Του Γιαννάκη Λ. Ομήρου
«Οις ει ξυγχωρήσετε, και άλλο τι μείζον ευθείς επιταχθήσεσθε ως φόβω και τούτο υπακούσοντες»
(εκείνοι εις τις απαιτήσεις των οποίων θα ενδώσετε, ευθύς αμέσως θα σας διατάξουν να παραχωρήσετε περισσότερα, με την πεποίθηση ότι υπακούετε στις επιταγές τους λόγω φόβου). Θουκυδίδης, Α140.
Τρεις βασικές επισημάνσεις του Θουκυδίδη αξίζουν ιδιαίτερης προσοχής, διότι παραμένουν επίκαιρες και διαχρονικές.
Πρώτον, εκείνος που ενδίδει, θα υφίσταται συνεχώς πιέσεις για περισσότερες υποχωρήσεις.
Δεύτερον, ο μεγαλύτερος κίνδυνος προέρχεται από τα σφάλματα εις τα οποία υποπίπτει ένας λαός κι όχι τα σχέδια των εχθρών.
Τρίτον, όσο προθυμότερος γίνεται κανείς για μια στρατηγική αποτροπής, τόσο διστακτικότερος γίνεται ο εχθρός.
Ασφαλώς στο μεταδιπολιτικό κόσμο η πολιτική των σύνθετων πολιτικών και διπλωματικών σχεδιασμών είναι επιβεβλημένη. Όπως επιβεβλημένη είναι και η υιοθέτηση τακτικών κινήσεων, ακόμη και συμβιβασμών, που ωστόσο δεν πρέπει να αναιρούν βασικούς στρατηγικούς στόχους που συνδέονται με την επιβίωση του κράτους και του λαού.
Πιο επιβεβλημένη, όμως, είναι η ανάπτυξη μιας πολιτικής της μεγαλύτερης δυνατής ισχύος στην ευρύτατη και πολυδιάστατη της έννοια. Πολιτική, διπλωματική, οικονομική και αμυντική. Η δε στρατηγική της αποτροπής , όρος κυριολεκτικά επιβίωσης.
Δεν χρειάζεται καν να αναφερθεί ότι στην Κύπρο ο Ελληνισμός παραβίασε και παραγνώρισε με τη μεγαλύτερη απρονοησία αυτές τις θεμελιακές επισημάνσεις. Και ότι δια πράξεων και παραλείψεων έχουμε επιτρέψει στην Τουρκία μια κατ’ εξακολούθησιν και συνεχώς οξυνόμενη προκλητική, θρασεία και προπετή συμπεριφορά, η οποία συνεχώς αποδυναμώνει τις δυνάμεις αντίστασης του Ελληνισμού και ανοίγει το δρόμο για την υλοποίηση των μακροπρόθεσμων στόχων της Άγκυρας.
Ας εξετάσουμε μια πτυχή στην αντιμετώπιση της τουρκικής στρεψοδικίας, πώς και πόσο αξιοποιήσαμε τα τελικά συμπεράσματα και αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σε ότι αφορά τις λεγόμενες Κυπρογενείς υποχρεώσεις της Τουρκίας, ήδη από το 2005. Για ανεπιφύλακτη αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, για ισότιμη και καθολική εφαρμογή της Τελωνειακής Ένωσης για όλα τα κράτη – μέλη περιλαμβανομένης της Κύπρου (άνοιγμα λιμανιών και αεροδρομίων της Τουρκίας για Κυπριακά πλοία και αεροπλάνα) και συνεργασία για λύση του Κυπριακού στη βάση των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών και των αρχών και αξιών επί των οποίων εδράζεται η Ε.Ε.
Ως γνωστό η συμπεριφορά της Τουρκίας, όσον αφορά την εκπλήρωση αυτών των υποχρεώσεων προς την Κυπριακή Δημοκρατία, υπήρξε απολύτως αρνητική και άτεγκτη. Χωρίς την παραμικρή κύρωση. Εκτός από το πάγωμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων Τουρκίας – Ε.Ε,, που ούτως ή άλλως, θα είχε επιβληθεί για πολλούς άλλους λόγους. Αποτέλεσμα είναι ότι η Τουρκία αισθάνεται ότι μπορεί να επιτυγχάνει συνεχώς νίκες, χωρίς κανένα απολύτως κόστος. Χαρακτηριστική η παγερή αδιαφορία της Άγκυρας απέναντι σε διαβήματα και προειδοποιήσεις αξιωματούχων της Ε.Ε.
