Ευρώπη, Σύνοδοι Κορυφής και ελληνοτουρκική κρίση: Η Ελλάδα καρπαζοεισπράκτορας με πρωθυπουργό… Κουταλιανό – Προσωπικό φιάσκο Μητσοτάκη – Δικαίωση για Τσίπρα, Δένδια και Καραμανλή

Του Γ. Λακόπουλου

«Κι αν μασάει σίδερα και κάνει το λιοντάρι,
στο τσαρδί του ο Κουταλιανός
τρέμει σαν το ψάρι στην κυρά του μπρος…»

Λευτέρης Παπαδόπουλος

 Κανένα ΜΜΕ στην Ελλάδα και στην Ευρώπη δεν  αντιλήφθηκε ότι το Συμβούλιο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάσισε κυρώσεις σε βάρος της Τουρκίας.  Κανένα δεν είδε επικράτηση των ελληνικών επιδιώξεων.

Το αντίθετο. Στην  καλύτερη εκδοχή για τη χώρα το θέμα των κυρώσεων θα ξανασυζητηθεί τον… Μάρτιο.

Στην Ελλάδα τα ΝΕΑ, η πιο φιλοκυβερνητική εφημερίδα, αναφέρθηκε σε   «χλιαρή απόφαση», η Καθημερινή έγραψε για «στροφή Μακρόν» που “εμφανίσθηκε απρόθυμος” για μέτρα κατά της Άγκυρας.

Κάποιοι φιλοκυβερνητικοί σχολιαστές στην τηλεόραση απλώς επιδόθηκαν σε… κατάρες κατά της Ευρώπης.

Στην πραγματικότητα αυτό που παρακολουθούμε από καιρό είναι παιχνίδι μεταξύ της Τουρκίας και της Ευρώπης -σε κοινοτικό και διμερές επίπεδο,-στο οποίο η Ελλάδα ξεκίνησε ως θεατής και καταλήγει…καρπαζοεισπράκτορας!

Αυτό που συνέβη στις Βρυξέλλες δεν ήταν απλώς αρνητική εξέλιξη για τις ελληνικές θέσεις. Ήταν καθαρή -και οδυνηρή- διπλωματική ήττα.  Παρόλα αυτά ο Κυριάκος Μητσοτάκης δήλωσε… ικανοποιημένος.    

Είναι μόνος άνθρωπος στη Ευρώπη που είδε  ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο αποφάσισε κυρώσεις κατά της Τουρκίας». Και την ίδια στιγμή έλεγε ότι «οι κυρώσεις δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά «το ισχυρό εργαλείο που έχουμε στη διάθεσή μας είναι η απειλή των κυρώσεων”.

Ούτε ο ίδιος το έχει καθαρό: υπήρξε απλώς «απειλή κυρώσεων» και συνεπώς η Ελλάδα… κέρδισε ένα «ισχυρό εργαλείο» ή αποφασίσθηκαν κυρώσεις και το… έχασε; 

Προσωπικό φιάσκο του Μητσοτάκη

Μίλησε μετά τη Σύνοδο Κορυφής σαν κάποιος που ήταν… απών. Αυτό είναι αλήθεια: με την έννοια ότι δεν πήρε μέρος στην προετοιμασία της.

Αυτή η κοινοτική διαδικασία δεν αρχίζει και τελειώνει με τη συνεδρίαση των 27 στο «Justus Lipsius» της πλατείας Σούμαν στις Βρυξέλλες. Προηγούνται διασταυρούμενες επαφές μεταξύ των κρατών -μελών σε πολλά επίπεδα.

Ο Έλληνας Πρωθυπουργός απουσίαζε σ’ αυτές τις διεργασίες-  πλην μια επικοινωνίας με τη Μέρκελ και τον Μακρόν. Και οι δυο στη Σύνοδο τον οδήγησαν σε προσωπικό φιάσκο.

 Ο μόνος που κινήθηκε, όσο δραστήρια μπορούσε, ήταν ο Νίκος Δένδιας. Αλλά στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες και οι ταξιτζήδες ξέρουν ότι ο  υπουργός Εξωτερικών και ο Πρωθυπουργός της Ελλάδας έχουν διαφορετική γραμμή.

