Του Νικόλα Σεβαστάκη
Υπάρχει (ακόμα) ένας θεωρητικός και πολιτικός προβληματισμός γύρω από τον κομμουνισμό ως ιδέα, τον μαρξισμό, τις παραδόσεις ριζικής κοινωνικής κριτικής. Από την άλλη, υπάρχει και μια ευρύτατη συναίνεση, από τα δεξιά έως τη δημοκρατική Αριστερά διεθνώς, για τα δεινά που έφεραν τα καθεστώτα του αυταρχικού σοσιαλισμού και οι διάφορες κομμουνιστικές δεσποτείες.
Ακόμα και όσοι διατηρούν αντιρρήσεις για την εννοιολογική εγκυρότητα του όρου ‘ολοκληρωτισμός’, αναγνωρίζουν πως η κυρίαρχη εμπειρία του υπαρκτού σοσιαλισμού-κομμουνισμού ήταν ολοκληρωτική. Και ας αναφάνηκαν και ρεύματα κριτικά και ετερόδοξες φωνές ή ρήγματα ελευθερίας όπως η Άνοιξη της Πράγας το 1968. Δεν καθόρισαν αυτά την καθημερινότητα των ανθρώπων στις χώρες του υπαρκτού, ούτε, βεβαίως, ο δυτικός ευρωκομμουνισμός που ήρθε κι αυτός πολύ αργά.
Η αλλεργία του Έλληνα της ‘ριζοσπαστικής Αριστεράς’ (έστω με μνημονιακά χρώματα πλέον) για κάθε σαφή και διαυγή αντιολοκληρωτική τοποθέτηση αναζητάει πάντα προσχήματα. Πότε στην αναγέννηση δεξιών εθνικισμών στην Ανατολική Ευρώπη, πότε σε έναν σκανδαλωδώς επιλεκτικό αντιφασισμό, πότε στην ανάγκη για πάση θυσία διαφοροποίηση από τη ‘νεοφιλελεύθερη συναίνεση’- λες και το να αναγνωρίσεις εν έτει 2017 πως ο ολοκληρωτισμός είχε πολλαπλές ενσαρκώσεις είναι ‘νεοφιλελεύθερο’.
Και κάτι ακόμα που είναι σοβαρό. Μπορεί ένα κόμμα το οποίο βρίσκεται στην κυβέρνηση να έχει τις δικές του ιστορικές εκτιμήσεις για τη Ρωσία, τις Βαλτικές χώρες, τον ευρωπαϊκό σύντομο εικοστό αιώνα, τις ιδεολογικές και διανοητικές ρίζες της ”δημοκρατικής Ευρώπης” κλπ. Αλλά η ελληνική πολιτεία δεν μπορεί να εμφανίζεται ως αιωνίως απέχουσα και καταγγέλλουσα, με την εξωφρενική ιδέα πως μόνο αυτή ανάμεσα σ’ όλους τους άλλους, τιμά τις αντιφασιστικές παραδόσεις και τους ιστορικούς αγώνες.
Η ελληνική δημοκρατική πολιτεία δεν ανήκει στις συγκυριακές εκλογικές πλειοψηφίες, ούτε στις δεύτερες σκέψεις “αριστερής τόνωσης” υπουργών μιας κυβέρνησης. Ιδίως αν το θέμα είναι ένα μεγάλο τραύμα του εικοστού αιώνα, ένα μείζον πολιτικό δεινό με τεράστιο κόστος για εκατομμύρια ανθρώπους.
Που δεν περιμένουν την ελληνική φιλολογική κουβεντούλα για την περιβόητη ‘θεωρία των δύο άκρων’, για να βρουν μια, έστω μεταθανάτια, δικαίωση.
ΑΠΟ ΤΟ FACEBOOK