Το δικαίωμα στην ψευδαίσθηση…

Tου Μανώλη Ροζάκη

Ναι, υπάρχουν και κάποια δικαιώματα πού παρέχονται, με μεγάλη ευκολία, σε όλους. Ειδικά την τελευταία περίοδο, με αξιοσημείωτο ζήλο, για την ελεύθερη άσκησή τους.

Μην εκπλήσσεστε.

Δεν μιλώ μόνο, για το δικαίωμα στην ασυδοσία, την αισχροκέρδεια και την ανικανότητα, που είναι προνόμια, κυρίως, τής ελίτ και των λίγων και εκλεκτών σαλτιμπάγκων. Και για να είμαστε δίκαιοι, δεν παραγνωρίζουμε το γεγονός ότι, τα εν λόγω δικαιώματα παρέχονται και ασκούνται, εξίσου, από μία μεγάλη, δυστυχώς, μερίδα τής κονωνίας. Με κάποια σχετική διαφορά, ως προς την ένταση, τον κοινωνικό αντίκτυπο και το αξιόποινο τής κάθε πράξης.

Αναφέρομαι, όμως και κυρίως, στο “ύψιστο” δικαίωμα. Το δικαίωμα στην ψευδαίσθηση. Το οποίο δίδεται σε όλους ανεξαιρέτως. Απλώς σήμερα, παρέχεται αφειδώς, υποστηρίζεται με μανία και αναγνωρίζεται ελάχιστα.

Κα για να γίνω πιο σαφής, ας δούμε επιγραμματικά, σε τι αφορά.

Σκεφτείτε για λίγο μια χώρα, που έχει το μεγαλύτερο ποσοστό θανάτων, ανά εκατομμύριο, τον τελευταίο χρόνο. Έχει γονατίσει το σύστημα υγείας της και έχει επίσης υποστεί ιδαίτερα μεγάλη οικονομική ύφεση, την περίοδο τής πανδημίας. Με συνεχόμενα lockdown, δίχως οργανωμένη πρωτοβάθμια περίθαλψη και στοχευμένη υγειονομική επιτήρηση. Και όμως, η διαχείριση τής πανδημίας προβάλλεται ως επιτυχής, με μοναδικό εργαλείο τον εμβολιασμό. Και εμείς αυτό θα πρέπει να το πιστέψουμε.

Ας πάμε, τώρα, στο πεδίο της ενεργειακής κρίσης και τής ακρίβειας. Στην ίδία χώρα, το κόστος ενέργειας και ο πληθωρισμός βρίσκονται στις υψηλότερες θέσεις στην ευρώπη, ενώ η αγορά είναι ανεξέλεγκτη. Το κράτος επιδοτεί την αισχροκέρδεια, χωρίς να λαμβάνει ουσιαστικά μέτρα ανακούφισης των πολίτων καθώς παρατηρούμε το δημόσιο χρέος να διογκώνεται συνεχώς. Και πάλι εμείς, θα πρέπει να ακούσουμε την μαγική εικόνα μίας οικονομίας, πού αναπτύσσεται και παρέχει καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας και υψηλή ποιότητα ζωής – ή στην καλύτερη περίπτωση ότι το πρόβλημα και οι επιπτωσεις είναι για όλους, διεθνώς, τα ίδια.

Αν μιλήσουμε και για την εξωτερική πολιτική, η χώρα βρίσκεται αποκλεισμένη από τα σημαντικότερα τραπέζια διεθνών ειρηνευτικών συμφωνιών (πχ. Ουκρανία, Λιβύη, ΕΕ, ΝΑΤΟ), που αφορούν τόσο τα ίδια τα κυριαρχικά της δικαιώματα, όσο και τα ζωτικά και οικονομικά της συμφέροντα. Με μία γείτονα χώρα, που την προκαλεί και την απειλεί συνεχώς, ενώ παράλληλα καταφέρνει να κερδίζει διπλωματούς πόντους, ακόμη και ρόλους διεθνούς διαμεσολαβητή. Αλλά, ας είναι καλά ο άνεμος που φέρνει μέχρι και ερευνητικά πλοία στα όρια τής υφαλοκρυπίδας μας, αφού ένας δεδομένος σύμμαχος, μπορεί να ελπίζει μοιρολατρικά στην εξωτερική βοήθεια. Θα το πιστέψουμε και αυτό.

Όσο για την δικαιοσύνη, η προσπάθεια φίμωσης κάθε κριτικής και η αδυναμία αυτοκριτικής, σε συνδυασμό με μία παράξενη ερμηνεία περι επιείκειας, δεν μας αφήνει περιθώρια για πολλές αμφιβολίες. Η θεσμική απαξίωση φορά τον μανδύα τής υποκρισίας.

Για όλα αυτά, οι σαλτιμπάγκοι εκπληρώνουν το χρέος τους και με το παραπάνω. Ενορχηστρώνουν την αποχαύνωση των πολιτών, νομίζοντας ότι έτσι θα συνεχίζουν να λειτουργούν, δίχως κοινωνικό αντίκτυπο.

Ο Π. Κονδύλης όμως έλεγε ότι “όλοι έχουν ίσα δικαιώματα στην ψευδαίσθηση, αφού δεν έχουν όλοι την ίδια ικανότητα ή το ίδιο θάρρος για γνώση”.

Η άγνοια κινδύνου, που θρέφεται από την αλαζονεία και την ανικανότητα, έχει σοβαρές επιπτώσεις στην κοινωνική συνοχή, και αυτό σημαίνει ότι αρχίζει να χτυπά και εκείνους πού ήταν έστω και προσωρινά αλώβητοι από την κρίση.

Απ ότι δείχνει όμως, οι σαλτιμπάγκοι θα μείνουν μόνοι και με τις ψευδαισθήσεις τους, καθώς αχνοφαίνεται η ικανότητα και το θάρρος της κοινωνίας για γνώση και ορθολογική, μέσα από μία προοδευτική πολιτική αλλαγή.