Συνέντευξη στο ΑΠΕ
Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να συμβάλει, ως καταλύτης, στη διαμόρφωση του πανευρωπαϊκού προοδευτικού μετώπου: αυτό υπογραμμίζει, μιλώντας στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο Αντώνης Κοτσακάς, που ήρθε πρώτος σε σταυρούς στην ψηφοφορία για τη νέα Πολιτική Γραμματεία του ΣΥΡΙΖΑ.
Στη συνέντευξή του στο Πρακτορείο, μιλά για συμμαχίες κοινωνικού και όχι πολιτικού χαρακτήρα, με την ταυτόχρονη επισήμανση ότι στη χώρα μας υπάρχει «κοινωνική πλειοψηφία με προοδευτικά, αριστερά, χαρακτηριστικά». Κάνει τη δική του ιστορική αναδρομή για το Πανελλήνιο Σοσιαλιστικό Κίνημα, από την ίδρυσή του ως τα μέσα της δεκαετίας του ’90, τότε που το ΠΑΣΟΚ «έπαψε να είναι ΠΑΣΟΚ», ενώ ξεκαθαρίζει ότι «ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει και δεν μπορεί να γίνει ΠΑΣΟΚ»
Ο Αντ. Κοτσακάς, στη συνέντευξή του στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, υπογραμμίζει ως καθοριστικό γεγονός, την επιλογή του ΣΥΡΙΖΑ και του Αλ. Τσίπρα να βάλουν ζήτημα -για πρώτη φορά από την παραδοσιακή Αριστερά- ανάληψης κυβερνητικών ευθυνών. Αναφερόμενος, συγχρόνως, στην οικονομική κρίση και τη ριζοσπαστικοποίηση των μεσαίων στρωμάτων, επιχειρηματολογεί γιατί «ο ΣΥΡΙΖΑ προσέφερε καλές υπηρεσίες στη δημοκρατία στην Ελλάδα».
Στο θέμα των ημερών, την παραίτηση Κοτζιά, το μέλος της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ δεν κρύβει, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, τη λύπη του για το γεγονός και λέει για τον τέως υπουργό Εξωτερικών ότι συνέβαλε ουσιαστικά στο να αναβαθμιστεί ο γεωπολιτικός ρόλος της χώρας.
Για τη συνεργασία με τον Πάνο Καμμένο επισημαίνει, στη συνέντευξή του στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων, ότι ο ελληνικός λαός επέλεξε με την ψήφο του να κυβερνηθεί από κυβέρνηση συνεργασίας, εκτιμά όμως ότι αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν είχε συνεργαστεί με τους Ανεξάρτητους Έλληνες, «η κυβέρνηση θα μπορούσε να είχε πέσει σε έξι μήνες», με μεγάλες συνέπειες για τη χώρα.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της συνέντευξης του μέλους της Πολιτικής Γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, Αντώνη Κοτσακά, στον Νίκο Παπαδημητρίου για το Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων:
Ερ.: Την εβδομάδα που πέρασε, στην πολιτική επικαιρότητα κυριάρχησε το θέμα της παραίτησης Κοτζιά. Εσείς ποια συμπεράσματα βγάλατε, κ. Κοτσακά;
Απ.: Ο Κοτζιάς είναι ένας άνθρωπος ικανός, συγκροτημένος, με διαδρομή πολλών δεκαετιών, συνέβαλε ουσιαστικά στο να αναβαθμιστεί ο γεωπολιτικός ρόλος της χώρας. Με αυτήν την έννοια, η παραίτησή του με λυπεί. Δεν είμαι μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου, δεν ήμουν μπροστά στους διαλόγους, δεν μπορώ να ξέρω τις λεπτομέρειες. Σε κάθε περίπτωση, θεωρώ ότι θα μπορούσε και θα έπρεπε να αποφευχθεί αυτή η εξέλιξη.
Ερ.: Το από εδώ και πέρα ερώτημα είναι πώς συνεχίζει το κυβερνητικό «σκάφος» και αν πρέπει να αναζητήσει και άλλους συμμάχους, και άλλα στηρίγματα…
Απ.: Αν εννοείτε συμμάχους στο κορυφαίο πολιτικό προσωπικό της χώρας, στη συγκεκριμένη συγκυρία δεν μπορεί να αποδώσει. Όχι με δική μας επιλογή, αλλά με επιλογή των άλλων.
Ερ.: Μεταξύ ανεξάρτητων βουλευτών;
Απ.: Για μένα ο βασικός προσανατολισμός είναι οι συμμαχίες να είναι κοινωνικού χαρακτήρα, και όχι πολιτικού. Δηλαδή, δεν είναι αρεστό στον κόσμο να διαπραγματευθεί ο Τσίπρας με την Γεννηματά, τον Θεοχαρόπουλο, τον Θεοδωράκη, τον Λεβέντη. Αυτό δίνει την εντύπωση ότι γίνεται ένα παζάρι Υπουργείων και αυτό δεν είναι αρεστό. Αντιθέτως, πρέπει να διαμορφωθεί ένα κοινωνικό μέτωπο και να πω πώς το αντιλαμβάνομαι. Στη χώρα μας που έχει περάσει από πέντε πτωχεύσεις, από ξένες κατοχές, από δικτατορίες και εμφυλίους, σαφέστατα υπάρχει κοινωνική πλειοψηφία με προοδευτικά, αριστερά, χαρακτηριστικά. Αυτήν την προσπάθεια πρέπει να καταβάλλει ο ΣΥΡΙΖΑ.
Μετά την κατάρρευση του υπαρκτού, σε εισαγωγικά ή εκτός εισαγωγικών, σοσιαλισμού, η σοσιαλδημοκρατία πήρε μια συντηρητική, δεξιόστροφη κατεύθυνση. Από εκεί που στην Ευρώπη 8 στις 10 κυβερνήσεις ήταν σοσιαλδημοκρατικές, σήμερα έχουμε το φαινόμενο “pasokofication”. Η σοσιαλδημοκρατία κατέρρευσε γιατί δεν μπορεί να υφίσταται ως συμπληρωματική δύναμη του συστήματος. Μπορεί να υφίσταται διατηρώντας τα ταυτοτικά της χαρακτηριστικά. Φτωχοποιήθηκαν τα μεσοστρώματα και στην Ελλάδα αυτά ήταν διογκωμένα, και ως αποτέλεσμα της θετικής πολιτικής του Παπανδρέου στη δεκαετία του ’80. Αυτοί οι εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες φτωχοποιούμενοι ριζοσπαστικοποιήθηκαν. Όπως ριζοσπαστικοποιήθηκαν εξαιτίας της λιτότητας και σε όλην την Ευρώπη.
Ο ριζοσπαστισμός δεν είναι κάτι προοδευτικό ή συντηρητικό, είναι αντίθεση, δεν είναι θέση. ‘Αρα, ριζοσπαστικοποιούμενα τα στρώματα αυτά διαπερνούν εύκολα όλο το πολιτικό φάσμα, οριζόντια από την άκρα Αριστερά ως την άκρα Δεξιά. Για αυτό και έχουμε τα συγκεκριμένα φαινόμενα στην Ευρώπη. Δηλαδή, η ακροδεξιά στροφή στην Ευρώπη οφείλεται στην κρίση των μεσαίων στρωμάτων.
Ερ.: Δεν είναι όμως ο ριζοσπαστισμός και ένας από τους λόγους που έφεραν τον ΣΥΡΙΖΑ στην εξουσία;
Απ.: Εγώ γιατί συνέπραξα με τον ΣΥΡΙΖΑ τη δεκαετία του ’10; Έχω μια εργαλειακή αντίληψη για τα κόμματα, και όχι αντίληψη αυτοσκοπού. Το 1974-5 εκτίμησα ότι ήταν το ΠΑΣΟΚ να σπρώξει μπροστά το «κάρο» της κοινωνίας. Δυστυχώς -και με πόνεσε, και με λύπησε- το ΠΑΣΟΚ από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 έπαψε να είναι ΠΑΣΟΚ. Αυτή ήταν η αντίθεσή μου με το «εκσυγχρονιστικό» εγχείρημα. Τους έλεγα ότι αν το ΠΑΣΟΚ χάσει τα ριζοσπαστικά, ταυτοτικά του χαρακτηριστικά, θα χάσει την ψυχή του. Δεν πρέπει να το κάνουμε αυτό. Δυστυχώς εκ του αποτελέσματος δικαιώθηκα. Σε εκείνη τη συγκυρία, ο ΣΥΡΙΖΑ, η ηγετική ομάδα, ο Τσίπρας, βλέποντας αυτήν την κατάσταση έβαλαν ζήτημα -για πρώτη φορά από την παραδοσιακή Αριστερά- ανάληψης κυβερνητικών ευθυνών. Ήταν οφθαλμοφανές ότι αυτή η έκφραση θα συμπαρασύρει τα μεσαία στρώματα, που μέχρι τότε, ακόμη και σήμερα, είχαν προοδευτικό προσανατολισμό. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έβαζε τέτοια ζητήματα, δεν θα μπορούσε να προχωρήσει, όπως προχώρησε. Πάντως το ότι προχώρησε πάρα πολύ γρήγορα, είχε και αρνητικές συνέπειες.
Ερ.: Τα μεσαία αυτά στρώματα ήταν όμως και η βασική «δεξαμενή» του ΠΑΣΟΚ. Ένας κόσμος, όπως είπατε, στράφηκε προς τον ΣΥΡΙΖΑ. Αυτό σημαίνει ότι και ο ΣΥΡΙΖΑ πρέπει να μετατοπιστεί σήμερα σε σοσιαλδημοκρατικές θέσεις;
Απ.: Όχι. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν πρέπει και δεν μπορεί να γίνει ΠΑΣΟΚ -και το λέω εγώ που έζησα 40 χρόνια ως στέλεχος του ΠΑΣΟΚ. Δεν μπορεί, γιατί οι συνθήκες σήμερα είναι εντελώς διαφορετικές. Δεν έχουν καμία σχέση με το ’77. Και δεν πρέπει γιατί σήμερα αν ο ΣΥΡΙΖΑ χάσει τα χαρακτηριστικά της ριζοσπαστικής Αριστεράς… Κοιτάξτε τι γίνεται στην Ευρώπη… Αυτός ο κόσμος που έχει αντισυστημικά χαρακτηριστικά, μόνο μέσα από αντισυστημικές πολιτικές μπορείς να τον εκφράσεις. Είδαμε προοδευτικούς ανθρώπους να ψηφίζουν τον Τραμπ επειδή θεωρούσαν την Χίλαρι Κλίντον κατ’ εξοχήν εκπρόσωπο του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου. Πάει να διαμορφωθεί μια νέα διαιρετική τομή μεταξύ παραγωγικού και χρηματοπιστωτικού. Ο ΣΥΡΙΖΑ προσέφερε καλές υπηρεσίες στη δημοκρατία στην Ελλάδα. Όχι ως αποτέλεσμα ενσυνείδητου σχεδιασμού, αλλά η ύπαρξή του λειτούργησε ως ανασχετικός φραγμός στην πιθανή ακροδεξιά εκλογική συμπεριφορά των ριζοσπαστικοποιημένων μεσοστρωμάτων. Διαφορετικά, θα είχαμε και εδώ φαινόμενα Μπέπε Γκρίλο, AfD κ.α.
Έγινε μια πολιτική συμμαχία με τον κ. Καμμένο. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015 είχε κάνει άλλη επιλογή, προσωπικά είμαι βέβαιος ότι η κυβέρνηση αυτή δεν θα μακροημέρευε.
Ερ.: Ζητούμενο βεβαίως -ιδίως τώρα, μετά την έξοδο από τα μνημόνια- η οικονομική πολιτική που θα στηρίξει όλους αυτούς τους ανθρώπους. Το ερώτημα είναι, την ώρα που η οικονομία παίρνει τα πάνω της, αλλά ακόμη πολλοί συμπολίτες μας δεν περνούν εύκολα, τι πρέπει να κάνουν για αυτούς κυβέρνηση και κόμμα;
Απ.: Να εξαντλήσουμε τα περιθώρια και να κερδίσουμε χρόνο. Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν έχει κανένα λόγο να πάει γρήγορα σε εκλογές. Ακούω πολλούς που έχουν και τέτοιες απόψεις… Έχουμε οκτώ έτοιμα νομοσχέδια, που είναι οι εξαγγελίες του Τσίπρα στη Θεσσαλονίκη. Αυτά, οπωσδήποτε, πρέπει να γίνουν νόμοι του κράτους και να ισχύσουν από την αρχή του καινούριου χρόνου για να φτάσει κάτι θετικό στην τσέπη των πολιτών. ‘Αρα, χρειάζεσαι κάποιο χρόνο. Με αυτήν την έννοια πρέπει να εξαντλήσουμε τις δημοσιονομικές αντοχές της χώρας -και ευτυχώς έχουμε το «μαξιλάρι» με τα 23 δισ και μπορούμε να επιλέξουμε ποια θα είναι η καταλληλότερη ευκαιρία να βγούμε στις αγορές.
