Σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή δημοκρατία η υπόθεση της χρηματοδότησης της Ομάδας Αλήθειας θα είχε προκαλέσει κινητοποίηση των (ανεξάρτητων) εισαγγελικών και φορολογικών αρχών.
Ο ελέφαντας στο δωμάτιο της πολιτικής λέγεται χρηματοδότηση των κομμάτων. Πρόκειται για μία ιστορία διαχρονικής παραβίασης της νομοθεσίας περί πολιτικού χρήματος, που συστηματικά καλύπτεται από ένα πέπλο σιωπής. Το ζήτημα άνοιξε πάλι με αφορμή την «Ομάδα Αλήθειας», που δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα επικοινωνιακό εργαλείο του κυβερνώντος κόμματος, κοινώς έναν προπαγανδιστικό μηχανισμό. Ποιος τον χρηματoδότησε αδρά; Με ποιο τρόπο; Υπάρχουν εικονικά τιμολόγια, άρα παραβάσεις της φορολογικής και ασφαλιστικής νομοθεσίας για τις οποίες πρέπει να επιληφθούν εισαγγελέας, η ΑΑΔΕ και ο ΕΦΚΑ;
Τηρήθηκαν οι εξαιρετικά αυστηροί κανόνες περί κρατικής και ιδιωτικής χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων; Ποια ήταν η σχέση μεταξύ των επιχειρήσεων που χρηματοδοτούν την «Ομάδα Αλήθειας», του κυβερνώντος κόμματος και της κυβέρνησης; Υπάρχει κάτι θεσμικά μεμπτό, κάποια «τριγωνική σχέση» ή πρόκειται μόνο για αντικυβερνητική προπαγάνδα; Έχουν επιληφθεί του θέματος τα κρατικά όργανα που προβλέπονται στο Σύνταγμα και τον νόμο; Τηρούνται επί της ουσίας από το κυβερνών κόμμα (και τα άλλα κόμματα) τα προβλεπόμενα βιβλία εσόδων-εξόδων, οι ισολογισμοί, οι επιβαλλόμενοι τραπεζικοί λογαριασμοί για κάθε έσοδο και οι διατυπώσεις ελέγχου, όπως οι καταστάσεις εκλογικών εσόδων και δαπανών, ή όλα αυτά είναι εικονικά;
Στο άρθρο 29 του Συντάγματος και στον νόμο 3023 προβλέπεται η λειτουργία Επιτροπής Ελέγχου των οικονομικών των κομμάτων, με αρμοδιότητα, μεταξύ άλλων, τα ακόλουθα:
«Η Επιτροπή Ελέγχου έχει, προς διαπίστωση των παραβάσεων του παρόντος νόμου, την εξουσία να ελέγχει πλήρως τα πάσης φύσεως βιβλία, δηλώσεις, έγγραφα και λοιπά στοιχεία που της προσκομίζουν τα ελεγχόμενα πρόσωπα και οι υπόχρεοι, δύναται να λαμβάνει ένορκες ή ανωμοτί, κατά την κρίση της, καταθέσεις, στις περιπτώσεις που προβλέπεται επιβολή διοικητικών κυρώσεων, με την επιφύλαξη του άρθρου 212 του Κώδικα Ποινικής Δικονομίας ή οποιοδήποτε άλλο στοιχείο θεωρείται αναγκαίο για τον έλεγχο της εφαρμογής του παρόντος νόμου. Η Επιτροπή Ελέγχου μπορεί να ορίσει προθεσμία στα ελεγχόμενα πρόσωπα για παροχή διευκρινήσεων ή συμπλήρωση των στοιχείων που καταθέτουν ως προς τη χρηματοδότηση, την οικονομική διαχείριση και την προέλευση των πάσης φύσεως πόρων που τελούν αμέσως ή εμμέσως υπό τον έλεγχο τους. Το έργο της Επιτροπής Ελέγχου επικουρείται από έναν Εισαγγελέα Πρωτοδικών ειδικών αρμοδιοτήτων και αποκλειστικής ενασχόλησης με τις υποθέσεις του παρόντος νόμου, ο οποίος θα παρέχει στην Επιτροπή κάθε αναγκαία συνδρομή, κατά την εκτέλεση των αρμοδιοτήτων της, ο οποίος διορίζεται με απόφαση του Ανώτατου Δικαστικού Συμβουλίου μετά από πρόταση του Προέδρου της Επιτροπής Ελέγχου. Η θητεία του είναι τριετής και μπορεί να ανανεώνεται για μια ακόμα φορά. […]
Σε περίπτωση τέλεσης ποινικών αδικημάτων διαβιβάζει χωρίς καθυστέρηση τα πορίσματα με τα οποία διαπιστώθηκαν αυτά στον κατά τόπο αρμόδιο Εισαγγελέα».
Εφαρμόζεται στην πράξη οτιδήποτε από τα προηγούμενα ή το Σύνταγμα και οι νόμοι περί χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων παραβιάζονται, καταστρατηγούνται ή (ακόμα χειρότερα) έχουν καταστεί ανενεργοί; Ως προς τη φορολογική και ασφαλιστική νομοθεσία, οι εμπλεκόμενες εταιρείες έχουν τεθεί πάραυτα σε καθεστώς ελέγχου; Ως προς τις ποινικές διαστάσεις της υπόθεσης γιατί σιωπούν τα αρμόδια διωκτικά όργανα;
Σε οποιαδήποτε ευρωπαϊκή δημοκρατία η υπόθεση της χρηματοδότησης της Ομάδας Αλήθειας θα είχε προκαλέσει κινητοποίηση των (ανεξάρτητων) εισαγγελικών και φορολογικών αρχών. Εδώ τις τελευταίες μέρες κυβερνητικοί αξιωματούχοι διαγκωνίζονται ποιος θα εκφράσει τον μεγαλύτερο έπαινο για αυτό τον προπαγανδιστικό μηχανισμό με την αδιαφανή χρηματοδότηση. Όμως χωρίς διαφάνεια και έλεγχο του πολιτικού χρήματος, όπως προβλέπεται στο Σύνταγμα και τον εκτελεστικό του νόμο, η χώρα μετατρέπεται σε κράτος-παρία.
Οι πολίτες, που στην πλειονότητά τους βλέπουν καθημερινά το βιοτικό τους επίπεδο να κατακρημνίζεται, αποστρέφονται το πολιτικό σύστημα όταν συγκαλύπτονται σοβαρές υποθέσεις παράνομης και αδιαφανούς κατασπατάλησης δημόσιου χρήματος για κυβερνητική προπαγάνδα. Αναμένουμε τα αρμόδια ανεξάρτητα κρατικά όργανα να επιληφθούν και να διαλευκάνουν την υπόθεση, όπως έχουν υποχρέωση. Συνεχίζουμε να έχουμε εμπιστοσύνη στο κράτος δικαίου και στις θεσμικές εγγυήσεις του.
(Ο Ξενοφών Κοντιάδης είναι συνταγματολόγος, Καθηγητής στο Πάντειο Πανεπιστήμιο)
ΑΠΟ ΤΟ DNEWS