Υπόθεση Ράικου: έργο που έχουμε ξαναδεί

Του Γ. Λακόπουλου

Πρώτα μια διευκρίνιση. Η εφημερίδα Documento του δημοσιογράφου Κώστα Βαξεβάνη είναι πρωτίστως εφημερίδα. Με την έννοια ότι είναι χώρος στον οποίο δημοσιεύεται το αποτέλεσμα δημοσιογραφικής εργασίας.

Δημοσιογραφικά κείμενα που στηρίζονται σε  έρευνες αποκαλυπτικά ρεπορτάζ και ειδήσεις και όχι  ύλη που προέρχεται  από  το τμήμα πολιτικού μάρκετινγκ και προπαγάνδας, κομμάτων, επιχειρηματιών και  άλλων συστημάτων.

Σε άλλους αρέσει η συγκεκριμένη εφημερίδα σε άλλους όχι. Περί ορέξεως, κολοκυθόπιτα. Αλλά αυτή είναι η διαφορά της από άλλες εφημερίδες της Κυριακής που δεν λένε κάτι που δεν περιμένουμε -πλην της “Καθημερινής” που κινείται σε άλλο επίπεδο με το κύρος  και τη συνέπειά της.

Αντιστοίχως στον καθημερινό  Τύπο πέρα από την “Εφημερίδα των Συντακτών” η ομοιομορφία  είναι ορατή και ανιαρή. Οι περισσότερες εφημερίδες  αντί για φορείς ενημέρωσης και κριτικής, είναι μέρος της προσπάθειας ενός συστήματος να αντικαταστήσει την κυβέρνηση Τσίπρα με την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Δεν το κρύβουν άλλωστε. Αλλά αυτό δεν είναι δημοσιογραφία.

Ο αντίλογος είναι ότι και η  εφημερίδα του  Βαξεβάνη στηρίζει τον ΣΥΡΙΖΑ.  Αυτό είναι προφανές.  Αλλά τον στηρίζει ως εφημερίδα. Με ρεπορτάζ, στοιχεία και με αποκαλύψεις- ενίοτε και με κριτική.  Όχι τη μετατροπή του σχολίου σε κεντρικό θέμα. Με την αντικατάσταση της ενημέρωσης, όπως την αντιλαμβάνεται ο καθένας, από την προπαγάνδα. Αλλάζοντας τα πραγματικά περιστατικά με κρίσεις.

Για να έχουν νόημα οι εφημερίδες, οποιασδήποτε απόχρωσης, πρέπει να στηρίζονται σε ρεπορτάζ η αξιοπιστία του οποίου θα κρίνεται  από τα πράγματα.  Οι πολιτικές προτιμήσεις τους είναι υπόθεση των αναγνωστών.

Είναι κωμικό να βάλλεται ο “Συριζαίος Βαξεβάνης” από εκείνους που από δημοσιογράφοι έγιναν σταυροφόροι και σώζουν τη χώρα, στο  πλευρό της Οικογένειας Μητσοτάκη.

Ορισμένοι δεν στηρίζουν απλώς τους αντιπάλους του ΣΥΡΙΖΑ , αλλά ταυτίζονται μαζί τους- μερικοί και ως σύμβουλοι κομμάτων και πολιτικών παραγόντων. Άλλοι ως  θαμώνες στις αυλές επιχειρηματικών συστημάτων που επενδύουν στην ανατροπή του ΣΥΡΙΖΑ. Τα ονόματα κρέμονται στα μανταλάκια.

Τουλάχιστον στο Documento η ύλη είναι δημοσιογραφία. Έτσι όπως τη δίδασκαν οι παλιοί δάσκαλοι και έτσι όπως την κάνουν οι εφημερίδες που σέβονται τον εαυτό τους σε όλον τον κόσμο -και σεβασμός εν προκειμένω δεν σημαίνει αποκλειστική εξυπηρέτηση των συμφερόντων του ιδιοκτήτη. Όσα δημοσιεύονται έχουν ονόματα και διευθύνσεις όσων τα υπογράφουν και στηρίζονται σε χαρτιά και πληροφορίες. Επιλεκτικά; Ίσως. Αλλά είναι δημοσιογραφική δουλειά.

Μια αχρείαστη παραίτηση

Αυτός ο πρόλογος είναι αναγκαίος για να δούμε  την “υπόθεση Ράικου” που  δεν δημιούργησε η συγκεκριμένη εφημερίδα, όπως της αποδίδεται- και ενδεχομένως κολακεύεται και η ίδια- αλλά  τη δημιούργησε η …Ελένη Ράικου.

