Toυ Σωκράτη Αργύρη
Τελευταία διαβάζουμε μια αρθρογραφία σε διάφορους δημοσιογραφικούς ιστότοπους ότι υπάρχει πρόθεση της Βόρειας Μακεδονίας να αλλάξει το όνομα της χώρας παρά την Συμφωνία των Πρεσπών, σε Μακεδονία αφού καταθέσει μια απλή αίτηση στον ΟΗΕ ακολουθώντας μια τάση που έχει ξεκινήσει εδώ και χρόνια, για πολλές χώρες που ειδικά τελευταία σκέφτονται να αλλάξουν το όνομα τους ίσως αναγκασμένες από εσωτερική πίεση.
Πρόσφατα μια τέτοια χώρα είναι η Νιγηρία που θέλοντας να ξεχάσει το αποικιακό της παρελθόν έχει ως πρόθεση να μετονομαστεί σε Ηνωμένη Αφρικανική Δημοκρατία [United African Republic – UAR] ίσως μιμούμενη τα ΗΑΕ [UAE] ευελπιστώντας να μετατραπούν σε Ντουμπάι της Αφρικής.
Μία άλλη χώρα είναι οι Φιλιππίνες όπου ο σημερινός πρόεδρος των Φιλιππινών Ροντρίγκο Ντουτέρτε -γνωστός κυρίως για τον ανελέητο και αιματηρό πόλεμο κατά των ναρκωτικών με χιλιάδες νεκρούς- προτίθεται να αλλάξει τώρα την ονομασία της χώρας σε Maharlika (Μαχαρλίκα). «Πνευματικός πατέρας» της ιδέας ήταν ο πρώην δικτάτορας Φερντινάντ Μάρκος ο οποίος εκδιώχθηκε από την εξουσία μετά από λαϊκή επανάσταση το 1986. Είχε φέρει μάλιστα και σχετικό νομοσχέδιο για τη μετονομασία της χώρας.
Η λέξη Maharlika προέρχεται από τη γλώσσα των γηγενών, Ταγκάλογκ. Μαχαρλίκα ονομαζόταν πριν αιώνες -αρκετά πριν καταφθάσουν οι αποικιοκράτες- μια ιδιαίτερη ομάδα πολεμιστών. Η λέξη προσδιόριζε τους άνδρες με πλούτο, γνώσεις και επιδεξιότητα. Το «Μαχαρλίκα» μπορεί όμως να μεταφραστεί και ως ‘αριστοκρατία’. Ο Ντουτέρτε προτιμά τη μετάφραση ‘ειρήνη’ ή ‘χαλαρότητα’. «Ο Μάρκος είχε δίκιο, ας το αλλάξουμε», προτείνει ο νυν πρόεδρος. Για να γίνει αυτό όμως απαιτείται αλλαγή του συντάγματος.
Επίσης, πρόσφατα η μικρή χώρα της νοτίου Αφρικής Σουαζιλάνδη μετονομάστηκε σε Εσουατίνι, για την ακρίβεια σε eSwatini.
Γνωστό είναι ότι το Ιράν μέχρι το 1935 η επικρατούσα ονομασία της παγκοσμίως ήταν Περσία. Η Ταϊλάνδη ονομαζόταν παλαιότερα και μέχρι το 1949 Σιάμ, η Ναμίμπια έφερε το όνομα Γερμανική Νοτιοδυτική Αφρική (ως αποικία της Γερμανικής Αυτοκρατορίας) ενώ η Μιανμάρ λεγόταν Βιρμανία ή Μπούρμα.
Το δεύτερο μισό του 20ου αιώνα και μετά την ανεξαρτητοποίηση τους πολλές πρώην αποικίες άλλαξαν τα ονόματά τους. Έτσι η Κεϋλάνη μετονομάστηκε σε Σρι Λάνκα, η Ροδεσία σε Ζιμπάμπουε, η Ολλανδική Ινδία σε Ινδονησία, η Βρετανική Ονδούρα σε Μπελίζ.
Επίσης στο Καζακστάν αντιπροτείνουν ως νέο όνομα το Kasach Eli που σημαίνει ‘χώρα των Καζάκων’.
Στην άλλη πλευρά του πλανήτη βρίσκεται σε εξέλιξη μια προσπάθεια μετονομασίας της Νέας Ζηλανδίας σε Αοτεαρόα. Έτσι ονομάζουν τη χώρα οι Μάορι, ο ιθαγενής πληθυσμός της Νέας Ζηλανδίας. Ήδη συγκεντρώνονται υπογραφές για τη διενέργεια σχετικού δημοψηφίσματος. Αξίζει να σημειωθεί πάντως ότι ήδη σήμερα τα διαβατήρια, τα πιστοποιητικά γεννήσεως αλλά και τα χαρτονομίσματα αναγράφουν τόσο Νέα Ζηλανδία όσο και Αοτεαρόα.
Τελικά αν η Βόρεια Μακεδονία θέλει να αλλάξει το όνομα της είναι θέμα δημοψηφίσματος και αλλαγής του Συντάγματος της που θεωρητικά δεν θα είναι δύσκολο να το ξεπεράσει.