Η Δεξιά, η Αριστερά και η Σοσιαλδημοκρατία: Ο Ανδρουλάκης, το Κινάλ, το ΠΑΣΟΚ και το σύνθημα “Μήπως είσαι… ΚΟΔΗΣΟ;”

Του Νίκου Λακόπουλου

Mε το ερώτημα αν γνώριζε την μελέτη Τσιόδρα-Λύτρα ή όχι να μένει αναπάντητο ο Κυριάκος Μητσοτάκης με ένα νέο διάγγελμα επανήλθε στο “εγώ” από το “εμείς” που χρησιμοποίησε στη Βουλή -στριμωγμένος από τα ερωτήματα της αντιπολίτευσης.

Ανακοίνωσε τις αποφάσεις Του -πριν τη συνεδρίαση της Επιτροπής των Εμπειρογνωμόνων- με ένα χριστουγεννιάτικο δώρο: αντί να π΄ληρώνουν οι πολίτες υποχρεωτικά rapid tests θα έχουν δύο δωρεάν self test ο καθένας.

«Είναι αλήθεια ότι δέχτηκα εισηγήσεις για υποχρεωτικά rapid test σε όλους για την είσοδο σε χώρους διασκέδασης. Τις απέρριψα, γιατί θεώρησα ότι ένα τέτοιο μέτρο και θα ήταν άδικο για τους εμβολιασμένους και τελικά θα ήταν πολύ δύσκολο στην εφαρμογή του. Αντί λοιπόν να επιβάλλω κάτι σε όλους, επέλεξα να εμπιστευτώ όλους” είπε.

Μόνο που το ερώτημα ποιος έκανε αυτές τις εισηγήσεις πλανάται όπως το ερώτημα αφού η μελέτη Τσιόδρα-Λύτρα παραδόθηκε “σε ανώτατο επίπεδο” -δηλαδή στο Μέγαρο Μαξίμου- πώς γίνεται να μην έφτασε ποτέ; O Λύτρας λέει ψέματα ή ο Πρωθυπουργός -που δεν λέει ποτέ ψέματα;

¨Όπως για παράδειγμα πως οι εκλογές θα γίνουν στην ώρα τους. “Εάν υπάρχει ένας πολιτικός που θα είχε όφελος από τις εκλογές δεν είστε εσείς, αλλά εγώ. Και στο παρελθόν υπήρξαν ευκαιρίες να προκηρύξω πρόωρες εκλογές που θα έδιναν στη ΝΔ καλύτερο αποτέλεσμα από τις εκλογές του 2019. Δεν το έκανα, αν και εσείς στη θέση μου θα το είχατε κάνει”.

Με απόλυτη ειλικρίνεια ο Κυριάκος Μητσοτάκης επιβεβαίωσε ότι όλο αυτό τον καιρό σκεφτόταν τις πρόωρες εκλογ΄ές αφού θα είχε όφελος -δηλαδή πια δεν έχει.

«Θα ήταν μεγάλος πειρασμός να προκήρυττα σήμερα εκλογές για να δω τον πανικό στο βλέμμα σας» ε΄΄ιπε, αλλά δεν θα το κάνει γιατί ο Τσίπρας φοβάται ότι θα είναι …τρίτο κόμμα και ζητάει εκλογές. Δηλαδή δεν κάνει εκλογές αν και είναι σίγουρος ότι -όπως είπε στον Τσ΄΄ιπρα- “οι αναταράξεις στην κεντροαριστερή πολυκατοικία σας προκαλούν φόβο. Θα μείνετε μάλλον λιγότεροι μετά τις εκλογές».

Ψηφοφόροι δύο κομμάτων

Οι “αναταράξεις” όμως στην αριστερή πολυκατοικία φαίνεται πως επηρεάζουν και την… δεξιά πολυκατοικία: μια άνοδος του Κινάλ-ΠΑΣΟΚ δεν θα κάνει τον ΣΥΡΙΖΑ τρίτο κόμμα -εκτός πια και να περάσει το 20%, πράγμα εύκολο να συμβεί στις δημοσκοπήσεις- αλλά θα οδηγήσει και την Ν΄έα Δημοκρατία σε ποσοστά με τα οποία σίγουρα δεν θα μπορεί να σχηματίσει αυτοδύναμη κυβέρνηση.

Αυτός ήταν ο λόγος που τα μάτια όλων στην τελευταία συνεδρίαση της Βουλής δεν ήταν πάνω στον Μητσοτάκη ή τον Τσίπρα, αλλά στον Μιχάλη Κατρίνη -που ωστόσο εκπροσωπώντας τον Νίκο Ανδρουλάκη δεν άφησε κανένα σημάδι για την πολιτική συνεργασιών που θα ακολουθήσει το Κινάλ -που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν σε ποσοστά μεταξύ 11-15%.

Το ερώτημα είναι αν αυτή η αύξηση του ποσοστού υπάρξει και στις εκλογές -τουλάχιστο αυτές που θα γίνουν με απλή αναλογική- θα στερήσει μονάδες από τον ΣΥΡΙΖΑ ή και από τη Νέα Δημοκρατία -πράγμα που φοβάται ο Κυριάκος Μητσοτάκης.

Το βασικό ερώτημα είναι όμως αν ο συσχετισμός Δεξιάς – Αντιδεξιάς Παράταξης αλλάξει υπέρ της δεύτερης -αν δηλαδή υπάρχει προοπτική “δημοκρατικής κυβέρνησης” -που απαιτεί ένα ποσοστό 47% για τα κόμματα της δημοκρατικής παράταξης -που θα συνεργαστούν για μια τέτοια κυβέρνηση.

Είναι σαφές ότι ένα ποσοστό του άλλοτε κραταιού ΠΑΣΟΚ ψήφισε τη Νέα Δημοκρατία για “να φύγει ο Τσίπρας”, όπως και ένα μεγαλύτερο ποσοστό ψήφισε την τελευταία στιγμή ΣΥΡΙΖΑ για να μην έλθει ο Μητσοτάκης. Πρόκειται για ψηφοφόρους τουλάχιστον δύο κομμάτων που όπως έδειξε και η μεγάλη συμμετοχή στις εσωκομματικές εκλογές παρέμειναν στο κοινωνικό ΠΑΣΟΚ ακόμα και αν δεν το ψήφιζαν.

Πολύ πριν τις εκλογές στο Κινάλ -με το θάνατο της Φώφης Γεννηματά” – αυτοί οι ψηφοφόροι- -νομάδες έδωσαν δημοσκοπικά την εικόνα μιας τάσης επιστροφής στο ΠΑΣΟΚ -που φαίνεται πως μετά την εκλογ΄ή Ανδρουλάκη μεγαλώνει.

Το ενδιαφέρον είναι πως αυτή η τάση δυναμώνει ενόσω το Κινάλ δεν έχει αρχηγό ή ΄όταν εκλέγεται ένας βασικά άγνωστος ηγέτης που αποφεύγει να πάρει καθαρές θέσεις με μόνο χαρακτηριστικό πως είναι ένα “νέο παιδί”.

Στην πράξη όμως οι 270.000 ψηφοφόροι που πήγαν να ψηφίσουν για να υποστηρίξουν οι περισσότεροι τον Λοβέρδο ή τον Γιώργο Παπανδρέου δεν θα πάνε να ψηφίσουν στην κάλπη τον Ανδρουλάκη που μέσα σε λίγες μέρες από ένας από τους τρεις διεκδικητές της ηγεσίας βρέθηκε στο τιμόνι ενός κόμματος χωρίς πολιτική ενότητα και ιδεολογική καθαρότητα.

Το ΠΑΣΟΚ και η σοσιαλδημοκρατία

Το ΠΑΣΟΚ του Σημίτη και του Γ. Παπανδρέου είχε χάσει την δυνατότητα να εκπροσωπεί την πλειοψηφία των “μη προνομιούχων” πολύ πριν τα μνημόνια, αλλά δεν υπήρχε μια πολιτική πρόταση ώσπου να εμφανισθεί ο Τσίπρας.

Ωστόσο το 35-36% που πήρε ο ΣΥΡΙΖΑ στις εκλογές του 2015 δεν οφείλεται εξ ολοκλήρου στον Αλέξη Τσίπρα. Ούτε τον ψήφισαν για να καταργήσει τα μνημόνια με ένα νόμο και ΄ένα άρθρο, αλλά όταν βεβαιώθηκαν πως δεν θα το κάνει -υπέρ μιας αξιοπρεπούς διαπραγμάτευσης.

Αυτός είναι ο λόγος που τον ξαναψήφισαν -λιγότεροι όμως αριθμητικά- μετά την μεγαλοπρεπή τούμπα που προσγείωσαν την κυβέρνηση σε έναν αριστερό ρεαλισμό -καταρρίπτοντας πολλούς αριστερούς μύθους.

Στην τάση επιστροφής στο ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να δούμε και μια εκδίκηση γενεών που ο “νεαρός” Αλέξης Τσίπρας έβγαλε έξω από το πολιτικό παιχνίδι σε μια ανανέωση που αφορούσε κυρίως την “Γενιά των Απέξω” -όπως έλεγε ο ίδιος.

Πρόκειται για την αδυναμία του ΣΥΡΙΖΑ να εξελιχθεί από ένα σύμπλεγμα συνιστωσών που κατά βάση δεν είχαν μεταξύ τους πολιτική ενότητα και ένα μεγάλο μέρος τους ήταν π.χ. κατά της ευρωπαϊκής ένωσης και του ευρώ -εκφράζοντας παλαιολιθικές ιδέες σε μια ιδεολογική θολούρα.

Από το 2012 μέχρι σήμερα το κόμμα του Αλέξη Τσίπρα δεν κατάφερε τελικά να γίνει ένα ανοιχτό λαϊκό κόμμα κι όσοι το ψήφισαν να περάσουν τα γραφεία του κόμματος -όπου θα συναντήσουν τον Πολάκη με θέσεις και ιδεολογήματα που δεν ανήκουν στην Αριστερά.

