To “ηθικό πλεονέκτημα”

Του Βασίλη Κόκκα

“Μία πανουργία τής ιστορίας!!!Αγιοποιήθηκαν οι ηττημένοι…Λόγω τής στάσης των νικητών….Οι νικητές τού εμφύλιου, τυφλωμένοι από τό μίσος κανιβάλισαν πάνω στούς ηττημένους, μετατρέποντας τους σε μάρτυρες….Ή ήττα στο πεδίο τής μάχης μετατράπηκε σέ ιδεολογικό και ηθικό θρίαμβο των χαμένων…..

Ό ελληνικός εμφύλιος ήταν ένα δόκανο από το οποίο κανένας δε μπορούσε να ξεφύγει….Σφράγισε ανεξίτηλα τη σύγχρονη ελληνική ιστορία….Είχε καταλυτικές συνέπειες στην πολιτική ζωή τού τόπου και άφησε έντονα τα ίχνη του στη συλλογική μνήμη….Δημιούργησε πρωτοφανή σχίσματα ,θεσμοποίησε την πολιτική πόλωση και προκάλεσε ισχυρές ιδεολογικές αγκυλώσεις…

Η ελληνική αριστερά γιά αρκετές δεκαετίες μεταπολεμικά, δρούσε υπό καθεστώς διώξεων και παρανομίας.Πιστοποιητικά κοινωνικών και πολιτικών φρονημάτων, αστυνομικές διώξεις, φυλακίσεις, εκτοπίσεις.

Στην ηθική κυριαρχία τής Αριστεράς στην Ελλάδα έπαιξε ρόλο καί ή ποιότητα των νικητών…..Ό εσμός τών φασιστών, των δοσίλογων,τών μαυραγοριτών….Δεν ήταν καί λίγοι ούτε αμελητέοι….Δυστυχώς…..Τό ηθικό πλεονέκτημα εγκαταστάθηκε στή συλλογική μας συνείδηση,ιδίως μετά τή χούντα καί τήν υπερκαθόρισε ώς συλλογικό υπερεγώ!!!Ηρωοποιήθηκαν,έγιναν συμβολα αυτοί πού χωρίς δεύτερη σκέψη,έδωσαν τή ζωή τους,τά νιάτα τους,τήν υγεία τους…..Στρατευμένοι σέ μιά ιδέα….Στό όνομα τής κοινωνικής επανάστασης…..Ώς πρόσωπα κέρδισαν τό σεβασμό….Ακόμα καί τών αντιπάλων…Αυτών πού δέ συμφωνούσαν καί αντιμάχονταν σφόδρα τά προτάγματα τής αριστεράς…..Καί άς ήταν οί απεγνωσμένοι τής αισιοδοξίας…..Δίχως νά τό ξέρουν!!!Γιατί χρειάζεται μιά τραγική προδιάθεση γιά νά γίνεις παρανάλωμα ενός ονείρου……Όμως,εχω τή γνώμη ότι τό ηθικό πλεονέκτημα τής αριστεράς δέ λειτούργησε,μετά τή μεταπολίτευση,προωθητικά γιά την επεξεργασία των ιδεών,γιά ρηξικέλευθες καί δημιουργικές πρωτοβουλίες,γιά καινοτόμες δράσεις….Περίσσεψε ή αυταρέσκεια,ό εγωισμός καί ή ψευδαίσθηση τού αλάθητου…Χάθηκε ή κριτική σκέψη,ή αναζήτηση,ό αναστοχασμός….Περισσότερο χρησίμεψε ώς ασπίδα προστασίας των κομματικών ηγεσιώναπό κάθε κριτική καί αμφισβήτηση….Καί δέν έλειψαν βέβαια καί οί περιπτώσεις πού κατασπαταλήθηκε προκλητικά ή ηθική προικοδότηση καί ξοδεύτηκε ασυλλόγιστα τό κληροδοτημένο ηθικό κεφάλαιο από νεόκοπους αριστερούς πού έκαναν τήν πολιτική επάγγελμα καί από σταυροφόροι ιδεών εκφυλίσθηκαν σέ κοινούς λαφυραγωγούς…..Κάποιοι μάλιστα μεταπήδησαν -χωρίς αιδώ- καί σέ άλλα θρανία……Υπαρχει μιά ουσιώδης διαφορά ανάμεσα στούς παλιούς αριστερούς καί μερικούς νεόκοπους πολιτικούς προικοθήρες…..Τά όνειρα καί τίς αυταπάτες τού τότε,τίς πλήρωναν κυρίως οί ίδιοι καί οί οικογένειες τους!!!Κάποιοι κακομαθημένοι σημερινοί κληρονόμοι έχουν τόσο αποθρασυνθεί πού τό λογαριασμό γιά τά δικά τους λάθη τόν στέλνουν πάντα στούς άλλους..Μέ τούτα καί μέ τ’άλλα,τό ηθικό πλεονέκτημακινδυνεύει νά γίνει πολιτικό μειονέκτημα!!!Νά λειτουργήσει δηλαδή ώς φρένο πού κρατάει τό χώρο σέ εφησυχασμό καί πνευματική ραστώνη,ευνουχίζοντας τον από την κριτική σκέψη καί εμποδίζοντας τον νά υπερβεί τούς άγονους διχασμούς καί τον αυξανόμενο ανορθολογισμό…..Χαρακτηριστικό παράδειγμα ή εξωφρενική περίπτωση τού ΚΚΕ πού εμφανίζεται ως απώτερος “ιδιοκτήτης” τού ηθικού πλεονεκτήματος…..Έχει πετύχει όχι μόνο ασυλία γιά ό,τι κάνει αλλά καί νά επιβάλει-ακόμα καί στούς αντιπάλους του‐ νά ονομάζουν “συνέπεια” τήν έκ μέρους του παρανοική εμμονή σέ ό,τι διαψεύσθηκε!!!!Τό ηθικό πλεονέκτημα δεν μπορεί νά είναι ενα ενοικιαζόμενο όχημα πρός χρήση κατά τό δοκούν….Τό ηθικό πλεονέκτημα δέ ξεπλένει κάθε αμάρτημα ούτε μπορεί νά χρησιμεύει ώς κολυμβήθρα τού Σιλωάμ γιά όσους αρνούνται νά αντιμετωπίσουν κατάματα τήν πραγματικότητα καί αντιμετωπίζουν τίς προκλήσεις τού μέλλοντος μέ τίς ιδεοληψίες τού παρελθόντος….Καί κυρίως χωρις βαθιά αυτοκριτική καί ενσυναίσθηση πού μπορεί νά μήν εξαγνίζουν αλλά προσφέρουν τά μάλα σέ αυτογνωσία…..Χωρίς νά τσαλαβουτήσουν στά ταραγμένα νερά τής ιστορίας καί νά προσπαθήσουν νά αντιληφθούν καί νά κατανοήσουν γιατί ό Παλμίρο Τολιάτι μέ τή “στροφή τού Σαλέρνο”απομακρύνθηκε από τή μετωπική καί συγκρουσιακή αντίληψη καί την κρίσιμη ώρα γιά τήν Ιταλία απαρνήθηκε κατηγορηματικά τή δοξασία τού ούνα φάτσα ούνα ράτσα καί είπε τό περίφημο: “Δέ θά τό κάνουμε, όπως οί Ελληνες……”.Γιατί,όταν ό Ενρίκο Μπερλιγκουέρ,τριάντα χρόνια μετά,χάραξε αποφασιστικά μιά νέα πορεία μέ τόν “ιστορικό συμβιβασμό” καί τή στρατηγική συνάντηση στό πεδίο των δημοκρατικών θεσμών καί κατακτήσεων τών δύο μεγάλων πολιτικών ρευμάτων τής γειτονικής χώρας,στήν Ελλάδα τό αριστερό κίνημα πρωτοστατούσε σέ διασπάσεις καί σέ ένα ανηλεές ξεκαθάρισμα εσωκομματικών λογαριασμών…..Οί γείτονες οικοδομούσαν πολιτική,παραγοντας λύσεις,ευνοώντας συνεννοήσεις,εξασφαλίζοντας κοινωνικό αποτέλεσμα ενώ οί Ελληνες κλεισμένοι στό καβούκι τους πρωταγωνιστούσαν στήν εσωκομματική τραπεζορρητορεία,τόν καφενειακό μαρξισμό,τήν αγκιτάτσια καί τά συντροφικά μαχαιρώματα….Προσκολλημένοι στά σταλινικά πρότυπα καί ελαχιστα επηρρεασμένοι από τίς σύγχρονες διανοητικές επεξεργασίες καί τά νέα ρεύματα ιδεών….Πολιτική δέν κάνεις βγάζοντας από τό ντουλάπι τής ιστορίας φαντάσματα!!!Δέν υπάρχει πιά χρόνος νά σκαλίζουμε τίς στάχτες…..Αριστερά δέν είναι ό,τι δηλώνεται…..Προοδευτικό δέν είναι νά αποτελείς τό μόνιμο τροφοδότη τής κοινωνικής πλειοδοσίας καί τής οικονομικής αμεριμνησίας….Ούτε βέβαια νά συντηρείς στήν ελληνική κοινωνία μία διαρκή ψευδαίσθηση ευκολίας καί αφασίας…..Ή Αριστερά οφείλει νά είναι ό πολιτικός θεσμός πού επιδιώκει νά αλλάξει τά πράγματα γιά τό καλό τής κοινωνίας!!!Ψηλαφώντας τήν πραγματικότητα καί λέγοντας τήν αλήθεια….Όχι χαιδεύοντας αυτιά….Ή Δεξιά δέν αλλάζει!!!Καί όταν μεταμφιέζεται φορωντας τή νεοφιλεύθερη προβιά γίνεται ακόμα πιό κυνική καί σπειλητική,απροκάλυπτα ταγμένη στην υπηρεσία των συμφερόντων τής ζώνης τού χρήματος,τών λίγων καί ισχυρών…..Ή Αριστερά οφείλει νά αλλάξει….Μπορεί…Γιά νά υπηρετήσει τά συμφέροντα τής κοινωνίας.Τών πολλών…..Όχι τρώγοντας από τά έτοιμα πού τελειώνουν κάποτε….Μέ φρέσκα κουλούρια!!!Όχι μέ δεκανίκια….Όχι μέ περιθωριακές περιπέτειες,μετανεωτερικές ελευθεριακές φαντασιώσεις καί δικαιωματισμούς…..Χωρίς ιδεολογικά ξόρκια καί εμμονές….Αντιμετωπίζοντας μέ παρρησία,αξιοπρέπεια,βολονταρισμό καί καθαρό μυαλό τίς πηγές κακοδαιμονίας τής πατρίδας μας…..Διαμορφώνοντας τή δική της σύγχρονη ταυτότητα….Διατηρώντας την ηθική ορμή τού παλιού αριστερού αλλά μέ ρεαλιστική ανάγνωση τής πολιτικής πραγματικότητας καί μέ σαφή ιεράρχηση τών απειλών πού αντιμετωπίζει ή πατρίδα….Μέ τόν ακτιβισμό τών εκβραχιστών αλλά καί μέ τήν οξύνοια καί τόν πολιτικό ρεαλισμό πού χρειάζεται οχι γιά νά κρυσταλλωθεί ή σημερινή κατάσταση,πού γιά μιά ακόμα φορά ή αμετανόητη δεξιά έκανε γιούργια στόν ταβλά μέ τά κουλούρια αλλά γιά νά τήν αλλαξει…..Πρός όφελος μιάς κοινωνικής συμμαχίας πού επιδιώκει μία προοδευτική διέξοδο!!!Είναι αλήθεια ότι συνιστά αποθέωση τού πολιτικού παραλογισμού ή παραληρηματική αντί-Σύρριζα ψύχωση μιάς δράκας εκφραστών ενός ολιγαρχικού κέντρου πού δυσκολευονται αφόρητα πλέον νά αποκρύψουν τόν υποδόριο έρωτα τουςπρός τή δεξιά…..Αλλο ή εν πολλοις δικαιολογημένη και συχνά αναγκαία αυστηρή κριτική από προοδευτική οπτική καί άλλο ή βουλιμική προθυμία μερίδας τών πράσινων κληρονόμων νά γίνουν γενίτσαροι!!!Εξίσου όμως λαθεμένη,ανιστόρητη καί υποκριτική είναι ή στάση τής λεγόμενης ριζοσπαστικής αριστεράς καί τών παραφυάδων της απέναντι στό χώρο τής σοσιαλδημοκρατίας πού συχνά πυκνά χωρίς καμιά νομιμοποίηση τόν τοποθετούν αυθαίρετα καί ετσιθελικα στό συντηρητικό φάσμα…..Ποιοί;Οί πρωταγωνιστές τής γνωστικής ασυμφωνίας;Αυτοί πού γιά πολλά χρόνια ήταν οί “πολιτικοί καταναλωτές” τής ιστορικής προσφοράς τού ΠΑΣΟΚ…..Αυτοί πού καί σήμερα επιδιώκουν νά κάνουν καί νά γίνουν όλα όσα επί δεκαετίες καθυβριζαν!!!Δέ φθάνει σήμερα νά διαλέξουμε στρατόπεδο…..Πρέπει νά είμαστε έτοιμοι νά φυλάξουμε καί σκοπιά!!!Όχι όμως γιά νά υπερασπισθούμε ψεύτικα ιδεολογικά τείχη….Όχι γιά νά βάλουμε στό σάπιο κόκκαλο,μαχαίρι χάρτινο…..Νά ανοίξουμε περπατησιά γιά νά υπερασπισθούμε τούς δικούς μας αξιακούς τόπους….Τόν πατριωτισμό,τήν κοινωνική δικαιοσύνη,τή δημοκρατία.Μέ σθένος καί αξιοπρέπεια….Καί κυρίως μέ αποτελεσματικότητα!!!Θά φάμε γερές θάλασσες τά επόμενα χρόνια…Άς τραβήξουμε κουπί καί όχι τά μαλλιά τού διπλανού μας….Άς αλλάξουμε νοοτροπία ώστε νά αποκτήσουμε ανοιχτούς ορίζοντες καί νά καταννοήσουμε στήν πράξη έννοιες όπως ό σεβασμός,ή υπευθυνότητα,ή δικαιοσύνη,ή αξιοκρατία,ή ανεκτικότητα,ή αλληλεγγύη……Καί νά μή χάνουμε τήν αισιοδοξία μας…..Οπως εγραψε καί ό Τίτος Πατρίκιος :”Μέσα στούς δρόμους σκορπίστηκε ή ζωή μας,μέσα στό πλήθος ξαναφτιάχνεται ή ζωή μας…..”..