Toυ Νίκου Λακόπουλου
Η συζήτηση -όχι μόνο στην Βουλή-για την ταυτότητα φύλου και την νομική της αναγνώριση ήταν μια ευκαιρία για την αποκάλυψη της ταυτότητας των κομμάτων και μια καταγραφή του πόσο συντηρητική –ή πόσο φιλελεύθερη- είναι η ελληνική κοινωνία.
Προφανώς η ψηφοφορία στη Βουλή φαίνεται να δημιουργεί να υπερβαίνει την αντίληψη πως η Αριστερά είναι προοδευτική και η Δεξιά είναι συντηρητική –που είχε ανατραπεί ήδη. Η Εκκλησία, η Χρυσή Αυγή, το Κομμουνιστικό Κόμμα –το “δογματικό”, οι Ανεξάρτητοι Έλληνες και η Ένωση Κεντρώων βρέθηκαν στην ίδια ευθεία ως εκπρόσωποι μιας συντήρησης- για διαφορετικούς λόγους.
Η Νέα Δημοκρατία και το ΠΑΣΟΚ έκλιναν προς τα δεξιά με την ΔΗΜΑΡ, τον Κώστα Ζουράρι και τον ΣΥΡΙΖΑ –πλην 4-5 βουλευτών- να απολαμβάνουν τον προοδευτικό τους χαρακτήρα. Στην πραγματικότητα όμως ο συντηρητισμός πέρα από την αναγνώριση της Εκκλησίας να έχει λόγο για ένα τέτοιο θέμα –που δεν αφορά την θρησκεία, αλλά ατομικά δικαιώματα εκφράστηκε από την ίδια τη συζήτηση για ένα τέτοιο θέμα.
Ως παράπλευρη απώλεια αναδύθηκε το θέμα της κομματικής πειθαρχίας –απόδειξη της πολιτικής οπισθοδρόμησης μιας κοινωνίας που δεν έχει καταχτήσει ακόμα στοιχειώδη δικαιώματα σε ό,τι αφορά τη συνείδηση, τη ζωή και την προσωπική ελευθερία.
Μερικοί επιχείρησαν να ιατρικοποιήσουν ένα ζήτημα- μιλώντας ακόμα και για ψυχικά ασθενείς- που και μόνο η πολιτικοποίησή του –η ανάθεσή του στα κόμματα-η ή συζήτηση για δημοψήφισμα (!) αποκαλύπτει τον βαθιά συντηρητικό χαρακτήρα της νεοελληνικής κοινωνίας που απέχει έτη φωτός από άλλες ευρωπαϊκές χώρες –όπου τα πιο συντηρητικά κόμματα είναι πιο προοδευτικά από “αριστερά” και “δημοκρατικά” στην Ελλάδα.
Η ιδέα και μόνο ότι ένα ανθρώπινο δικαίωμα θα πρέπει να περάσει από πλειοψηφίες είναι ήδη αποκρουστική. Μπορεί να ταιριάζει σε τζαμαχίριες, “λαϊκού τύπου” “δημοκρατίες”, αλλά όχι σε σύγχρονες ελεύθερες κοινωνίες. Μπορεί για παράδειγμα να αποφασίσει η πλειοψηφία ενός σχολείου – η μαθητική κοινότητα- τι θα φορά ένας μαθητής, όπως προβλέπει νόμος του 1982;
H δημοκρατία δεν ξεκινά από την αντίληψη ότι τίθενται σε ψηφοφορία οι ατομικές ελευθερίες. Τα δικαιώματα π.χ. των γυναικών να ψηφίζουν καταχτήθηκαν όταν στη Βουλή υπήρχαν απόψεις ότι είναι …ιατρικό θέμα. Δεν ήταν μακριά η εποχή που μια εκκλησιαστική σύνοδος εκλήθη να αποφασίσει αν …η γυναίκα είναι άνθρωπος!