Το ίδιο ισχύει και σε ότι αφορά τις παραβιάσεις από την Τουρκία της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας κατά παραβίαση του Διεθνούς Θαλασσίου Δικαίου. Παρά την επανειλημμένη άρνηση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να επιβάλει ουσιαστικές κυρώσεις στην Τουρκία για τις κατά συρροήν και κατ’ εξακολούθησιν παραβιάσεις της θαλάσσιας κυριαρχίας της Κύπρου αλλά και την έναρξη εποικισμού της Αμμοχώστου παραμένουμε αδρανείς και συναινούντες. Πότε επιτέλους θα εγκαταλείψουμε το σύνδρομο της αιδημοσύνης; Είμαστε κράτος-μέλος της Ε.Ε. Ισότιμο και με όλα τα συναφή δικαιώματα και υποχρεώσεις. Η θέση της Κύπρου, αλλά και της Ελλάδας, πρέπει να είναι σαφής και κατηγορηματική όσον αφορά την εκπλήρωση των εκκρεμούντων «κυπρογενών» υποχρεώσεων της Τουρκίας και την επιθετική της δραστηριότητα στην ΑΟΖ Κύπρου και Ελλάδας και στην είσοδο στην περιφραγμένη περιοχή της Αμμοχώστου. Αν ο μόνος τρόπος για λήψη έμπρακτων μέτρων κατά της Τουρκίας είναι η άσκηση του δικαιώματος αρνησικυρίας (veto) στην έκδοση τελικών συμπερασμάτων από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, να μην υπάρξει καμιά αναστολή και κανένας δισταγμός.
Πέραν όμως τούτων, χρειάζεται επειγόντως μια συνολική επανεκτίμηση όλων των δεδομένων. Οι καιροί και η πολιτική συγκυρία απαιτούν αποφάσεις και πολιτικές αξιόπιστες που να εμπνεύσουν ξ ανά τη χαμένη αυτοπεποίθηση. Οφείλουμε Κύπρος και Ελλάδα να καλύψουμε το χαμένο χρόνο. Να μιλήσουμε ξανά και κυρίως να εννοήσουμε μια πολιτική εθνικής στρατιωτικής στρατηγικής, αμυντικής επάρκειας, ικανότητας και κάλυψης του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου Ελλάδας – Κύπρου. Με στόχο τη δημιουργία αισθήματος ασφάλειας του Κυπριακού Ελληνισμού, την ενίσχυση της διαπραγματευτικής ικανότητας της Κυπριακής Δημοκρατίας και την ανακοπή των τουρκικών επεκτατικών βλέψεων σε βάρος της κυριαρχίας, της εδαφικής ακεραιότητας και ανεξαρτησίας της Κύπρου.
Άλλωστε η περιβόητη αξιοποίηση της Κύπρου ως γεωστρατηγικού κόμβου, ως ακραίου φυλακίου και ως γέφυρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς τη Μέση Ανατολή και την Αφρική, προϋποθέτει τη στοιχειώδη διαφύλαξη της κυριαρχίας του κυπριακού κράτους και την ύπαρξη του ως συντεταγμένης οντότητας ισχύος. Χωρίς αμυντική ισχύ, η Κύπρος αυτοαναιρείται με αμφίβολη και τη δυνατότητα συμμετοχής της στα μελλοντικά προγράμματα ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας.
Καθήκον μας η οριστική αποδέσμευση μας από ψυχώσεις και σύνδρομο εθνικής μειονεξίας.
Η εθνική αυτοπεποίθηση, μακριά και από σωβινισμούς και από ηττοπαθείς αντιλήψεις μέσα από μια διαδικασία δυναμικής αφύπνισης.
Η απόρριψη παγίδευσης μας σε ένα μόνιμο ιστορικό περιθώριο με ρεαλιστική εκτίμηση των δεδομένων και με δημιουργική αξιοποίηση των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων.
* Προέδρου Βουλής των Αντιπροσώπων
