Του Θανάση Λουκόπουλου
Είναι φανερό ότι στην κορυφαία υπόθεση της συνεχιζόμενης διαπραγμάτευσης ,οι δύο πλευρές συνομιλούν με διαφορά φάσης και κάτω από διαφορετικές οπτικές γωνίες.
Συνομιλούν, όποτε αυτό γίνεται επί της ουσίας, σαν να μην υπάρχει η εταιρική σχέση , που υποτίθεται τους ενώνει.
Επιπλέον δε σαν να μην έχει μεσολαβήσει μια εφιαλτική περίοδος, μέσα στην οποία υπήρχε μια συνεχής ανακύκλωση λαθών και παραλήψεων.
Αυτονόητο είναι πως αν το πρώτο πρόγραμμα ήταν ορθό δεν θα υπήρχε δεύτερο και, ακολούθως, αν και το δεύτερο πρόγραμμα ήταν ορθό (αν «έβγαινε δηλαδή, ως ρεαλιστικά εφαρμόσιμο) δεν θα υπήρχε ανάγκη για το σχεδιασμό ενός τρίτου.
Κατά συνέπεια ,κάτι ουσιώδες και λειτουργικό πρέπει να μεσολαβήσει , για να οδηγηθούν οι δύο πλευρές στον προσδοκώμενο έντιμο συμβιβασμό . Σε αυτόν δηλ. που δεν θα επισφραγίζει , απλά, την ισχύ του δυνατότερου παίκτη , αλλά θα δίνει διέξοδο στις παρούσες αλλά και τις μελλοντικές διελκυστίνδες ,που είναι βέβαιο οτι θα παρουσιαστούν.
Αυτή την ώρα, γενική αίσθηση είναι ότι κανείς δεν ξέρει τι ακριβώς γίνεται! Ποιοί υπονομεύουν και γιατί. Πόσοι και ποιοί θέλουν βιώσιμη λύση μέσα από έντιμο συμβιβασμό. Πόσοι και ποιοί ποντάρουν στην αβεβαιότητα.
Σε κάθε περίπτωση, η ουσία της διαπραγμάτευσης είναι χαμένη. Δεν έχει προσανατολισμό. Τα τεχνικά κλιμάκια προσπαθούν να λογιστικοποιήσουν τις εκατέρωθεν προτάσεις την ίδια ώρα που σε ηγετικό επίπεδο επιχειρείται μια πολιτική λύση. Ασύμβατα θέματα σε ασύμβατα πλαίσια.
Ο Αλέξης Τσίπρας συζητά (και καλά κάνει) με τους ηγέτες των θεσμών στο παρασκήνιο, χωρίς ποτέ να του έχουν δώσει τη δυνατότητα μιας ανοικτής και ειλικρινούς συζήτησης του ελληνικού ζητήματος σε επίπεδο κορυφής, παρότι το προσπαθεί από την πρώτη μέρα ανάληψης της πρωθυπουργίας. Ούτε Σύνοδος Κορυφής, ούτε Euro-summit αφιερωμένο στην Ελλάδα. Μόνο «στο περιθώριο» άλλων διεθνών συναντήσεων, και με παράδοξα σχήματα (σ.σ. εκτός θεσμικής διαδικασίας) γίνονται οι κουβέντες.
Έτσι, το -εκ των πραγμάτων- ετεροβαρές πλαίσιο διαπραγμάτευσης, γέρνει διαρκώς μονόπατα. Και, ασφαλώς, εις βάρος της πολιτικής διεργασίας που επιχειρεί η ελληνική κυβέρνηση. Στις συζητήσεις υπερισχύουν οι αριθμοί, ενώ οι προβληματισμοί έχουν καθαρά πολιτικό στίγμα. Αλλά… στο τέλος της τετράμηνης παράτασης ο λογαριασμός είναι οικονομικός. Η πολιτική παράμετρος επακολουθεί. Και αυτό αφήνει βαριά σκιά στις εν εξελίξει καταστάσεις.
Δεν είναι τυχαίο οτι τις τελευταίες ημέρες κυκλοφορούν, (ανοικτά πλέον!) σενάρια αλλαγής του πολιτικού προσανατολισμού του όλου εγχειρήματος , παρά το γεγονός ότι η κυβέρνηση Τσίπρα έχει σαφώς νωπή εντολή.
