Του Νίκου Λακόπουλου
” Τα μόνα μεγέθη που αυξήθηκαν στα χρόνια της κρίσης ήταν οι συντάξεις και το αγροτικό εισόδημα» δηλώνει ο καθηγητής και πρώην υπουργός Τάσος Γιαννίτσης σε συνέντευξή του στο ΑΠΕ. «Το ένα τρίτο από το 1,6 εκατομμύριο των φτωχών, είναι νεόπτωχοι, γέννημα θρέμμα της κρίσης, οι οποίοι προέρχονται, σε μεγάλο βαθμό, από μεσαία και ανώτερα στρώματα».
Οι πιο φτωχοί είναι τα παιδιά και οι νέοι ως 30 ετών. Το ασφαλιστικό έπαιξε πολύ σημαντικό ρόλο στην κρίση. Τα ελλείμματά του (γύρω στα 120 δισ. ευρώ) μεταξύ 2000- 2009 αντιστοιχούσαν στο 80% του πρόσθετου χρέους. Μετά το 2010 όταν εισήλθαν 800.000 νέοι συνταξιούχοι και μειώθηκαν τα εισοδήματα από εργασία με τις περικοπές των μισθών και την ανεργία το χρέος μεγάλωσε.
Δεν χρειάζεται και πολύ μελέτη για να φτάσουμε στο συμπέρασμα ότι το πρόβλημα της χώρας δεν ήταν τόσο τα δάνεια- που πήγαιναν σε επιλεκτικές συντάξεις- όσο οι ίδιες οι προνομιακές συντάξεις που για δεκαετίες έπαιρναν οι ημέτεροι ως αναπηρικές, τιμητικές, ανταμοιβές για κομματικές υπηρεσίες. Ας μείνουμε μόνο σε μια στιγμή της υπερήφανης ιστορίας του υπερήφανου έθνους μας και τα λοιπά και τα λοιπά. Είναι τέλη της δεκαετίας ’50 όταν ο “Φον Γιοσμάς”, μια κλασσική φιγούρα «εθνικόφρονα» της εποχής, ο Ξενοφών, έχει ένα εθνικό σωματείο και μοιράζει δάνεια σε αγωνιστές που πολέμησαν κατά των κομμουνιστών -μόνο για εθνικόφρονες! Είναι πρώην δοσίλογος, που καταδικάστηκε σε θάνατο, διέφυγε στη Γερμανία, πήρε χάρη και το 1963 συμμετείχε στην δολοφονία Λαμπράκη.
Όλες οι μελέτες των εκλογικών αποτελεσμάτων από το 1946 μέχρι σήμερα -με τις εκλογικές μετατοπίσεις- δείχνουν πως υπάρχει ένα σώμα εκλογικό που μετακινείται από την υποστήριξη του Μεταξά ή του Βασιλιά στον Καραμανλή, το ΠΑΣΟΚ και τώρα πια εν μέρει στο ΣΥΡΙΖΑ που καθορίζει το εκλογικό αποτέλεσμα. Ακόμα και στην περίοδο του δικομματισμού αρκούσε ένα κόμμα να μετακινήσει- με διορισμούς και συντάξεις- 70-100.οοο ψηφοφόρους από το αντίπαλο κόμμα για να πάρει- δημοκρατικά!- την κυβέρνηση.
Ο Τάσος Γιαννίτσης ήταν ο -εξωκοινοβουλευτικός- υπουργός που έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου μάλλον πολύ αργά, αφού το ίδιο είχαν κάνει κι άλλοι πολιτικοί με πρώτο τον Ανδρέα Παπανδρέου: “ή θα φάμε το χρέος ή θα μας φάει εκείνο” είχε πει το 1984 -και πήγε στα μπουζούκια. Όλα αυτά είναι απλές αποδείξεις πως δεν ευθύνεται το μνημόνιο για την κρίση- τουλάχιστο σε πρώτη φάση, αφού η κρίση προϋπήρξε του μνημονίου και είχε προαγγελθεί από την δεκαετία ‘80. Τα νούμερα περιττεύουν, αλλά δημιουργούν και παραπλανητική εικόνα, αφού δίπλα στα χρέη κάθε εποχής θα πρέπει να βάλουμε και το τι γινόταν –και πού πήγαιναν – τα δάνεια.
