Μονότονα πέρασαν κοντά στα τέσσερα χρόνια με την Νέα Δημοκρατία να προηγείται, πέντε, δέκα και παραπάνω μονάδες -ανάλογα με την δημοσκόπηση- και ήρθε η ώρα των ευρωεκλογών -όπου δεν θα καταγραφούν απλώς οι αλλαγές που έγιναν στην πολιτική σκηνή αυτά τα χρόνια, αλλά μπορεί προκύψουν νέα δεδομένα. Να πάμε δηλαδή στις εκλογές με άλλα κόμματα και ηγέτες, να ολοκληρωθεί ένας κύκλος που άρχισε το 2012 και πήρε μια προσωρινή μορφή το 2015.
Βέβαια οι εκλογές θα γίνουν -όπως είπε χθες ο Αλέξης Τσίπρας τον Οκτώβριο, αλλά προφανώς αν πράγματι η Νέα Δημοκρατία προηγείται με μεγάλη διαφορά οι εθνικές εκλογές θα γίνουν νωρίτερα από τον Οκτώβριο- θα ανακοινωθούν δηλαδή την ημέρα των ευρωεκλογών.
Την ημέρα αυτή δεν θα κριθεί η κυβέρνηση του Αλέξη Τσίπρα μόνο, αλλά ο Κυριάκος Μητσοτάκης και η τύχη των ενδιάμεσων κομμάτων όπως οι ΑΝΕΛΛ, το Ποτάμι και η Ένωση Κεντρώων -και πάνω από όλα του Κινάλ -που οδεύει σε ένα συνέδριο με ευδιάκριτες δύο πολιτικές με άξονα την σχέση του με την Νέα Δημοκρατία και τον ΣΥΡΙΖΑ.
Το “Κίνημα Αλλαγής” χωρίς πλέον το Ποτάμι και την ΔΗΜΑΡ, αλλά και πολλά στελέχη του βρίσκεται ανάμεσα σε υπαρξιακά διλήμματα ταυτότητας. Από τους 210.000 που πήγαν να ψηφίσουν στην ίδρυσή του έχουνε μείνει 65.000 και είναι πιθανό στο συνέδριο για ένα ενιαίο κόμμα να αποδειχθεί πως είναι δύο -κι όχι ενιαία- κόμματα. Και να αποφασισθεί ποιος θα αναλάβει τον ρόλο του… Ζίγδη.
Η Νέα Δημοκρατία τώρα πια θέλει να βάλει τον πήχη χαμηλά- 3,5 μονάδες διαφορά είναι καλά, λέει ο …Άδωνις, 40% λέει ο Δένδιας. Είναι εμφανής η διάσταση ανάμεσα σε ένα κόμμα ακροδεξιάς κατεύθυνσης και τον κεντροδεξιό χαρακτήρα του πάντα καραμανλικού κόμματος που δεν θα έπρεπε να έχει άτομα σαν τον Βορίδη και τον Γεωργιάδη στην ηγεσία του. “Δεν θα τον έκανα αντιπρόεδρο” είπε για τον δεύτερο ο πρώην πρόεδρος Βαγγέλης Μεϊμαράκης.
Προφανώς πολλοί είναι αυτοί που βλέπουν πέρα από τις εκλογές καθώς διαισθάνονται ότι η μεταμητσοτακική εποχή μπορεί να είναι πιο κοντά από ότι την περίμεναν: το 43% που πήρε στις ευρωεκλογές του 2014 0 Κώστας Καραμανλής είναι πολύ μακρυά από τις καλύτερες προβλέψεις: αν τις ευρωεκλογές αποδειχθεί -όπως είπε ο Αλέξης Τσίπρας η “δημοσκοπική αυταπάτη”-θα τεθεί θέμα ηγεσίας και ταυτότητας της Νέας Δημοκρατίας.
