Αμμόχωστος: Όχι ως “άβουλοι και μοιραίοι”

Του Γιαννάκη Λ. Ομήρου

Οι απειλές και οι προετοιμασίες για εποικισμό της Αμμοχώστου εντείνονται. Στις 20 Ιουλίου, ανήμερα της 47ης επετείου της τουρκικής εισβολής, αναμένονται οι εξαγγελίες του Ερτογάν. Ο σχεδιασμός της Τουρκίας και της υποχείριας Τ/Κ ηγεσίας είναι σαφής. Κατά παραβίαση της διεθνούς νομιμότητας, ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας ακόμα και συμφωνίας υψηλού επιπέδου, την οποία συνομολόγησε εκ μέρους των Τουρκοκυπρίων ο Ραούφ Ντενκτάς.

Μια αναδρομή, στο πως υπήρξε διαχείριση του θέματος της Αμμοχώστου από τις Κυπριακές Κυβερνήσεις και την Ελληνική Κυπριακή πλευρά, οδηγεί σε πικρά συμπεράσματα. Όχι μόνο με τη μορφή λαθών. Γιατί, η πρώτη πράξη του δράματος αφορά σε έγκλημα. Η Αμμόχωστος «παρεδόθη» το 1974. Εγκαταλείφθηκε από τις αρχές της πόλης και την Εθνική Φρουρά στον επελαύνοντα τουρκικό στρατό. Ο οποίος στους σχεδιασμούς του δεν περιελάμβανε την κατάληψη της Αμμοχώστου. Για το έγκλημα αυτό, ούτε λογοδοσία υπήρξε, ούτε δίωξη, ούτε τιμωρίες. Για μια ακόμα φορά η κυπριακή κουλτούρα της ατιμωρησίας επικράτησε. Ως πηγή νέων δεινών.

Περαιτέρω, ενώ με βάση τη συμφωνία υψηλού επιπέδου του 1979, Κυπριανού-Ντενκτάς, εδόθη προτεραιότητα στην επιστροφή της Αμμοχώστου, προκειμένου να δημιουργηθεί το κλίμα για τη συνολική λύση του Κυπριακού, εν τούτοις, ουδέποτε αξιοποιήθηκε από Ε/Κ πλευράς και επίσημης Κυπριακής Κυβέρνησης. Με το κίβδηλο επιχείρημα της «μη Αμμοχωστοποίησης»  του Κυπριακού, μια υποχρέωση της Τουρκίας που ανελήφθη με την υπογραφή του τότε Τ/Κ ηγέτη, ατόνησε και εγκαταλείφθηκε. Με δική μας υπαιτιότητα! Οι ευθύνες είναι συλλογικές και βαρύτατες. Δεν ωφελεί η θρασύδειλος άρνηση ανάληψης τους.

Τα επακολουθήσαντα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, μετά την ανακήρυξη του ψευδοκράτους, 550 του 1984 και 789 του 1992, είχαν δυστυχώς την ίδια τύχη. Αφέθηκαν ορφανά και αναξιοποίητα. Η χρήση τους περιορίστηκε σε ρητορικές αναφορές και καταγγελτικού λόγου παρεμβάσεις. Καμιά απαίτηση πρόταξης στις ατέρμονες διαπραγματεύσεις που ακολούθησαν, καμιά ειδική προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας με αίτημα την υλοποίηση του περιεχομένου  αυτών των ψηφισμάτων. Και πάλι από τον φόβο της «Αμμοχωστοποίησης» του Κυπριακού.

Και τώρα τί; Ενώπιον της πορείας υλοποίησης, των από μακρού διατυπουμένων  απειλών, για εποικισμό της Αμμοχώστου, ούτε οι μεμψιμοιρίες, ούτε τα μισόλογα, αρκούν. Χρειάζονται πολιτικές και διπλωματικές πρωτοβουλίες που να αναγορεύουν το θέμα ως υψίστης σημασίας. Τώρα, άμεσα και χωρίς καθυστερήσεις. Χωρίς αμηχανία και δισταγμούς.

Πρώτον, προσφυγή στο Συμβούλιο Ασφαλείας, για αποτροπή των τουρκικών απειλών και για υλοποίηση προηγούμενων ψηφισμάτων του Σώματος. Το Συμβούλιο Ασφαλείας έχει υποχρέωση να διαφυλάξει την αξιοπιστία των ψηφισμάτων του και να διασφαλίσει τουλάχιστον το status quo των Βαρωσίων. Πιθανό να αντιλεχθεί ότι υπάρχουν δυσκολίες και ότι δεν θα εξασφαλισθεί απόφαση που να μας ικανοποιεί πλήρως. Είναι ωστόσο προτιμότερο από μια μη αξιοποίηση του πλέον ισχυρού όπλου που διαθέτουμε για διεθνή καταδίκη και δράση κατά του επερχόμενου εγκλήματος.

Δεύτερον, εξασφάλιση έμπρακτης δυναμικής αλληλεγγύης από τους Ευρωπαίους Εταίρους μας. Αίτημα, για περίληψη του θέματος στην ημερήσια διάταξη του προσεχούς Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Για σαφή τοποθέτηση αλλά και για  επιβολή κυρώσεων σε περίπτωση που η Τουρκία προχωρήσει σε υλοποίηση των απειλών της. Οι λεκτικές καταδίκες και τα ευχολόγια έχουν «τελειώσει». Ο Ερντογάν τα έγραψε στα «παλαιότερα των υποδημάτων του».

Πρώην Προέδρου Βουλής των Αντιπροσώπων