Η ίδρυση του νεοελληνικού κράτους έγινε με δανεικά. Κι όταν ήρθε η ώρα να αποχτήσει ένα ισχυρό νόμισμα δεν κατηγορήθηκε απλώς πως το νόμισμα ήταν δανεικό -σε κάθε περίπτωση ξένο-, αλλά πως ήταν κλεμμένο. Ο καθηγητής θεωρεί όλα τα κόμματα συνένοχα για το πελατειακό κράτος, αλλά ξεχνά τα συνδικάτα που όταν έκρουσε τον κώδωνα κινδύνου για το ασφαλιστικό τον έβγαλαν από το πολιτικό παιχνίδι.Στη πραγματικότητα τα κόμματα είναι δέσμια των συνδικάτων, της οργανωμένης πελατείας τους- που έτσι εξασφαλίζουν προνόμια, κατασκηνώσεις μόνο για τα μέλη τους, οικοδομικούς συνεταιρισμούς -καλά κρυμμένους μες το δάσος.
Ο Ανδρέας Παπανδρέου ή Σημίτης- κι όποιος άλλος πρωθυπουργός είχαν δύο επιλογές. Ή θα έπαιρναν μέτρα και δεν θα ήταν αυτόματα στην κυβέρνηση ή θα μετέθεσαν το πρόβλημα στο μέλλον- θα “δανείζονταν” από τις μελλοντικές γενιές. Κι έτσι ο “αντιλαϊκιστής” Κώστας Σημίτης ως πρωθυπουργός ξέχασε όσα έλεγε ως υπουργός Οικονομικών. Ξαφνικά -στο μπαλκόνι- βρήκε κι αυτός κάτι λεφτά να δώσει σε παροχές. Το ερώτημα των ημερών αν μπορούσαμε να αποφύγουμε το μνημόνιο είναι αν μπορούσαμε να αποφύγουμε τον …Γιώργο Παπανδρέου ή τον υπουργό Οικονομικών της ανέμελης κυβέρνησης Καραμανλή -με πασοκική …φιλοσοφία- που έλεγε το 2008 “εμάς η κρίση δεν μας αγγίζει” καθώς γρατσούνιζε στην κιθάρα του μπαλάντες του …Μπομπ Ντύλαν.
Λίγο πριν ο Χίτλερ χάρη σε ένα …μνημόνιο σκαρφάλωνε με τη δύναμη των Ταγμάτων του στην εξουσία τα συνδικάτα της Γερμανίας έκαναν μια κίνηση, αδιανόητη στην Ελλάδα: δέχτηκαν μείωση των μισθών! Στην Ελλάδα αν και τα κόμματα έρχονται και παρέρχονται τα συνδικάτα είναι ανίκητα. Το κάθε τραπεζικό σωματείο εργαζομένων είχε δικό του καθεστώς -με κατασκηνώσεις, οικοδομικούς συνεταιρισμούς, προνόμια όπως αυτό της απαράμμιλης ΓΕΝΟΠ ΔΕΗ που μπορούσε να κατεβάσει τον διακόπτη και να πετύχει όλα όσα πέτυχε’. “Δεν είναι αλήθεια ότι οι μισθοί μας είναι 4500, αλλά …4100!”.
Από την πλευρά της η Αριστερά -με κακή αντίληψη για το ρόλο των συνδικάτων- εμφανίστηκε με μια πολύ απλή λύση σε ότι αφορά το χρέος. Το διαγράφουμε και να πάνε να κόψουν τον λαιμό τους οι “τοκογλύφοι- δανειστές- εκβιαστές”. Η πρόεδρος της Βουλής το σύντομο καλοκαίρι της …αφασίας είχε μια καλύτερη πρόταση. Αφού το ελέγξουμε λογιστικά- γιατί είναι επονείδιστο και απεχθές- δηλαδή ….σκατοχαρακτήρας- το συμφηφίζουμε -ό,τι- μείνει με τις …γερμανικές αποζημιώσεις. Η περίφημη Επιτροπή για το Χρέος και την …Αλήθεια του -όσο ο διεθνιστής σωτήρας του Ισημερινού κυκλοφορούσε ξεκάλτσωτος στην ελληνική Βουλή- έβγαλε γρήγορα συμπεράσματα πριν ολοκληρωθεί η έρευνα. Το διαγράφουμε μονομερώς και πριν τελειώσει ο “έλεγχος” -ίσως γιατί ο μετέπειτα υπουργός Σταθάκης- και άλλοι σαν τον Βαρουφάκη- έλεγαν πως ο λογιστικός έλεγχος δεν θα το μειώσει παρά μόνο κατά 5%.
Μέσα στον ορυμαγδό του Όχι τέτοιες φωνές ήταν παρόμοιες με αυτές των Γερμανοτσολιάδων- σε μια εποχή που η πρόεδρος της Βουλής θα πέταγε από το κοινοβούλιο τηλεφωνικές συσκευές γνωστής -και αμαρτωλής- γερμανικής φίρμας! Σε τι είπαμε Όχι; Άλλος στον γείτονα, άλλος στον Γερμανοτσολιά κι άλλος στον παλιό και δειλό εαυτό του που δεν έκανε την επανάσταση όσο ήτανε νέος. Πιθανόν άλλοι να είπαν όχι στον Ιμπεριαλισμό κι άλλοι στον Αντίχριστο και τον Σιωνισμό-αφού στο στρατόπεδο του Όχι στριμώχτηκαν και οι οπαδοί της ναζιστικής μεν, αντιμνημονιακής δε, Χρυσής Αυγής. Αλλά μπροστά στο έθνος -και για το νέο Γοργοπόταμο, όπως έλεγε ο Καπετάν Καμμένος- η συνεργασία Αριστεράς – Δεξιάς είναι επιβεβλημένη, όσο και το Όχι που έγινε Ναι -για τη σωτηρία της Πατρίδος.
Το Όχι στον συντεχνιασμό δεν έχει ειπωθεί ποτέ, αν και πλέον είναι σαφές ότι τα κόμματα είναι φορείς οικονομικής υπανάπτυξης -με τις επιλογές τους και τα συνδικάτα τροχοπέδη της Ιστορίας. Δεν είναι όλα τα συνδικάτα ισοδύναμα, ούτε έχουν όλοι οι συνταξιούχοι τα ίδια δικαιώματα. Για την ακρίβεια οι κυβερνήσεις μειώνουν τα δίκαια δικαιώματα όσων εργάστηκαν -και δεν θα πάρουν ως σύνταξη ούτε καν όσα κατέβαλλαν ως εισφορές- για να προστατέψουν τις πρόωρες και χαριστικές συντάξεις. Για την ακρίβεια κλέβουν την σύνταξη των επόμενων γενεών για να πληρώσουν τους ψηφοφόρους τους.
Οι δημόσιοι υπάλληλοι είναι διαχρονικά αυτοί που έχουν προνόμια γιατί βγάζουν κυβερνήσεις. Οι άνεργοι είναι πολίτες τρίτης κατηγορίας γιατί δεν έχουν συνδικαλιστική δύναμη, όπως π.χ. οι αγρότες. Το κράτος δεν επενδύει στην εργασία, αλλά στα επιδόματα. Δεν θέλουμε να γίνονται νωρίτερα οι δίκες. Δεν θέλουμε να αποκρατικοποιηθεί η ΔΕΗ ή ΕΥΔΑΠ γιατί το νερό είναι ιερό, “αγαθό”. Η αριστερή άποψη είναι κρατικά πανεπιστήμια χάρη στο μύθο της δωρεάν παιδείας -που φαίνεται ότι δεν κοστίζει, αλλά από καιρό κρατικά σημαίνει ταξικά σχολεία. Το “ούτε κρατικά, ούτε εμπορικά” μπερδεύει την παραδοσιακή Αριστερά που αποδέχεται όλους τους συντεχνιακούς αγώνες των σωματείων σε μια χώρα που το τρίπτυχο κράτος-κόμματα-συνδικάτα είναι ο χαλκάς της οπισθοδρόμησης. Κι ο αγρότης με την Μερσεντές που λέει στο κινητό “Απόψε θα γίνει το Νέο Κιλελέρ” είναι η κωμική φιγούρα της σαραντακονταετίας, απόδειξη τραγική που αποκαλύπτει την μικροαστική βάση της ελληνικής Αριστεράς.
Από τα πολλά δάνεια που πήρε η Ελλάδα το πρώτο δάνειο πήγε σε μισθούς σε μαϊμού χιλιάρχους και αρχιστράτηγους- που έφτιαξε η “κυβέρνηση” Κουντουριώτη, συν τα έξοδα του Εμφυλίου. Ο βασιλιάς Όθωνας που προέκυψε από την ηττημένη Επανάσταση παίρνει δάνεια για να συντηρεί τρεισήμιση χιλιάδες στρατιώτες- Βαυαρούς- και τους αυλικούς του. Το 1853 οι Μεγάλες Δυνάμεις κατέλαβαν τον Πειραιά με τα όπλα τους και το 1898 η Ελλάδα θα τεθεί υπό τον Διεθνή Οικονομικό Έλεγχο. Τα νέα δάνεια στους βαλκανικούς πολέμους και την μεταπολεμική περίοδο –εννέα το 1924-1931- οδηγούν στην πτώχευση το 1932. Μεταπολεμικά η Ελλάδα θα πάρει κάπου εξήντα δάνεια που έγιναν όπλα και θαλασσοδάνεια, μισθοί και συντάξεις, μίζες και εφημερίδες.
