Του Σωκράτη Αργύρη
Προοίμιο:
Επειδή πολύ συζήτηση γίνεται στην Ελλάδα για το θέμα του φυσικού ή νόμιμου δικαστή για τον/τους Υπουργούς που καλύπτονται από ασυλία, για το άρθρο 86, την Προανακριτική της Βουλής και επειδή η αρχή της διαφοράς υποστηρίζει ότι οι κοινωνικές ανισότητες είναι αποδεκτές μόνο αν ωφελούν τους πιο αδύναμους στην κοινωνία αλλά επειδή όμως το πέπλο της άγνοιας είναι η διαδικασία της σκέψης όπου οι άνθρωποι πρέπει να σχεδιάσουν κοινωνικούς θεσμούς χωρίς να γνωρίζουν την προσωπική τους θέση στην κοινωνία, ώστε να διασφαλίσουν τη δικαιοσύνη για όλους.Η αρχή της διαφοράς και το πέπλο της άγνοιας είναι συνδεδεμένα, καθώς και τα δύο αποσκοπούν στην εξασφάλιση δικαιοσύνης και ισότητας στην κοινωνία. Το πέπλο της άγνοιας είναι το εργαλείο με το οποίο ο Rawls προτείνει ότι θα μπορούσε να επιτευχθεί η κοινωνική δικαιοσύνη, αφού υποθέτει ότι αν οι άνθρωποι είναι τυφλοί σε σχέση με τη θέση τους στην κοινωνία, θα καταλήξουν σε πιο δίκαιες αποφάσεις όσον αφορά τις κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες, σύμφωνα με την αρχή της διαφοράς.Καθ’ ότι ο Rawls έχει θέσει στο επίκεντρο της πολιτική του θεωρίας το θέμα της ακριβοδικίας δεδομένου ότι οι αρχές της δικαιοσύνης που διατύπωσε επεδίωκαν αυτό το σκοπό.
Μη ξεχνάμε επίσης ότι το Άρθρο 4, παράγραφος 1 του Ελληνικού Συντάγματος ορίζει:«Οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου.»και στη παράγραφος 2:«Οι Έλληνες πολίτες έχουν ίσα δικαιώματα και υποχρεώσεις.»
Ιστορικό:
Είναι γνωστό ότι τον Σωτήρη Μπακαΐμη όρισε η Ολομέλεια Εφετών Λάρισας ως τον τακτικό Εφέτη Ανακριτή ο οποίος εκλήθη να διερευνήσει την τραγωδία στα Τέμπη. Ως αναπληρώτρια ορίστηκε η Σοφία Λυμπεριάδου.Η απόφαση για τον ορισμό των Εφετών Ανακριτών λήφθηκε τότε με ομοφωνία.Σε ραδιοφωνική συνέντευξή στον ΣΚΑΙ-στις 27 Ιανουαρίου 2025 ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης είχε δηλώσει:
«Ποια εξουσία, ποια αρχή είναι αρμόδια να ερευνήσει ένα τέτοιο πράγμα, μια τέτοια ανθρώπινη τραγωδία και στη συνέχεια να αποδώσει δικαιοσύνη; Όταν συνέβη αυτό το φοβερό δυστύχημα, Εισαγγελέας Εφετών στη Λάρισα ήταν ένας από τους καλύτερους εισαγγελείς που είχε η χώρα τα τελευταία πολλά-πολλά χρόνια, ήταν ο κύριος Δασκαλόπουλος. Ο κύριος Δασκαλόπουλος έθεσε υπό την άμεση εποπτεία του όπως ο νόμος ορίζει τις έρευνες αμέσως, και εισηγήθηκε στην Ολομέλεια των Εφετών της Λάρισας ότι η υπόθεση αυτή έπρεπε να ανατεθεί τάχιστα, λόγω της σοβαρότητάς της και της βαρύτητάς της σε Εφέτη Ανακριτή. Έτσι ορίστηκε, λοιπόν, ο Εφέτης Ανακριτής πριν από δύο χρόνια. Εάν ακούσετε δικαστές να μιλούνε γι’ αυτό τον άνθρωπο, θα πούνε ότι πρόκειται για έναν δικαστικό λειτουργό που έχει αφιερωθεί στην υπόθεση αυτή, όχι απλώς στα λόγια, αλλά ένας άνθρωπος που τώρα δύο χρόνια δεν έχει ούτε Σάββατο, ούτε Κυριακή, ούτε Χριστούγεννα, ούτε Πάσχα, ούτε διακοπές, ούτε θάλασσες, ούτε βουνά. Δύο χρόνια κάθε μέρα, μέρα-νύχτα είναι πάνω στην υπόθεση αυτή, έχοντας δημιουργήσει μία δικογραφία η οποία αποτελείται από χιλιάδες χιλιάδες σελίδες, από ένα τεράστιο αποδεικτικό υλικό, από ντοκουμέντα, από εκθέσεις πραγματογνωμοσύνης, από καταθέσεις που έχει πάρει, από απολογίες που έχει πάρει, από ό,τι μπορεί να βάλει ανθρώπινος νου σε μία τόσο μεγάλη και τόσο δύσκολη υπόθεση. Δείτε όμως τώρα που είμαστε. Ο μόνος άνθρωπος στη χώρα που έχει όλα τα στοιχεία για την υπόθεση αυτή, είναι και ο μόνος που δεν μπορεί να μιλήσει, είναι ο μόνος που απαγορεύεται, και πολύ σωστά από το δικαίωμα μας, να μιλήσει, γιατί πρέπει να προστατεύσει την μυστικότητα της ανάκρισης.»
Δικογραφίες στη Βουλή:Σύμφωνα με την ειδησεογραφία οι εξής ποινικές δικογραφίες έχουν φτάσει στην Βουλή χωρίς να βλέπουμε όμως την κυβέρνηση ή/και την αντιπολίτευση να κινούν τις διαδικασίες βάσει του άρθρου 86 του Συντάγματος.
Ποινική δικογραφία, σύμφωνα με τον Νόμο περί ευθύνης Υπουργών, που αφορά τον πρώην Υπουργό Μεταφορών και Υποδομών Κωνσταντίνο Αχ. Καραμανλή και τον πρώην Υφυπουργό Υποδομών και Μεταφορών Μιχάλη Παπαδόπουλο, διαβιβάστηκε από το Υπουργείο Δικαιοσύνης στη Βουλή των Ελλήνων – την είδηση ανακοίνωσε στις 13 Ιουνίου 2024 στην Ολομέλεια ο προεδρεύων Γ’ Αντιπρόεδρος της Βουλής Αθανάσιος Μπούρας. Η δικογραφία αφορά – σύμφωνα με πληροφορίες – την υπόθεση της σιδηροδρομικής τραγωδίας των Τεμπών, και έχει σχηματιστεί έπειτα από μηνυτήρια αναφορά που κατέθεσε γονέας θύματος για σημαντικές παραλείψεις.
Ερωτηθείς σχετικά με τη δικογραφία για τα Τέμπη που έφτασε στη Βουλή, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, δήλωσε τα εξής: «Η διαδικασία είναι τυπική. Κάθε φορά που υπάρχει πολιτικό πρόσωπο σε μήνυση, είναι αυτή η διαδικασία. Από εκεί και πέρα έχει τη δυνατότητα η αντιπολίτευση να συλλέξει υπογραφές και να γίνει ό,τι προβλέπει ο νόμος.»
Στις 3/8/24 ο Εισαγγελέας Λάρισας μεταβίβασε δικογραφία στην αντιεισαγγελέα του Αρείου Πάγου Βιργινία Σακελλαροπούλου, η οποία την έστειλε με βάση τον νόμο περί ευθύνης υπουργών. Σε αυτή αναφέρονται πολιτικά πρόσωπα, όπως ο Υφυπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας Χρήστος Τριαντόπουλος, ο οποίος μαζί με τον πρώην περιφερειάρχη Θεσσαλίας Κώστα Αγοραστό, και τον Γενικό Γραμματέα του Υπουργείου Μεταφορών Ξιφαρά Ιωάννη, συμμετείχαν στις συσκέψεις, για το μπάζωμα του σημείου της τραγωδίας.
Στις 18 Φλεβάρη 2025 νέα ποινική δικογραφία (η δικογραφία σχετίζεται με μήνυση τραυματία του σιδηροδρομικού δυστυχήματος των Τεμπών της 28ης Φεβρουαρίου 2023) διαβιβάστηκε στην Βουλή από τον υπουργό Δικαιοσύνης, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα περί «ποινικής ευθύνη των υπουργών», αφορά:στον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη,τον πρώην Υπουργό Μεταφορών και Υποδομών Κωνσταντίνο Καραμανλή,τον πρώην Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Χρήστο Σπίρτζη,τον πρώην Υπουργό Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων Μιχαήλ Χρυσοχοΐδη,τον πρώην Υφυπουργό αρμόδιο για θέματα Μεταφορών του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών Μιχαήλ Παπαδόπουλο,τον πρώην Υφυπουργό αρμόδιο για θέματα Υποδομών του Υπουργείου Μεταφορών και Υποδομών Γεώργιο Καραγιάννη,τον πρώην Υφυπουργό Μεταφορών και Υποδομών Νικόλαο Μαυραγάνη, και τον πρώην Υπουργό Επικρατείας και εκτελούντα χρέη Υπουργού Μεταφορών και Υποδομών Γεώργιο Γεραπετρίτη.
