Του Διογένη Λόππα
Ο στρατηγός Soleimani δεν είναι Che Guevara και το Ιράν δεν είναι Κούβα του Fidel, ούτε καν Χιλή του Salvador Allende. Οι φρουροί της ”επανάστασης” δεν είναι η PLO (οργάνωση για την απελευθέρωση της Παλαιστίνης). Αν θα έπρεπε να κατατάξουμε κάπου την οργάνωση αυτή, η πρώτη σκέψη θα ήταν τα τάγματα ασφαλείας.
Ο (ανήθικα πράγματι) φονευθείς ομοιάζει περισσότερο στον Μανιαδάκη (τον αυθεντικό Κωνσταντίνο, όχι τον Moneydakis) και οι φρουροί του στην πολυθρύλητη Στρατοχωροφυλακή. Για να γίνω περισσότερο κατανοητός, φανταστείτε στην Ελλάδα να καταλαμβάνει πραξικοπηματικά την εξουσία ο Άγιος Καλαβρύτων και να περιπολούν στη γειτονιά σας ο Ρουπακιάς με τον Κασιδιάρη με το ελλαδόμετρο ανά χείρας, για να καταλάβετε τι προσπαθείτε να υπερασπιστείτε.
Γενικά μιλώντας, το ανήθικο θεοκρατικό φασισταριό που έχει κατσικωθεί στην εξουσία της ιστορικής χώρας δεν αξίζει κανενός είδους συμπάθειας ή κατανόησης και το απέδειξε περίτρανα κατά τους χειρισμούς της πρόσφατης κρίσης, οι οποίοι τελικά οδήγησαν στη γνωστή εκατόμβη των αθώων επιβατών του Ουκρανικού Boeing. Κατανοώ απολύτως την απέχθεια των απανταχού αριστερών προς τον ανεκδιήγητο κ. Trump, όπως και τον παραδοσιακό αντι-αμερικανισμό – αντι-ιμπεριαλισμό, όμως από αυτό το σημείο έως της αγιοποίηση – μαρτυροποίηση των περσικών χρυσαυγών μεσολαβεί άβυσσος.
Την ώρα που η υπηρεσία προπαγάνδας των μουλάδων έκανε λόγο για 80 νεκρούς Αμερικανούς στρατιώτες, οι μοναδικοί νεκροί ήταν οι μοιραίοι επιβάτες της πτήσης προς το Κίεβο. Και το ήξεραν. Και συνέχιζαν να κοροϊδεύουν τους εαυτούς τους, τους πολίτες τους και τον κόσμο ολόκληρο, λες και ο χρόνος σταμάτησε πίσω στο 1979, λες και δεν υπάρχουν κατασκοπευτικοί δορυφόροι, δίκτυα συλλογής πληροφοριών ή απλά smartphones.
Την ώρα που για επικοινωνιακούς λόγους εκτόξευαν βαλλιστικούς πυραύλους εναντίον τρίτης χώρας με σκοπό να πλήξουν άδεια αμερικανικά στρατόπεδα, δεν είχαν ούτε την σωφροσύνη, ούτε την εμπειρία, ούτε τον επαγγελματισμό ή τον στοιχειώδη έστω ανθρωπισμό να ματαιώσουν τις πολιτικές πτήσεις πάνω από τον εναέριο χώρο τους, που εκείνη την ώρα θα μπορούσε δυνητικά να μετατραπεί σε πεδίο συγκρούσεων, καθώς μάλιστα ήταν παραπάνω από πιθανό οι Αμερικανοί να απαντούσαν στους περσικούς πυραύλους με νέα πλήγματα.
Και ενώ γνώριζαν από την πρώτη στιγμή το έγκλημα που είχαν διαπράξει, δεν είχαν καν την ευθιξία να αναλάβουν την ευθύνη, αλλά έριξαν το φταίξιμο στην κατασκευάστρια εταιρία πιστεύοντας ότι τα συνήθη κόλπα εσωτερικής παραπληροφόρησης θα τα κατάπιναν και οι δυτικοί. Η ανθρώπινη ζωή βέβαια στο Ιράν και στις χώρες εξαγωγής του θρησκευτικού του φονταμενταλισμού είναι ιδιαιτέρως φθηνή. Τζάμπα. Εκτός αν πρόκειται για νόμιμους καθεστωτικούς δολοφόνους.
