Του Μελέτη Ρεντούμη
Την 1η Φεβρουαρίου 2025, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε την επιβολή δασμών 25% στις εισαγωγές προϊόντων από τον Καναδά και το Μεξικό, καθώς και 10% στις εισαγωγές από την Κίνα. Η απόφαση αυτή ελήφθη με το σκεπτικό της αντιμετώπισης της παράνομης μετανάστευσης και της διακίνησης ναρκωτικών, όπως η φαιντανύλη, προς τις ΗΠΑ, προσπαθώντας με αυτό τον τρόπο να περάσει το μήνυμα ότι δεν θα κάνει πίσω σε ανάλογες αποφάσεις που θα αφορούν και άλλους εμπορικούς εταίρους στο μέλλον, όπως για παράδειγμα η ΕΕ.
Οι αντιδράσεις βέβαια των επηρεαζόμενων χωρών ήταν σχετικά άμεσες με τις ακόλουθες αποφάσεις:
Καναδάς: Ο Καναδός πρωθυπουργός, Τζάστιν Τριντό, ανακοίνωσε την επιβολή ανταποδοτικών δασμών 25% σε αμερικανικά προϊόντα αξίας 155 δισεκατομμυρίων καναδικών δολαρίων, με ισχύ από την Τρίτη. Τα προϊόντα που επηρεάζονται περιλαμβάνουν μπύρα, κρασί, φρούτα, χυμούς, ρούχα και οικιακές συσκευές. Ο Τριντό κάλεσε τους Καναδούς να στηρίξουν τα εγχώρια προϊόντα και να επανεξετάσουν τα ταξίδια τους στις ΗΠΑ.
Μεξικό: Η πρόεδρος του Μεξικού, Κλαούντια Σέινμπαουμ, ανακοίνωσε την επιβολή δικών της δασμών σε αμερικανικά προϊόντα, χωρίς να δώσει συγκεκριμένες λεπτομέρειες. Τόνισε την προτίμηση του Μεξικού για διάλογο αντί αντιπαράθεσης και υπογράμμισε ότι τα προβλήματα δεν λύνονται με δασμούς, αλλά με συζήτηση.
Κίνα: Το Πεκίνο εξέφρασε την έντονη δυσαρέσκειά του για τους νέους δασμούς και ανακοίνωσε την πρόθεσή του να προσφύγει στον Παγκόσμιο Οργανισμό Εμπορίου (ΠΟΕ), χαρακτηρίζοντας τους δασμούς ως σοβαρή παραβίαση των διεθνών εμπορικών κανόνων. Παράλληλα, η Κίνα κάλεσε τις ΗΠΑ σε ειλικρινή διάλογο για την ενίσχυση της διμερούς συνεργασίας.
Παρά όμως τις αντιδράσεις των εταίρων των ΗΠΑ,οι νέοι δασμοί αναμένεται να έχουν σημαντικές επιπτώσεις στο παγκόσμιο εμπόριο ως ακολούθως:
- Αύξηση Κόστους: Οι δασμοί θα αυξήσουν το κόστος των εισαγόμενων προϊόντων, επηρεάζοντας τις τιμές για τους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις. Ειδικά στις ΗΠΑ, αναμένεται αύξηση των τιμών σε τρόφιμα, καύσιμα και άλλα βασικά αγαθά.
- Διαταραχή Αλυσίδων Εφοδιασμού: Οι αλυσίδες παραγωγής και εφοδιασμού στη Βόρεια Αμερική είναι στενά συνδεδεμένες. Οι δασμοί μπορεί να προκαλέσουν σημαντικές διαταραχές, επηρεάζοντας τη βιομηχανική παραγωγή και το εμπόριο μεταξύ των χωρών.
- Οικονομική Επιβράδυνση: Οι νέοι εμπορικοί φραγμοί ενδέχεται να επιβραδύνουν την οικονομική ανάπτυξη και να αυξήσουν τον πληθωρισμό στις εμπλεκόμενες χώρες, με τα μεγαλύτερα σοκ να αναμένονται στο Μεξικό και τον Καναδά.
Σε κάθε περίπτωση, η κλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ των ΗΠΑ και των βασικών εμπορικών εταίρων της δημιουργεί ανησυχίες για την παγκόσμια οικονομική σταθερότητα και την πορεία του διεθνούς εμπορίου, με απρόβλεπτες συνέπειες τόσο για τα μακροοικονομικά όσο και για τα μικροοικονομικά μεγέθη, τα οποία αναμένεται να πλήξουν εκατομμύρια νοικοκυριά παγκοσμίως όσον αφορά το διαθέσιμο εισόδημά τους.
Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός