Του Γιάννη Γουσιόπουλου
Η Αθήνα και η Θεσσαλονίκη αντιμετωπίζουν προβλήματα από την υπερσυγκέντρωση πληθυσμού, αντίθετα η περιφέρεια αντιμετωπίζει προβλήματα που απορρέουν από την έλλειψή του. Τα προβλήματα υπάρχουν από παλιά, τώρα όμως βρίσκονται εκτός ελέγχου.
Η ανάκαμψη της οικονομίας μετά την κρίση αφορά αποκλειστικά τα δύο μεγάλα αστικά κέντρα. Η αρνητική δημογραφική εξέλιξη στην περιφέρεια επιβεβαιώνει το γεγονός.
Τα προβλήματα του κέντρου είναι η ποιότητα ζωής των κατοίκων, ενώ της περιφέρειας είναι η παραγωγή. Στην περιφέρεια λείπουν μυαλά και χέρια για την εκμετάλλευση των αναπτυξιακών πόρων.
Ο τουρισμός ως βασικός μοχλός οικονομικής ανάπτυξης ασκείται στρεβλά. Ο υπερτουρισμός οξύνει τα κοινωνικά προβλήματα, η βραχυχρόνια μίσθωση επιβαρύνει το στεγαστικό πρόβλημα.
Πολλά από τα προβλήματα αντιτίθενται μεταξύ τους.
Τη στιγμή που στο κέντρο το κόστος στέγασης εκτοξεύθηκε στα ύψη λόγω της μικρής προσφοράς και της μεγάλης ζήτησης των σπιτιών, στην περιφέρεια νοικιάζονται έναντι πινακίου φακής, ενώ χιλιάδες σπίτια αφέθηκαν στη φθορά του χρόνου λόγω έλλειψης ενοικιαστών.
Στο κέντρο η καθημερινότητα υποβαθμίζεται συνεχώς. Οι συγκοινωνίες είναι ήδη προβληματικές, οι ελεύθεροι χώροι απουσιάζουν – το τσιμέντο κυριαρχεί, τα φαινόμενα οικονομικής εξαθλίωσης και κοινωνικής εξαχρείωσης παρατηρούνται όλο και περισσότερο.
Η ζωή στο παλιό μικρό διαμέρισμα όπου κατοικεί η μεγάλη πλειοψηφία των κατοίκων δεν συνάδει με τον σύγχρονο τρόπο ζωής. Στην Αθήνα περιοχές κινδυνεύουν από φυσική καταστροφή λόγω της κλιματικής αλλαγής, ο αστικός πληθυσμός θα υποφέρει σε περίοδο οικονομικής, πολιτικής, κοινωνικής, τεχνολογικής ή εθνικής κρίσης.
Η πολιτεία σε ό,τι αφορά τη δημιουργία των υποδομών στο κέντρο τρέχει και δεν φτάνει. Κατασκευάζει νέα έργα και τα προβλήματα αντί να μειωθούν αυξάνονται.
Η κυβέρνηση δεν κάνει τίποτα άλλο από το να κυνηγά την ουρά της.
Στην περιφέρεια οι μικροί οικισμοί έσβησαν από τον χάρτη και η πολιτεία συντηρεί υποδομές που δεν χρησιμοποιούνται. Οι φοιτητές αφήνουν τις σπουδές τους στη μέση – κάποιοι δεν εγγράφονται καν επειδή η μικρή πόλη δεν τους ελκύει. Στην αγορά εργασίας ζητούνται εργάτες, εξειδικευμένοι τεχνίτες, επιστήμονες και δεν βρίσκονται. Δεν υπάρχουν νέοι με έφεση στο επιχειρείν.
Όλοι μετακινούνται κακήν – κακώς προς το κέντρο γιατί νομίζουν πως εκεί υπάρχουν περισσότερες ευκαιρίες απασχόλησης και καλύτερες συνθήκες διαβίωσης. Δεν φεύγουν απλά, ρίχνουν μαύρη πέτρα πίσω τους.
Η έλλειψη ανθρωπίνου δυναμικού στην περιφέρεια έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση της παραγωγής. Πολλά επαγγέλματα δεν ασκούνται, ο αγροτικός τομέας δεν παράγει όσο παρήγαγε στο παρελθόν, η γη δεν αποδίδει όσο σήμερα της δίνουν τη δυνατότητα οι νέες τεχνολογίες.
Από κάθε φορέα εξουσίας σε περιφέρεια και κέντρο απουσιάζει η υπευθυνότητα στην αντιμετώπιση σοβαρών καταστάσεων και προβλημάτων.
Ναι υπάρχει θέμα θεσμών και παιδείας!
Αναμφίβολα ζούμε στη χώρα της φαιδράς πορτοκαλέας!
Η κατάσταση δεν πάει άλλο, οι καλές προθέσεις δεν αρκούν, απαιτούνται ρηξικέλευθες λύσεις.
Η κυβέρνηση ενδιαφέρεται για τα κέρδη των μεγάλων επιχειρήσεων, ως κορώνα στην κεφαλή της έχει το πρότζεκτ του “Ελληνικού” – οι ουρανοξύστες για εκείνη, είναι αυτό που έλειπε από τη χώρα. Η αντιπολίτευση αγρόν αγοράζει γενικώς, η αριστερά εμμένει στις δοξασίες της, η δεξιά παραδοσιακά καλλιεργεί τον εθνικισμό. Περιφερειακή πολιτική στην χώρα έχει να ασκηθεί από τη δεκαετία το ’80. Η πολιτεία με όλα τα όργανα της πρέπει να χαράξει και να εφαρμόσει περιφερειακή πολιτική και να διεκδικήσει την κοινή αγροτική πολιτική που έχει ανάγκη βάσει των δικών της ιδιαιτεροτήτων.
Για τις αλλαγές δεν απαιτούνται τα υπέρογκα ποσά των υποδομών του κέντρου, αρκούν οι στοχευμένες δράσεις, το κατάλληλο νομικό πλαίσιο, τα έξυπνα χρηματοδοτικά εργαλεία και η διοικητική αναδιάρθρωση της χώρας.
Εδώ ταιριάζει αυτό που λέει ο λαός μας: χρειάζεται τρόπος και όχι κόπος!
Η λύση των προβλημάτων κέντρου και περιφέρειας για να είναι εφικτή και να κοστίσει λιγότερο πρέπει να έχει αντιδιασταλτικό χαρακτήρα.
Η συγκράτηση του πληθυσμού στην περιφέρεια και η αναστροφή των ροών ακόμα καλύτερα, θα λύσει πολλά από τα προβλήματα του κέντρου για τα οποία γίνονται πολλά, αλλά και της περιφέρειας για τα οποία γίνονται λίγα.