Toυ Μελέτη Ρεντούμη
Η νέα εποχή που έχει ανατείλει ως μια νέα κανονικότητα σχεδόν για το σύνολο του παγκόσμιου πληθυσμού, έχει αναδείξει για πολλές χώρες την έννοια της αποτελεσματικότητας στην αντιμετώπιση του νέου ιού, είτε στην περίπτωση του lockdown, είτε για όλα τα μέτρα που έχουν ληφθεί για να προστατευθεί προληπτικά ο εκάστοτε πληθυσμός
Επίσης αρκετές χώρες έχουν αναπτύξει σημαντικές ερευνητικές πρωτοβουλίες για την αντιμετώπιση μιας αποτελεσματικής θεραπείας, αλλά και ενός εμβολίου που θα είναι σύντομα διαθέσιμο στο ευρύ κοινό.
Ήδη αρκετοί αναλυτές τόσο σε θέματα οικονομίας όσο και υγείας έχουν εξάρει την επίδοση και αποτελεσματικότητα της Κίνας, στην συγκράτηση της εξάπλωσης του ιού, από την στιγμή που ξέσπασε στην χώρα και άρχισε να διαδίδεται στον υπόλοιπο κόσμο.
Με αυτό το δεδομένο και γνωρίζοντας όλοι ότι η Κίνα δεν διαθέτει μια φιλελεύθερη δημοκρατία αλλά ένα μονοκομματικό καθεστώς, που σε αρκετές περιπτώσεις μοιάζει με απολυταρχικό, δημιουργείται εύλογα το δίλημμα της βέλτιστης εφαρμογής του εκάστοτε πολιτεύματος, σε περιόδους έντονων κρίσεων όπως αυτή που ζούμε.
Δεν είναι λίγοι αυτοί που πιστεύουν, ότι όταν υπάρχει σαφής ιεραρχία και καθοδήγηση ακόμη και σε μία ατελή δημοκρατία ή σε καθεστώς μονοκομματικό είναι πιο αποτελεσματικό στο να διαχειριστεί κανείς μια κρίση.
Σε κάθε περίπτωση υπάρχουν αρκετές χώρες όπως η Ελλάδα από την ΕΕ , την Νορβηγία εκτός ΕΕ, αλλά και τη Νέα Ζηλανδία στην άλλη άκρη του πλανήτη, που διαχειρίστηκαν επαρκώς και με επιτυχία την κρίση μέσα από δημοκρατικά καθεστώτα και με πλήρη συμμετοχή των πολιτών στις αποφάσεις, τις κατευθύνσεις και τις εξελίξεις.
Είναι βέβαιο πως αρκετές χώρες που χαρακτηρίζονται δημοκρατικές, δεν είχαν την ίδια επιτυχία, αλλά αντίστοιχα χώρες που επίσης δεν χαρακτηρίζονται ως ολοκληρωμένες Δημοκρατίες, με την έννοια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όπως η Ρωσία και η Τουρκία, δεν είχαν σημαντική αποτελεσματικότητα στην αποφυγή εξάπλωσης του ιού.
Θα πρέπει να τονίσουμε, πως αν μπαίνει το δίλημμα του πολιτεύματος που αρκετοί θέτουν για την αντιμετώπιση πανδημικών κρίσεων, τότε είναι βέβαιο ότι υπάρχει σοβαρός κίνδυνος απώλειας ελευθεριών και βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο όνομα του ελέγχου των πολιτών για λόγους υγειονομικούς.
Η μόνη απάντηση σε οποιαδήποτε κρίση ακόμη και αν υπάρχουν αδυναμίες, δεν μπορεί να είναι άλλη από την δημοκρατία, το αξιακό της σύστημα και το κράτος δικαίου
Η δημοκρατία έχει τους θεσμούς και τον τρόπο να ενημερώνει, να καθοδηγεί και να εκπαιδεύει τους πολίτες της, ώστε να γίνονται οι ίδιοι κοινωνοί του προβλήματος και να επιδεικνύουν έτσι την ανάλογη ωριμότητα και προσαρμοστικότητα στις καταστάσεις.
Η ειδοποιός διαφορά της δημοκρατίας από απολυταρχικά καθεστώτα είναι αφενός το δικαίωμα έκφρασης αλλά και η καλλιέργεια του φόβου που δεν εργαλειοποιείται και δεν αποτελεί αντικείμενο εκμετάλλευσης εναντίον των δικαιωμάτων των πολιτών.
Εν κατακλείδι, η νέα κανονικότητα που διαμορφώνεται , σε κάθε περίπτωση, απαιτεί ολοένα και ποιοτικότερη δημοκρατία με στόχο να υπάρχουν εφικτές λύσεις, μέσα από συνεργασία και σύνθεση απόψεων και όχι ως αποτέλεσμα εκφοβισμού ή κεντρικού σχεδιασμού της εξουσίας.
Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός