Βρήκαμε ηγέτη κι όνομα, ζητάμε κόμμα και ιδεολογία

Του Νίκου Λακόπουλου

Το Κίνημα Αλλαγής- ίσως και Συναλλαγής- ανακοινώθηκε από τον Σταύρο Θεοδωράκη και τη Φώφη Γεννηματά σε μια ευνοϊκή συγκυρία για την δεύτερη. Μόλις κέρδισε την ηγεσία, είναι πιο δημοφιλής πολιτικός, οι δημοσκοπήσεις δίνουν- με αναγωγή- υψηλά ποσοστά, όλα πάνε καλά για τον «νέο φορέα».

Το όνομα βέβαια θα αποφασιστεί στο συνέδριό του, κάτι που θεωρείται μάλλον βέβαιο, οι δυο συνεταίροι είναι χαρούμενοι, ένωσαν τις ομάδες στη Βουλή, το νέο μαγαζί άνοιξε και σας περιμένει. Δεν ζητά παρά μόνο να ψηφίσετε- αν είναι δυνατόν και με ένα κλικ-να επικυρώσετε τις αποφάσεις των «ηγετών» που αποφάσισαν το όνομα- ερήμην των άλλων- με τη συγκατάθεση του Γιώργου Παπανδρέου- που είχε ήδη χρησιμοποιήσει τον τίτλο.

Το Κίνημα παραπέμπει στο ΠΑΣΟΚ, όπως και η Αλλαγή. Θα είναι ένα ΠΑΣΟΚ- χωρίς το ΠΑΣΟΚ -κάτι οπωσδήποτε νέο -το ξεκαθάρισε ο Σταύρος που απεχθάνεται το παλιό και το κατεστημένο, ως επαναστάτης, αλλά του Κέντρου. Κάτι σε στυλ σοσιαλδημοκρατικό, αλλά φιλελεύθερο με λίγη οικολογία, αλλά οπωσδήποτε κεντρώο. Κεντροαριστερό για την ακρίβεια, αλλά όχι με πολύ Αριστερά, όσο “ανοιχτό” κέντρο.

Όπου νάναι η Φώφη Γεννηματά συναντά και τον Καμίνη και τους άλλους παράγοντες, ίσως ξεσκονίσει και τα γραφεία του παλιού κόμματος- μην έχει ξεμείνει καμμιά φωτογραφία του Ανδρέα Παπανδρέου- που μάλλον δεν χωρά ως πολύ ….αριστερός στο νέο φορέα. Γιατί αυτός είναι το «παλιό» από το οποίο θέλουν να ξεφύγουν -τα δυο «νέα» παιδιά- με τη συγκατάθεση του Γιώργου, που αισθάνεται ότι όλη αυτή η ιστορία τον δικαιώνει.

Η χαρά στις εκλογές για το νέο φορέα ήταν τόσο μεγάλη που ο Κώστας Λαλιώτης, άναψε ένα πούρο, αν και δεν καπνίζει. Το πνεύμα της επιστροφής- της ολικής επαναφοράς- με ένα νέο ΠΑΣΟΚ- που δεν θάναι ΠΑΣΟΚ, η μέθη μιας νίκης που έχει προεξοφληθεί απέκρυψε το γεγονός πως η Φώφη πήρε μόλις  40% στον πρώτο γύρο, ενώ ο Σταύρος καταποντίστηκε.

Η μεγάλη συμμετοχή στις εκλογές για άλλους ήταν η ανάγκη για την αναβίωση του ΠΑΣΟΚ και για άλλους η φυγή προς το μέλλον με κάτι πιο νέο. Προφανώς η Φώφη ετοιμάζεται να αντικαταστήσει το πορτρέτο του Αντρέα με το δικό της- ίσως μαζί και του Σταύρου- που έχει και φωτογένεια, αλλά τι δεν πάει καλά στην εικόνα;

Αν όλα πάνε καλά οι εκλογές θα γίνουν το 2018 ή το 2019, ο Μητσοτάκης θα πάρει την κυβέρνηση και ο ΣΥΡΙΖΑ θα υποχωρήσει περιμένοντας στην αντιπολίτευση να διεκδικήσει ξανά την εξουσία. έτσι κυλήσουν τα πράγματα αυτές θα είναι από τις σπάνιες εκλογές που δεν θάχουμε εκπλήξεις. Αλλά οι πολιτικές εξελίξεις στην Ελλάδα δεν προετοιμάζονται στα πολιτικά σαλόνια, ούτε σχεδιάζονται από «ξένα κέντρα αποφάσεων» -όπως εύκολα βλέπουν όσοι πιστεύουν ότι υπάρχει για την Ελλάδα μια …παγκόσμια συνωμοσία.

Οι πολιτικές εξελίξεις διαμορφώνονται στα έγκατα της κοινωνίας, που δεν μιλούν πολύ, ίσως γιατί δεν είναι πλέον «αγανακτισμένα», αλλά κάτι πέρα από θυμωμένα. Μπορεί να είναι και …λυσσασμένα. Υπάρχει πάντα μια νέα γενιά ψηφοφόρων που διαμορφώνουν τις εξελίξεις και αναζητούν την πολιτική τους έκφραση, όπως έκαναν με τον ΣΥΡΙΖΑ -και τη Χρυσή Αυγή, που όμως είναι ήδη παρελθόν, αλλά δεν το ξέρουν.

Τα σημερινά κόμματα θα έχουν εξαφανισθεί ή θα έχουν αλλάξει, αλλά οι δυνάμεις που τα υποστηρίζουν με μια άλλη σύνθεση, αλλά και νέα στρώματα, θα υπάρχουν. Δεν είναι μόνο τα κόμματα που πεθαίνουν. Είναι ολόκληρα στρώματα που εξαφανίζονται και νέα που δημιουργούνται καθώς η κρίση της τελευταίας εξαετίας εξαφάνισε μια ολόκληρη τάξη, δημιούργησε νέους φτωχούς, αλλά και νέους πλούσιους.

Η σημερινή συγκυρία μοιάζει πολύ με την μεταπολεμική Ελλάδα του ’50 με πολλά κόμματα της ίδιας παράταξης να κατεβαίνουν χωριστά ώσπου να ενωθούν υπό τον Παπάγο, τον Καραμανλή ή τον Γεώργιο Παπανδρέου. Το 1981 με το θριαμβευτικό 48% το ΠΑΣΟΚ διαμορφώθηκε με ψήφους της «Νέας Δημοκρατίας» και 7% της Ακροδεξιάς χωρίς να αγγίξει το ΚΚΕ που αύξησε την δύναμη του (10,93%). Το ΠΑΣΟΚ τροφοδότησε τον ΣΥΡΙΖΑ που όμως έχει πάρει και πολλούς ψήφους από την «Νέα Δημοκρατία». Tώρα ο ΣΥΡΙΖΑ θα τροφοδοτήσει τον νέο φορέα ή θα συμβεί κάτι άλλο που δεν μπορούν να καταγράψουν οι δημοσκόποι- παρά μόνο ως τάση, ανάγκη, τα ψιλά γράμματα των δημοσκοπήσεων;

Η πολιτική ομοιομορφοποίηση οδήγησε τα μεγάλα κόμματα σε κοινούς λογογράφους των λόγων των ηγετών τους με μόνες διαφορές το αν θα πουν «Πάμε», Πάμε μαζί» ή «Πάμε όλοι μαζί». Η Ελλάδα με τις βαθιές ταξικές μετατοπίσεις, την μεγάλη αποχή στις τελευταίες εκλογές και το αβέβαιο μέλλον στην πραγματικότητα αναζητά πράγματι τη νέα πολιτική εκπροσώπησή της. Θα φορέσει τα πολιτικά ρούχα που τις ετοιμάζουν;

Φαίνεται πως αν το 2015 είχαμε κόμματα που κατά …45% ανήκαν  στην Αριστερά, χωρίς να συμπεριλάβουμε την Κεντροαριστερά, στις επόμενες εκλογές θα έχουμε τρία δεξιά κόμματα -με τον ΣΥΡΙΖΑ να αφήνει ένα κενό στα αριστερά του που δεν μπορεί να εκφράσει ο «νέος φορέας» με ουδέτερες λέξεις ως συνθήματα όπως αλλαγή, πρόοδος, νίκη.

Αν το πάρουμε μασημένο τότε τα πράγματα θα εξελιχθούν όπως φαίνονται, αλλά η πολιτική ζωή με τον μισό πληθυσμό να απέχει, με ένα εκατομμύριο περιπλανώμενους ψηφοφόρους, με μια οικονομία σε αναμονή μοιάζει με κινούμενη άμμο. Ας μην κάνουμε προβλέψεις δίπλα στο καζάνι που βράζει κι ας μην αποδίδουμε προθέσεις σε ένα πολίτη που δεν μιλά.

Καμιά φορά η καταστροφή εμφανίζεται ως επιτυχία, αλλά ένα κόμμα του 48% εύκολα γίνεται 13%, 4% ή εξαφανίζεται. Ο Ζίγδης πήρε 11% κι ύστερα εξατμίστηκε. Η πολιτική ζωή σε μια πενταετία δεν θάχει όλα τα πρόσωπα που σήμερα ανοίγουν σαμπάνιες νιώθοντας πως η ιστορία γυρίζει γύρω τους ή τους δικαιώνει.

Δεν υπάρχει επιστροφή, μόνο μπροστά, ούτε βέβαιες προγνώσεις. Το μόνο βέβαιο ίσως είναι πως οι πολίτες θα τραβήξουν την πρίζα από πολλά πρόσωπα που σήμερα χαμογελούν λες κι είναι το πεπρωμένο μας, αν και δεν εκφράζουν παρά μόνο τον εαυτό τους, τις φιλοδοξίες τους και τον ναρκισσισμό ή το ό,τι την έχουνε ψωνίσει.

Η «αναγέννηση» της παράταξης είναι μια αυταπάτη, γιατί η παράταξη δεν έπαψε ποτέ να υπάρχει. Δεν είναι τα κόμματα που γεννάνε τάξεις, αλλά οι κοινωνικές τάξεις κόμματα. Αυτοί- η κοινωνία- θα κρίνουν- τις πολιτικές εξελίξεις όχι με βάση το αν ο Μητσοτάκης πρέπει να γίνει πρωθυπουργός ή αν η Φώφη πρέπει να δικαιώσει το όραμα του μπαμπά της.

Μάλλον δεν θα κρίνουν με διάθεση να δικαιώσουν, όσο να τιμωρήσουν. Όσους πρόδωσαν, όσους σφετερίζονται και πάνω από όλα τους υπερφίαλους και τους γυρολόγους. Κανένας «φορέας» δεν θα γεννηθεί επειδή τον βάφτισαν και τον σχεδίασαν κάποιοι που αυτοχρίστηκαν «ηγέτες». Οι άνθρωποι δημιουργούν την ιστορία τους με βάση τις δικές τους ανάγκες, όχι με βάση τις ανάγκες των «ηγετών» ή των κομμάτων τους. Kι αυτό γεννά τις εκπλήξεις.