Μετά την αποκάλυψη της επιστολής που είχε στείλει ο Κώστας Καραμανλής στον Τζορτζ Μπους το 2005 δηλώνοντας πως δέχεται να ξεκινήσουν διαπραγματεύσεις με το όνομα «Μακεδονία-Σκόπια» για το εξωτερικό και διατήρηση του όρου «Δημοκρατία της Μακεδονίας» για το εσωτερικό της χώρας, καθώς και την εκχώρηση της «μακεδονικής γλώσσας», χωρίς μάλιστα να υπάρξει συνταγματική αναθεώρηση, η «Εφημερίδα των Συντακτών» αποκαλύπτει 6 ακόμη επιστολές με αποδέκτες πρόσωπα – κλειδιά.
Πρόκειται για επιστολές που στάλθηκαν στις 7, 8 και 9 Απριλίου του 2005 από τον τότε πρωθυπουργό Κώστα Καραμανλή στον καγκελάριο της Γερμανίας Γκέρχαρντ Σρέντερ, τον πρωθυπουργό της Ισπανίας Χοσέ Λουίς Ροδρίγκεθ Θαπατέρο και τον πρωθυπουργό του Λουξεμβούργου και πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ζαν-Κλοντ Γιούνκερ. Πανομοιότυπες επιστολές απέστειλε ο υπουργός Εξωτερικών Πέτρος Μολυβιάτης προς τον Ολι Ρεν, επίτροπο της Ε.Ε. αρμόδιο για τη διεύρυνση, τον Ζαν Ασελμπορν, υπουργό Εξωτερικών του Λουξεμβούργου που είχε τότε την προεδρία της Ε.Ε., και τον Χαβιέ Σολάνα, ύπατο εκπρόσωπο για την Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας.
Ολες αυτές οι επιστολές έχουν τα εξής κοινά στοιχεία με την επιστολή προς τον πρόεδρο Μπους, όπως σημειώνει ο Δημήτρης Ψαρράς στο ρεπορτάζ του:
1) Υιοθετούν την ονομασία «Makedonija-Skopje»
2) Στη συμφωνία που κατέληγε η κυβέρνηση της ΝΔ δεν προβλεπόταν να ισχύει το όνομα erga omnes, αλλά μόνο στον ΟΗΕ και οι χώρες του οργανισμού απλώς ενθαρρύνονταν να χρησιμοποιούν το νέο όνομα.
3) Στις επιστολές αναφέρεται ρητά ότι δεν ζητείται αλλαγή στο Σύνταγμα της ΠΓΔΜ, εφόσον «το συνταγματικό όνομα Republika Makedonija θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται στο εσωτερικό της ΠΓΔΜ, κάτι το οποίο σημαίνει ότι δεν απαιτείται καμιά συνταγματική αλλαγή». Με άλλα λόγια, δεν θα άλλαζε τίποτα ως προς τον αλυτρωτισμό αλλά και την ιθαγένεια καθώς και την ονομασία της γλώσσας.
4) Στην επιστολή προς τον Μπους επισημαίνεται ότι η συμφωνία «θα άρει ένα μείζον εμπόδιο που βρίσκεται στον δρόμο της ενσωμάτωσης της ΠΓΔΜ στις ευρωατλαντικές δομές». Στις επιστολές του προς τους Σρέντερ και Γιούνκερ η φράση μεταβάλλεται ως εξής: «[Η συμφωνία] θα άρει ένα μείζον εμπόδιο για την ΠΓΔΜ στη σταδιακή ένταξή της στην Ε.Ε.» με την επισήμανση, «όπως 
γνωρίζετε η Εκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής αναμένεται το φθινόπωρο». Από τις διατυπώσεις αυτές του κ. Καραμανλή προκύπτει σαφώς ότι με μια λύση σε αυτή τη βάση (διπλή ονομασία «Μακεδονία-Σκόπια» στον ΟΗΕ και παντού αλλού «Μακεδονία») η Ελλάδα θα δώσει το πράσινο φως για την ένταξη της ΠΓΔΜ στην Ε.Ε. Ακόμα πιο σαφής είναι η διατύπωση της επιστολής Καραμανλή προς τον Θαπατέρο: «Για δεκαπέντε χρόνια πολιτικοί λόγοι είχαν αποτρέψει μια λύση μεταξύ των δύο χωρών. Προσωπικά, είμαι έτοιμος να αναλάβω το πολιτικό κόστος και να επιλύσω το θέμα τώρα». Και πιο κάτω: «Είναι κρίσιμο σε αυτή τη φάση η Ισπανία να στηρίξει την πρόταση του ΟΗΕ, η οποία, πρέπει να τονίσω, αποτελεί ισορροπημένο συμβιβασμό μεταξύ των θέσεων των δύο πλευρών. Αυτό που χρειάζεται είναι η άλλη πλευρά να αποδεχτεί την πρόταση του ΟΗΕ. Ο Πρόεδρος Τσερβένκοφσκι είναι το πρόσωπο κλειδί για να λάβει τις απαιτούμενες τελικές αποφάσεις».
