Του Ραγκίπ Ντουράν
Η αντιπολίτευση στην Τουρκία, δηλαδή οι σοσιαλδημοκράτες, οι κεμαλιστές, η αριστερά και οι Κούρδοι, από την περασμένη Κυριακή δεν έχουν σταματήσει να γιορτάζουν την ήττα του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Η ελπίδα και το χιούμορ επέστρεψαν.
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι βαριά πληγωμένος μετά την σημαντική ήττα στις αυτοδιοικητικές εκλογές της 31ης Μαρτίου. Το κυβερνών κόμμα έχασε πολλές μεγάλες πόλεις και φυσικά την Κωνσταντινούπολη και την Άγκυρα εξαιτίας της εκλογικής συμμαχίας της αντιπολίτευσης (CHP, Καλό Κόμμα και HPD).
Ο Ερντογάν, που συνήθως έβγαινε τρεις φορές την ημέρα στις τηλεοράσεις, από την Κυριακή το βράδυ είναι απών. «Ο Πρόεδρος είναι κουρασμένος. Ξεκουράζεται», λένε οι οπαδοί του. Το πιο πιθανό είναι πως συναντάται με τους στενούς του συνεργάτες προκειμένου να βρουν ένα τρόπο ώστε να εμποδίσουν την παγίωση της νίκης της αντιπολίτευσης. Το κυβερνών κόμμα δεν έχει σταματήσει να υποβάλει ενστάσεις όπου μπορεί να ανακτήσει μερικές ψήφους ή να προσπαθεί να ακυρώσει τις εκλογές εκεί όπου είναι χαμένες ούτως ή άλλως. Οι νεοεκλεγμένοι δεν έχουν λάβει ακόμη το επίσημο έγγραφο που να τους επιτρέπει να αναλάβουν τα καθήκοντά τους. «Ο Ερντογάν θα κάνει τα πάντα για να εμποδίσει αυτούς τους δημάρχους», λέει ο προεδρικός Τύπος.
Βέβαια, οι αναλυτές προσπαθούν να ερμηνεύσουν τις διάφορες διαστάσεις της ήττας:
- Ενώ ήταν μια απλή εκλογική αναμέτρηση για τους Δήμους, ο Ερντογάν βρισκόταν πάντα στο προσκήνιο με αποτέλεσμα να μην είναι οι υποψήφιοι του κυβερνόντος κόμματος που έχασαν αλλά ο ίδιος που βγήκε τραυματισμένος από αυτή την διαδικασία.
- Αυτός ήταν που μετέτρεψε τις αυτοδιοικητικές εκλογές σε ένα δημοψήφισμα για την «επιβίωση» του τουρκικού κράτους (βλ. την επιβίωση του Ερντογάν). Τα ζητήματα που απασχολούν τους Δήμους ή τις τοπικές κοινότητες δεν βρέθηκαν στο επίκεντρο της συζήτησης.
- Οι άνθρωποι εν τέλει δυσανασχέτησαν με την επί 17 χρόνια διακυβέρνηση του Ερντογάν. Επιπλέον, όλος ο κόσμος ξέρει ότι οι δήμαρχοι του Προέδρου ήταν διεφθαρμένοι. Θέλησαν, λοιπόν, να αλλάξουν τους τοπικούς διοικητές που πρόσκειντο στον Ερντογάν.
- Ο τελευταίος, δε, ήταν εκείνος που είχε δηλώσει εδώ και ένα χρόνο ότι το κυβερνόν κόμμα υποφέρει από μια «πνευματική κόπωση». Πλέον, όμως, η πλειοψηφία των ψηφοφόρων κατάλαβε ότι το ΑΚΡ είναι βαριά άρρωστο.
- Ο Ερντογάν υπολόγιζε σε μια στρατιωτική επιχείρηση στην Συρία ενάντια στους Κούρδους. Η Δαμασκός, η Μόσχα, η Ουάσιγκτον και η Τεχεράνη δεν έδωσαν το πράσινο φως για κάτι τέτοιο. Επομένως, ο Τούρκος Πρόεδρος δεν μπορούσε να παρουσιαστεί σαν μεγάλος εθνικός ήρωας για να κερδίσει ψήφους από τους εθνικιστές, που υπάρχουν σε κάθε κόμμα.
- Η οικονομική κρίση ήταν επίσης ένας σημαντικός παράγοντας της ήττας. Πολλές χιλιάδες πρώην ψηφοφόροι του Ερντογάν, που διαμαρτύρονται για τις δύσκολες συνθήκες διαβίωσης είχαν την τόλμη να δηλώσουν στα ραδιόφωνα και της τηλεοράσεις ότι δεν θα υποστηρίξουν πια τον Πρόεδρο. Η μαρμίτα ή μάλλον η κατσαρόλα, δηλαδή τα ελάχιστα απαραίτητα για την επιβίωση μιας οικογένειας, ήταν προφανώς ο καταλυτικός παράγοντας για την ήττα του Ερντογάν. Ο Πρόεδρος προσπαθεί να μειώσει αυτή την ήττα. «Δεν υπάρχουν άλλες εκλογές ως το 2024», δήλωσε. Ήθελε, δηλαδή, να πει ότι θα κυβερνά για τουλάχιστον ακόμη πέντε χρόνια. Ο Τούρκος Πρόεδρος, που είναι απεχθής τουλάχιστον στους μισούς πολίτες δεν ενεργεί βάσει συντάγματος ή νόμων. Πλέον έχει χάσει την νομιμοποίηση. Ενώ «η Εθνική Βούληση (την οποία εκπροσωπεί) είναι ικανή για όλα», όπως ο ίδιος χαρακτηριστικά λέει, δεν έχει την στήριξη της πλειοψηφίας της κοινωνίας. Τα αποτελέσματα των εκλογών δείχνουν ότι τα δυο κόμματα της κυβέρνησης, το ΑΚΡ του Ερντογάν και οι εθνικιστές του ΜΗΡ του Μπαχτσελί, έχασαν σημαντικά την δύναμή τους.Οι σχολιαστές των διεθνών ΜΜΕ είναι επίσης στο πλευρό της αντιπολίτευσης. Δύσκολες μέρες έρχονται για τον Ερντογάν. Είναι υποχρεωμένος να σεβαστεί καταρχήν την αντιπολίτευση που κέρδισε και εν συνεχεία να έχει καλές σχέσεις με όλους του τους αντιπάλους. Στόχος μάλλον αδύνατος για τον Σουλτάνο, σύμφωνα με την κοινή γνώμη.* Ο δημοσιογράφος Ραγκίπ Ντουράν, με ρεπορτάζ και αναλύσεις, καταγράφει κάθε Σαββατοκύριακο στο Tvxs.gr, τις εξελίξεις στη Τουρκία. [Μετάφραση: Νίκος Μίχος]
