Κι αν τελικά δεν υπάρξει Brexit;

Του Γ. Λακόπουλου

ΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ-150x150 (1)
Το φαινόμενο είναι πρωτοφανές στην πολιτική: όσοι κέρδισαν μια εκλογική μάχη, από την επομένη αρνούνται να τη διαχειριστούν.

Συμβαίνει στη Μεγάλη Βρετανία αυτή την περίοδο. Οι νικητές του δημοψηφίσματος που θέτει τη χώρα εκτός Ευρωπαϊκής Ένωσης αρνούνται να αναλάβουν την ευθύνη για τη συνέχεια: ο Μπόρις Τζόνσον δεν θα είναι υποψήφιος Πρωθυπουργός και ο Ναζελ Φάρατζ εγκαταλείπει την ηγεσία του κόμματός του.

Εκ παραλλήλου ως πιθανότερη διάδοχος του Κάμερον εμφανίζεται μια υπουργός του που είχε ταχθεί υπέρ της παραμονής στη χώρας στην Ένωση.

Τα παράδοξα συνεχίζονται από την πλευρά των Ευρωπαίων. Η Ανγκελα Μέρκελ δεν δείχνει να επείγεται για την κατάθεση της αίτησης εξόδου των Βρετανών – η οποία κατά το χρονοδιάγραμμα του απερχόμενου Πρωθυπουργού τοποθετείται περί τον Οκτώβριο.

Ως τότε η Μεγάλη Βρετανία θα παραμείνει τυπικά μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης εφόσον δεν έχει ζητήσει επισήμως να αρχίσουν οι διαδικασίες αποχώρησης.

Πίσω από όλα αυτά βρίσκεται η αδυναμία και των δυο πλευρών να διαχωριστούν το ιλιγγιώδες εγχείρημα της απόσχισης.

Για τη βρετανική πολιτική τάξη και τη βρετανική διοίκηση είναι ένα άλμα στο κενό. Μόνο από νομική άποψη το πρόβλημα εμφανίζει περιπλοκές από τη φύση του: θα πρέπει να αρθούν οι νομικές συνέπειες από την εφαρμογή μιας νομοθεσίας 43 ετών και να επανεθνικοποιηθουν διαδικασίες που έχουν ήδη παράξει αποτελέσματα.

Από οικονομική άποψη η θεωρία για μια σχέση τύπου Νορβηγίας καταρρέει, μαζί με τις ψευδαισθήσεις που είχαν δημιουργήσει οι οπαδοί της αποχώρησης.

Από πολιτική άποψη κανείς δεν θέλει να φορτωθεί όχι μόνο το βάρος του αποχωρισμού αλλά και τις πολικές του συνέπειες, που δεν είναι αυτές που είδαν διαφανεί. Όπως έγραφε στο ΑΠ ο συνεργάτης του οικονομολόγος Μελέτης Ρεντούμης : ” Το τελικό αποτέλεσμα ήταν ένας αιφνιδιασμός για τους πάντες τόσο για την βρετανική ηγεσία, που πρωτοστάτησε υπέρ του Bremain όσο και για την ΕΕ”.

Είναι άλλωστε χαρακτηριστικό ότι το διπολικό πολιτικό σύστημα του “νησιού” βρίσκεται στην περίεργη κατάσταση να έχουν ηττηθεί τα δυο κόμματα του Κοινοβουλίου, αλλά κανείς να μην διακρίνει από ποιον ακριβώς έχουν ηττηθεί, αφού στα έδρανα δεν υπάρχουν εκπρόσωποι των νικητών.

Από τη άλλη πλευρά το βρετανικό δημοψήφισμα έδειξε την έλλειψη διορατικότητας και σχεδιασμού από τη πλευρά της Κομισιόν. Η Επιτροπή Γιούνκερ κατηγορείται ότι δεν έκανε ότι όφειλε για να κρατήσει στη Βρετανία στην Ένωση και σε κάθε περίπτωση η απώλεια της τη βαρύνει.