«Η ύπαρξη όλων αυτών των επιστολών προς Ευρωπαίους ηγέτες αποδεικνύει ότι είναι προφάσεις εν αμαρτίαις οι όψιμοι ισχυρισμοί των κύκλων Καραμανλή, καθώς και ορισμένων στελεχών της ΝΔ, που χαρακτηρίζουν τακτικό ελιγμό την υιοθέτηση αυτής της δυσμενούς θέσης για την ονομασία της ΠΓΔΜ», σημειώνει η «Εφημερίδα των Συντακτών».
Το επιχείρημα περι ελιγμών καταρρέει άλλωστε από την αποκάλυψη επίσημων αμερικανικών εγγράφων που αποδεικνύουν ότι η συγκεκριμένη γραμμή αποτελούσε και την επίσημη της ΝΔ. Λίγο πριν από τη σύνοδο του Βουκουρεστίου έχει καταγραφεί από τον πρέσβη Ντάνιελ Σπέκχαρντ η επίσημη αποδοχή της διπλής ονομασίας: «Μετά από τις προτάσεις του Νίμιτς η κυβέρνηση Καραμανλή αποφάσισε το “τολμηρό βήμα” της αποδοχής τους ως βάσης διαπραγμάτευσης. […] Ή Ελλάδα είναι ανοιχτή σε ένα σύνθετο όνομα, “Νέα, Βόρεια, Ανω, οποιαδήποτε Μακεδονία”, υποστήριξε ο Καραμανλής. […] Ως προς την πρόταση του
Νίμιτς για μια λύση διπλής ονομασίας (Δημοκρατία της Μακεδονίας για εσωτερική χρήση και ένα σύνθετο όνομα για τον ΟΉΕ, το ΝΑΤΟ και διεθνή χρήση), ο Καραμανλής είπε ότι θα μπορούσε να το
αποδεχτεί, αλλά το σύνθετο όνομα θα έπρεπε να χρησιμοποιείται σε όλα τα διεθνή φόρα και η Ελλάδα περιμένει να χρησιμοποιούν και οι ΉΠΑ το σύνθετο όνομα».
Η επιστολή του Κώστα Καραμανλή στάλθηκε από το πρωθυπουργικό γραφείο προς «την Αυτού Εξοχότητα Τζορτζ Γ. Μπους» στις 8 Απριλίου 2005. Η ελληνική πλευρά έχει ενημερωθεί για όσα προβλέπει το σχέδιο του διαπραγματευτή Μάθιου Νίμιτς το οποίο έχει κατατεθεί ως προσχέδιο απόφασης. Ο Κ. Καραμανλής τοποθετείται ο ίδιος επί του προσχεδίου και εκ των πραγμάτων εκφράζει την άποψη της ελληνικής πλευράς.
Ακολουθεί το μεταφρασμένο κείμενο της επιστολής Καραμανλή
ΓΡΑΦΕΙΟ ΠΡΩΘΥΠΟΥΡΓΟΥ Αθήνα, 8 Απριλίου 2005
Αγαπητέ Τζορτζ,
Σε ευχαριστώ για το μήνυμά σου και τα ευγενικά σου λόγια, τα οποία μου μετέφερε ο υπουργός Εξωτερικών, [Πέτρος] Μολυβιάτης.
Στην επιστολή σου με ημερομηνία 16 Νοεμβρίου 2004 επιβεβαίωσες τη στήριξή σου στις συνεχιζόμενες προσπάθειες του ΟΗΕ να βρει λύση στο ζήτημα της ονομασίας της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, καθώς και την ετοιμότητά σου να ενστερνιστείς οποιαδήποτε λύση προκύψει από αυτές τις διαπραγματεύσεις. Θα ήθελα, λοιπόν, να σε ενημερώσω για τις πρόσφατες εξελίξεις στις διαπραγματεύσεις, οι οποίες πραγματοποιούνται υπό την αιγίδα των Ηνωμένων Εθνών μεταξύ της Ελληνικής Δημοκρατίας και της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας (FYROM). Για πρώτη φορά από την υπογραφή της Ενδιάμεσης Συμφωνίας από τα δύο συμβαλλόμενα μέρη στις 13 Σεπτεμβρίου 1995, ο ειδικός απεσταλμένος του γενικού γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, κ. Μάθιου Νίμιτς, προχώρησε στην υποβολή πρότασης, υπό τη μορφή ενός πλήρους προσχεδίου απόφασης του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, το οποίον αφορά την τελική διευθέτηση του εκκρεμούς αυτού ζητήματος.
Συγκεκριμένα, η προτεινόμενη ονομασία από τον ειδικό διαμεσολαβητή είναι «Republika Makedonija-Skopje» με σκοπό να χρησιμοποιείται αμετάφραστη. Αυτή η ονομασία θα χρησιμοποιείται για κάθε επίσημη χρήση εντός του συστήματος του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. Επιπλέον, η πρόταση ενθαρρύνει και άλλους διεθνείς οργανισμούς, καθώς και κράτη, να επιλέγουν το προαναφερθέν όνομα για κάθε διεθνή επίσημη χρήση.