Ερ.: Να επανέλθουμε όμως στο θέμα της επικοινωνίας με άλλους πολιτικούς χώρους. Ο ΣΥΡΙΖΑ διατηρεί ανοιχτούς διαύλους με τα κόμματα της σοσιαλδημοκρατίας στην Ευρώπη, αντιθέτως έχουν κοπεί όλες οι γέφυρες στην Ελλάδα. Πώς πρέπει να συνεχίσει να πορεύεται ο ΣΥΡΙΖΑ σε σχέση με αυτόν τον πολιτικό χώρο;
Απ.: Ο Αλέξης Τσίπρας τρεις φορές στο δημόσιο λόγο του έχει απευθύνει πρόσκληση προς τον ευρύτερο μεσαίο χώρο. Εκείνοι δεν ανταποκρίθηκαν επικαλούμενοι τη συνεργασία με τον κ. Καμμένο. Στις εκλογές του Σεπτεμβρίου 2015 ο ελληνικός λαός δεν έδωσε αυτοδυναμία στον ΣΥΡΙΖΑ. Κατά συνέπεια, η επιλογή της συνεργασίας ήταν του ελληνικού λαού. Με κάποιον έπρεπε να συνεργαστούμε. Έγινε μια πολιτική συμμαχία με τον κ. Καμμένο. Στη βάση δύο αξόνων, της εξόδου από τα μνημόνια και της εξυγίανσης του δημόσιου βίου. Αυτοί οι δύο στόχοι πήγαν καλά. Δεν ήταν πυλώνας της πολιτικής συμφωνίας το Μακεδονικό. Αν ο ΣΥΡΙΖΑ το 2015 είχε κάνει άλλη επιλογή, προσωπικά είμαι βέβαιος ότι η κυβέρνηση αυτή δεν θα μακροημέρευε. Όλοι γνωρίζουμε δυστυχώς, ότι πρόσωπα -όχι συνολικά και συλλήβδην- έχουν εκκρεμότητες και υποθήκες. ‘Αρα, αυτή η κυβέρνηση θα μπορούσε να είχε πέσει σε έξι μήνες. Αν είχε γίνει αυτό, καταλαβαίνετε τι θα είχαν πάθει η χώρα και ο λαός.
Ερ.: Η πρωτιά που καταγράψατε σε σταυρούς, στην ψηφοφορία για τη νέα Πολιτική Γραμματεία, σε σχέση και με όσα λέγαμε νωρίτερα για την επικοινωνία που έχει ο ΣΥΡΙΖΑ με έναν κόσμο που κάποτε ψήφιζε ΠΑΣΟΚ, τι μήνυμα στέλνει;
Απ.: Είναι ένα μήνυμα σύνθεσης. Ότι ναι, οι ιδέες που προέρχονται από τη σοσιαλιστική μήτρα, φορέας των οποίων δεν είμαι μόνο εγώ, αλλά ένα εκατομμύριο άνθρωποι στην Ελλάδα, αυτές οι ιδέες μπορούν να υπάρξουν και μέσα στα κορυφαία όργανα του ΣΥΡΙΖΑ. Και να προσθέσω κλείνοντας, ότι ο ΣΥΡΙΖΑ βρίσκεται σε πλεονεκτική θέση συγκριτικά με άλλα αριστερά κόμματα. Γιατί ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ενσωματώθηκε στη διαχειριστική λογική της σοσιαλδημοκρατίας, αλλά και δεν αγκυλώθηκε από την αντίληψη της Τρίτης Διεθνούς. Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να συμβάλει, ως καταλύτης, στη διαμόρφωση του πανευρωπαϊκού προοδευτικού μετώπου.
ΑΠΕ ΜΠΕ