Ο Δένδιας ως επικεφαλής της Ελληνικής Διπλωματίας κινείται αποφασιστικά και  πιέζει τη Γερμανία που έχει τον τελευταίο λόγο στο Συμβούλιο. Αλλά ο Μητσοτάκης  στην ουσία δεν έχει πολιτική, καθώς δεν συμβουλεύεται τον αρμόδιο υπουργό αλλά τις διαβόητες πλέον «τρεις κυρίες», του περιβάλλοντός του.

Ατυχώς για τη χώρα το απογοητευτικό αποτέλεσμα της Συνόδου δικαιώνει τον Δένδια.  Όπως δικαιώνεται γενικότερα και ο πρώην Πρωθυπουργός Κώστας Καραμανλής που ζήτησε πριν από ένα χρόνο δημοσίως από το Μητσοτάκη να απορρίψει πιέσεις «φίλων και συμμάχων να τα βρούμε με την Τουρκία».

Πρωτίστως δικαιώνεται όμως ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης Αλέξης Τσίπρας- με μεγαλύτερη πείρα σε ευρωπαϊκές Συνόδους από τον Μητσοτάκη- που προσέφερε τη στήριξή του, για «να εξαντλήσει ο πρωθυπουργός όλα τα διαθέσιμα μέσα». Του βέτο συμπεριλαμβανομένου.

Αλλά αυτό δεν υπάρχει στη νοοτροπία του πρωθυπουργού. Ασκώντας δική του διπλωματία εμφανίζεται πριν από κάθε Σύνοδο στην ελληνική κοινή γνώμη σαν …. Κουταλιανός. Αλλά στην ίδια τη Σύνοδο μπροστά στη Μέρκελ, καταλήγει πάλι σαν Κουταλιανός και επιστρέφει με άδεια χέρια.

Παρότι αυτή τη φορά αποτυχία του ήταν γενική διαπίστωση, ο ίδιος  αυτοπαρουσιάσθηκε ως τροπαιούχος.  Συνέδεσε μάλιστα την εισήγηση για κυρώσεις που θα κάνει ο Μπορέλ τον επόμενο Μάρτιο με την επαναστάτη ου 1821. Το μόνο που δεν είπε ότι εκείνη την ημέρα οι 27 θα φορέσουν φουστανέλες.

Εδώ κάτι δεν πάει καλά. Μετά από κάθε Σύνοδο, πανηγυρίζει  για την «καταδίκη της τουρκικής προκλητικότητας στην Ανατολική Μεσόγειο” -που δεν είναι παρά αέρας κοπανιστός..  Έτσι νομίζει, ή απλώς αυτό περιμένει και όταν το πάρει το βιώνει ως νίκη του;

Διαρκείς ήττες χωρίς μάχες

Διπλωματικοί παρατηρητές επιμένουν ότι η προσωπική διπλωματία Μητσοτάκη υποκρύπτει διάθεση,- αν όχι και ανάληψη υποχρέωσης- για συμβιβασμούς με την Τουρκία σε θέματα που για την Ελλάδα είναι αδιανόητοι.

Υπό την πίεση όσων επιδιώκουν αυτό το συμβιβασμό, χάνει κάθε περιθώριο για διαπραγμάτευση και οδηγείται σε διαρκείς ήττες, χωρίς καν να δώσει μάχες. Είναι ο πρώτος Έλληνας Πρωθυπουργός που δεν έχει επιχειρήσει ούτε μια αναμέτρηση σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Αντίθετα έχει εναποθέσει την επίλυση των ελληνοτουρκικών προβλημάτων σε τρίτους. Εκτός από τους Αμερικάνους -όπως είδαμε από την υποδοχή Πομπέο- περίμενε και από τους Γάλλους να τιμωρήσουν τον Ερντογάν ώστε να επωφεληθεί ο ίδιος- που τους… χρυσώνει άλλωστε με παραγγελίες πολεμικού υλικού.

Ίσως η πιο οδυνηρή στιγμή τα ξημερώματα της Παρασκευής στις Βρυξέλλες ήταν όταν ο Γάλλος πρόεδρος τον άδειασε.