Στις Βρυξέλλες, πιστεύουν πως μια «άλλη» λύση για την Ελλάδα είναι η συγκρότηση μιάς καθαρής ευρωπαϊκής κυβέρνησης με σταθερές πολιτικές αναφορές αλλά χωρίς αριστερές αγκυλώσεις. Δηλαδή, προσώπων κύρους που προέρχονται από την γνωστή και καθιερωμένη πολιτική κονίστρα, αλλά που σήμερα δεν βρίσκονται στο πολιτικό προσκήνιο ως διεκδικητές της λαϊκής ψήφου
Πολιτικοί κύκλοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής ισχυρίζονται ότι ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα καταφέρει να καταλήξει σε συμφωνία με τους δανειστές και πως θα οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές, με σενάριο τη μετάλλαξή του από κόμμα διαμαρτυρίας σε πολιτικό οργανισμό συστημικού πολιτικού προσωπικού.
Αυτό, πολλοί θεωρούν ότι, μπορεί να γίνει με την προσφυγή σε κάλπες σύντομα, αλλά με λίστα υποψηφίων (όπως προβλέπει ο εκλογικός νόμος για τις εκλογές που διεξάγονται εντός 18μήνου από τις προηγούμενες) που θα επιλεγούν από τους αρχηγούς, κατά τρόπον ώστε να είναι όλοι οι βουλευτές συνεννοήσιμοι (αν όχι και χειραγωγίσιμοι)!
Στην περίπτωση αυτή, ο ΣΥΡΙΖΑ θα απαλλάσσεται από την αριστερή -και θορυβώδη- πλατφόρμα του, παραμένοντας πρώτη πολιτική δύναμη, με αδιαμφισβήτητο ευρωπαϊκό προσανατολισμό και καθαρή υποστήριξη από άλλες δυνάμεις του λεγόμενου «ευρωπαϊκού τόξου», μεταξύ των οποίων το Ποτάμι , ενδεχομένως το κόμμα του ΓΑΠ. και υπό προϋποθέσεις το ΠΑΣΟΚ καθώς οι Ευρωπαίοι το θεωρούν τελειωμένη υπόθεση, παρατηρώντας ότι ο ΣΥΡΙΖΑ έχει ενθυλακώσει πλήρως τα υπολείμματά του.
Με βάση τις πολιτικές παραμέτρους που δημιούργησε η 5μηνη διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, οι ίδιοι κύκλοι θεωρούν πως άλλη κυβέρνηση πρέπει να υλοποιήσει την πρώτη φάση τού έντιμου συμβιβασμού και άλλη την φάση της βιώσιμης λύσης, που όπως εκτιμούν μετατίθεται για το φθινόπωρο.
Σε κάθε περίπτωση, τέτοιου είδους σενάρια απέχουν πόρρω από τη λογική των προσπαθειών ανασύνταξης της χώρας, με εποικοδομητικές και επωφελείς λύσεις για όλες τις εμπλεκόμενες, με την ελληνική οικονομία, πλευρές.
Αποκαλύπτεται, δηλαδή, ότι οι αιτιάσεις σε λεπτομέρειες της δανειακής σύμβασης είναι προσχηματικές, αφού η ουσία των ατέρμονων διαβουλεύσεων ήταν, είναι και θα είναι αμιγώς πολιτική.
Και, γνωρίζοντας την πολιτική γεωγραφία της Ευρώπης (που σκιαγραφείται από Χριστιανοδημοκράτες και Ευρω-σοσιαλιστές), είναι δύσκολο να πιστέψει κανείς πως υπάρχουν κύκλοι που θα υποστήριζαν ενθέρμως λύσεις διεξόδου προς όφελος μιας καθαρά αριστερής κυβέρνησης – είτε στην Ελλάδα, είτε σε οποιαδήποτε άλλη χώρα. Ποιος πυροβολεί τα πόδια του;
Συνεπώς, τα πράγματα εξακολουθούν να είναι δύσκολα. Χωρίς αυτό να σημαίνει πως η χώρα βαδίζει ακάθεκτη προς τη χρεωκοπία. Οι «θεσμοί» δεν θα θελήσουν να χρεωθούν ακόμη μία αποτυχία, ως προς τις προβλέψεις τους. Λύση για το πρώτο 10ημερο Ιουνίου θα δοθεί, αλλά οριστική λύση (με αναδιάρθρωση του χρέους και κάλυψη του δημοσιονομικού κενού της επόμενης διετίας) είναι πολύ δύσκολο να επιτευχθεί όσο τα τεχνικά κλιμάκια διατηρούν τον… πρώτο λόγο!