Κυριάκος Μητσοτάκης: Κι όμως ή αλλάζει ή βουλιάζει…

Του Γ. Λακόπουλου

Από μακριά όλα φαίνονται καλά για τον Κυριάκο Μητσοτάκη. Ο βασικός αντίπαλός του χάνει έδαφος, οι υπόλοιποι έχουν προβλήματα και ο ίδιος σαρώνει στις δημοσκοπήσεις. Συνεπώς  έχει κάθε λόγο να ζητάει άμεσες εκλογές, ώστε να αναλάβει τη διακυβέρνηση- ίσως και αυτοδύναμα, όπως λένε κάποιοι.

Ωστόσο αυτή η εικόνα ξεγελάει . Ηδη  διαμορφώνεται μια αντίφαση ανάμεσα στην καλή πορεία του κόμματος και  στην προσωπικότητα  του επικεφαλής του. Όσο περνάει ο καιρός -και παρότι οι δημοσκόποι μεταφέρουν διαρκώς ψηφοφόρους από την κάλπη του ΣΥΡΙΖΑ  στην κάλπη της ΝΔ -το προφίλ του Κυριάκου θολώνει και πάντως δεν έχει την αρχική λάμψη του “εκσυγχρονιστή” της Κεντροδεξιάς.

Το έλλειμμα ηγετικότητας που είχαν επισημάνει πολλοί  κατά τη θριαμβευτική εκλογή του, συζητείται τώρα ανοιχτά ακόμη και στο εσωτερικό της ΝΔ και η προφανής επικοινωνιακή αδυναμία του απέναντι στον Αλέξη Τσίπρα σχολιάζεται  ευρέως. Το πολιτικό κύρος του αποδυναμώνεται διαρκώς καθώς οι χειρισμοί του στα κρίσιμα πολιτικά θέματα οδηγούνται συχνά  σε  άδοξο τέλος.  Κανέναν απο τους στόχους του έναντι της κυβέρνησης  δεν πέτυχε ως τώρα και   η λαϊκή δυσαρέσκεια   οφείλεται στην απογοήτευση απο τον ΣΥΡΙΖΑ, όχι στην ακτινοβολία του αντιπάλου του.

Στον ευρωπαϊκό χώρο κανείς -κανείς όμως- δεν τον αντιμετωπίζει ως εν αναμονή Πρωθυπουργό, καθώς σε καμία ευρωπαϊκή πρωτεύουσα δεν υπάρχει σενάριο κυβερνητικής αλλαγής στην Ελλάδα. Επιπλέον κάποια θέματα που τον αφορούν προσωπικά αρχίζουν να αναδεικνύονται σαν Αχίλλειος Πτέρνα της ΝΔ.

Η απουσία από την Βουλή

Πριν από την τελευταία συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ όλοι είχαν να πουν μια καλή κουβέντα για την Ελλάδα- για να συμβάλουν σε θετική εξέλιξη. Από τον επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος -στο οποίο ανήκει η ΝΔ- μέχρι σύσσωμη την Κομισιόν, τον Ντράγκι, τον Βίζερ, τον Ρέγκλινγκ, τον Σουλτς  και τον Σόιμπλε- και όλους τους  ευρωσοσιαλιστές φυσικά.

Μετά τη συνεδρίαση του Γιούρογκρουπ όλοι εμφανίσθηκαν ικανοποιημένοι για τις εξελίξεις που δρομολογεί για την ελληνική αξιολόγηση -έστω με υποσημειώσεις. Από τον Γιούνγκερ και τον Μοσχοβισί μέχρι τον μέχρι τον …Κύρτσο. Ακόμη και το κλίμα που ανεδείχθη από τη συνάντηση Μέρκελ -Λαγκάρντ ήταν  σχετικά ευνοϊκό για τη δρομολόγηση εξελίξεων που  επιδιώκει η χώρα στα πλαίσια υλοποίησης του Μνημονίου.

Όλοι, πλην Λακεδαιμονίων. Υπό την επήρεια κακών συμβούλων ο Κυριάκος  Μητσοτάκης οδηγεί την πολιτική του σε αδιέξοδο και στο θέμα της αξιολόγησης. Αυτό τον φέρνει σε δύσκολη θέση, αν κριθεί από την αφωνία του αμέσως  μετά τη συνεδρίαση του  Γιούρογκρουπ, αλλά και την απουσία του από τη Βουλή την Παρασκευή που συζητήθηκε το θέμα. Πήγε στο Ίδρυμα Νιάρχου, αλλά όχι στη Βουλή. Ότι ο ερωτών στην Ώρα του  Πρωθυπουργού ήταν ο Λεβέντης και ο ίδιος δεν θα είχε το λόγο δεν αίρει το κόστος της απουσίας του για  τη ΝΔ.

Κατά την επίσκεψη του στη Γερμανία ο πρόεδρος της ΝΔ εγκατέλειψε τον εθνικό ρόλο που οφείλει να παίζει η αξιωματική αντιπολίτευση σε κρίσιμα θέματα, ιδίως έναντι των ξένων και προσπάθησε να χρεώσει στην κυβέρνηση όλες τις αμαρτίες της εποχής, από την αξιολόγηση μέχρι το προσφυγικό, για να θεμελιώσει έναντι των- αναρμόδιων  -Μέρκελ και Σόιμπλε το αίτημα του για εκλογές.

Το αποτέλεσμα ήταν να οδηγηθεί σε φιάσκο. Οι Γερμανοί αξιωματούχοι έδειχναν να κάνουν αγγαρεία στις συναντήσεις τους μαζί του και ο γερμανικός Τύπος τόνισε πρόσφατα ότι οι εκλογές στην Ελλάδα δεν έχουν νόημα -ενώ κάθε άλλο παρά με ενθουσιασμό τον υποδέχθηκαν οι έγκυρες εφημερίδες.

Στο εσωτερικό η κοινοβουλευτική παρουσία του μάλλον επιδεινώνεται από τη μια εμφάνιση στην άλλη και αυτό επιτρέπει στον Τσίπρα να τον ρίχνει στο καναβάτσο σε προσωπικό επίπεδο και κάνει τους νεοδημοκράτες να τραβάνε τα μαλλιά του.

Σ’ αυτό παίζει ρόλο και η αίσθηση ότι ο αρχηγός του κόμματος έχει σκελετούς που μπορεί να τινάξουν στον αέρα τη ΝΔ. Ήδη ακόμη και συντηρητικές εφημερίδες  αναφέρονται με ερωτηματικά στις υποθέσεις της Ζήμενς, του «Κήρυκα» Χανίων και τελευταία  του ‘πόθεν έσχες’ και τις επιχειρηματικές δραστηριότητες της συζύγου του.

Πολιτικά λάθη και συγκεντρωτισμός

Ωστόσο κάτω από την αψίδα μελλοντικού θριάμβου που διαμορφώνουν οι δημοσκόποι, η πολιτική δραστηριότητα του προέδρου της ΝΔ πέφτει διαρκώς σε τοίχο-παρά τα κυβερνητικά λάθη που του δίνουν απέραντο αντιπολιτευτικό χώρο -ενώ η  αυξανόμενη χρήση του πρώτου προσώπου  εκ μέρους του γίνεται ενοχλητική.

Έκανε το πρώτο λάθος μόλις ένα μήνα μετά την ανάδειξή του στη ηγεσία, όταν άρχισε να ζητάει εκλογές, αδιαφορώντας για τις συνέπειες και παραβλέποντας τη ματαιότητα του αιτήματος. «Να  τους ρίξουμε τώρα» ήταν το παράλογο σύνθημα και ο συντονισμός του με συγκεκριμένα κέντρα και επιχειρηματικά συμφέροντα ήταν προφανής.

Πρακτικά η ΝΔ συντάχθηκε με τους καναλάρχες στην υπόθεση των τηλεοπτικών αδειών με αποτέλεσμα να μην επωφεληθεί ούτε από οφθαλμοφανή κυβερνητικά λάθη.

Στα εσωκομματικά όλοι τηρούν στάση αναμονής. Διαπιστώνουν όμως ότι ο Κυριάκος πιέζεται από τον Σαμαρά -που εμφανίζεται ως μέντοράς του- και παρασύρεται από τον  Άδωνι Γεωργιάδη που τον επισκιάζει διαρκώς και λειτουργεί ως  ουσιαστικός επικεφαλής  της ΝΔ.

Κατά τις εμφανίσεις του στη  Βουλή διολισθαίνει σε ακροδεξιές θέσεις, σε ρηχές προσεγγίσεις, με ευτελή ρητορική και επιχειρηματολογία καφενείου που αδυνάτιζε περισσότερο την, έτσι κι αλλιώς προβληματική, σκηνική παρουσία του.

Ωστόσο ακολουθώντας το είδος  αντιπολίτευσης που του επιβάλλει στην πράξη ο  Άδωνις Γεωργιάδης και κάποιοι φλούφληδες από συγκεκριμένα μέσα ενημέρωσης   -και πετώντας πάντα στα σύννεφα των δημοσκοπήσεων του συρμού- συνεχίζει στην ίδια γραμμή ακόμη και όταν είναι προφανές ότι δεν τον ωφελεί- ή προβληματίζει τα έμπειρα στελέχη της ΝΔ.

Παρά τα προβλήματα που αντιμετωπίζει η κυβέρνηση, λόγω της πολιτικής που αναγκάζεται να ακολουθεί και του ύφους πολλών παραγόντων της, και παρά την επιφανειακή κυριαρχία της ΝΔ όλο και περισσότεροι αντιλαμβανόταν ότι κάτι δεν πάει καλά με τον Κυριάκο Μητσοτάκη.

Το λούστρο της εκλογής του διαδέχεται ο προβληματισμός  ενώ αμφισβητούνται οι εσωκομματικοί σχεδιασμοί του με  το διαβόητο «Μητρώο Στελεχών»  – με το οποίο σχεδιάζει ένα είδος ΙΧ κόμματος- και όλοι  αναμένουν ότι όταν έλθει η ώρα να καταρτισθούν τα ψηφοδέλτια το κλίμα θα γίνει εκρηκτικό.  Αλλά και άλλες  διεργασίες κάνουν καχύποπτους πολλούς στη ΝΔ.

Π.χ. όλοι γνωρίζουν ότι από νωρίς  άρχισε να κλείνει το μάτι στο  ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι, οι ηγεσίες των οποίων λειτουργούν συμπληρωματικά με τη ΝΔ  συχνά και -τη  στιγμή συζητούν για την …Κεντροαριστερά- αφήνουν ανοιχτό το ενδεχόμενο να ενταχθούν στο «σύστημα Κυριάκου»- όπως κατέγραψε το ΑΠ.

Ωστόσο και σ’ αυτό το μέτωπο η πολιτική του προέδρου της ΝΔ δεν έχει προοπτική, καθώς υπάρχουν αξεπέραστα εσωκομματικά «βέτο» στην απορρόφηση συγκεκριμένων προσώπων – πέραν της τοξικότητας που συνοδεύει τους άτυπους συνομιλητές του από το ΠΑΣΟΚ.

Στο εσωτερικό της ΝΔ ο Κυριάκος δεν έχει δίπλα του κανέναν απολύτως από τα «μεγάλα ονόματα» της ΝΔ και της συντηρητικής παράταξης. Χωρίς την ανοχή του Καραμανλή και τη σιωπή των υπολοίπων δύσκολα θα μπορούσε να σταθεί στο συντηρητικό ακροατήριο της ΝΔ και την ευρύτερη Δεξιά.

Έτσι παρά τη δημοσκοπική ευτυχία που διατυμπανίζουν κάποιοι αιθεροβάμονες, αλλά και γνωστοί κεκράκτες, ο πρόεδρος της ΝΔ αδυνατεί να αναδείξει τα χαρακτηριστικά που καθιστούν έναν πολιτικό αρχηγό πρωθυπουργίσιμο.

Ακόμη χειρότερα, πολλοί αρχίζουν να διαισθάνονται ότι ο Κυριάκος «έκαψε πρόωρα το λάδι του» και τώρα βρίσκεται μπροστά σε ένα κρίσιμο δίλημμα. Ή θα αλλάξει στρατηγική ή θα τον απορρίψει η παράταξή του.

Τι πρέπει να αλλάξει

Ως αλλαγή θεωρούν πρωτίστως τη συλλογική λειτουργία και την συνεργασία με το στελεχιακό δυναμικό  της παράταξης.Μέχρι τώρα λειτουργεί συγκεντρωτικά, αποφασίζει χωρίς τα κομματικά όργανα, δεν επικοινωνεί ούτε με τα στελέχη στα οποία ο ίδιος έχει αναθέσει ρόλους και κλείνεται περισσότερο σε ένα στενό κύκλο προσωπικών συνεργατών για τους οποίους δεν υπάρχουν και οι καλύτερες εντυπώσεις στον  κομματικό χώρο. Σε πολλά θυμίζει τη λειτουργία του Γ. Παπανδρέου στο ΠΑΣΟΚ με τους «απολιτίκ» συνεργάτες εκτός κόμματος που τον περιστοίχιζαν.

Πολλοί ζητούν να εγκαταλειφθεί η επιδίωξη εντυπώσεων και η στροφή στην παραγωγή επεξεργασμένης πολιτικής   και τον προγραμματικό λόγο-που να αντέχει σε βάθος χρόνου, αντί των πρόσκαιρων εντυπώσεων, καθώς  το Μνημόνιο θέτει περιορισμούς που αφορούν και τη ΝΔ .

Πάνω από όλα φυσικά προβάλλεται η ανάγκη για απομόνωση της ακροδεξιάς πτέρυγας και όσων την εκπροσωπούν και η επιστροφή στη κεντροδεξιά πολιτική της ιστορικής ΝΔ.  Συχνά   αναφέρεται η απόσταση μεταξύ των δύο αντιπροέδρων: από τη μια οι ακρότητες του Άδωνι Γεωργιάδη, που επιχρωματίζουν αρνητικά την κομματική παρουσία και από την άλλη η σοβαρή και ευρωπαϊκή παρουσία του Κωστή Χατζηδάκη που διεμβολίζει  ευρύτερα στρώματα της κοινωνίας , αλλά δείχνει παραγκωνισμένος απο την “Αδωνίτιδα” του Μοσχάτου.

Χωρίς αλλαγές αυτής της κλίμακας και όσο περνάει ο καιρός το όχημα του προέδρου της ΝΔ θα ξεμένει από καύσιμα και όταν έλθει η στιγμή της τελικής αναμέτρησης θα είναι εξουθενωμένος και το όνομα θα προστεθεί στη λίστα με τον Ευάγγελο Αβέρωφ και το Μιλτιάδη Έβερτ.

Για τη ακρίβεια εφόσον η κυβέρνηση ολοκληρώσει το 2017 με σχετική επιτυχία στα οικονομικά και τους στόχους του Μνημονίου, οπότε ο Τσίπρας θα περάσει στην αντεπίθεση, η  χαζοχαρούμενη αναμονή της εξουσίας θα διαταραχθεί και στη ΝΔ θα αρχίσουν να προβληματίζονται: «Πού πάμε μ’ αυτόν;»