Βουδαπέστη: Παραδουνάβιος ξενοφοβία

Toυ Γιώργου Μαρκάκη

ΜΑΡΚΑΚΗΣ

 

Οι γενικεύσεις, γενικώς, είναι άστοχες και με εκνευρίζουν αλλά αμφιβάλλω αν έχω φτάσει σε άλλη ευρωπαϊκή πόλη που με οποιαδήποτε αφορμή μπορείς να καταλάβεις σαν επισκέπτης ότι οι ξένοι δεν είναι ευπρόσδεκτοι. Tουλάχιστον αυτήν τη περίοδο. Λες και ζούσα στις σελίδες του Λούκι Λουκ που έβαζαν ταμπέλα “οι ξένοι είναι ανεπιθύμητοι”.

-Πρόσεχε μερικούς ταξιτζήδες,  μου είπε φίλος πριν φτάσω στη πόλη. Το κουμπί για να κάνει το ταξίμετρο surfing πάνω  απ’ τα κύματα του Δούναβη και να περάσεις από την Πέστη στη Βούδα τις περισσότερες φορές είναι εκεί τοποθετημένο στρατηγικά.  Έχουμε και εδώ στα μέρη μας τέτοια.Οι  πατέντες η χρήση και η εκμετάλλευση της συσκευής είναι παγκόσμιες.

Η αστυνομία διακριτικότατη, αλλά η παρουσία της σπάνια μέσα στην πόλη αφού μάλλον ενισχύουν τα νότια σύνορα όπως και ο στρατός της χώρας. Το τι συμβαίνει όταν 2.000  μουσικόφιλοι κουλτουριάρηδες επισκέπτες από όλο τον πλανήτη καταφθάνουν στην πόλη για μια ολόκληρη βδομάδα δεν είναι εύκολο να περιγραφεί. Άντε να καταλάβει το γκαρσόνι που θα σερβίρει μια παρέα μουσικών από την Μέση Ανατολή ότι οι άνθρωποι δεν πέρασαν μέσα στην Γη της επαγγελίας τους όπως έκανε ο Steve Mac Queen με την θρυλική μοτοσυκλέτα πάνω από τα σύνορα της φυλακής του, ούτε έσκαψαν κάποιο λαγούμι όπως συνηθίζεται στην Γάζα αλλά πλέον και στα σύνορα τους που μοιάζουν με αυτά των ναζιστικών και σοβιετικών στρατοπέδων.

Το περιστατικό που θα μου μείνει χαραγμένο στη μνήμη είναι αυτό που συνέβη σε φίλο διευθυντή  διοργανωτή φεστιβάλ από την Καλκούτα. Αφού έφαγε με την παρέα του και πήγαν να πληρώσουν τον λογαριασμό τους πληροφορήθηκαν πως οι πιστωτικές κάρτες τους δεν γίνονταν δεκτές.

– Πληρώστε μετρητά παρακαλώ. Δεν δεχόμαστε πιστωτικές κάρτες !

– Μα καλά στην πόρτα σας στην είσοδο υπάρχει ένδειξη πως τις δέχεστε …

– Ναι, αλλά αν δείτε δίπλα εκεί από την πόρτα, εκείνο το σημείωμα… λέει πως δεν τις δεχόμαστε!

Κι όταν τα πράγματα σοβάρεψαν ο ιδιοκτήτης τους κατευόδωσε.

“Να γυρίσετε στη χώρα σας! Δεν σας θέλουμε εδώ”

Το περιστατικό εκτυλίχθηκε ξανά με τον ίδιο τρόπο με άλλους πελάτες από την Νότια Αφρική την προηγούμενη μέρα. Τα ίσως πιο ‘εντυπωσιακά’ όμως ακολουθούν τώρα. Το εστιατόριο ήταν ινδικό αλλά δεν υπήρχε ούτε  Ινδός αλλά ούτε Ασιάτης εκεί μέσα, μια και η κουζίνα ανοιχτή σε κοινή θέα. Βαρύ το ινδικό κάρυ με γεύση από κρύο γκούλας!

Το ίδιο ‘σκηνικό’ και σενάριο διαπίστωσα και με άλλα εστιατόρια που σέρβιραν ethnik food. Σε ένα από  τα δύο τουλάχιστον ταϊλανδέζικα εστιατόρια που συνάντησα όταν ρωτήσαμε τι πιάτα ανάλογα με την ταμπέλα της επιγραφής που γράφει Thai Food  σερβίρουν, μας πληροφόρησαν.

-Δεν έχουμε Τhai φαγητό, σερβίρουμε μόνο γαλλική κουζίνα !

– Καλά τότε γιατί γράφεται Thai στη ταμπέλα ;

– Είναι η παλιά ταμπέλα του μαγαζιού (!)

Η πόλη θέλει να δείχνει κοσμοπολίτισσα και να δείξει variety diversity & fusion επιλογές, όπως διαφήμιζε ένας τουριστικός οδηγός, αλλά με τον δικό της αγοραφοβικό τρόπο.

Στο αεροδρόμιο πριν αναχωρήσω ρωτάω την νεαρή υπάλληλο, στο ίσως πιο διεθνές περιβάλλον που υπάρχει, του Tax Free,  μια και η κόκκινη ταμπελίτσα δεν εξηγούσε επαρκώς αν υπήρχε έκπτωση…

– Συγγνώμη η τιμή αυτή είναι η κανονική τιμή του προϊόντος ή… ;   Kαι πριν τελειώσω τη φράση μου… η  πιτσιρίκα υπάλληλος με απίστευτο τσαμπουκά  και ψηλή φωνή

– Φυσικά είναι η νορμάλ τιμή του…κοιτάζοντας με αυστηρό ύφος. Αν είναι πιο φτηνά στη χώρα σου να το αγοράσεις εκεί!

Οι 5 μέρες του φεστιβάλ και της παγκόσμιας Μουσικής έκθεσης WOMEX πέρασαν γρήγορα. Η ατμόσφαιρα εκεί από την ντόπια νεολαία ήταν φυσικά τελείως διαφορετική. Αν προσγειωνόσουν μέσα στο φεστιβάλ και έφευγες πάλι με τον ίδιο τρόπο θα νόμιζες πως η πόλη είναι η πιο φιλική που συνάντησες στην Ευρώπη.

Η Ουγγαρία και οι κάτοικοι της φυσικά δεν είναι ούτε ήταν πάντα έτσι. Το κράτος είναι βραχυκυκλωμένο και συμπεριφέρεται φοβικά όπως και οι αρχηγοί τους έθνους. Δεν είναι και οι μόνοι στην Ευρώπη.

”Σήμερα όλες οι κάμερες του πλανήτη είναι στραμμένες πάνω μας. Σε ένα φοβικό περιβάλλον όπως είναι το δικό μας σήμερα είναι εύκολο να περάσει η δημαγωγία. Η camera woman που έβαλε την τρικλοποδιά στον πρόσφυγα με το μωρό του για να πέσει δεν κάνει τίποτα λιγότερο από κάποιους συναδέλφους μου που εμφανίζουν τους σημερινούς πρόσφυγες όπως τους απογόνους μας όταν έκαναν επιδρομή στην περιοχή από τα βάθη της Ασίας ”μου είπε συνάδελφος από την Βουδαπέστη.

Ο νεαρός εθελοντής του φεστιβάλ με πληροφόρησε πως ο δημοκράτης πρωθυπουργός Victor Orban  που πρωτοεκλέχθηκε το 2010 έχτισε πρόσφατα ένα γήπεδο ποδοσφαίρου 30.000 θεατών στο χωριό καταγωγής του 1 ώρα δρόμο έξω από την Βουδαπέστη. Το στάδιο γέμισε  μια φορά και μόνο. Στα εγκαίνια! Σήμερα κανείς δεν πάει εκεί. Το χωριό άλλωστε δεν ξεπερνά του 4 με 5 χιλιάδες κατοίκους.

“ Λες και είναι σήμερα το εθνικό μας σπορ. Απλά επειδή ο τύπος γουστάρει το ποδόσφαιρο πήγε και μας έχτισε ένα τεράστιο στάδιο στο χωριό του. Θα μπορούσε να δημιουργήσει  πολλούς άλλους μικρούς χώρους με τα ίδια χρήματα για τόσα άλλα αθλήματα.”  

Στο κλείσιμο του φεστιβάλ ήμουν καλεσμένος να μιλήσω για ένα μεγάλο καλλιτέχνη που βραβεύονταν φέτος από την Σενεγάλη. Πήρα δυο τεράστια τούβλα και μια πέτρα 30 κιλών από την όχθη του Δούναβη που ρέει απ’έξω. Τις έφερα μέσα πάνω σε ένα καρότσι στο δικό τους εντυπωσιακό Μέγαρο Μουσικής. Τις σήκωσα και τις έδειξα στον κόσμο.

“Με αυτά τα τούβλα και πέτρες σαν αυτή μπορείς να χτίσεις κάθετα και να ορθώσεις μάντρες και τοίχους αλλά  μπορείς να φτιάξεις και οριζόντια γεφύρια για  να επικοινωνείς με την άλλη πλευρά. Η πόλη σας και η χώρα σας μέσα από τα βάθη της Ιστορίας δείχνουν και άλλα ‘ωραιότερα’ παραδείγματα στον υπόλοιπο κόσμο από αυτά τα τραγικά που εκτυλίσσονται και προβάλλουν τα δελτία ειδήσεων τον τελευταίο καιρό. Έχετε 8 γιοφύρια εδώ στην πρωτεύουσα σας! Άσχετα από ανταγωνισμούς κόντρες και τοπικιστικές εχθρότητες η Βούδα παραμένει ενωμένη με την Πέστη σε ένα σύνολο, αιώνες τώρα. Και σε πλημμύρα αλλά και σε ανομβρία.Τα ενίοτε ορμητικά νερά του Δούναβη -που διασχίζουν κι άλλους τόπους- όπως και μείς αύριο οι ίδιοι μπορεί να γίνουμε απειλή για τον γείτονα. Παροδικά είναι όπως και οι κυβερνήτες. Τα γιοφύρια μένουν όπως και η παγκόσμια μουσική παράδοση που είναι από μόνη της γέφυρα. Στέκουν και μας ενώνουν στο πέρασμα του χρόνου”.