Με λίγες εξαιρέσεις με τα δάνεια στήνεται ένας μηχανισμός εξουσίας και οι συντάξεις δίνονται προνομιακά ως μέθοδος εξαγοράς ψήφων. Οι πρώτοι που πήραν συντάξεις ήταν οι -βασιλόφρονες- αγωνιστές του ’21. Οι άλλοι καρατομήθηκαν με δυο καρμανιόλες το 1834. Άλλοι πήραν τα βουνά ως ληστές κι άλλοι πήραν άδεια επαιτείας, όπως ο περίφημος Νικηταράς ο Τουρκοφάγος. Ο Γενναίος Κολοκοτρώνης κι ο γιος του Μιαούλη διορίζονται πρωθυπουργοί. Το 1861 ψηφίζεται ο νόμος «Περί συντάξεως των πολιτικών υπαλλήλων», που καθιερώνει και το δικαίωμα αναπηρικής σύνταξης. Μόνο που τη σύνταξη αυτή δεν χρειάζεται να γεράσεις για να την πάρεις. Είναι εθνικό μυστικό ότι πολλοί από όσους έπαιρναν συντάξεις τιμητικές-αναπηρικές δεν ήταν δα και όλοι ανάπηροι. Ήταν φίλοι της κυβέρνησης, που θα ’χαναν τη θέση τους όταν ανέβαινε η επόμενη κυβέρνηση των «άλλων». Κι έτσι ένα μέτρο «δημοκρατικό» που πήρε ο Βενιζέλος, η μονιμότητα είναι μια αγχόνη στο λαιμό του λαού, όταν το έθνος ταυτίζεται με το κράτος κι αυτό με το κυβερνητικό κόμμα.
Αυτή είναι μια από τις βασικές αιτίες της εκάστοτε χρεοκοπίας. Πρόκειται για μια ενιαία χρεοκοπία που απλώς αναστέλλεται με νέα δάνεια σε ένα κράτος που γεννήθηκε χρεωμένο. Η τελευταία προσπάθεια για ανεξαρτησία κατέληξε πάλι σε εμφύλιο που τέλειωσε με τα δολάρια του Σχεδίου Μάρσαλ. Ο ελληνικός στρατός φτιάχτηκε μετά ….τον πόλεμο, περιμένοντας έναν εχθρό που δεν ήρθε ποτέ. Με μίζες. Και με τον Ντανιέλ Κον Μπεντίτ, να ρωτάει το γερμανικό κοινοβούλιο το 2015: “Τους δανείζετε, να αγοράσουν τα όπλα σας και μετά λέτε πως δεν μπορούν να πληρώσουν τα δάνεια;”
Η εποχή της χούντας είναι ο θρίαμβος των «αναπήρων», που μαζί με περιπτεράδες και οδηγούς ταξί έχουν αναλάβει να απορροφήσουν τον κρατικό προϋπολογισμό. . Η κυβέρνηση Καραμανλή το 1979 θεμελιώνει σύνταξη στις χήρες, αλλά και στις άγαμες κόρες και αδελφές των στρατιωτικών. Δικαίωμα στρατιωτικής σύνταξης έχουν ακόμα και οι μάγειροι του στρατού, αλλά και οι άγαμες κόρες μετά τα δεκαοχτώ! Η χουντική κυβέρνηση χαρίζει δάνεια και σπίτια, αλλά ποιος τα πληρώνει; Ποιος θα πληρώσει τα κόκκινα δάνεια, αν υποθέσουμε ότι χαρίζονται; Eίναι σαφές ότι στο τέλος του αγώνα των δανειοληπτών εκατοντάδες χιλιάδες θα βρεθούν με σπίτι που θα πληρώσουν όσοι δεν έχουν καν σπίτι, ούτε σωματείο, μοχλό να κατεβάσουν ή τρακτέρ- και σπίτι- να καταλάβουν την Εθνική Οδό. Τα οικονομικά συνδικαλιστικά αιτήματα όταν μετατρέπονται σε πολιτικά καταλήγουν πάντα σε βάρος των φτωχών.
Ο αγώνας “εθνικής ανεξαρτησίας” -με συνθήματα κατά του ΝΑΤΟ και της ΕΟΚ τέλειωσε όταν ήρθαν τα …πακέτα Ντελόρ. Οι νέες συντάξεις του ΠΑΣΟΚ -σε αγωνιστές, τυφλούς και άλλες κατηγορίες μη προνομιούχων- έχουν μόνο ένα στόχο: την επανεκλογή του κόμματος στην κυβέρνηση. Η “ηθική” αποκατάσταση των αγωνιστών της Αντίστασης είναι μια ψηφοφόρα εκλογική επιχείρηση, ιδιαίτερα αν πολλές συντάξεις δόθηκαν σε άτομα που γεννήθηκαν μετά την Αντίσταση. Η αγανάκτηση τελειώνει άμα πέσει το αργύριο κι έτσι φεν προσέξαμε πως σ΄αυτή τη χώρα από την εποχή του πρώτου δανείου- το 1824- όχι μονάχα δεν έγινε ποτέ καμιά επανάσταση, αλλά αποτύχαν όλες δυστυχώς.
Η μεταπολεμική ελληνική Αριστερά προσπάθησε να ορίσει τον εαυτό της ως αντι-δεξιά. Η άνοδος στην κυβέρνηση είναι αυτοσκοπός, ως ηθική δικαίωση κι όχι ως πολιτική πρόταση -που δεν υφίσταται. Αυτό κάνει πιο εύκολη τη συνεργασία με την χειρότερη λαϊκή Δεξιά με ένα πολιτικό αμοραλισμό που βαφτίζεται “εθνικό συμφέρον”. Αλλά θα πρέπει να εξηγήσουμε πως ξαφνικά έχουμε μια «αριστεροδεξιά» κυβέρνηση φιλοαμερικάνικη τόσο που προσφέρει κι ένα νησί για να μεταφερθούν οι αμερικάνικες βάσεις -οι οποίες δεν έφυγαν ποτέ. Θα πρέπει να εξηγήσουμε γιατί το επίδομα των 600 ευρώ θα το πάρουν οι συνταξιούχοι κι όχι οι πεινασμένοι άνεργοι. Θα πρέπει να εξηγήσουμε γιατί στη Θράκη λέγαμε “Ναι στη Νομική Σχολή Θράκης” και στην Αθήνα “‘Όχι άλλη Νομική Σχολή”. Θα πρέπει να εξηγήσουμε πως τα δικαιώματα των κατόχων γης και τεράστιας περιουσίας είναι ίδια με αυτά των φτωχών, ακτημόνων, ανέργων, αστέγων -που δεν αγαπά η μικροαστική Αριστερά.
Να εξηγήσουμε τι είναι τελικά Αριστερά και ποια πολιτική είναι αριστερή. Με ενάμισυ εκατομμύριο ανέργους, η κυβέρνηση ενδιαφέρεται για το πως θα δώσει αύξηση στους δημοσίους υπαλλήλους ή θα εξασφαλίσει σπίτια και παροχές στους στρατιωτικούς. Η κυβέρνηση ενδιαφέρεται βασικά για τους ψηφοφόρους της. Σα να μη πέρασε μια μέρα από όταν ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στους «Χαλασοχώρηδες» περιέγραφε πως τα κόμματα του προπερασμένου αιώνα εξαγόραζαν ψήφους με τσαρούχια και γεύματα και λίγες δραχμές.
‘Είναι αριστερός μεγαλοιδεατισμός να δώσουμε συντάξεις;” αναρωτήθηκε πρόσφατα ο πρωθυπουργός. Όχι, είναι επιστημονική ψηφοθηρία, όσο το άθροισμα των συντεχνιακών αιτημάτων εμφανίζεται ως πολιτικό πρόγραμμα αλλαγής. Κι η Αριστερά αντί να δίνει τσαρούχια σε κάθε ψηφοφόρο της, τα υπόσχεται σε όλους. Τελικά, για να πάρουν όλοι συντάξεις αυτές γίνονται χαμηλές πράγμα που κοστίζει όμως μόνο στους φτωχούς. Και ο φιλελευθερισμός -με λιγότερες παροχές- όσο κι ο κρατισμός -με προστασία των “αδυνάτων”- στο ταμείο έχουν το ίδιο ακριβώς αποτέλεσμα. Το μόνο ερώτημα είναι αν θέλετε να είστε φτωχοί με δεξιά ή με “αριστερή” κυβέρνηση. Με μικρές παραλλαγές η “εθνική περηφάνια” είναι -και στις δύο περιπτώσεις- δωρεάν.