Η ΝΔ εξακολουθεί την πτωτική πορεία της, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ-ΠΣ παρουσιάζει σταθερότητα
Στις 2,3 ποσοστιαίες μονάδες πλέον η διαφορά στην πρόθεση ψήφου -στη μικρότερη απόσταση από τον Ιούλιο του 2019 μέχρι και σήμερα- βρίσκεται πλέον η διαφορά ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ σε ό,τι αφορά στην πρόθεση ψήφου, όπως αυτή καταγράφεται στη 13η έκδοση των Εκλογικών Τάσεων από το Ινστιτούτο Νίκος Πουλαντζάς.
Αναλυτικά:
- Ν.Δ: 28,2% (από 30,1%)
- ΣΥΡΙΖΑ: 25,9% (από 25,8%)
- ΠΑΣΟΚ: 8,9% (από 11,1%)
- ΚΚΕ: 5,4% (από 5,1%5)
- Ελληνική Λύση: 4,1% (αμετάβλητο)
- Μέρα25: 3,3% (από 2,9%)
- Λοιπά: 8,8% (από 7,6%)
- Δεν Ξέρω / Δεν Απαντώ: 15,4% (από 13,3%)
Όπως σημειώνουν οι ερευνητές “τρεις διαδοχικές εξελίξεις των τελευταίων αρκετών μηνών στέρησαν, η μία μετά την άλλη, από τον Κυριάκο Μητσοτάκη και την κυβέρνησή του τους τρεις βασικούς ισχυρισμούς του, τα τρία βασικά πλεονεκτήματα και αρετές που ισχυριζόταν ότι διαθέτει:
Πρώτον, η εκτίναξη των τιμών και ο ανεξέλεγκτος πληθωρισμός που έπληξε όχι μόνο τα πιο αδύναμα νοικοκυριά αλλά και μεγάλο ποσοστό των μεσαίων στρωμάτων, μικρομεσαίων επιχειρήσεων κ.λπ. διέρρηξε την κοινωνική συμμαχία που είχε διαμορφώσει γύρω της η ΝΔ με την υπόσχεση της στήριξης της «μεσαίας τάξης».
Δεύτερον, η υπόθεση των υποκλοπών έπληξε σημαντικά το προφίλ του Κ. Μητσοτάκη ως κεντρώου, μετριοπαθούς, φιλελεύθερου Ευρωπαίου ηγέτη και τραυμάτισε τη σχέση του με τα πιο κεντρώα τμήματα του εκλογικού το ακροατηρίου.
Τρίτον, το δυστύχημα στα Τέμπη αμφισβήτησε σημαντικά και την ιδιότητα του Κ. Μητσοτάκη και των συνεργατών του ως ικανών διαχειριστών και «αρίστων»”.
Η τάση ανατροπής του προβαδίσματος της ΝΔ που είχε καταγραφεί στην προηγούμενη περίοδο, με τον ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ να περνά έστω και οριακά μπροστά στο δείκτη της ικανοποίησης των πολιτών από την κυβέρνηση και από την αξιωματική αντιπολίτευση επιβεβαιώνεται και διευρύνεται στην τρέχουσα περίοδο.
Από 0,8 τον Δεκέμβριο του 2022, ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ προηγείται σήμερα στον συγκεκριμένο δείκτη με 3,4 ποσοστιαίες μονάδες.
Οι δημοτικότητες πολιτικών αρχηγών
Η διαχρονική μείωση της δημοτικότητας του πρωθυπουργού και η -με πιο αργούς ρυθμούς- αύξηση της δημοτικότητας του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης έχει φέρει πλέον τους δύο σε ένα σημείο σχεδόν «ισοπαλίας».
Ο πρωθυπουργός συνεχίζει να καταγράφει πτώση της δημοτικότητάς του κατά 1,9 ποσοστιαίες μονάδες. Αντίστροφα, οι περισσότεροι πολιτικοί αρχηγοί της αντιπολίτευσης, και ιδίως της Αριστεράς (Αλ. Τσίπρας, Δ. Κουτσούμπας, Γ. Βαρουφάκης) παρουσιάζουν άλλος μεγαλύτερη και άλλος μικρότερη αύξηση της δημοτικότητάς τους, προφανώς ως επιβράβευση της στάσης τους τόσο στο θέμα των Τεμπών όσο και σε άλλα μεγάλα θέματα της περιόδου που πέρασε.
Η συνεχόμενη και μάλιστα εντονότερη μείωση της δημοτικότητας του Ν. Ανδρουλάκη κατά 3,1 ποσοστιαίες μονάδες αφ’ ενός δείχνει ότι ο νέος αρχηγός έχει πλήρως εξαντλήσει την όποια δυναμική του, αφ’ ετέρου γεννά ένα ερώτημα, μήπως η προσπάθεια του ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ να ισορροπήσει μεταξύ διαφορετικών θέσεων, ειδικά σε περιόδους πολιτικής και κοινωνικής πόλωσης, όπως π.χ. μετά το δυστύχημα στα Τέμπη, καθιστά το κόμμα και τον αρχηγό του μη σχετικό (irrelevant) στη δημόσια συζήτηση.
Συνεχίζεται η τάση μείωσης της διαφοράς μεταξύ του εν ενεργεία πρωθυπουργού, Κ. Μητσοτάκη, και του βασικού διεκδικητή, Αλ. Τσίπρα με αποτέλεσμα πλέον η μεταξύ τους διαφορά να έχει μειωθεί περαιτέρω από τις 4,5 στις 2,9 μονάδες σε σύγκριση με την προηγούμενη έκδοση των Εκλογικών Τάσεων.
