Toυ Μελέτη Ρεντούμη
Μετά από αρκετά χρόνια απουσίας και ύστερα από πολλές διακυμάνσεις στις σχέσεις των δύο χωρών, η Ελλάδα και η Τουρκία αποφάσισαν να ξεκινήσουν εδώ και κάποιες ημέρες διερευνητικές επαφές για τις διμερείς τους διαφορές.
Είναι γεγονός πως η προοπτική αυτή φάνταζε σχεδόν απίθανη πριν λίγο καιρό, καθώς η γείτονα χώρα δεν έχει σταματήσει τις προκλήσεις τόσο με παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου, όσο και με διάφορες δηλώσεις κυβερνητικών παραγόντων ενάντια σε κάθε έννοια διεθνούς δικαίου.
Μετά την απόσυρση του σκάφους Oruc Reis που η χώρα μας είχε βάλει ως προϋπόθεση για την έναρξη των συνομιλιών, αλλά και την προσπάθεια προσέγγισης της Τουρκίας με την Ευρώπη, δηλώνοντας ταυτόχρονα ότι έχει πρόθεση να κάνει διάλογο με την Ελλάδα, αποφάσισε η ελληνική κυβέρνηση να προβεί στην διαδικασία των διερευνητικών επαφών, ώστε να δώσει και ένα μήνυμα στους εταίρους και συμμάχους, πως επιδιώκει μια βιώσιμη λύση στα πλαίσια πάντα του διεθνούς δικαίου και του δικαίου της θάλασσας.
Είναι γεγονός πως όταν μιλούμε για διερευνητικές επαφές, δεν αναφερόμαστε σε απευθείας διαπραγματεύσεις, αλλά στην πιθανότητα να προκύψουν στο μέλλον, είτε με επαφή των αρμόδιων υπουργών εξωτερικών, είτε και στο ανώτατο επίπεδο των ηγετών των δύο χωρών.
Σε κάθε περίπτωση είναι δεδομένο πως με βάση την πάγια εθνική γραμμή, η Ελλάδα προσέρχεται στις συναντήσεις με μόνο αίτημα στην ατζέντα την χάραξη θαλάσσιων ζωνών, ενώ η Τουρκία βάζει εσκεμμένα στο τραπέζι τόσο την αποστρατικοποίηση των νησιών, όσο και τις γκρίζες ζώνες στο Αιγαίο κάτι που δεν μπορεί να αποδεχθεί η ελληνική πλευρά σε καμία περίπτωση.
Παρόλα αυτά, επειδή ακούγονται διάφορες επικρίσεις και αντεπιχειρήματα για την διαδικασία των διερευνητικών, η Ελλάδα φαίνεται πως μετά από αρκετά χρόνια, έρχεται στο προσκήνιο ενισχυμένη, καθώς έχει συνάψει σημαντικές στρατιωτικές συμμαχίες με το Ισραήλ και την Αίγυπτο, ενώ πρόσφατα υπεγράφη μια καθοριστική συμφωνία αμυντικής συνεργασίας για αγορά μαχητικών αεροσκαφών από την Γαλλία, ενώ η χώρα μας διατηρεί παράλληλα άριστες σχέσεις με τις ΗΠΑ, έχοντας ενεργούς διαύλους με τη νέα κυβέρνηση Μπάϊντεν.
Εν κατακλείδι, η πρόθεση της χώρας δεν είναι αυτή τη στιγμή μια άμεση συμφωνία με την Τουρκία και μάλιστα με κίνδυνο παραχώρησης κυριαρχίας, αλλά η παραπομπή των θεμάτων που θα συμφωνηθούν στο διεθνές δικαστήριο της Χάγης με στόχο μια δίκαιη λύση.
Δεν θα έπρεπε πάντως να αποκλειστεί ακόμη και στα πλαίσια ενός διεθνούς δικαστηρίου, ένας συμβιβασμός με την Τουρκία κατόπιν της τελικής νομικής ετυμηγορίας, γεγονός που θα κάνει την ελληνική κυβέρνηση, να λάβει σημαντικές και δύσκολες αποφάσεις για το μέλλον των εθνικών μας θεμάτων, κατά την διάρκεια μιας διαδικασίας διευθέτησης των θεμάτων με την γείτονα χώρα.
Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός.