Του Γιώργου Καρελιά
Ο Γιώργος Καρελιάς γράφει για τον Κυριάκο Μητσοτάκη που χαρακτήρισε “γενικόλογη έννοια” τον λαό, διαπράττοντας μία “φιλελεύθερη” γκάφα και θυμίζοντας κάτι από… Μάργκαρετ Θάτσερ.
Το θέμα του σημερινού μας άρθρου είναι δύσκολο. Θέλει πολύ “ψείρισμα” και δεν είναι “πιασάρικο”. Όταν, όμως, την “πάσα” δίνει ο ίδιος ο πρωθυπουργός, ας μην την αφήσουμε να πάει χαμένη.ADVERTISING
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έγραψε ένα άρθρο για την εφημερίδα “Κεφάλαιο”, στο οποίο υπάρχει και η εξής-πρωτότυπη, περίεργη ή όπως αλλιώς θέλει ο καθένας- φράση (αντιγράφουμε): “Πιστεύω σε μια ανοιχτή κοινωνία, όπου γεφυρώνεται η ατομική ελευθερία με τη συλλογική ευημερία. Με την προσωπική πρόοδο να αυξάνει παράλληλα και τον εθνικό πλούτο. Ώστε να ακολουθεί η Πολιτεία, που θα τον κατανέμει δίκαια και με ευαισθησία απέναντι στους πιο αδύναμους. Προϋπόθεση, όμως, για κάτι τέτοιο είναι η ξεχωριστή προσωπικότητα κάθε πολίτη να μη χάνεται σε γενικόλογες έννοιες, όπως «λαός»”.
Συνήθως οι πρωθυπουργοί -πλην εξαιρετικών περιπτώσεων- δεν γράφουν οι ίδιοι τις ομιλίες που κάνουν και τα κείμενα που δημοσιεύουν. Έχουν συνεργάτες επιφορτισμένους με το έργο αυτό, τους λογογράφους. Εν προκειμένω τι να υποθέσουμε; Ότι κάποιος λογογράφος είχε την “έμπνευση” να γράψει ότι ο λαός είναι “γενικόλογη έννοια” και ο πρωθυπουργός διάβασε απλώς το κείμενο; Ή, αντίθετα, ο ίδιος πιστεύει αυτό που διάβασε, δηλαδή ότι ο “λαός” είναι κάτι γενικόλογο και αφηρημένο και γι’ αυτό προτιμά την λέξη “πολίτης”;
Όποια εκδοχή από τις δύο κι αν υιοθετήσουμε, ο πρωθυπουργός διέπραξε μια “φιλελεύθερη”(;) γκάφα. Διότι ο λαός δεν είναι μια “γενικόλογη έννοια”, αλλά το θεμέλιο του Πολιτεύματός μας. Το πρώτο άρθρο του Συντάγματός μας λέει: “Θεμέλιο του πολιτεύματος είναι η λαϊκή κυριαρχία. Όλες οι εξουσίες πηγάζουν από το Λαό, υπάρχουν υπέρ αυτού και του Εθνους και ασκούνται όπως ορίζει το Σύνταγμα”.
Επίσης, ο όρκος τον οποίο δίνουν οι πρωθυπουργοί-τον έδωσε και ο νυν- λέει: “Ορκίζομαι στο όνομα της Αγίας, Ομοούσιας και Αδιαίρετης Τριάδας να τηρώ το Σύνταγμα και τους νόμους και να υπηρετώ το γενικό συμφέρον του ελληνικού λαού”.
Το Σύνταγμα μιλάει για “λαϊκή” κυριαρχία και όχι κυριαρχία των “ατόμων” ή των “πολιτών”, όπως φαίνεται ότι προτιμά ο κ. Μητσοτάκης ή έστω ο λογογράφος του. Για τον “ελληνικό λαό” μιλούσαν όλοι οι πρωθυπουργοί (μέχρι σήμερα) και αυτοί που προήλθαν από το κόμμα του οποίου εκείνος ηγείται σήμερα. Ουδείς διανοήθηκε ποτέ να χαρακτηρίσει τον λαό “γενικόλογη έννοια”.
Η σημερινή “ανακάλυψη” του κ. Μητσοτάκη θυμίζει κάτι ανάλογο με αυτό που έχει πει η Μάργκαρετ Θάτσερ εδώ και σχεδόν τέσσερις δεκαετίες: “Δεν υπάρχει κοινωνία. Υπάρχουν μόνον άνδρες, γυναίκες και οι οικογένειές τους”.
Οι λέξεις, έξυπνα επιλεγμένες, έχουν τη σημασία τους. “Δεν υπάρχει κοινωνία” τότε, “ο λαός είναι γενικόλογη έννοια” σήμερα. Και στα δύο είτε λέγεται ευθέως(Θάτσερ) είτε υποκρύπτεται(Μητσοτάκης) ο υπερτονισμός του “ατόμου”. Είναι η περίφημη “ατομική ευθύνη”, την οποία υπερτονίζουν σε κάθε ευκαιρία ο κ. Μητσοτάκης και οι συν αυτώ.
Βεβαίως, υπάρχει πάντα η ατομική ευθύνη, σε όλες τις εκφάνσεις της ζωής. Αλλά αυτή δεν καλύπτει τη συλλογική ευθύνη, εν προκειμένω την ευθύνη της Πολιτείας, την οποία κάθε φορά εκφράζει συγκεκριμένη κυβέρνηση.
Και για να το πούμε με ένα επίκαιρο, λόγω πανδημίας, παράδειγμα. Φυσικά καθένας έχει την (ατομική) ευθύνη του, αν δεν εμβολιάζεται ή δεν φοράει τη μάσκα όπου χρειάζεται. Τι γίνεται, όμως, όταν η Πολιτεία(εν προκειμένω η κυβέρνηση, για λόγους σκοπιμότητας-ψηφοθηρικούς) δεν επιβάλλει τον εμβολιασμό ούτε σε κρίσιμες ομάδες του κρατικού μηχανισμού; Τι γίνεται όταν ο πολίτης-ο οποίος πρέπει, κατά Μητσοτάκη, να είναι «ξεχωριστή προσωπικότητα»- αναγκάζεται να στοιβάζεται σε λιγοστά μέσα μεταφοράς ή να στέλνει τα παιδιά του σε τάξεις των 25 ατόμων; Ποια «ατομική ευθύνη» μπορεί να αποσείσει την ευθύνη του κράτους, δηλαδή των υπουργών και εντέλει του πρωθυπουργού;
Όχι, λοιπόν, η έννοια “λαός” δεν είναι “γενικόλογη”, όπως θέλει ο πρωθυπουργός. Και, σε πείσμα της Θάτσερ, δεν καταργήθηκαν οι κοινωνίες. Οι λαοί και οι κοινωνίες-και όχι τα άτομα μόνα τους- κινούν την Ιστορία και υποχρεώνουν τους κυβερνώντες να κάνουν καμιά φορά τα αντίθετα απ’ όσα πιστεύουν. Ο κ. Μητσοτάκης από τον λαό (και όχι από τα άτομα-“ξεχωριστές προσωπικότητες”) πήρε εντολή να κυβερνήσει. Στον λαό (και όχι σε άτομα-“ξεχωριστές προσωπικότητες”) λογοδοτεί.
Δεν ξέρουμε αν αυτό που είπε ο πρωθυπουργός ήταν «έμπνευση» της στιγμής ή κάτι περισσότερο, που χαρακτηρίζει την ιδεολογική του συγκρότηση. Αν ισχύει το δεύτερο, αξίζει να προσεχθεί αυτό που έχει πει ο παλιός πρόεδρος των ΗΠΑ Ντουάιτ Αϊζενχάουερ: “Ιδεολόγοι είναι οι άνθρωποι που πιστεύουν ότι η ανθρωπότητα είναι καλύτερη από τον άνθρωπο”…
ΑΠΟ ΤΟ NEWS 247