Η ανομία των δρόμων, οι ανίκανοι υπουργοί και η ευθύνη του Τσίπρα

Toυ Γ. Λακόπουλου

Πριν από πολλά χρόνια ένας υπουργός του Ανδρέα Παπανδρέου αντιμετώπιζε πρόβλημα με την δυναμική κινητοποίηση μιας ομάδας εργαζομένων, που αναστάτωνε την πρωτεύουσα. Ο Πρωθυπουργός του τηλεφώνησε για να εξηγήσεις. Ο υπουργός ήξερε ότι στο επόμενο τηλεφώνημα η συνήθης φράση του Παπανδρέου ήταν: “Πάρε τα μολύβια σου και φύγε τώρα!”.

Μετά την πρωθυπουργική κλήση, ο υπουργός κάλεσε τον νεαρό υφυπουργό που χειριζόταν το θέμα – σήμερα είναι εκτός Βουλής- και επακολούθησε ο εξής διάλογος. “Δεν μου λες, γιατί σε βάλαμε εδώ εσένα;”

Άναυδος ο υφυπουργός. Ο υπουργός συνέχισε:. “Ή δεν μπορείς να λύσεις το πρόβλημα, οπότε κακώς σε βάλαμε , ή δεν θέλεις, οπότε πρέπει να σκεφτώ άλλα πράγματα”. Άγαλμα ο υφυπουργός. “Δεν σε θέλω άλλο, μπορείς να πηγαίνεις “ είπε ο υπουργός και ξανάπιασε το …κομπολόι του.

Πανικόβλητος για το μέλλον του ο υφυπουργός, κατέβηκε στο γραφείο του, μάζεψε τους συνεργάτες του και ως το μεσημέρι είχε λύσει το πρόβλημα.

Είναι μόνο ένα παράδειγμα- για να μην πάμε στα πιο “σκληρά” που διηγείται ο Γιάννης Βαρβιτσιώτης για τον τρόπο που αντιμετώπιζε ανάλογα προβλήματα ο Κωνσταντίνος Καραμανλής -ακόμη και αν επρόκειτο για την …έλλειψη μαρουλιών στην αγορά, που είχε διαβάσει σε ένα μονόστηλο εφημερίδας.

Αν ο Αλέξης Τσίπρας θέλει να σταθεί στο ύψος του ως Πρωθυπουργός πρέπει να μελετήσει την πρακτική των προαναφερόμενων πρωθυπουργών και να δράσει ανάλογα. Μπορεί να το κάνει σε μεγάλες υποθέσεις όπως είναι π.χ. η βαλτωμένη επένδυση του Ελληνικού: να σηκώσει το τηλέφωνο και να πει στους αρμόδιους υπουργούς ότι δεν θα βρίσκονται στη θέση τους αν δεν δει τις μπουλντόζες να πιάνουν δουλειά σε μια συγκεκριμένη ημερομηνία.

Αλλά αν αυτό είναι περίπλοκο υπάρχει κάτι που είναι απλούστερο. Να τηλεφωνήσει στον υπουργό Προστασίας του Πολίτη και να του εξηγήσει ότι το μόνο που δεν κάνει είναι να προστατεύει τους πολίτες από ένα συγκεκριμένο φαινόμενο- μοναδικό παγκοσμίως: την ασύδοτη δράση μιικροοάδων στο κέντρο της Αθήνας, που τα κάνουν μπάχαλο ανά πάσα στιγμή. Άρα δεν κάνει τη δουλειά που του ανέθεσε.

Το τελευταίο κρούσμα ήταν οι καταστροφές στο Σύνταγμα μετά την άρνηση του δικαστηρίου να αποφυλακίσει την Ηλιάνα Β.Λ. Όπως πολύ σωστά είπε ο Κοντονής στη Βουλή, και συμφωνήσαν και άλλα κόμματα, η απόφαση προκαλεί έκπληξη , αλλά αυτό δεν δίνει σε κανέναν το δικαίωμα να ξηλώνει βιτρίνες.

Το τελευταίο κρούσμα ήταν οι καταστροφές στο Σύνταγμα μετά την άρνηση του δικαστηρίου να αποφυλακίσει την Ηλιάνα Β.Λ. Όπως πολύ σωστά είπε ο Κοντονής στη Βουλή, και συμφωνήσαν και άλλα κόμματα, η απόφαση προκαλεί έκπληξη , αλλά αυτό δεν δίνει σε κανέναν το δικαίωμα να ξηλώνει βιτρίνες.

Δεν είπε μόνο ότι οι βιτρίνες ξηλώνονται γιατί ο συνάδελφός του Τόσκας αδυνατεί να το αποτρέψει – όπως αδυνατεί και σε κάθε περίπτωση να στείλει στη Δικαιοσύνη τους δράστες αυτών των επεισοδίων που εκδηλώνονται καθημερινά πλέον.

Τα επεισόδια, οι καταστροφές και η τοπική αναταραχή σε κεντρικά σημεία της πρωτεύουσας έγιναν ενδημικό φαινόμενο που καθιστά ανέκδοτο ότι υπάρχει αστυνόμευση και ικανότητα των αρχών να προστατεύσουν τους πολίτες και να συλλάβουν τους δράστες.

Είναι επίσης εξωφρενικό ότι αυτές οι ομάδες έχουν ως αφετηρία τις εγκαταστάσεις του Πολυτεχνείου και άλλους πανεπιστημιακούς χώρους στους οποίους …ζουν και κατασκευάζουν μολότοφ. Προφανώς το φαινόμενο έχει και τις κοινωνίες ερμηνείες του. Πρόσωπα που θα συγκροτούν τέτοιες ομάδες πάντα θα υπάρχουν.

Δεν πρόκειται ακριβώς για “μπαχαλάκηδες”, “αλήτες” ή “αναρχικούς” και “αντικοινωνικά στοιχεία”, κατά την ορολογία των συντηρητικών πολιτικών και επιφανών στελεχών της ΝΔ.

Δεν ενδιαφέρουν οι απόψεις και οι ιδέες τους-όταν υπάρχουν- που είναι δικό τους θέμα, συζητήσιμο ενίοτε και δεν πέφτει λόγους στους υπολοίπους. Ενδιαφέρουν μόνο οι πράξεις τους και η παραβίαση του νόμου. Δεν είναι υπόλογοι για όσα πιστεύουν, αλλά για όσα κάνουν.

Και η δουλειά της κυβέρνησης δεν είναι να τους αλλάξει γνώμη, αλλά να προστατεύσει τους υπολοίπους , όταν πλήττονται. Δεν το κάνει. Το φαινόμενο της συγκρότησης και της σύνθεσης αυτών των ομάδων – των οποίων φυσικά οι πράξεις είναι υπόθεση του κάθε μέλους τους προσωπικά όχι συλλογική- είναι κάπως περίπλοκο, καθώς εκεί συνυπάρχουν οργισμένοι νέοι, παραβατικά άτομα και επιτήδειοι. Πάντως δεν είναι αποκλειστικά ελληνικό.

Αυτό που ξεχωρίζει την Αθήνα είναι η ευκολία με την οποία δρουν και η ατιμωρησία που απολαμβάνουν.
Από μια άποψη μπορεί να πει κανείς ότι είναι “δικαίωμά” τους να δρουν έτσι. Αλλά από καμία άποψη δεν νοείται να το κάνουν χωρίς συνέπειες.

Τα επεισόδια στις μεγάλες πόλεις δεν είναι σπάνιο φαινόμενο- ούτε μπορούν να αποτραπούν. Κοινωνίες σε ακινησία δεν υπάρχουν. Ησυχία νεκροταφείου δεν μπορεί να επικρατήσει σε μια μεγαλούπολη. Μόλις προχθές κάηκε το Αμβούργο. Κάθε τόσο πυρπολούνται συνοικίες στο Παρίσι και αναστατώνονται πολιτείες στην Αμερική.

Παντού όπου συμβαίνει κάποιο μεγάλο γεγονός που προκαλεί οργή και κοινωνικές αντιδράσεις εμφανίζονται διαδηλωτές που προκαλούν καταστροφές. Αλλά υπάρχει κάποιος λόγος. Έχει συμβεί κάτι. Υπάρχει ένα αίτημα. Ένα στοιχείο διεκδίκησης.

Στην Αθήνα αυτό το “εκλυτικό” αίτιο συνήθως λείπει. Απλώς κάποιοι “άγνωστοι” αισθάνονται τόσο ασύδοτοι ώστε επιλέγουν να δράσουν, όπου θέλουν, όποτε θέλουν και όπως θέλουν. Επιλογή τους. Αλλά δεν είναι επιλογή της Αστυνομίας να παριστάνει το θεατή.

Τα επεισόδια, οι καταστροφές και η τοπική αναταραχή σε κεντρικά σημεία της πρωτεύουσας έγιναν ενδημικό φαινόμενο που καθιστά ανέκδοτο ότι υπάρχει αστυνόμευση και ικανότητα των αρχών να προστατεύσουν τους πολίτες και να συλλάβουν τους δράστες.

Αν δεν μπορεί να αποτρέψει αυτά τα περιστατικά – μικρής κλίματα, αλλά μεγάλης ζημίας για όσους τα υφίστανται-τότε απλώς δεν υπάρχει Αστυνομία. Και επειδή Αστυνομία υπάρχει, αυτό που λείπει είναι ικανός υπουργός Προστασίας του Πολίτη -και ικανός υπουργός Παιδείας στο σημείο που το πρόβλημα εφάπτεται με τους πανεπιστημιακούς χώρους . Ή απλώς δεν έχουν πολιτική βούληση.

Ότι και αν συμβαίνει το θέμα έχει φτάσει πλέον στο επίπεδο του Πρωθυπουργού. Αν μη τι άλλο αυτό το φαινόμενο τον ζημιώνει πολιτικά περισσότερο από όσο νομίζει. Πρέπει να αποφασίσει αν έχει υπουργό ικανό να διαχειριστεί αυτό το θέμα και να πράξει αναλόγως.

Οι πολίτες -όποιο και αν είναι, ό,τι και αν πιστεύουν -μπορούν να διαδηλώνουν και να διαμαρτύρονται ελεύθερα. Αναπόφευκτο είναι ότι σε καταστάσεις μεγάλων κινητοποιήσεων θα υπάρχουν και εκτροπές, ζημίες και επεισόδια..
Αλλά εδώ δεν πρόκειται γι’ αυτό.

Δεν πρόκειται για κινητοποιήσεις. Πρόκειται για δράσεις χωρίς καν αφορμή. Πρακτικά πρόκειται για προφανή αδυναμία της Αστυνομίας να αντιμετωπίσει περιορισμένες ομάδες που δρουν κατά βούληση επειδή μπορούν να το κάνουν, καθώς τα μέλη τους δεν αντιμετωπίζουν καν το ενδεχόμενο να τιμωρηθούν.

Κοντός ψαλμός, αλληλούια. Όσο ο Πρωθυπουργός δεν λύνει το πρόβλημα με τον τρόπο που μπορεί να το λύσει, αφήνει το νερό να πέφτει άφθονο στο μύλο του κάθε Άδωνι που κραυγάζει ότι οι Συριζαίοι, όχι μόνο δεν μπορούν να λύσουν αυτό το πρόβλημα, αλλά και υποθάλπουν αυτούς που το προκαλούν. Και βεβαίως εισπράττει τη κατακραυγή της κοινωνίας.

Από αυτή την άποψη δεν είναι θέμα επιλογής του. Αποτελεί υποχρέωση του να ξεκαθαρίσει την κατάσταση. Η αρχή μπορεί να γίνει με ένα τηλεφώνημα στον Τόσκα, σε στυλ Παπανδρέου ή Καραμανλή…