¨Όπως φαίνεται ένα μεγάλο μέρος των ψηφοφόρων -που τοποθετο΄ύν τον εαυτό τους στην Κεντροαριστερά- στενάζει κάτω από έναν πολιτικό ζυγό που παίρνει τον χαρακτήρα ενός εκβιασμού: θα πρέπει να αποδεχθούν ένα κομματικό μηχανισμό για να μην έλθει η Δεξιά.

Η άρνηση αυτού του εκβιασμού που παίρνει τον χαρακτήρα της σώνει και καλά “αριστερής κυβέρνησης” δημιουργεί περιπλανήσεις που εκφράζονται με κόμματα όπως το Ποτάμι και η ΔΗΜΑΡ -κόμματα που ανάβουν και σβήνουν- χωρίς να απαντάνε στο ερώτημα αν η Κεντροαριστερά είναι άθροισμα του Κέντρου και της Αριστεράς ή ένα νεκρό σημείο ανάμεσα στο Κέντρο και την Αριστερά.

Ο νέος πρόεδρος του Κινάλ που θα ξαναγίνει ΠΑΣΟΚ επιχειρεί να απαντήσει στο ερώτημα ψελλίζοντας την λέξη “σοσιαλδημοκρατία” -χωρίς να διευκρινίσει αν πρόκειται για δεξιά ή αριστερή σοσιαλδημοκρατία, για σοσιαλδημοκρατία του Βορρά ή του Νότου, για ένα κόμμα που θα συνεργασθεί με την Δεξιά ή με την Αριστερά.

Προφανώς το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου, ένα κόμμα πολυτασικό -από την άκρα αριστερά έως την πατριωτική δεξιά που χωρούσε πατριώτες και κομμουνιστές, σοσιαλδημοκράτες και χριστιανούς -κατά βάση “αντιιμπεριαλιστικό” πριν πάρει την εξουσία δεν ήταν κόμμα “σοσιαλδημοκρατικό”.

Το τότε σοσιαλδημοκρατικό κόμμα του Πεσμαζόγλου -“Μήπως είσαι ΚΟΔΗΣΟ;- κατέβηκε στις εκλογές και καταποντίστηκε. Μήπως το κόμμα του “δεν γνωρίζω-δεν απαντώ” Ανδρουλάκη είναι η απάντηση στο πολιτικό πρόβλημα της χώρας;

Σύμφωνα με τις τελευταίες δημοσκοπήσεις ένα ποσοστό 13-15% απαντά προς το παρόν “ναι”, αλλά στην πραγματικ΄ότητα λέει “ίσως”. Κι όπως έχει δείξει η Ιστορία κόμματα που εμφάνιζαν στις δημοσκοπήσεις τέτοια ποσοστά στο ταμείο της κάλπης βρέθηκαν με 4-5%.

Γιατί όταν γίνουν οι εκλογές δεν θα ψηφίσουμε για το αν είμαστε σοσιαλδημοκράτες -μια πρόταση του προπερασμένου αιώνα που απαντούσε σε άλλες χώρες και άλλα ερωτήματα.

Θα απαντήσουμε στο ποιος θέλουμε να κυβερνήσει -κι όχι ποιος θα συγκυβερνήσει. Άλλωστε ο Μητσοτάκης έχει πει και έχει δείξει πόσο …σοσιαλδημοκράτης είναι, αλλά κεντροδεξιός. Και πως περιμένει τον Ανδρουλάκη να συζητήσουν προφανώς τη σύνθεση της επόμενης κυβέρνησης.

Το ΠΑΣΟΚ μετά το μνημ΄΄ονιο και την συγκυβέρνηση με το ΛΑΟΣ πήρε 13% -ένα ποσοστό που εκ των υστέρων φαίνεται πολύ μεγάλο. Η συγκυβέρνηση Σαμαρά -Βενιζέλου έδειξε πως ένα κόμμα του 44-48% μπορεί να φτάσει στο 4%.

Πολ΄ύ πιο εύκολα μπορεί να πάει στο 4% ένα κόμμα που οι δημοσκοπήσεις δείχνουν στο 13-15% ιδιαίτερα αν ακολουθήσει την μεγαλοφυή στρατηγική του Ευάγγελου Βενιζέλου: όταν ΄χάνουμε από τα αριστερά μετακινούμαστε πιο δεξιά.

Σημείωση: To KOΔΗΣΟ- Κόμμα Δημοκρατικού Σοσιαλισμού– ιδρύθηκε το 1979 από τον Γιάγκο Πεσμαζ΄΄ογλου και πήρε 241.666 ψήφους στις ευρωεκλογές, αλλά μόλις 41.126 στις βουλευτικές. Το 1985 συνεργάσθηκε με τη Νέα Δημοκρατία με αντάλλαγμα μια έδρα για τον πρόεδρο του κόμματος Μπάμπη Πρωτοπαπά – ο Πεσμαζόγλου είχε παραιτηθεί. Τελικά το 1988 το ΚΟ.ΔΗ.ΣΟ. εντάχθηκε στον Συνασπισμό της Αριστεράς και της Προόδου και ανέστειλε τη λειτουργία του