H κατάληξη της πτήσης PS752 ήταν η τραγικότερη στιγμή μιας παράλογης κρίσης που ξεκίνησε από τις επανειλημμένες παρενοχλήσεις των παραστρατιωτικών ομάδων που οργάνωνε στο Ιράκ ο φονευθείς Soleimani εναντίον αμερικανικών βάσεων. Στόχος των μουλάδων ήταν και είναι η πλήρης αποχώρηση των νατοϊκών στρατευμάτων από το Ιράκ, έτσι ώστε αυτό να περάσει ολοσχερώς στη σφαίρα επιρροής της Τεχεράνης, ως προτεκτοράτο (ορισμός του ιμπεριαλισμού, by the way). Σε μια από αυτές τις (περισσότερο συμβολικές είναι αλήθεια) επιδρομές έτυχε να σκοτωθεί ένας Αμερικανός πολίτης που εργαζόταν εκεί. Οργισμένοι οι Αμερικανοί διέταξαν αεροπορικά πλήγματα εναντίον των βάσεων των ελεγχόμενων από το Ιράν πολιτοφυλακών, προκαλώντας πολλά θύματα. Η βλακώδης ανταπάντηση των Ιρανών ήταν η εισβολή στην περίμετρο της Αμερικανικής πρεσβείας (στρατηγείο) της Βαγδάτης. Η ακόμα πιο βλακώδης ανταπάντηση των Αμερικανών ήταν η εξόντωση του Soleimani.
Κάπου εκεί η κατάσταση έβαινε εκτός ελέγχου και οι δύο πλευρές ξαφνικά συνειδητοποίησαν ότι είχαν τραβήξει πάρα πολύ το σκοινί, την ώρα που καμία από τις δύο δεν επιθυμούσε κλιμάκωση, για δικούς τους λόγους. Έτσι οι Αμερικανοί, σχεδόν μετανοημένοι για την ανήθικη δολοφονία, άφησαν να εννοηθεί ότι θα θεωρούσαν δίκαιη μια λελογισμένη απάντηση του Ιράν. Έτσι φθάσαμε στην εκτόξευση των παρωχημένης τεχνολογίας Ιρανικών πυραύλων εναντίον των άδειων στρατοπέδων, καθώς βέβαια οι Αμερικανοί είχαν ήδη ειδοποιηθεί από τους Ιρακινούς και είχαν αποσυρθεί.
Έτσι και αλλιώς από μια απλή ανάγνωση των στοιχείων προκύπτει ότι οι Αμερικανοί ηθελημένα διευκόλυναν το άσφαιρο χτύπημα, καθώς αν ενεργοποιούσαν την αεράμυνα των βάσεών τους σε συνδυασμό με τα ραντάρ έγκαιρης προειδοποίησης και τα drones επιτήρησης, οι πύραυλοι του Ιράν θα πήγαιναν άκλαυτοι (θυμίζοντας τους αντίστοιχους Tomahawk που εξαπολύθηκαν εναντίον Συριακής αεροπορικής βάσης, τότε με τα φερόμενα χημικά του καθεστώτος Assad, καταστρέφοντας δυο – τρεις σοβιετικές αντίκες, διαπερνώντας τη Ρωσική αεράμυνα, που ουδέποτε ενεργοποιήθηκε). Η κατάσταση αυτή θα έμοιαζε σχεδόν κωμική, αν οι ανίκανοι φρουροί της ”επανάστασης” δεν οδηγούνταν (από ασυγχώρητο λάθος;) στην μαζική δολοφονία ανύποπτων ταξιδιωτών.
Εδώ εγείρονται αρκετά ερωτήματα για τη σκοπιμότητα ή μη της κατάρριψης ενός πολιτικού αεροπλάνου:
- Η δικαιολογία ότι οι χειριστές των ραντάρ νόμιζαν ότι είδαν εχθρικό πύραυλο πλεύσης είναι αστεία. Τα δεδομένα ύψους, μεγέθους, ελιγμών και ταχύτητας δε θα συνηγορούσαν ποτέ για κάτι τέτοιο ακόμα και αν υποθέσουμε ότι τα αντιαεροπορικά TORM1 θα ήταν ποτέ σε θέση να εντοπίσουν το στίγμα ενός Tomahawk.
- Κατά πάσα πιθανότητα οι χειριστές πίστεψαν ότι το στίγμα στο ραντάρ τους ήταν είτε βομβαρδιστικό Β52, είτε κατασκοπευτικό Boeing (το πιθανότερο καθώς το ρωσικό ραντάρ των ΤΟRM1 θεωρείται αρκετά εξελιγμένο και οι δύο τύποι αεροσκαφών πανομοιότυποι). Εδώ όμως προκύπτουν ακόμα περισσότερα ερωτήματα, δηλαδή πρώτον τι απέγινε το σύστημα IFF (Identification Friend or Foe) και αν όντως οι Ιρανοί διαθέτουν IFF (;) και δεύτερον τι απέγινε η απλή λογική, καθώς αν πράγματι οι Αμερικανοί σκόπευαν να πλήξουν τις πυραυλικές εγκαταστάσεις του Ιράν δεν υπήρχε κανένας λόγος να στείλουν οτιδήποτε πάνω από την Τεχεράνη, αφού απλούστατα θα μπορούσαν να το κάνουν με περισσή ευκολία και ασφάλεια από τον εναέριο χώρο του Ιράκ ή της Συρίας ή από ένα υποβρύχιο στον περσικό κόλπο.
