Άρθρο 155. Το μαύρο σύννεφο πάνω από τον ουρανό της Βαρκελώνης

Από τους Ραμόν Βίρτζιλι, Γ. Παναγόπουλο & Λ. Στεφάνου

 

Και η νοσταλγία του Ραχόι για τον Φράνκο

Στη Βαρκελώνη οι τελευταίες μέρες μάς βρίσκουν κουρασμένους και απογοητευμένους θα έλεγα. Μετά τη φυλάκιση των Jodis, του Τζόρντι Κουσάρτ και Τζόρντι Σάντσες, ηγέτες του Omnium Cultural and Assemblea Nacional de Catalunya  με άλλα λόγια τους δύο ανθρώπους που τα τελευταία επτά χρόνια οργάνωναν διαδηλώσεις με εκατομμύρια ανθρώπων να απαιτούν το δικαίωμα τους στην ψήφο για την ανεξαρτησία της Καταλονίας, η Κυβέρνηση της Ισπανίας ρώτησε τον Κυβερνήτη Πουτζδεμόντ αν θα κηρύξει την ανεξαρτησία της Καταλονίας ή όχι.

Μια γελοία ερώτηση. Ο κόσμος είναι αυτόπτης μάρτυρας στο γεγονός πως ο Κυβερνήτης της Καταλονίας δεν κήρυξε αυτό που είχε υποσχεθεί πως θα κηρύξει και πάνω από δύο εκατομμύρια Καταλανοί ψηφοφόροι στήριξαν στο δημοψήφισμα της 1ης Οκτωβρίου.

Ο Πουτζδεμόντ σύνταξε κυβέρνηση και βάσισε τον προεκλογικό του αγώνα πάνω σε ένα κύριο ζήτημα. Την ανεξαρτητοποίηση της Καταλονίας. Θα μπορούσε να κάνει πίσω; Γνωρίζουμε τα άλματα που κάνουν συχνά οι πολιτικοί. Αλλά σε αυτό το ζήτημα δεν θα μπορούσε να γίνει αλλαγή πλεύσης. Η ανεξαρτησία είναι θέμα που ξεπερνά τους ψηφοφόρους του. Αφορά κάθε Καταλανό.

Με ήδη 900 καταλανικές εταιρείες να έχουν μεταφέρει τις έδρες τους εκτός Καταλονίας το αφήγημα της πλούσιας περιοχής που μπορεί να παρέχει ικανοποιητικές παροχές στους πολίτες της μοιάζει να κουτσαίνει. Και δεν θα ήταν άστοχο να λέγαμε πως εντείνει το θέμα του οικονομικού στραγγαλισμού. Ο πανίσχυρος χρηματοπιστωτικός οργανισμός Caixa Bank δεν έχει πλέον έδρα στη Βαρκελώνη αλλά τη Μαγιόρκα. Μια καθόλου τυχαία επιλογή.  Στο νησί μιλούν καταλανικά, όμως η απόφαση αλλαγής έδρας δείχνει πως το σύμβολο της καταλανικής οικονομίας θα ακολουθήσει την πορεία του χρήματος. Καπιταλισμό δεν έχουμε; Δεν βλέπουμε κάτι περίεργο σ’ αυτό. Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία για το πού θα κινηθεί το χρήμα. Μας είναι γνωστή, απόλυτα προβλέψιμη.

Ας επιστρέψουμε όμως στην πολιτική.

Το μήνυμα του προέδρου Ραχόι ήταν: Εάν κηρυχθεί ανεξαρτησία θα ενεργοποιηθεί το άρθρο 155 του Συντάγματος –που παραχωρεί τις εξουσίες του κοινοβουλίου της Βαρκελώνης στη Μαδρίτη. Η μη κήρυξη ανεξαρτησίας απλώς δεν θα ενεργοποιήσει τίποτα. Η απειλή ήταν ξεκάθαρη.

Ο Πουτζδεμόντ απάντησε πως το Καταλανικό Κοινοβούλιο δεν κήρυξε ανεξαρτησία και κάλεσε όλες τις μεριές σε διάλογο. Οι απαιτήσεις του κυμάνθηκαν στο μίνιμουμ. Στην ατζέντα του υπάρχει το βασικό. Ας συμφωνήσουμε πως θέλουμε να μιλήσουμε. Το τι θα πούμε μπορεί να έρθει μετά. Πρόσθεσε επίσης πως σε περίπτωση που δεν υπάρξει εποικοδομητικός διάλογος το κοινοβούλιο της Καταλονίας θα είναι ελεύθερο να προχωρήσει στις ψηφισμένες αποφάσεις του.

 

Τριάντα λεπτά από τη δήλωση του Πουτζδεμοντ ήρθε εκείνη του Ραχόι. Ανακοίνωσε πως η περίπτωση της Καταλονίας εμπίπτει στο άρθρο 155 του Ισπανικού συντάγματος. Το συμβούλιο της κυβέρνησης επικύρωσε αυτή τη “σύνδεση”. Απομένει η απόφαση της Ισπανικής γερουσίας για την πλήρη ή οχι ενεργοποίησή του. Σε περίπτωση εισαγωγής της Καταλονίας στο παραπάνω άρθρο θα έχουμε την καθαίρεση του ψηφισμένου Καταλανού προέδρου. Την αναστολή των εξουσιών των “Συμβούλων” (Consellers – δηλαδή οι υπουργοί του Καταλανικού Κοινοβουλίου) που θα παραδοθούν στα υπουργεία της κεντρικής κυβέρνησης στη Μαδρίτη. Το κοινοβούλιο της Καταλονίας θα χάσει κάθε εξουσία ακόμα και το δικαίωμα του να προτείνει νέο πρόεδρο στη θέση του απερχόμενου. Η Καταλανική αστυνομία θα απωλέσει μια σειρά δικαιοδοσιών. Και οι παρεμβάσεις της δεν θα σταματήσουν στο επίπεδο παραγωγής πολιτικής και άσκησης εξουσίας. Η ασταμάτητη Μαδρίτη θα προχωρήσει και στο επίπεδο της δημόσιας επικοινωνίας. Ο κρατικός Καταλανικός ραδιοτηλεοπτικός οργανισμός TV3 πλέον, σχεδόν, θα λογοκρίνεται. Η είσοδος της Μαδρίτης στην κοινωνικοπολιτική αυτονομία της Βαρκελώνης είναι αντισυνταγματική. Και η ερώτηση που προκύπτει είναι: Τελικά οι προστάτες του θεμέλιου λίθου της Ισπανικής δημοκρατίας θ γίνουν οι καταστροφείς της; Είναι τόσο αδίστακτοι;

 

Η Καταλονία ζει μέρες που θυμίζουν έντονα την Φρανκική εποχή. Και πολύ φοβάμαι πως το Partido Popular, το συντηρητικό κόμμα που κυβερνά τη χώρα, είναι η συνέχεια μιας αντιδημοκρατικής νοσταλγίας που μας φέρνει πίσω στις σκοτεινές μέρες της Ισπανικής χούντας. Το πικρό νερό που πρέπει να πιούμε γίνεται ακόμα πιο πικρό όταν οι Καταλανοί βλέπουν αλαλάζοντες κατοίκους σημείων της Ισπανίας να πανηγυρίζουν την ήττα της ατίθασης Βαρκελώνης. Το αστείο είναι πως το κεντροαριστερό κόμμα PSOE έχει γίνει ουρά του συντηρητισμού. Ο κλάδος του στη Καταλονία έχει κυριολεκτικά σπάσει. Το κόμμα των Podemos ευθαρσώς έχει δηλώσει πως διαφωνεί στην επίκληση και εφαρμογή του άρθρου 155 στην Καταλονία. Το ίδιο έχουν κάνει και οι εκπρόσωποι των Καταλανικών και Βασκικών κομμάτων.

-Ο Πουτζδεμόντ ζήτησε και πήρε ακρόαση από την Ισπανική Γερουσία. Το ραντεβού έχει κλειστεί για αύριο, Παρασκευή 27 του Οκτώβρη. Η Γερουσία καλωσόρισε την κίνησή του. Ο Πουτζδεμόντ θέλει να μιλήσει. Η Ισπανία όχι. Είναι σε θέση ισχύος. Η σιωπή είναι χρυσός. Το γνωρίζει. Η Καταλονία μπορεί να μιλά όσο θέλει. Η Ισπανία επιλέγει όσα θα ακούσει από το λόγο της, για τα υπόλοιπα, ακόμα και αν είναι κρίσιμα για τον Καταλανικό λαό, θα σφυρίξει αδιάφορα. Το ίδιο κάνει χρόνια τώρα. Είναι καλά μαθημένη σε αυτό.

-Στο μεταξύ εδώ, στη Βαρκελώνη, το άμεσο μέλλον μοιάζει λες και βρισκόμαστε μπροστά σ’ ένα σταυροδρόμι δύο κατευθύνσεων. Το πρώτο είναι η κήρυξη ανεξαρτησίας. Το δεύτερο είναι η διενέργεια εκλογών. Μπορούμε να φανταστούμε το αποτέλεσμα που θα προκύψει στη δεύτερη περίπτωση. Μετά από την αποκάλυψη του σκληρού κατασταλτικού προσωπείου της Ισπανικής Κυβέρνησης το κλίμα αντίδρασης έχει εκτοξευτεί. Η υπόθεση της ανεξαρτησίας είναι υπόθεση δημοκρατίας για τους ψηφοφόρους.

Υπάρχει κάτι που είναι καθαρό από την πρώτη στιγμή. Η απόφαση κατάλυσης των θεσμών που ανατέθηκαν στην Καταλονία στο παρελθόν και μέσα από διάλογο, ανήκει στον Ραχόι. Και αυτό είναι μια πολιτική συνέχεια που χτίζεται από την εποχή του φιλοφρανκιστή προέδρου Αθνάρ. Τον θυμάστε; Mαζί με τον πρόεδρο Μπους και τον Βρετανό πρωθυπουργό Μπλερ ξεκίνησαν έναν αμφιλεγόμενο πόλεμο στο Ιράκ.

Μαύρα σύννεφα έχουν συγκεντρωθεί στην Καταλονία. Όμως… για ένα λεπτό, η Μαδρίτη σοβαρά πιστεύει πως δεν θα μετακινηθούν πάνω και από το δικό της ουρανό; Μπορει να είναι τόσο σίγουρη σε τόσο αβέβαιους καιρούς;

-Όπως και αν έχει εμείς συνεχίζουμε να σκεφτόμαστε θετικά. Ήταν πριν τρεις αιώνες και ήταν 11 του Σεπτέμβρη όταν η Ισπανία κατάργησε τους θεσμούς της Καταλονίας. Και ήταν ένας και μισός αιώνας πριν που ο στρατηγός Εσπαρτέρο με τον αέρα κυβερνήτη της Ισπανίας δήλωσε πως πρέπει να βομβαρδίζουμε τη Βαρκελώνη κάθε πενήντα χρόνια. Το ίδιο προκλητικός ήταν και ο δικτάτορας Φράνκο που σε μια κρίση παράλογης Εθνικοφροσύνης δήλωσε πως οι Καταλανοί πρέπει να μιλούν σαν Χριστιανοί (δηλαδή Καστεγιάνικα) . Ο Ραχόι δήλωσε πως δεν θα ψηφίζουμε, όμως το κάναμε και περισσότεροι από δύο εκατομμύρια Καταλανοί έχουν άποψη για το μέλλον του εδάφους που γεννήθηκαν και κατοικούν. Και αυτό δεν αλλάζει.

Από τη Βαρκελώνη με αγάπη.

 

ΑΠΟ ΤΟ FRAGILE MAGAZINE