Του Νίκου Λακόπουλου
Αν πιστέψουμε το Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων -που εποπτεύει ο ίδιος ο πρωθυπουργός- δυο μέρες πριν την συνάντησή του με τον Τραμπ έστειλε ένα “ηχηρό μήνυμα στην Άγκυρα από το Τάρπον Σπρινγκς στη Φλόριντα όπου ξεκίνησε την τριήμερη επίσκεψή του στις ΗΠΑ.
“Το κλίμα ήταν ιδιαίτερα συγκινητικό ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο πρώτος εν ενεργεία Έλληνας πρωθυπουργός που επισκέπτεται το Tarpon Springs, καθώς ακόμα και ο Ελευθέριος Βενιζέλος την περίοδο που ήρθε σε αυτή την πόλη των ΗΠΑ πριν από 98 χρόνια, δεν ήταν πρωθυπουργός” μεταδίδει το πρακτορείο.
Πράγματι πολύ συγκινητικό αυτό, αν και δεν καταλαβαίνουν όλοι την σημασία του συμβολισμού- όπως και το ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης όπως είπε “θα τον ενημερώσω -τον πρόεδρο των ΗΠΑ- και για τις εξελίξεις στη Ν.Α. Μεσόγειο”.
Μάλλον δεν γνωρίζει ο Τραμπ ότι “εκεί, δυστυχώς η Τουρκία παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο, προκαλώντας όλες τις γειτονικές χώρες και απειλώντας τη διεθνή σταθερότητα και την ασφάλεια στην περιοχή”. Πιθανόν να αγνοεί κιόλας ότι προχθές το απόγευμα προσγειώθηκαν στην 115 Πτέρυγα Μάχης στη Σούδα τέσσερα ελικοφόρα και δύο μεταγωγικά C-130 -της αμερικανικής αεροπορίας.
Η στιγμή που θα ενημερώσει ο Έλληνας πρωθυπουργός τον Αμερικάνο πρόεδρο μάλλον δεν είναι κατάλληλη. Ο Πρόεδρος μόλις …δολοφόνησε κάποιον στο Ιράκ- τρώγοντας παγωτό- και τα έξι αεροσκάφη προορίζονται για επιχειρήσεις μεταφοράς Αμερικανών αξιωματούχων από την ευρύτερη περιοχή.
“Στο καλό νέο της ψήφισης του αγωγού East Med Act από το Κογκρέσο, προστέθηκε, προ ημερών, και η επίσημη υπογραφή της σχετικής συμφωνίας, στην Αθήνα, από Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ. Ελπίζω έτσι, ότι η Τουρκία θα καταλάβει την διεθνή της απομόνωση» είπε ο πρωθυπουργός στους απογόνους των Ελλήνων σπογγαλιέων.
Το μάλλον κακό νέο είναι ότι παρά τις προσπάθειες του πρωθυπουργικού γραφείου και τα διαβήματα του υπουργείου Εξωτερικών, ο Αμερικανός πρόεδρος αρνείται να παραχωρήσει συνέντευξη τύπου με τον Έλληνα πρωθυπουργό.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Tvxs, το ζεύγος Μητσοτάκη είχε αποκλειστεί από το Blair House στο Λευκό Οίκο όπου φιλοξενούνται υψηλoί προσκεκλημένοι. Μετά από πιέσεις της ελληνικής πλευράς το πρόβλημα αυτό διευθετήθηκε, χωρίς όμως η αμερικανική διοίκηση να αποδέχεται την πραγματοποίηση της κοινής συνέντευξης.
Η κίνηση αυτή συνιστά υποβάθμιση της σημασίας της επίσκεψης Μητσοτάκη και δείχνει ότι ο Τραμπ επιδιώκει να μην δεσμευτεί δημοσίως στα θέματα που αφορούν τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και τις απειλές Ερντογάν καθώς το μνημόνιο Αγκυρας – Τρίπολης ανοίγει τον δρόμο για αποστολή τουρκικών ερευνητικών πλοίων σε ελληνική ΑΟΖ -αν και ο πρωθυπουργός χρησιμοποιεί την έκφραση “θαλάσσιες ζώνες” -όπως και ο Αμερικάνος πρέσβης στην Αθήνα.
