Eπιτελικό και ελεγκτικό κράτος

Του Χρόνη  Πολυχρονίου
Επένδυσε πολλά η Κυβέρνηση Κυριάκου Μητσοτάκη στο λεγόμενο ‘επιτελικό κράτος’. Όλα σχεδόν τα λεφτά της. Ήταν το πρώτο της Νομοσχέδιο που έφερε στην Βουλή εσπευσμένα, λες και το είχε δει στον ύπνο της. Μέσα από αυτό, έλεγε πως ‘εμπιστεύεται’ την Δημόσια Διοίκηση, αλλά στην πραγματικότητα αφαιρούσε ο ίδιος ο Πρωθυπουργός εμπιστοσύνη και εξουσία διακυβέρνησης από τους δικούς του Υπουργούς.

Στην ουσία πρόκειται για ένα Νομοσχέδιο ‘φούσκα’ το οποίο εγκαθιστά ένα σπάταλο, συγκεντρωτικό, Πρωθυπουργικό, αναποτελεσματικό, και αυταρχικό Κράτος Μανδαρίνων στο Μαξίμου, κάτι σαν Αυλή δηλαδή, προκειμένου να εδραιώσει την Μητσοτακική δυναστεία ξανά και πάλι στην εξουσία.

Όλοι μπορεί να διαφωνήσουμε για όλα. Ελάχιστοι όμως μπορεί να διαφωνήσουν μεταξύ τους, ότι ένα κράτος δεν πρέπει να είναι τουλάχιστον ‘επιτελικό’ και ταυτόχρονα ‘ελεγκτικό’. Το επιτελικό βέβαια κράτος, όπως και να το διαβάσει κανείς, είναι για λογαριασμό και προς όφελος της επικρατούσας τάξης, των δομών δηλαδή και των συμφερόντων των ολίγων και μάλιστα των πλέον ισχυρών οικονομικών παραγόντων. Διότι δεν φαντάζεται κανείς ότι σε αυτό το ονομαζόμενο επιτελικό κράτος μπορεί να συμμετέχουν οι εργαζόμενοι, οι αγρότες, οι συνταξιούχοι, οι παρακατιανοί κλπ.

Αντίθετα, το ελεγκτικό κράτος, εξ ορισμού, είναι για λογαριασμό και προς όφελος των πολλών, των πολιτών δηλαδή, και εν δυνάμει προς έλεγχο των ολίγων. Στο σημείο αυτό πρέπει να γίνει ένας σαφής διαχωρισμός με τις Ανεξάρτητες Αρχές, όπως για παράδειγμα η ΑΑ Δημοσίων Εσόδων ή η Α Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, η λειτουργία των οποίων διέπεται από λίγο διαφορετικές λογικές. Εδώ, στο άρθρο αυτό, μιλάμε για τις ελεγκτικές αρχές των Υπουργείων που φέρουν την ευθύνη για την καθημερινότητα του πολίτη στην υγεία, την παιδεία, την εργασία, την διατροφή, το περιβάλλον, τα δικαιώματα, την γραφειοκρατία, την οικονομία, τα σύνορα, την δημόσια ασφάλεια κλπ.

Εδώ η Κυβέρνηση του Κυριάκου Μητσοτάκη έδειξε πραγματικά τον ταξικό της χαρακτήρα. Ότι είναι δηλαδή με τους λίγους και όχι με τους πολλούς. Μία από τις πρώτες της ενέργειες ήταν να καταργήσει το ΣΔΟΕ, να καρατομήσει την Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης και να υποβαθμίσει την αυτοδυναμία του Σώματος Επιθεωρητών Εργασίας, σε ελεγχόμενη από την διοίκηση Γενική Διεύθυνση του Υπουργείου Εργασίας. Και έπεται η συνέχεια σκόπιμης και στοχευμένης παρόμοιας υποτίμησης και σε άλλες Αρχές Ελέγχου.

Κατά μία μάλιστα εκδοχή ετοιμάζεται η ‘ιδιωτικοποίηση’ του ελεγκτικού ρόλου του Κράτους, καθώς ‘η Αγορά επιτάσσει μετ’ επιμονής την …αυτορρύθμισή της’. Αυτό ακριβώς προβλέπεται στο Αναπτυξιακό Νομοσχέδιο που είναι αυτές τις ημέρες προς ψήφιση στη Βουλή.

Η Ελληνική κοινωνία χρωστάει πάρα πολλά σε αυτές τις μικρές αλλά κρίσιμες Ελεγκτικές Αρχές που κρατούν σε ισορροπία και σε σχετική βεβαιότητα ένα πολύπλοκο σύστημα αλληλοσυγκρουόμενων κοινωνικών και οικονομικών συμφερόντων. Με τα όποια προβλήματα ή αδυναμίες καμιά φορά αυτές παρουσιάζουν. Διότι χίλια σώζουν, ένα χάνουν, αυτό το ένα εμφανίζεται και αποκτά αρνητική δημοσιότητα.

Στελεχώνονται οι Ελεγκτικές αυτές Αρχές κατά βάση από ηρωικούς, απλούς, καθημερινούς ανθρώπους, νέους, νέες, μητέρες, δημόσιους υπαλλήλους, των χιλίων ευρώ (1000 euro), χωρίς άλλα οικονομικά κίνητρα, που καλούνται να ελέγξουν και να τα βάλουν και να βάλλουν κατά ισχυρών συμφερόντων επιχειρήσεων, πίσω από τις οποίες συχνά κρύβονται μεγάλα δικηγορικά γραφεία. Χωρίς αυτοί οι ίδιοι οι δημόσιοι υπάλληλοι να έχουν δίπλα τους ποτέ στοιχειώδη νομική κάλυψη.

Τέλος, η αλήθεια είναι ότι ουδέποτε καμία Κυβέρνηση δεν έδειξε την απαιτούμενη στοργή σε αυτές τις ‘ελεγκτικές’ πλευρές ενός ‘επιτελικού’, ο θεός να το κάνει, κράτους. Ούτε δύο λόγια καλά δεν βρέθηκαν ποτέ συνολικά να διατυπώσουν, ώστε να ενισχύσουν τουλάχιστον το ηθικό τους. Η Κυβέρνηση όμως του Κυριάκου Μητσοτάκη το τερμάτισε. Συνεπής σε αυτούς που είχε κλείσει προηγουμένως το μάτι, τους Βιομήχανους δηλαδή και λοιπούς συνοδοιπόρους, άρχισε το ξήλωμα και την ιδιωτικοποίησή τους. Ζήτω λοιπόν αυτό το ‘επιτελικό’ κράτος φούσκα.

ΥΓ. Το άρθρο αυτό είναι αφιερωμένο σε όποιον δυστυχή αλλά ταυτόχρονα περήφανο Δημόσιο Υπάλληλο τύχει να το διαβάσει.