Ταυτόχρονα οι υπηρεσίες της Επιτροπής θα πρέπει να βγάλουν πέρα τον όγκο των διαπραγματεύσεων που θα ακολουθήσουν πρώτα για να απαγκιστρωθεί η Βρετανία και μετά για να συναφθεί μια νέα σχέση, χωρίς να εγκαταλείψουν άλλες προτεραιότητες.

Υπάρχει λοιπόν μια τριπλή αποτυχία. Απέτυχαν στη Βρετανία οι Τόρις και οι Εργατικοί να πείσουν τους ψηφοφόρους για την παραμονή στην Ένωση. Απέτυχαν τα ευρωπαϊκά όργανα να κρατήσουν μια από τις μεγαλύτερες χάρες μέλη. Αλλά αποτυγχάνει και η πλευρά των νικητών του δημοψηφίσματος να αναλάβει τα  ευθύνες της για τη συνέχεια.

Όλα αυτά διαμορφώνουν ένα σκηνικό στο οποίο η ιδέα της επανάληψης του δημοψηφίσματος πλανάται εμφανέστατα.

Οι Λονδρέζοι μαζεύουν μαζικά υπογραφές για να ξανασυζητήσει το θέμα η Βουλή, ενώ οι Σκωτσέζοι και οι Ιρλανδοί απειλούν με ακρωτηριασμό τη χώρα. Αλλά και για τους Ευρωπαίους δεν δείχνει να έκλεισε το θέμα.

“Σε περίπτωση που η Μ. Βρετανία; αλλάξει γνώμη για το Brexit, πρέπει να το σεβαστούμε και να παραμείνει στην Ευρωπαϊκή Ένωση” είπε ο Φρανς Τίμερμανς, μεγάλο αστέρι και αντιπρόεδρος της Κομισιόν που για πολλούς προαλείφεται για διάδοχο στου Γιούνκερ. “Μπορούν να το δουν διαφορετικά και θα πρέπει να τους δεχθούμε με ανοιχτές αγκάλες» συμπλήρωσε.

Από την πλευρά του ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας Κλάους Ρέγκλινγκ δεν πιστεύει πως η Μ. Βρετανία θα αποχωρήσει από την Ε.Ε. “Βρισκόμαστε στην αρχή μιας μεγάλης διαδικασίας, όπου πολλά μπορούν να συμβούν. Tο βρετανικό δημοψήφισμα καθορίστηκε ιδιαίτερα από τα συναισθήματα, δεν βρίσκονταν στο επίκεντρο οι οικονομικές συνέπειες της αποχώρησης. Γι αυτό πρέπει να περιμένουμε εάν πράγματι θα έρθει η έξοδος”.

Ο υπουργός Οικονομικών της Αυστρίας Χανς-Γεργκ Σέλινγκ δήλωσε σε γερμανική εφημερίδα πως αναμένει η Βρετανία να παραμείνει κράτος-μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης παρά την ψήφο υπέρ του Brexit στο δημοψήφισμα της 23ης Ιουνίου.«Η Βρετανία θα παραμείνει μέλος της ΕΕ στο μέλλον», είπε χαρακτηριστικά.

Από μόνες τους αυτές οι δηλώσεις αρκούν για να αναδείξουν ότι η Βρετανική έξοδος παραινεί σε εκκρεμότητα. Οι Ευρωπαίοι θέλουν να δώσουν στους Βρετανούς την ευκαιρία να το ξανασκεφτούν και να το θέσουν ξανά σε νέο δημοψήφισμα -κατά το προηγούμενο των Δανών.

Το περιμένουν ίσως και οι αγορές που δεν έφτασαν σε ακραίες αντιδράσεις όπως θα περίμενε κανείς. Αλλά και ίδιοι οι Βρετανοί αφήνουν πολύ δρόμο μέχρι να πατήσουν τη σκανδάλη του πυροβόλου που όπλισαν.

.