Του Μελέτη Ρεντούμη
Το κλείσιμο της πολυπόθητης συμφωνίας με τους θεσμούς τουλάχιστον σε τεχνικό επίπεδο, έχει ήδη ολοκληρωθεί και είναι βέβαιο ότι τώρα η κυβέρνηση αφενός θα εστιάσει στην ψήφιση των νέων σκληρών μέτρων αλλά και στην προσφιλή επικοινωνιακή της τακτική να παρουσιάσει την συμφωνία ως μία νίκη απέναντι στο κατεστημένο των Ευρωπαίων που ήθελαν την πτώχευση της χώρας.
Χωρίς να μπούμε στις τεχνικές λεπτομέρειες των μέτρων που θα φέρουν σημαντικές μειώσεις τόσο σε κύριες και επικουρικές συντάξεις όσο και στο αφορολόγητο, είναι βέβαιο ότι χωρίς την σύγκλιση κυβέρνησης και θεσμών, δεν θα είχε κανένα μέλλον η ελληνική οικονομία και θα όδευε για μία ακόμη φορά αφενός προς την άτακτη χρεωκοπία και αφετέρου προς την έξοδό της από την Ευρωζώνη.
Το θετικό λοιπόν της όλης υπόθεσης ίσως και το μόνο στην παρούσα φάση, είναι η ανάσχεση της πολιτικής αβεβαιότητας και το μήνυμα τόσο προς τα κράτη μέλη της ΕΕ όσο και προς τις διεθνείς αγορές, ότι η Ελλάδα είναι πρόθυμη να τηρήσει την συμφωνία και μεσοπρόθεσμα να επανέλθει στις αγορές χρήματος ώστε να μπορεί να δανείζεται βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα και εκτός Μνημονίου.
Το μεγάλο ερώτημα που τίθεται αυτή την στιγμή δεν είναι αν θα ψηφιστούν τα μέτρα, ούτε αν τελικά εφαρμοστούν οι περικοπές που συμφωνήθηκαν.
Αυτό που πλανάται και είναι καίριο ν’απαντηθεί είναι αν τελικά η κυβέρνηση έχει την πολιτική βούληση με τον πολιτικό χρόνο που κερδίζει, ν’αντιστρέψει το αρνητικό οικονομικό κλίμα, να επιταχύνει τις ιδιωτικοποιήσεις και τις μεταρρυθμίσεις ώστε να έχει ένα νέο πολιτικό αφήγημα προς το εκλογικό σώμα.
Ακόμα όμως και αν επιχειρήσει την τεράστια προσπάθεια ανάκαμψης η κυβέρνηση, δεν είναι βέβαιο ότι τα μακροοικονομικά δεδομένα θα την βοηθήσουν.
Δεν είναι καθόλου βέβαιο λοιπόν αν τελικά η οικονομία σε επίπεδο θεμελιωδών μεγεθών, όπως χρέος, ανεργία, βασική σύνταξη, βασικός μισθός κλπ, θ΄αντέξουν στην πίεση των μέτρων και δεν θα επηρεαστεί σοβαρά η κοινωνική συνοχή που ούτως ή άλλως έχει διαταραχθεί τα τελευταία χρόνια της κρίσης και των οριζόντιων περικοπών.
Επί της ουσίας η κυβέρνηση με την συμφωνία που θα κλείσει και τυπικά στο επόμενο Eurogroup έχει ένα τελευταίο παράθυρο ευκαιρίας για την ανάταξη της ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας, που δεν υπερβαίνει συνολικά το ένα έτος, καθώς αν μέχρι το 2018 παρά τα όποια μέτρα, δεν έχει καταφέρει να προσελκύσει νέες επενδύσεις, να συλλέξει περισσότερα φορολογικά έσοδα, να πατάξει την τεράστια διαφθορά και να ελέγξει το κύμα αθρόων προσλήψεων στο δημόσιο μέσω μετακλητών, τότε ενδέχεται με την επιβράδυνση και τελικά την ύφεση της οικονομίας, να δημιουργηθεί τεράστιο κύμα κοινωνικής έκρηξης που θα ωχριά μπροστά στο κίνημα των αγανακτισμένων του 2011.
Είναι επιτακτική ανάγκη η κυβέρνηση να κατανοήσει τις αρχές και τις έννοιες της ελεύθερης οικονομίας αλλά με τον σοβαρό ρόλο του κράτους ως εποπτική αρχή, ώστε αφενός να μπουν κανόνες στον ανταγωνισμό, να δημιουργηθούν ίσες ευκαιρίες, να δοθούν κίνητρα για νέες επιχειρήσεις και σταδιακά η επιχειρηματικότητα στην χώρα να μην αντιμετωπίζεται ως εχθρός από τον ευρύ δημόσιο τομέα και την κυβέρνηση, αλλά ως μοχλός ανάπτυξης της χώρας που μπορεί να προσφέρει χιλιάδες θέσεις εργασίας με απώτερο στόχο την αύξηση του ΑΕΠ.
Όλα τα παραπάνω βέβαια απαιτούν, σύνεση, υπομονή και επιμονή και πάνω απ’όλα τα κατάλληλα στελέχη ώστε να υπάρχει η ιδιοκτησία του προγράμματος με στόχο την πλήρη εφαρμογή ενάντια σε όποια μικροκομματικά ή συντεχνιακά συμφέροντα προκύψουν στην πορεία.
Συμπερασματικά θα λέγαμε ότι η επικείμενη συμφωνία είναι μόνο η αρχή για το πώς και που θα κατευθυνθεί τελικά η ελληνική οικονομία τα επόμενα χρόνια και απαιτεί την απαραίτητη και απαρέγγλιτη πολιτική βούληση για να έχουμε θετική κατάληξη προς όφελος όλων των πολιτών.
Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός.