Το πέταγμα της πεταλούδας, η επάρκεια του ρεύματος στην Κρήτη και ο ΒΟΑΚ

Του Ηλία Κυριακάκη

Το «πέταγμα της πεταλούδας» είναι το προσφιλέστερο παράδειγμα στην κατανόηση της θεωρίας του Χάους, που ανήκει στην επιστήμη των Μαθηματικών. Πολύ απλοϊκά, το πέταγμα μιας πεταλούδας στο Μεξικό, το οποίο προκαλεί ένα ανεπαίσθητο στροβιλισμό στον αέρα γύρω της και αυτός με τη σειρά του ένα ακόμη πιο ανεπαίσθητο στροβιλισμό στην ατμόσφαιρα, έχει αποδειχτεί μαθηματικά, πως μπορεί να είναι η γενεσιουργός αιτία για τη δημιουργία ενός καταστροφικού τυφώνα μερικούς μήνες μετά στην Κίνα. Η μαθηματική απόδειξη υπάρχει αλλά, γεγονός είναι, λένε οι επιστήμονες, πως όντως το παραπάνω δεν ισχύει «μόνο στα χαρτιά» αλλά έχει βάση και μπορεί να συμβαίνει. Αν, δηλαδή, η συγκεκριμένη πεταλούδα, τη συγκεκριμένη στιγμή, δεν είχε πετάξει, ίσως ο συγκεκριμένος τυφώνας δέκα χιλιάδες χιλιόμετρα και μερικούς μήνες μακριά, να μην είχε συμβεί.

Και τι σχέση έχει αυτό με το ρεύμα στην Κρήτη και την επάρκεια του; Την περασμένη εβδομάδα ανακοινώθηκε επίσημα από τον ΑΔΜΗΕ η ολοκλήρωση της πόντισης του καλωδίου της «μικρής» διασύνδεσης της Κρήτης με το ηλεκτρικό δίκτυο της Πελοποννήσου. Το καλώδιο αυτό αποτελεί, εκτός της ωφέλειας που θα έχει, και μια τεχνολογική πρωτιά, αφού μεταφέρει το εναλλασσόμενο ρεύμα του δικτύου της Πελοποννήσου- χωρίς μετατροπή σε συνεχές- στο νησί. Αυτό μας δίνει σημαντικές «ανάσες» στην κατανάλωση ενέργειας, καθώς μπορεί να παρέχει μέχρι και το 30% των τοπικών μας αναγκών, ενισχύοντας με τον τρόπο αυτό την οριακή παραγωγή του καλοκαιριού, όπου οι απαιτήσεις λόγω κλιματιστικών, τουρισμού και αυξημένου πληθυσμού μεγαλώνουν πολύ. Εκκρεμεί η «μεγάλη» και πολύ ακριβότερη, αλλά και χρονοβόρα, ανάλογη διασύνδεση του νησιού με το δίκτυο της ηπειρωτικής Ελλάδας που θα επιτρέψει την καθολική ενεργειακή μας αυτονομία, αφού θα αποτελούμε πια τμήμα του δικτύου της ηπειρωτικής Ελλάδας.

Μέχρις εδώ όλα καλά. Αλλά, οι πέντε μοναχοί της μονής Αγίων Θεοδώρων Καλαβρύτων, έχουν άλλη άποψη. Ζήτησαν και πήραν από το Πρωτοδικείο Καλαβρύτων ασφαλιστικά μέτρα  με τα οποία σταμάτησαν εδώ και μήνες την κατασκευή των τελευταίων δύο πυλώνων της διασύνδεσης της υπερυψηλής τάσης (400 kV) του δικτύου της Πελοποννήσου με αυτό της υπόλοιπης χώρας. Αποτέλεσμα της διακοπής αυτής είναι να μην υπάρχει αρκετή τάση διαθέσιμη για την Πελοπόννησο, αλλά και για τη «φόρτιση» της γραμμής Πελοποννήσου-Κρήτης. Οι παραπέρα τεχνικές λεπτομέρειες είναι για τους ειδικούς.

Το γεγονός είναι πως επαληθεύεται η θεωρία του Χάους και τίθεται εν αμφιβόλω η λειτουργία του καλωδίου, λόγω της μη επάρκειας ρεύματος στην Πελοπόννησο, που οφείλεται σε πέντε μοναχούς. Η Κρήτη θα έχει το καλοκαίρι τα γνωστά προβλήματα διακοπών και δικτυακής αστάθειας, που μας ταλανίζουν όλους, επειδή κάποιος πρωτοδίκης στα Καλάβρυτα αποφάσισε να σταματήσει ένα έργο που περνούσε σε απόσταση πεντακοσίων μέτρων από ένα μοναστήρι, κάπου στην Πελοπόννησο (η πεταλούδα που λέγαμε).

Οι πέντε καλόγεροι, ανησυχούντες όχι για την υγεία τους αλλά για το «θεαθήναι» τα κατάφεραν. Επικαλούνται «οπτική όχληση», «προσβολή του ησυχαστικού χαρακτήρα της Μονής και της προσωπικότητάς τους» και έπεισαν για αυτό τον Πρωτοδίκη Καλαβρύτων. Σημειώνουμε πως η γραμμή είχε περιβαλλοντική αδειοδότηση, είχε ολοκληρωμένη μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων και είχε αρχίσει να κατασκευάζεται εδώ και δύο χρόνια. Θεέ Μεγαλοδύναμε βοήθα, δηλαδή.

Τα παραπάνω, ας γίνουν δίδαγμα και παράδειγμα για τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης. Για τον οποίο άρχισαν ήδη τα παρατράγουδα, αφού «μια απειλή πλανιέται πάνω από το βόρειο τμήμα της Δημοτικής Ενότητας Αρκαδίου. Τώρα και αρκετούς μήνες, τεχνικοί εταιρειών, γεωλόγοι, τοπογράφοι μετρούν έξω από τα σπίτια, τα οικόπεδα και τα χωράφια μας τα τοπογραφικά υπόβαθρα της χάραξης του νέου οδικού άξονα Κρήτης», όπως αντιγράφω αυτολεξεί από σχετική επιστολή των κατοίκων της Σκαλέτας Ρεθύμνης.

Δεν αμφιβάλω πως η «οπτική όχληση» του Μοναστηριού των Αγίων Θεοδώρων δεν είναι ίδια με την βίαιη απαλλοτρίωση των χωραφιών στη Σκαλέτα για χάρη του ΒΟΑΚ. Αλλά πιστεύω πως τα προβλήματα λύνονται με διάλογο, επαφή και καλή θέληση από όλες τις πλευρές, πριν γιγαντωθούν και βάλουν τους (λίγους) θιγόμενους απέναντι στους πολλούς, που θέλουν την ταχύτερη δυνατή ολοκλήρωση του συγκεκριμένου έργου. Ας φροντίσουν οι αρμόδιοι για αυτό, λοιπόν. Αλλιώς η παρεμπόδιση των έργων από θιγόμενους (πραγματικά ή όχι) πολίτες και η αντίδραση σε κάθε τι προοδευτικό, θα κρατήσουν τη Χώρα ολόκληρη για μια ακόμη φορά πίσω από την εξέλιξη και θα μας κάνουν ακόμη γρηγορότερα μια ανατολική επαρχία μεταξύ Ευρώπης και Ασίας, όπως δεν μας αξίζει. Και, στο τέλος, όσον αφορά την Ελλάδα, δεν θα πρόκειται πια για την απόδειξη της θεωρίας του Χάους, αλλά για το χάος το ίδιο, αυτούσιο και πραγματικό.