιμέτωπη με τα ίδια προβλήματα. Και μάλλον αντιλαμβάνεται ότι αυτό που καταλόγιζαν στον Καραμανλή ως ανοχή προς τον Τσίπρα δεν ήταν παρά πολιτική σοφία που έδειχνε ποιος μπορεί να περάσει κάποιες αλλαγές και ποιος όχι.