Το συνταγματικό όνομα «Republika Makedonija» θα συνεχίσει να χρησιμοποιείται για εσωτερική χρήση εντός της FYROM, κάτι που σημαίνει ότι δεν απαιτείται καμία συνταγματική αλλαγή η οποία θα μπορούσε να έχει αρνητικές συνέπειες στη Συμφωνία της Οχρίδας του 2001.
Αυτή η πρόταση απέχει από τις θέσεις μας, αλλά θα ήμασταν έτοιμοι να την αποδεχθούμε ως βάση για την επίτευξη λύσης. Οπως είχα την ευκαιρία να σε ενημερώσω στην επιστολή μου με ημερομηνία 29 Νοεμβρίου 2004, η Ελλάδα είναι έτοιμη να ολοκληρώσει γρήγορα τις συνομιλίες της Νέας Υόρκης. Επί 15 χρόνια διάφοροι παράγοντες εμπόδιζαν την επίτευξη λύσης μεταξύ των δύο κρατών. Προσωπικά, είμαι έτοιμος να στηρίξω μια συμφωνία τώρα.
Η Ελλάδα είναι, επομένως, διατεθειμένη να εισέλθει σε αυτό το τελευταίο στάδιο των διαπραγματεύσεων διατηρώντας θετική και εποικοδομητική στάση, για να επιτύχει μια αμοιβαία αποδεκτή λύση. Αυτό δεν θα επιτρέψει μόνο την πλήρη ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων, αλλά θα συμβάλει επίσης αποφασιστικά στη σταθεροποίηση της ευρύτερης περιοχής και θα άρει ένα μείζον εμπόδιο που βρίσκεται στο δρόμο της ενσωμάτωσης της πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας στις ευρωατλαντικές δομές.
Η πρόταση [Νίμιτς] παρέχει και στις δύο πλευρές ένα μοναδικό παράθυρο ευκαιρίας το οποίο θα συνεισφέρει στην περαιτέρω σταθεροποίηση της περιοχής. Είναι, επομένως, ζωτικής σημασίας σε αυτό το στάδιο και οι δύο πλευρές να στηρίξουν το σχέδιο πρότασης του ΟΗΕ.
Λαμβάνοντας υπόψη τη δέσμευση των Ηνωμένων Πολιτειών να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη σταθεροποίηση της περιοχής εν γένει, καθώς και τις προκλήσεις που προκύπτουν από τον εν αναμονή προσδιορισμό του μελλοντικού καθεστώτος του Κοσόβου, εύχομαι ειλικρινά οι ΗΠΑ να στηρίξουν ενεργά την πρόταση του ΟΗΕ.
Ειλικρινά δικός σου,
Κώστας Καραμανλής
Προς την Α.[υτού] Ε.[ξοχότητα] George W. Bush
Απάντηση έδωσαν κύκλοι του κ. Καραμανλή, επισημαίνοντας ότι «το έγγραφο δεν αναφέρεται σε ελληνική πρόταση, αλλά σε πρόταση του Μάθιου Νίμιτς, με σκοπό την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων». «Αναφέρεται σε μία εποχή κατά την οποία οι μαζικές αναγνωρίσεις της τότε ΠΓΔΜ με τη συνταγματική της ονομασία έφεραν την Ελλάδα σε εξαιρετικά δυσμενή θέση», αναφέρουν οι ίδιοι κύκλοι.
«Το έγγραφο δεν απευθύνεται στα Σκόπια, αλλά προς τις ΗΠΑ, προκειμένου να αναστραφούν τα τετελεσμένα που προκάλεσε η εκ μέρους τους αναγνώριση και να επιβεβαιωθεί ότι η λύση δεν θα ερχόταν μέσω μονομερών ενεργειών, αλλά μέσω διαπραγματεύσεων στο πλαίσιο του ΟΗΕ», σημειώνουν, προσθέτοντας πως «ήταν μία επιβεβλημένη τακτική κίνηση προκειμένου η Ελλάδα να αντιστρέψει τα εις βάρος της τετελεσμένα και να κερδίσει στη συνέχεια με αγώνα και μεθοδικότητα το πλεονέκτημα, όπως και έγινε τελικά στο Βουκουρέστι τον Απρίλιο του 2008».
«Με αυτή την τακτική κίνηση, αλλά κυρίως με μία ολοκληρωμένη στρατηγική που κατέληξε στη Σύνοδο, καταφέραμε να αντιστρέψουμε τα δεδομένα και να εξοπλίσουμε τη χώρα με τα ισχυρά εκείνα όπλα (αποφάσεις Κορυφής του ΝΑΤΟ και της ΕΕ) που τοποθετούσαν πλέον τα Σκόπια στη θέση του επισπεύδοντος για την εξεύρεση λύσης. Έφεραν δηλαδή την Ελλάδα σε θέση ισχύος», τονίζουν, υπογραμμίζοντας ότι «η πιο τρανή απόδειξη της σταθερότητας στις θέσεις μας παραμένει ότι δεν αποδεχτήκαμε ποτέ λύση που να μην τις ικανοποιεί, εξού και η απειλή του βέτο στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ το 2008».