Η επικεφαλής της Εισαγγελίας Διαφθοράς παραιτήθηκε  -λίγο πριν λήξει η θητεία της – με έναν τρόπο που είναι θεαματικός, αλλά ακατανόητος.  Ιδίως αν ληφθεί υπόψη ότι πρόκειται για δικαστική λειτουργό που χειρίσθηκε μεγάλες υποθέσεις, έχει αίσθηση της συγκυρίας, είναι εξοικειωμένη με την επικοινωνία και κάποιοι δημοσιογράφοι της απευθύνονται με το μικρό της όνομα.

Η εισαγγελέας Ράικου παραιτήθηκε τη στιγμή που ήταν στον αέρα το διαφημιστικό της εφημερίδα του Βαξεβάνη που την αφορούσε. Για την ακρίβεια από το ρεπορτάζ προέκυπταν συγκεκριμένες παραλείψεις της σε επίμαχες υποθέσεις. Έτσι τουλάχιστον παρουσιάσθηκαν τα στοιχεία -γιατί υπήρχαν στοιχεία-  που είχε στη διάθεση της η εφημερίδα. Δεν ήταν ισχυρισμοί. Υπήρχε βάση.

Το ερώτημα είναι γιατί δεν αρκέστηκε να διαψεύσει το περιεχόμενο του δημοσιεύματος και να λήξει το θέμα. Να υπερασπιστεί το εαυτό της με οποίον τρόπο έκρινε πρόσφορο. Γιατί επέλεξε μια ηχηρή παραίτηση χωρίς καν απάντηση σε ό,τι της καταλογίσθηκε και με αναφορά σε άλλη υπόθεση.

Πριν μιλήσει κανείς γι’ αυτή την υπόθεση πρέπει να βρει την απάντηση σε ένα ερώτημα: ισχύουν όσα απεκάλυψε το Documento ή όχι; Αν ισχύουν τότε η εισαγγελέας οφείλει εξηγήσεις, κυρίως στους προϊσταμένους της, προτού  παραιτηθεί.

Αν δεν ισχύουν,  είναι θύμα συκοφαντίας ή έστω λανθασμένης πληροφόρησης της εφημερίδας, η οποία της οφείλει αποκατάσταση.  Αυτές είναι οι επιλογές. Γιατί μπερδεύει το Φάντη με το ρετσινόλαδο;

Αν  δεχθούμε ωστόσο την οργή της και δούμε το περιεχόμενο της επιστολής παραίτησης της  τα ερωτήματα πληθαίνουν. Κορυφαία  δικαστική λειτουργός με καταλυτική δραστηριότητα  σε  μεγάλες υποθέσεις -που είχαν και καθαρτήριες αλλά και πολιτικές όψεις- γιατί ρίχνει τουφεκιές στον αέρα;

Γιατί μπερδεύει υποθέσεις και φακέλους, αναδεικνύει απειλές και εκβιασμούς, υπονοεί δράση κυκλωμάτων και μηχανισμών, αλλά όλο λάδι και από τηγανίτα τίποτα; Ούτε ονόματα, ούτε στοιχεία.

Γιατί  αφού πήρε την απόφαση να ανοίξει το καπάκι, δεν λέει συγκεκριμένα όσα ξέρει;  Γιατί δεν κατονομάζει κανέναν, αλλά αφήνει να πλανώνται οι θεωρίες που κατασκευάζει ο καθένας;

Σε τελευταία ανάλυση ποιος την εμπόδισε να τα καταθέσει αυτά -έστω μαζί με την παραίτησή της- με έναν απόρρητο υπόμνημα στην ηγεσία της Δικαιοσύνης και του Υπουργείου Δικαιοσύνης;

Σημειώνει ότι  έχει “τα πρώτα κρίσιμα και ουσιώδη στοιχεία που οδηγούν μετά βεβαιότητα στο συμπέρασμα ότι μεγάλος αριθμός κρατικών αξιωματούχων (κυρίως ιατρών δημόσιων νοσοκομείων ) δωροδοκούνταν απευθείας από λογαριασμό της εταιρείας Novartis Ελβετίας” και ΄άλλα συναφή ευρήματα.

Προς τιμήν της.  Ποιόν όμως εξυπηρετεί η παραίτησή της; Και επί πλέον ΙΧ έρευνα έκανε; Δεν εξακολουθεί να τα έχει η υπηρεσία της;

Τα υπαρκτά -άρα παραμένοντα στην υπηρεσία της- στοιχεία  για τη διαφθορά που  -πράγματι καθ’ όλες τις πληροφορίες διαπιστώθηκε- πώς  συνδέονται με την αποκάλυψη μιας εφημερίδας για την εμπλοκή της σε …άλλη υπόθεση;

Και αν, εν πάση περιπτώσει, συνδέονται για συνειδησιακούς λόγους -ή για κάτι που η ίδια γνωρίζει-ποιοι είναι αυτοί που θέλουν να τη μετατρέψουν σε Ιφιγένεια;  Λέει ότι “στο βωμό των συμφερόντων των διεφθαρμένων κρατικών λειτουργών και των μεγάλων συμφερόντων στο χώρο του φαρμάκου, οι οποίοι ενόψει των αποκαλύψεων που προφανώς διέρρευσαν και οποίες με βεβαιότητα θα τους οδηγούσαν να λογοδοτήσουν στη δικαιοσύνη και ίσως κάποιους από αυτούς στη φυλακή δεν δίστασαν να σχεδιάσουν την ηθική μου εξόντωση έτσι ώστε να είναι δυνατή η αποδόμηση της έρευνάς μας”. Καμία αντίρρηση. Αλλά δεν πρέπει να πει σε ποιους αναφέρεται;

Ο ΣΥΡΙΖΑ φοβάται τη Novartis;

Όπως το θέτει είναι σαν να λέει  ότι  μια φιλοκυβερνητική εφημερίδα έγινε βαποράκι κύκλων που  θέλουν να σκεπάσουν- που δε σκεπάζεται πάντως αφού υπάρχουν τα στοιχεία στη εισαγγελία διαφθοράς, έστω και χωρίς την ίδια- μια υπόθεση που καθ’ όλες τις ενδείξεις θα αποβεί υπέρ της κυβέρνησης! Πώς δένει αυτό; Τι άλλο από υπαινιγμός ότι τελικά η κυβέρνηση φοβάται τη συγκεκριμένη υπόθεση;

Κι έτσι να είναι,  ποιοι είναι αυτοί οι  διεφθαρμένοι κρατικοί λειτουργοί και για ποιον δουλεύουν;  Αναφέρεται σε “παράκεντρα εξουσίας και διαφθοράς που σκοπό έχουν τη μία και μόνη συγκάλυψη των διεφθαρμένων κρατικών λειτουργών που αποκομίζουν διαχρονικά εκατομμύρια ευρώ και επιζητούν μανιωδώς την ακύρωση του έργου μου και την παρεμπόδιση της παραπάνω έρευνας και όχι μόνο , και επειδή δεν αισθάνομαι ότι απολαμβάνω της θεσμικής προστασίας που δικαιούμαι, ζητώ την αντικατάστασή μου”.  Να το δεχθούμε. Αλλά δεν πρέπει να ξέρουμε για ποιους μιλάμε. Ή τουλάχιστον να μην υπάρχουν περιθώρια για σπέκουλα.

Για ποια “αντικατάστασή” της μιλάει όταν … παραιτείται η ίδια; Ή γιατί η “αντικατάστασή της” θα ωφελήσει αυτά τα κέντρα και τους διεφθαρμένους λειτουργούς; Εξ ορισμού όποιος θα τη διαδεχθεί θα είναι υποχείριό τους; Μυστήρια πράγματα. Και εν πάση περιπτώσει, σε ό,τι αφορά το ρεπορτάζ της εφημερίδας, είναι ακριβές ή κατασκευασμένο;

Αν είναι ακριβές δεν της πέφτει λόγος πότε θα δημοσιευτεί. Αν είναι κατασκευασμένο, το κατασκεύασε εφημερίδα ή παραπλανήθηκε από τα κέντρα που αναφέρει η προβεβλημένη δικαστική λειτουργός;

Κάποιοι απλώς βρήκαν την ευκαιρία να εκκαθαρίσουν τους λογαριασμούς της με τον Βαξεβάνη. Αλλά η ίδια γιατί δεν έκανε ούτε μια αγωγή, ούτε μια διάψευση, εναντίον του; Γιατί αφήνει να παίζεται ένα πολιτικό παιχνίδι στο οποίο μπορεί να βάλει τέλος φωτίζοντας όσα υπαινίσσεται, οπότε θα πάει κάθε κατεργάρης στον πάγκο του;

Δεν ξέρουμε τι έχει υπόψη της και τι θα κάνει στη συνέχεια η κυρία Ράικου.  Ο τρόπος της αντίδρασής της σε ένα δημοσίευμα έγινε αφορμή να πλασάρονται συγκεκριμένες ερμηνείες. Αντικυβερνητικές βεβαίως.

Δεν πρωτοτυπεί. Και άλλες φορές στο παρελθόν έχουμε δει δικαστικούς λειτουργούς να παρεμβαίνουν με ανάλογο τρόπο σε ευαίσθητες πολιτικές περιόδους. Και μετά τους βλέπουμε βουλευτές και υπουργούς, του ΠΑΣΟΚ, της ΝΔ και του ΣΥΡΙΖΑ.