“Μην περιμένετε βοήθεια από τον Τραμπ”
«Η νομική άποψη των ΗΠΑ είναι ότι οι ισχυρισμοί της τουρκικής κυβέρνησης για τις διεκδικήσεις των θαλάσσιων ζωνών και συγκεκριμένα για τις υφαλοκρηπίδες διαφέρουν από τη νομική μας ανάλυση και από τη νομική ανάλυση της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας που αφορά το καθεστώς των νησιών» δήλωσε πρόσφατα ο Τζ. Πάιατ προοσθέτοντας πως «τα κατοικημένα νησιά ως αντικείμενα του εθιμικού διεθνούς δικαίου δικαιούνται την ίδια μεταχείριση με τα ηπειρωτικά εδάφη».
Η δήλωση αυτή θα πρέπει να διαβαστεί μαζί με την συνέχειά της πως «ο σωστός τρόπος προσέγγισης αυτών των ζητημάτων δεν γίνεται με μονομερείς διακηρύξεις που παραβλέπουν τις θέσεις των κρατών που επηρεάζονται, στην προκειμένη περίπτωση της Αιγύπτου και της Ελλάδας, αλλά μέσω του διαλόγου».
Θα πρέπει όμως να διαβαστεί μαζί και με την πρόσφατη δήλωση του πρώην πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα Νίκολας Μπερνς να μην περιμένουμε υποστήριξη από τις ΗΠΑ υπό τον Τραμπ σε περίπτωση θερμού επεισοδίου”: “Λυπάμαι που το λέω, αλλά εάν η Ελλάδα χρειαστεί τη στήριξη των ΗΠΑ σε ένα θερμό επεισόδιο με την Τουρκία, δε νομίζω ότι θα την έχει από τον πρόεδρο Τραμπ”.
Η Ελλάδα που έχει αρνηθεί τη συμμετοχή σε ναυτική δύναμη περιπολίας στον Περσικό στο πρόσφατο παρελθόν και η κυβέρνηση κατέθεσε νομοσχέδιο για αναβάθμιση της αμυντικής μας συνεργασίας με τις ΗΠΑ σε τέσσερις στρατιωτικές εγκαταστάσεις, ενώ φαίνεται να συζητά και την μεταφορά βάσης από την Γερμανία στην Ελλάδα “χωρίς να είναι σαφές ποια στάση θα τηρήσει ο Πρόεδρος Τραμπ έναντι των τουρκικών απειλών”- όπως είπε στην τελευταία του συνέντευξη ο Αλέξης Τσίπρας:
“Εάν οι δηλώσεις κατά της τουρκικής προκλητικότητας και υπέρ του σχήματος 3+1 και του αγωγού EastMed δεν είναι σαφείς- πόσο δε μάλλον αν δεν υπάρξουν καν -, νομίζω ότι πρέπει να επανεξετάσουμε πτυχές αυτής της συνεργασίας.
Βρισκόμαστε σε μια νέα φάση στην περιοχή. Εάν τα συμφέροντα των ΗΠΑ, όπως εκφράζονται από τον Πρόεδρο Τραμπ, δεν συγκλίνουν πια με τα δικά μας στο πιο κρίσιμο ζήτημα, που είναι η προστασία των κυριαρχικών μας δικαιωμάτων από τις πιο σοβαρές τουρκικές απειλές των τελευταίων δύο δεκαετιών, τότε και εμείς πρέπει να επανεξετάσουμε την πολιτική μας».
Με απλά λόγια ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης -που πρωτοστάτησε στην συμφωνία για τον East Med, αλλά εκφράζει ανησυχίες για την απουσία της Ιταλίας από αυτήν λέει πως “ εάν δεν υπάρξει σαφής καταδίκη της τουρκικής προκλητικότητας την Τρίτη στην Ουάσιγκτον, η Ελλάδα πρέπει να επανεξετάσει την συμφωνία που προβλέπει την παραχώρηση για στρατιωτική χρήση στις ΗΠΑ τεσσάρων αεροδρομίων και λιμανιών της χώρας.
Είναι ένα μήνυμα που μπορεί να φανεί χρήσιμο στον πρωθυπουργό εάν το κομίσει μαζί του στον Λευκό Οίκο. Εάν δεν το πράξει, μπορεί και να χαθεί η, σπάνια, ευκαιρία αξιοποίησης ενός ισχυρού εθνικού μετώπου”.
Οι πυλώνες της ….ανασφάλειας
Από την πλευρά του ο Κυριάκος Μητσοτάκης δηλώνει πριν την συνάντηση με τον Τραμπ πως ‘είμαστε ένας μακροπρόθεσμος, αξιόπιστος αλλά και προβλέψιμος (!) σύμμαχος της σπουδαίας χώρας που αποκαλείτε νέο σπίτι σας. Και είμαι βέβαιος πως η στρατηγική σχέση μεταξύ της Ελλάδας και των Ηνωμένων Πολιτειών μόνο θα δυναμώσει”.
Πολύ περισσότερο αφού η Ελλάδα μετά την ανάληψη της πρωθυπουργίας από τον Κυριάκο Μητσοτάκη, όπως τονίζουν “πηγές”, “δίνει την εικόνα μιας χώρας που έχει αφήσει πίσω της την κρίση, έχει σταθερή και σύγχρονη ηγεσία προσανατολισμένη στη Δύση και αντιμετωπίζει το μέλλον με αισιοδοξία. Οι ίδιες πηγές λένε πως βοηθάει και το γεγονός ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης γνωρίζει καλά τις ΗΠΑ και είναι απόφοιτος του Harvard!
Ο έμπειρος διευθυντής της Καθημερινής Αλέξης Παπαχελάς γράφει πως ο Ελληνας πρωθυπουργός ενδέχεται να ακούσει οτιδήποτε στον Λευκό Οίκο, από το «θα καταστρέψω εγώ τον Ερντογάν» έως το «είναι καλός για μπίζνες και τον εμπιστεύομαι. Βρείτε τα μαζί του». Μία επίσκεψη στον Λευκό Οίκο μοιάζει με επίσκεψη σε καζίνο αυτή την εποχή…
Το μόνο βέβαιο είναι πως θα συζητηθεί η αναβάθμιση των F16, ενώ στο τραπέζι των συνομιλιών θα τεθεί και η προοπτική αγοράς F35 και πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα γυρίσει όπως πήγε με πλατιά χαμόγελου- έχοντας ίσως όπως τον κατηγόρησε πρόσφατα ο Σύριζα “άγνοια κινδύνου”.
Γιατί μπορεί η Ελλάδα να είναι “πυλώνας σταθερότητας στην περιοχή”, αλλά ο Τραμπ είναι πυλώνας αποσταθεροποίησης. Η στοίχιση της Ελλάδας πίσω από τις ΗΠΑ και το Ισραήλ μόνο ασφάλεια δεν εγγυάται καθώς η ζώνη του πολέμου μεταφέρεται στην ανατολική Μεσόγειο. Όπου είναι πολλά τα …κοιτάσματα και ενδεχομένως τον αγωγό που θα κάνει την Ελλάδα ενεργειακό κόμβο μπορεί να τον ανατίναξε πριν γίνει ο Τραμπ με την δολοφονία του Σουλειμανί.
Την ίδια ώρα η “απομονωμένη” Τουρκία, όπως δήλωσε προχθές ο υποναύαρχος Τζιχάρ Γιατζί -ο αρχιτέκτονας της «Γαλάζιας Πατρίδας» -.μετά το μνημόνιο με την Λιβύη -με την οποία …συνορεύει ανακάλυψε πως συνορεύει και με το Ισραήλ!
«Τώρα όμως πρέπει να κάνουμε άλλο ένα τολμηρό βήμα. Όπως υπογράψαμε συμφωνία καθορισμού θαλασσίων περιοχών με την Λιβύη, σύντομα, πρέπει να υπογράψουμε με το Ισραήλ. Αυτό το βήμα πρέπει να γίνει σύντομα.» είπε ο υποναύαρχος.
Και δεν έδειξε ακόμη τον χάρτη του Αιγαίου -όπου παρα-συνορεύει με την Ελλάδα, μια μικρή χώρα μόλις πρωχεύσασα, ταπί και ψύχραιμη, αλλά και υπερήφανη καθώς βαδίζει ξυπόλητη στα αγκάθια.