Προφανώς η διαφορά μιας τέτοιας κοινωνίας από μια ελεύθερη δεν είναι αν τα κόμματα ή η Εκλησσία αποφασίζουν για τη ζωή των ατόμων, αλλά αν έχουν αυτό το δικαίωμα. Θα μπορούσε το αν κάποιος είναι π.χ. “ψυχικά ασθενής” να τεθεί σε ψηφοφορία στο κοινοβούλιο; Και όμως τελικά αυτό έγινε. Κι έπρεπε να αποφασίσει ο Μιχαλολιάκος για το αν θα πρέπει να αλλάξει φύλο ή ταυτότητα φύλου- ένας πολίτης.
Είναι η ίδια αντίληψη πως μπορεί “δημοκρατικά” να αποφασίσει μια πλειοψηφία να αφαιρέσει τα δικαιώματα της μειοψηφίας ή ενός ατόμου- αλλά δεν είναι αυτή η έννοια της λαϊκής κυριαρχίας. Ο φασισμός είχε ή μπορεί να έχει μια λαϊκή νομιμοποίηση, αλλά αν μια πλειοψηφία σε μια αραβική χώρα αποφασίσει οι ομοφυλόφιλοι να θανατώνονται αυτό δεν την κάνει δημοκρατία, ακριβώς επειδή οι σύγχρονη δημοκρατία –όπως καταχτήθηκε- είναι βασισμένη πάνω στα ανθρώπινα δικαιώματα και την ελευθερία του ατόμου.
Πολλοί κατέφυγαν στη γνώμη των “ειδικών”, των γιατρών –και δη των ψυχιάτρων- αλλά δεν είναι η ατομική ελευθερία θέμα δικό τους, αφού άλλωστε και οι γιατροί μπορεί να είναι συντηρητικοί ή φιλελεύθεροι. Τα πιο αυταρχικά καθεστώτα- όπως ο ναζισμός και ο σταλινισμός- είχαν χρησιμοποιήσει για να εξοντώσουν πολιτικούς αντιπάλους τους ιατρικές γνωματεύσεις.
Θάλεγε κανείς πως από το 1982 –που κατοχυρώθηκε ο πολιτικός γάμος- ως το 1917- τριανταπέντε χρόνια μετά- με δικαιώματα που δεν υπήρχαν η Ελλάδα έγινε μια σύγχρονη ευρωπαϊκή χώρα. Που δεν έχει καμιά με κείνη την τριτοκοσμική –την βαλκανική με πνεύμα τουρκοκρατίας, όπως αποδεικνύουν τα μπαξίσια που επιβιώνουν. Ή αντίληψη πως ένας πρωθυπουργός είναι κάτι σαν σουλτάνος- που παίρνει τα κεφάλια όσων βουλευτών διαφωνούν.
Η δημοκρατία δεν θα υπάρξει στην Ελλάδα αν δεν υπάρξει ισονομία και σεβασμός της ελευθερίας ατόμου στην καθημερινή ζωή, τους χώρους δουλειάς και φυσικά την Εκκλησία, τα κόμματα, τους θεσμούς. Δεν μπορεί η Εκκλησία νάχει δικό της δίκαιο π.χ. για τους ομοφυλόφιλους, που να καταπατά κατοχυρωμένα δικαιώματα από το Σύνταγμα και τους νόμους. Ούτε μπορεί να καθορίζει η ίδια την -άλλοτε υποχρεωτική, με …ποινή θανάτου, βάπτιση, το πως θα ζουν, θα πεθαίνουν ή θα θάβονται οι πολίτες
Φαίνεται όμως πως η μόνη αλλαγή που έγινε σε επίπεδο πολιτικό είναι να μπορούν να πηγαίνουν στη Βουλή οι βουλευτές χωρίς …γραβάτα. Κι ίσως αφού πέρασε το νομοσχέδιο για να μπορεί κάποιος να έχει -και να δηλώνει- το φύλο που αυτός αποφάσισε κι όχι η Εκκλησία να αρχίσει ένας αγώνας να μπορεί να ψηφίζει κι ο βουλευτής αυτό που εκείνος πιστεύει κι όχι το Κόμμα.
Να αποχτήσει τελικά κι ο βουλευτής δικαίωμα στη συνείδηση, τις απόψεις, τη βούλησή του κι άλλα …ανθρώπινα δικαιώματα.