To ελάχιστο ως μέγεθος

Του Μάνου Στεφανίδη

MANOS STEFANIDISΑπό τον Βαρουφάκη στο Μπαλτά μέσω Ξηρού

Ο Βαρουφάκης διακηρύσσει urbi et orbi τα κατορθώματά του, τα οποία όμως και άκρως απόρρητα κρατικά μυστικά αποτελούν αλλά και φέρνουν σε δυσχερέστατη θέση τον ευεργέτη του πρωθυπουργό που τον ανέδειξε και του εμπιστεύθηκε επί 7 μήνες το πιο βασικό υπουργείο για τις πιο κρίσιμες διαπραγματεύσεις που έκανε ποτέ η χώρα ως μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Αυτό και μόνο το γεγονός θα έπρεπε να προκαλέσει την παρέμβαση εισαγγελέα και όχι να γίνεται απλώς διαφημιστική σπέκουλα στα δημοσιογραφικά στέκια. Ελάχιστος, ο Βαρουφάκης, και εντός και εκτός εξουσίας.  Μέγεθος extra small και ο Νίκος Παππάς προωθεί ως προς τις ραδιοσυχνότητες κάτι σαφώς αντισυνταγματικό χρησιμοποιώντας νομικές αλχημείες εν γνώσει του ότι θα έχει την αντίδραση των Ευρωπαίων.

Διαπιστώνει κανείς από την «Πρώτη φορά αριστερά», μια σαφή περιφρόνηση, όχι μόνο των προσώπων, αλλά κυρίως των θεσμών και μιαν αισθητική του τσαμπουκά που εκλαμβάνεται ως «αγωνιστική δράση». Μέγεθος πυγμαίου και ο Μπαλτάς, που όντας αλτουσεριανός και αριστερός, ανέχεται να λογοκριθεί μια παράσταση και να κατέβει από το Εθνικό Θέατρο του οποίου προΐσταται. Όμως και το Δ.Σ. και η Καλλιτεχνική Διεύθυνση του Εθνικού Θεάτρου συναίνεσαν με τη σειρά τους στη διακοπή μιας παράστασης την οποίαν ex officio, ό,τι κι αν λένε εκ των υστέρων, οι ίδιοι ενέκριναν. Και το χειρότερο: ουδείς παραιτείται έστω από φιλότιμο ή ευαισθησία. Κι αν όχι για το συγκεκριμένο ευτελές γεγονός, ως διαμαρτυρία, για τη γενικότερη κατάντια της χώρας ή για την παντελή ανυπαρξία πολιτιστικής άποψης στο ΥΠΠΟ.

Μια παραίτηση θα σήμαινε πάρα πολλά από πλευράς παιδαγωγικής σε μια κοινωνία που παραδέρνει εμβρόντητη και τρομοκρατημένη. Που άγεται και φέρεται απροσανατόλιστη, ματαιωμένη, διαψευσμένη. Αλλά προφανώς θεωρούν τους εαυτούς τους πολύ σημαντικούς. Αυτή η καθεστωτική αντίληψη τη οποίαν βαθιά σιχαίνομαι, σφραγίζει τους περισσότερους από όσους εμπλέκονται σήμερα στην εξουσία ΣΥΡΙΖΑ.

Φαντάζομαι, βέβαια, ότι το κείμενο του Ξηρού χρησιμοποιήθηκε ως νοσηρό ντοκουμέντο μιας θλιβερής περίπτωσης. Δεν είδα την παράσταση, δεν με ενδιαφέρει το θέατρο-προβοκάτσια. Θα προτιμούσα να ξαναδώ το Ενυδρείο του Μουρσελά, το Φάντασμα του κυρίου Ραμόν Νοβάρο ή τον Περιποιητή φυτών του Μάτεσι, ο Δρόμος περνάει από μέσα του Καμπανέλλη ή κάποιο από τα τελευταία μικρά αριστουργήματα του Ζιώγα. Αλλά ποιος είμαι εγώ για να υποβάλω προτάσεις δραματολογίου όταν τόσο σοφές κεφαλές προτείνουν πειραματισμό πάση θυσία έστω και εκτός όριων!

Όπως και να χει οι θεατρικές παραστάσεις καταδικάζονται από το κοινό τους και τους κριτικούς αποκλειστικά και ΔΕΝ διακόπτονται με υπουργικές αποφάσεις. Ο Μπαλτάς μού θύμισε τον αείμνηστο Έβερτ και τον αλήστου μνήμης Βενιζέλο, που όταν ενοχλήθηκαν από ένα εικαστικό έργο, το αποκαθήλωσαν! Αν όμως το θέατρο και εν γένει η καλλιτεχνική δημιουργία δεν απολαμβάνουν της απόλυτης ελευθερίας, τότε δεν υπάρχει λόγος να υφίστανται. Τότε ας λειτουργεί η τέχνη ως διαφήμιση και διακόσμηση της κυρίαρχης ιδεολογίας.

Υ.Γ.1: Σήμερα έχει γενική απεργία και απολαμβάνω αδιατάρακτα κλασική μουσική χωρίς τους εκατοντάδες κακοφωνίξ των ερτζιανών. Ένας μικρός παράδεισος στην καρδιά της πολιτικής μας κόλασης.

Υ.Γ.2: Δηλώνουμε στην Ελλάδα αριστεροί όπως δηλώνουμε Ολυμπιακοί ή Παναθηναϊκοί . Δηλαδή συναισθηματικά, οπαδικά, αταβιστικά χωρίς ιδεολογικά κριτήρια ή ορθολογισμό. Προσωπικά σιχαίνομαι αυτή την αριστερά των οπαδών που τους φτάνει απλώς να γίνουν καθεστώς. Που θα πει, να πάρουν το πρωτάθλημα! Και μετά; Μετά το σύνηθες χάος.

Μια εθνικολαϊκιστική κυβέρνηση που αγνοεί τόσο την αριστερή θεωρία όσο και την αριστερή πρακτική. Που μηδενίζει έτσι χαριτωμένα (;) τις προσπάθειες και τα πιστεύω της γενιάς μου. Που ακυρώνει επίσης την ευρωπαϊκή αριστερά, το Μάη του ’68, το κράτος κοινωνικής πρόνοιας, τον ευρωκομμουνισμό, την υπαρκτή και μαχόμενη σοσιαλδημοκρατία , τη δημοκρατική παράδοση του ΚΚΕ εσωτερικού και των Ρηγάδων. Το βαθύ «χιούμορ» του Κονδύλη, το πικρό «χιούμορ» του Πουλαντζά αντικατέστησαν οι μούτες του Λαζόπουλου. Ω tempora, ω μόρτες!

Υ.Γ.3: Τέλος το άλλο σιχαμένο: η θυματοποίηση της Αριστεράς ως αισθητική για λόγους διαφήμισης. Ο πόνος ή η φτώχεια ως μέσο προπαγάνδας. Η ήττα όχι ως τραύμα αλλά σαν ευκαιρία για έναν τέταρτο, έναν πέμπτο γύρο. Για εκείνη τη ρεβάνς που σιγόκαιγε στο απωθημένο των παλιών και που έγινε τώρα η γελοία «Πρώτη φορά αριστερά» στα χέρια των ελλειμματικών επιγόνων τους. Γύρος με πίττα δηλαδή!

Ας πούμε ότι τους τα συγχωρώ όλα. Εξάλλου είναι η πρώτη τους φορά στην κυβέρνηση (προφανώς και η τελευταία για όλους εμάς τους μεγαλύτερους). Δεν τους συγχωρώ όμως την ανυπαρξία άποψης για τον πολιτισμό. Το εκλαμβάνω ως προσωπικό χαστούκι, ως ακύρωση όλης μου της ζωής, του πολέμου που χρόνια κάνω εναντίον της αυθαιρεσίας του ΔΟΛ και του Λαμπράκη, του λαϊκισμού του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ, των επιτευγμάτων του Βενιζέλου στο ΥΠΠΟ με τον «Πολιτισμό των Πολιτισμών», της παρακμής της Εθνικής Πινακοθήκης, της τέχνης-διακόσμησης της κας Πλάκα ή της τέχνης-προσωπικής εξουσίας της κας Καφέτση. Του δήθεν, του νεοπλουτισμού, του lifestyle που μας έφεραν ως εδώ.

 

*Aναπληρωτής καθηγητής του ΕΚΠΑ