Του Μελέτη Ρεντούμη
Μετά από προσωρινή παύση των εργασιών, επανεκκινούν οι διεργασίες για την πόντιση του ηλεκτρικού καλωδίου που θα συνδέει την Κρήτη με την Κύπρο και το Ισραήλ, στο πλαίσιο του έργου EuroAsia Interconnector. Ο ΑΔΜΗΕ, διαχειριστής του ελληνικού συστήματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας, υπέβαλε νέα αίτηση για έκδοση NAVTEX, με στόχο την επανέναρξη των ερευνών και της προετοιμασίας για την πόντιση του καλωδίου.
Από την άλλη πλευρά, η γαλλική Nexans, ένας από τους μεγαλύτερους διεθνείς ομίλους στον τομέα των υποθαλάσσιων καλωδίων, έχει αναλάβει την κατασκευή και πόντιση του υποθαλάσσιου καλωδίου, το οποίο προβλέπεται να έχει συνολικό μήκος άνω των 1.200 χιλιομέτρων και θα αποτελέσει τη μεγαλύτερη υποθαλάσσια ηλεκτρική διασύνδεση παγκοσμίως.
Το έργο αυτό είναι κορυφαίας στρατηγικής σημασίας για την Ελλάδα. Η διασύνδεση με Κύπρο και Ισραήλ ενισχύει την ενεργειακή ασφάλεια και αυτονομία της χώρας, εντάσσει την Ελλάδα σε μια κομβική ενεργειακή λεωφόρο, που θα συνδέει την Ανατολική Μεσόγειο με την ευρωπαϊκή αγορά ενέργειας, αναβαθμίζει τον ρόλο της ως ενεργειακός κόμβος στην ευρύτερη περιοχή και ενδυναμώνει τις πολιτικές και οικονομικές σχέσεις με το Ισραήλ και την Κύπρο.
Επιπλέον, η πόντιση του καλωδίου αποτελεί και μία απάντηση στις συνεχείς προκλήσεις της Τουρκίας, που επιδιώκει να αποκλείσει την Ελλάδα και την Κύπρο από τα ενεργειακά τεκταινόμενα στην Ανατολική Μεσόγειο.
Πάντως η Τουρκία, που δεν αναγνωρίζει την ΑΟΖ της Κύπρου και αμφισβητεί τα κυριαρχικά δικαιώματα Ελλάδας και Κύπρου στην περιοχή, αναμένεται να αντιδράσει στην πόντιση του καλωδίου, ενδεχομένως με την έκδοση ανταγωνιστικών NAVTEX, αποστολή ερευνητικών ή πολεμικών πλοίων ή με διπλωματικές πιέσεις.
Δεν αποκλείεται να θεωρήσει το έργο ως πρόκληση ή τετελεσμένο, καθώς παρακάμπτει πλήρως τη δική της ενεργειακή στρατηγική στην περιοχή, η οποία στηρίζεται στο δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας, το οποίο το επαναφέρει αρκετά συχνά στον διεθνή αλλά και τον διμερή διάλογο.
Σε κάθε περίπτωση η συμμετοχή της Γαλλίας μέσω της Nexans, η ευρωπαϊκή χρηματοδότηση του έργου, και η στήριξη από κράτη-μέλη της ΕΕ και το Ισραήλ, λειτουργούν ως ασπίδα έναντι πιθανών επιθετικών ενεργειών.
Συμπερασματικά, η επανέναρξη των εργασιών για το καλώδιο EuroAsia Interconnector δεν είναι απλώς ένα τεχνικό έργο αλλά αποτελεί ένα γεωπολιτικό ορόσημο για την Ελλάδα, την Κύπρο και το Ισραήλ. Αυτό σημαίνει πως η ισχυροποίηση των ενεργειακών δεσμών μεταξύ των τριών χωρών ενισχύει τον ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας και καινοτομίας στην περιοχή, ενώ φέρνει πιο κοντά την Ανατολική Μεσόγειο στην ευρωπαϊκή ενεργειακή ολοκλήρωση.
Ο Μελέτης Ρεντούμης είναι οικονομολόγος τραπεζικός