- Αν τα ρωσικά συστήματα που κατέρριψαν την PS752 δεν είναι σε θέση να διαχειριστούν τα σήματα εκπομπής μιας πολιτικής πτήσης, το ζήτημα είναι εξαιρετικά σοβαρό και θα πρέπει να απασχολήσει ευρύτατα τόσο το ΝΑΤΟ όσο και τον ΟΗΕ και να ξεκινήσουν οι απαραίτητες διαδικασίες είτε εναρμόνισης, είτε καταστροφής των συστημάτων. Γιατί τα ίδια ρωσικής κατασκευής συστήματα έχουν εμπλακεί επίσης και στην κατάρριψη της πτήσης ΜΗ17 πάνω από την Ουκρανία. Εδώ οι Ρώσοι οφείλουν μια απάντηση στην ανθρωπότητα, τόσο για την ποιότητα των συστημάτων που κατασκευάζουν, όσο και για την ποιότητα της εκπαίδευσης που παρέχουν στους πελάτες τους (α, και να επιβεβαιώσουν αν τα πληρώματα ήταν Ιρανοί, Ρώσοι ή μικτά, όπως συνηθίζεται)
- Πάγια πρακτική κάθε σοβαρού κράτους είναι η αναγνώριση/αναχαίτιση αγνώστου στίγματος ιπτάμενου αντικειμένου μέσω της απογείωσης μαχητικών επιφυλακής. Φαίνεται πως στις τριτοκοσμικές δικτατορίες η τακτική είναι πρώτα πυροβολούμε και μετά ρωτάμε.
- Πριν 32 χρόνια ένα αμερικανικό καταδρομικό που περιπολούσε στον περσικό κόλπο, κατέρριψε (από λάθος χειρισμό) ένα Airbus των Ιρανικών αερογραμμών. Όλοι ελπίζουμε τα δύο γεγονότα να μην σχετίζονται μεταξύ τους…
Οι Αμερικανοί ήξεραν από την πρώτη στιγμή για την κατάρριψη του Boeing, καθώς κατέγραφαν τα πάντα τη συγκεκριμένη στιγμή και είχαν όλα τα δεδομένα στη διάθεσή τους. Έκριναν ωστόσο ότι είναι προς το συμφέρον τους να αφήσουν τους μουλάδες να εκτεθούν όσο περισσότερο γίνεται, πριν δημοσιεύσουν στοιχεία.
Η τακτική τους αποδείχθηκε ιδιαιτέρως αποτελεσματική σε μια αρνητικά φορτισμένη στιγμή για αυτούς, καθώς οι αντιδράσεις για τη δολοφονία του Soleimani ήταν ισχυρότερες του αναμενόμενου και ως ένα βαθμό μη διαχειρίσιμες. Με τον τρόπο αυτό έστρεψαν την παγκόσμια κατακραυγή απέναντι στους αντιπάλους τους και κατέδειξαν με τον πλέον εμφατικό τρόπο την οπισθοδρόμηση και τη σκληρότητα του καθεστώτος της Τεχεράνης.
Σήμερα, όσο ποτέ άλλοτε (μετά το 1979) οι δύο πλευρές βρίσκονται πιο κοντά σε μια αμοιβαία συνεννόηση. Για την πληρέστερη κατανόηση της κατάστασης, αγνοείστε τόσο τα πρωτοσέλιδα περί πυρηνικού ολέθρου, όσο και τα (αστεία) πρωτοσέλιδα των fake news που διακινούν οι μουλάδες (περί 80 νεκρών Αμερικανών, περί ατυχήματος της PS752 κλπ) και σταθείτε στα εξής:
- Όσο και αν η διακυβέρνηση Trump κραύγαζε και κραυγάζει για πόλεμο με το Ιράν, δεν είναι αυτή η πραγματική της πρόθεση. Οι Αμερικανική διπλωματία ήταν απόλυτα ικανοποιημένη από τη συνθήκη για τα πυρηνικά (JCPOA) και αυτό γιατί πίστεψε ότι αφενός θα απέσυρε (πανάκριβες) στρατιωτικές δυνάμεις από τη μέση ανατολή και αφετέρου θα έκλεινε εμπορικές συμφωνίες δισεκατομμυρίων δολαρίων με τη διψασμένη για επενδύσεις και κατανάλωση χώρα
- Η κλιμάκωση της εχθρότητας απέναντι στο Ιράν δεν είναι ακόμα ένα καπρίτσιο του προβληματικού κ. Trump. Οι δημοκρατικοί πιθανότατα θα ακολουθούσαν την ίδια γραμμή και αυτό γιατί η Αμερικανική διπλωματία πιστεύει ότι εξαπατήθηκε, βλέποντας το Ιράν να αξιοποιεί τα κέρδη που αποκόμισε από τη συμφωνία εισβάλλοντας (πολιτισμικά και παραστρατιωτικά) σε τρίτες χώρες, κρίσιμες για τις ΗΠΑ και τους στενούς συμμάχους τους.
- Πρόθεση των Αμερικανών σε καμία περίπτωση δεν είναι ένας ακόμα δαπανηρός πόλεμος στη μέση ανατολή. Αυτό που επιδιώκουν είναι να σύρουν τους Ιρανούς σε νέες διαπραγματεύσεις, όπου μαζί με τα όρια απεμπλουτισμού ουρανίου θα τοποθετηθούν σαφή όρια στη δυνατότητα του Ιράν να διεισδύει σε τρίτες χώρες
- Αν και η ισοπέδωση των υποδομών του Ιράν θεωρείται απολύτως συμβατή αποστολή με τις ικανότητες του πενταγώνου, το department of state γνωρίζει πολύ καλά ότι σε μια τέτοια περίπτωση οι παράπλευρες απώλειες κυρίως απέναντι σε συμμαχικές χώρες θα είναι δυσανάλογες και άρα μη επιθυμητές.
- Από την πλευρά τους οι Ιρανοί, με τη νοοτροπία αλά Erdogan που τους διακρίνει, δηλαδή την πρόθεση κατάληψης κάθε σπιθαμής που θεωρούν ότι μπορούν να διεκδικήσουν με την όποια ισχύ διαθέτουν, γράφοντας τους διεθνείς κανόνες εκεί που τους γράφει και ο σύμμαχός τους, δεν επιθυμούν επίσης μια σύρραξη με τους Αμερικανούς, όχι τόσο γιατί φοβούνται τις απώλειες, όσο γιατί φοβούνται μια παλλαϊκή εξέγερση. Ξέρουν πολύ καλά ότι κανένας τακτικός στρατός δεν πρόκειται να εισβάλλει στο έδαφός τους, ξέρουν όμως επίσης πολύ καλά ότι ένας άλλος ισχυρότερος στρατός καταπιεσμένων Ιρανών που διψούν για ζωή και στοιχειώδεις ελευθερίες, θα τους στείλει στην κρεμάλα με την πρώτη ευκαιρία
Έτσι είναι πολύ πιθανόν, πολύ σύντομα μάλιστα, οι δύο πλευρές να προσπαθήσουν να βρουν ένα momentum συνεννόησης. Σε αυτό συνηγορεί επίσης και η σχετική επιθυμία τόσο του κ. Macron, όσο και της Γερμανικής διπλωματίας, καθώς (σωστά) το Ιράν θεωρείται υπό προϋποθέσεις στρατηγικός εταίρος της Ε.Ε. και ισχυρός παίκτης στην ευρύτερη περιοχή. Ένα ισχυρό (και κατά προτίμηση δημοκρατικότερο) Ιράν θα μπορούσε να αποτελέσει μοχλό ανάσχεσης της Ρωσικής και Τουρκικής επέκτασης στην περιοχή, ενώ αντίθετα ένα πληγωμένο και ατίθασο Ιράν θα μπορούσε να συνταχθεί πλήρως με τους Ρωσο-τουρκικούς σχεδιασμούς και σε συνδυασμό με την απροθυμία των Αμερικανών να εγγυηθούν τη σταθερότητα εκεί, να προκαλέσει το απόλυτο χάος.
Απομένει να δούμε πόσο πρόθυμοι είναι οι ηγέτες του Ιράν να αποδεχθούν τον περιορισμό των φιλοδοξιών τους. Η λογική λέει ότι ναι, θα ήταν προς το συμφέρον τους να περιορίσουν την επεκτατικότητα και τα πυρηνικά με αντάλλαγμα την άρση του οικονομικού στραγγαλισμού. Αλλά είναι αλήθεια ότι εδώ και πολύ καιρό η λογική έχει εγκαταλείψει τους τόπους αυτούς. Και οι φέροντες ιερατικά εμβλήματα δε φημίζονται για τη διαλλακτικότητα των αποφάσεών τους.