Πρόθεση ψήφου
Η ΝΔ εξακολουθεί την πτωτική πορεία της, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ παρουσιάζει σταθερότητα, κάτι που μειώνει ακόμη περαιτέρω τη μεταξύ τους διαφορά (στις 2,3 ποσοστιαίες μονάδες πλέον). Σημαντικές απώλειες καταγράφει και το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ, οι οποίες το απομακρύνουν από το στόχο του διψήφιου ποσοστού, ενώ έστω οριακή ενίσχυση παρουσιάζουν τα ποσοστά του ΚΚΕ και του ΜέΡΑ25, σε αντίθεση με τα «λοιπά κόμματα» των οποίων το αθροιστικό ποσοστό αυξάνεται αισθητά (+1,2 μονάδα).
Η μέχρι σήμερα τάση μείωσης της διαφοράς των δύο μεγάλων κομμάτων προϊδεάζει για μια αμφίρροπη αναμέτρηση, η έκβαση της οποίας θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από την πορεία του τελευταίου μήνα της επίσημης προεκλογικής περιόδου.
Αναλυτικότερα, στο ερώτημα ποιο κόμμα, μεταξύ ΝΔ και θα επιθυμούσατε να κερδίσει τις εκλογές έστω και με μία ψήφο, προηγείται η ΝΔ με 30,9% έναντι 28,3% του ΣΥΡΙΖΑ, ενώ στο ερώτημα ποιο κόμμα θα σας ενοχλούσε να κερδίσει τις εκλογές, επίσης προηγείται η ΝΔ με 39,0%, ενώ για τον ΣΥΡΙΖΑ έχουμε 31,7% (MRB/OPEN, Μάρτιος 2023).
Ταυτόχρονα, η αντιμετώπιση της ακρίβειας φαίνεται να είναι το κυρίαρχο θέμα που θα καθορίσει την εκλογική επιλογή των πολιτών, ενώ οι κυβερνήσεις συνεργασίας παραμένουν η βασική προτίμηση των πολιτών έναντι της πραγματοποίησης νέων εκλογών για το σχηματισμό μονοκομματικής κυβέρνησης.
«Οι εκλογές της μεγάλης αβεβαιότητας»
Ως προς την πρόθεση ψήφου ανά επιμέρους κατηγορίες του εκλογικού σώματος, σημειώνονται κωδικοποιημένα τα εξής:
Με βάση την ψήφο ανά θέση στην απασχόληση, παρατηρείται ότι η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ/ΚΙΝΑΛ παρουσιάζουν μείωση στην πρόθεση ψήφου σε όλες τις κατηγορίες.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ εξακολουθεί να προηγείται -αν και λιγότερο συγκριτικά σε σχέση με την προηγούμενη περίοδο- στους εργαζόμενους και στις εργαζόμενες στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα και στους ανέργους/στις άνεργες, ενώ παράλληλα μείωσε τη διαφορά του από τη ΝΔ στους/στις συνταξιούχους και στις/στους απασχολούμενες/ους αποκλειστικά με οικιακές εργασίες.
Με βάση την ψήφο των επιμέρους ηλικιακών ομάδων, επιβεβαιώνεται το προβάδισμα του ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ (5,5 ποσοστιαίες μονάδες) στην κατηγορία των 17-44 ετών και της ΝΔ (8,3 ποσοστιαίες μονάδες) μεταξύ των άνω των 45 ετών.
Τέλος, σε ό,τι αφορά στην ψήφο ανά φύλο, η ΝΔ προηγείται τόσο μεταξύ των ανδρών όσο και μεταξύ των γυναικών, αν και με μειούμενο προβάδισμα και στις δύο αυτές κατηγορίες.
Ως συνολικό σχόλιο, αυτό που καταγράφεται στην πρόθεση ψήφου των επιμέρους κατηγοριών εκλογέων είναι σε γενικές γραμμές το εξής:
Αφ’ ενός η ΝΔ υποχωρεί οριζόντια σε όλες τις δημογραφικές, κοινωνικές και πολιτικές κατηγορίες, όχι όμως το ίδιο έντονα και πάντως διατηρώντας το προβάδισμά της, έστω και “ψαλιδισμένο” στις ομάδες που παραδοσιακά αποτελούσαν “κάστρα” της.
Ο ΣΥΡΙΖΑ ΠΣ βελτιώνει σημαντικά τη διείσδυσή του σε ορισμένα ακροατήρια που παραδοσιακά πρόσκεινταν ευνοϊκά προς τη ΝΔ, αλλά αυτό προς το παρόν συμβαίνει με παράλληλες απώλειες σε ομάδες εκλογέων που αποτελούσαν ευνοϊκό για τον ίδιο χώρο.
Στη βάση των παραπάνω ευρημάτων, οι συγγραφείς της μελέτης αναφέρουν πως “συνοψίζοντας όσα είπαμε παραπάνω, αν έπρεπε να δώσουμε έναν τίτλο στην τρέχουσα έκδοση των Εκλογικών Τάσεων που είναι, αντικειμενικά, προεκλογικές, αυτός θα ήταν «Οι εκλογές της μεγάλης αβεβαιότητας».
