Το μάθημα της Ιστορίας

Του Γιαννάκη Λ. Ομήρου

Ιστορικά και διαχρονικά η λεγόμενη πολιτική του κατευνασμού όχι μόνο απέτυχε αλλά υπήρξε και πηγή καταστροφών, πολέμων και δεκάδων εκατομμυρίων θυμάτων. Μέσα από τις στάχτες και τα ερείπια δύο παγκοσμίων πολέμων, αυτό το συμπέρασμα έχει πλέον καταστεί αξίωμα.

Η διαχείριση του Κυπριακού τα τελευταία 47 χρόνια υπήρξε για μια ακόμα φορά επιβεβαίωση αυτού του αξιώματος. Κανένας δεν αμφισβητεί ασφαλώς ότι μέσα στο μεταδιπολικό κόσμο επιβάλλονται σύνθετοι πολιτικοί σχεδιασμοί και διπλωματικές κινήσεις στο ιδιαίτερα πολύπλοκο διεθνές περιβάλλον.

Ωστόσο η απουσία μιας συνεπούς στρατηγικής με αμετακίνητους στόχους στην περίοδο μετά την τραγωδία του 1974 έθεσε ανεξίτηλη σφραγίδα σε μια πορεία απώλειας ερεισμάτων  και υπαναχωρήσεων σε θέματα αρχών.

Χαρακτηριστικό γνώρισμα των κορυφαίων χειρισμών όλο αυτό το χρονικό διάστημα υπήρξε η εγκατάλειψη θέσεων που εθεωρούντο αμετακίνητες χωρίς μάλιστα διασφάλιση αντίστοιχων και ανάλογων μετακινήσεων της τουρκικής πλευράς.

Το 1977 και το 1979 έγινε αποδεκτή η Ομοσπονδία, με εγκατάλειψη της θέσης του ενιαίου κράτους, χωρίς καμιά διασφάλιση ότι η Τουρκία θα συναινούσε έστω σε μια λύση πραγματικής Ομοσπονδίας. Αντίθετα σε μερικά χρόνια η τουρκική απάντηση υπήρξε η παράνομη ανακήρυξη του ψευδοκράτους.

Αυτό το ιστορικό επεισόδιο ξαναζούμε σήμερα εν όψει της πενταμερούς με τις προαναγγελόμενες προσφορές για αποδοχή της πολιτικής ισότητας. Όχι προφανώς της πολιτικής ισότητας όπως περιέχεται στα ψηφίσματα του ΟΗΕ «ως μη ισοδυναμούσα με αριθμητική ισότητα αλλά ως αποτελεσματική συμμετοχή στη διακυβέρνηση». Αυτή την αποδεχθήκαμε από το 1991. Αλλά εκείνη την πολιτική ισότητα που αξιώνει η τουρκική πλευρά τη λεγόμενη κυριαρχική ισότητα που οδηγεί και ισοδυναμεί με το πολιτειακό μοντέλο της συνομοσπονδίας αλλά και την ύπαρξη veto επί όλων των ζητημάτων διακυβέρνησης που αναπόφευκτα θα οδηγούν σε συνεχείς εμπλοκές και τελικά παραλύσεις τις κρατικές λειτουργίες.

Μάλιστα με την προαναγγελία αποδοχής της πολιτικής ισότητας, προφανώς όπως την αξιώνει η τουρκική πλευρά, «προαναγγέλλεται»  και η δήθεν επιστροφή της Αμμοχώστου και της Μόρφου. «Άκρον άωτον» ψευδαισθήσεων. Παραγνώριση κάθε στοιχειώδους κανόνα διαπραγμάτευσης. Είναι πράγματι εκπληκτικό. Ακόμα και αν υπάρχει πρόθεση κάποιας υποχώρησης, αυτή είναι αδιανόητο να προαναγγέλλεται.  Γιατί η άλλη πλευρά θεωρεί ήδη διασφαλισμένη την υποχώρηση και συνεπώς δεν θα έχει λόγο να προσφέρει οποιοδήποτε αντάλλαγμα.

«Όλβιος όστις της ιστορίας έσχε μάθησιν».  Το πικρό μάθημα της ιστορίας διδάσκει. Με συνεχείς υποχωρήσεις δεν εξημερώνεται το θηρίο. Το αντίθετο. Ο Μινώταυρος της απληστίας γίνεται ακόμα πιο απαιτητικός.

Θα διδαχθούμε  επιτέλους από το μάθημα της  ιστορίας;

Πρώην Προέδρου Βουλής των Αντιπροσώπων