Ο υφυπουργός Δικαιοσύνης Γιάννης Μπουγάς επισήμανε στο πλαίσιο του κοινοβουλευτικού ελέγχου την 21η Φλεβάρη 2025 ότι «η ποινική ευθύνη των Υπουργών για πράξεις ή παραλείψεις κατά την άσκηση των καθηκόντων τους οργανώνεται από το άρθρο 86 του Συντάγματος και τον νόμο περί ευθύνης Υπουργών. Καθώς επίσης η διαδικασία η οποία ακολουθείται περιγράφεται στα άρθρα 153 έως 159 του Κανονισμού της Βουλής». Με βάση αυτό είπε πως «οι εισαγγελείς και οι ανακριτές όταν διαβιβάζουν μέσω της Εισαγγελίας του Αρείου Πάγου και του Υπουργείου Δικαιοσύνης δικογραφίες που αφορούν σε πολιτικά πρόσωπα, άρα και στην εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 86 του Συντάγματος και του νόμου περί ευθύνης Υπουργών δεν το κάνουν γιατί διαπιστώνουν ενδείξεις ενοχής, αλλά επειδή προβλέπεται από τον νόμο και το Σύνταγμα να μην ερευνάται τυχόν εμπλοκή σε οποιαδήποτε ποινική υπόθεση από τους ίδιους παρά από τη Βουλή, που είναι αρμόδια να ερευνήσει και να κινήσει τη διαδικασία για τη σχετική ευθύνη των Υπουργών ή Υφυπουργών κατά την άσκηση των καθηκόντων τους. Επομένως, οι δικογραφίες αυτές οι οποίες έχουν σταλεί στη Βουλή, εστάλησαν επειδή η Βουλή με βάση το Σύνταγμα το ισχύον του ΄75 και τις αναθεωρήσεις του είναι αρμόδια να αποφασίσει αν θα κινήσει ποινική διαδικασία κατά Υπουργών ή Υφυπουργών».Τόνισε ότι «οι δικογραφίες αυτές ήρθαν με αριθμούς πρωτοκόλλου. Δεν έρχονται εν κρυπτώ και παραβύστω. Έρχονται από τον Άρειο Πάγο στο Υπουργείο Δικαιοσύνης, το Υπουργείο Δικαιοσύνης τις στέλνει με πρωτόκολλο και καταχωρούνται με πρωτόκολλο στη Βουλή των Ελλήνων». Έτσι σημείωσε «ανακοινώνονται αμέσως στο Σώμα με την περιέλευσή τους από τον Προεδρεύοντα στην Ολομέλεια και έχει δικαίωμα μελέτης και πρόσβαση σε αυτές κάθε Βουλευτής και κάθε Κοινοβουλευτική Ομάδα».
Πρόταση:
Αν όντως η κυβέρνηση πιστεύει αυτά που λέει και αφού συμφωνεί με την αντιπολίτευση να πηγαίνουν όλοι δηλαδή είτε έχουν είτε δεν έχουν ασυλία στον φυσικό ή νόμιμο τους δικαστή πρέπει να πάνε για την τραγωδία των Τεμπών στον ήδη ορισμένο Εφέτη Ανακριτή αφού είναι ο μόνος άνθρωπος στη χώρα που έχει όλα τα στοιχεία για την υπόθεση αυτή, είναι και ο μόνος που δεν μπορεί να μιλήσει, είναι ο μόνος που απαγορεύεται, και πολύ σωστά από το δικαίωμα μας, να μιλήσει, γιατί πρέπει να προστατεύσει την μυστικότητα της ανάκρισης, βάσει των λεχθέντων του Υπουργού Δικαιοσύνης.
Επειδή λοιπόν ο Εφέτης Ανακριτής στέλνει στη Βουλή επειδή βάσει της υπάρχουσας νομολογίας δεν έχει το δικαίωμα ανάκρισης των πολιτικών προσώπων και όπως βλέπουμε είναι πολλά σχετικά με την τραγωδία των Τεμπών και αν η κυβέρνηση δεν θέλει να ακολουθήσει μονομερώς μία άλλη διαδικασία για τους Υπουργούς που καλύπτονται από ασυλία και βάσει του άρθρου 4, παράγραφος 1 και 2 του Συντάγματος, να αποστείλει αμελλητί πίσω τις δικογραφίες στον Εφέτη Ανακριτή ώστε να καλέσει τους μηνυόμενους ως φυσικός ή νόμιμος τους δικαστής, αφού σε βάρος τους εκκρεμεί κατηγορία για τη διάπραξη, έστω, πλημμελήματος με ειδική διάταξη στη Βουλή ώστε να παρακάμψει το άρθρο 86 του Συντάγματος και τον κανονισμό της Βουλής.
Αφού αν δεν ήταν πολιτικά πρόσωπα, δεν θα περνούσαν πρώτα από τον Εφέτη Ανακριτή κ. Μπακαΐμη όπως όλοι οι ύποπτοι τέλεσης ποινικού αδικήματος για την τραγωδία των Τεμπών αφού ο φυσικός ή νόμιμος δικαστής πρέπει να είναι κοινός για όλους τους κατηγορουμένους είτε έχουν ασυλία είτε όχι. Γιατί θέλει αρετή και τόλμη η Δικαιοσύνη.