Ο πρόεδρος-έκπληξη που κέρδισε αναπάντεχα τις εκλογές, το “φιατάκι” που κέρδισε την “νταλίκα” -παραμένει μειοψηφία. Έδιωξε στελέχη και δεν κατάφερε να ανανεώσει -όπως υποσχέθηκε- το “γερασμένο”, όπως ο ίδιος έλεγε, κόμμα του. Οι εκλογές θα κρίνουν βέβαια την κυβέρνηση, αλλά θα κρίνουν και τον Μητσοτάκη- μέσα στο κόμμα του.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έμαθε καλά πως η βέβαιη πρωθυπουργός Ντόρα Μπακογιάννη – που ήθελε ένα “πλατύ” κι “ανοιχτό” κόμμα, έχασε τις εσωκομματικές εκλογές από τον Αντώνη Σαμαρά που ήθελε ένα καθαρόαιμο δεξιό κόμμα και το έκανε -οδηγώντας όμως στο απίστευτα χαμηλό 19% σε εθνικές εκλογές.
Οι δημοσκοπήσεις καταγράφουν την απογοήτευση ενός πολύ μεγάλου μέρους των ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά στις εκλογές δεν θα κριθεί ο παλιός ΣΥΡΙΖΑ -που δεν υπάρχει πια, όπως είπε ο ίδιος ο Αλέξης Τσίπρας- αλλά ποιος θα είναι ο επόμενος πρωθυπουργός -η νέα κυβέρνηση που θα αναδειχθεί στις εκλογές. Αυτό σημαίνει πως το θέμα των εκλογών μπορεί να μην είναι το να φύγει ο Τσίπρας, αλλά το να μην έρθει ο Μητσοτάκης.
Η τιμωρία του ΣΥΡΙΖΑ και η παλινόρθωση του παλιού καθεστώτος -όπως λέει ο ΣΥΡΙΖΑ- είναι μια εκδοχή που εμφανίζεται στις δημοσκοπήσεις ως τάση, αλλά μπροστά στην κάλπη θα τεθεί το ερώτημα ποιος θα κυβερνήσει και η “καταλληλότητα” θα κριθεί σε συνδυασμό με το ότι η απογοήτευση δεν αφορά μόνο την κυβέρνηση, όσο και την αντιπολίτευση.
Μπορεί να έχουμε την “χειρότερη κυβέρνηση” -όπως λέει ο Μητσοτάκης, αλλά είναι βέβαιο πως έχουμε και την χειρότερη αντιπολίτευση. Οι εκλογές θα κριθούν από το αν ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να επανασυσπειρώσει ψηφοφόρους που έφυγαν, αλλά δεν πήγαν στη ΝΔ ή το Κινάλ. Από το αν θα αποδώσουν τα κοινωνικά του μέτρα και από το αν θα “περάσει” στην κοινωνία ο φόβος για την Δεξιά που θα επιστρέψει εκδικητική -κατά τον Αλέξη Τσίπρα. Από το αν ο “προοδευτικός πόλος”- της Προοδευτικής Συμμαχίας- θα περάσει στην κοινωνία.
Ήταν φανερό από καιρό ότι η έξοδος από το μνημόνια θα αποτελούσε το τέλος των «αντιμνημονιακών» και «μνημονιακών» κομμάτων που δημιουργήθηκαν στην διάρκεια της κρίσης, αλλά δεν κανείς δεν περίμενε να συμβεί τόσο γρήγορα. Με αφορμή την Συμφωνία των Πρεσπών δυο κόμματα εξατμίστηκαν, ένα άλλο τέθηκε εκτός χάρτη και το Κινάλ βασανίζεται από εσωτερικά διλήμματα που παίρνουν δραματικό χαρακτήρα.
Πιθανόν να ζούμε την πορεία για ένα νέο 1981 -όπου το ΠΑΣΟΚ εξαφάνισε την Ένωση Κέντρου και το 11% που πήρε στις προηγούμενες εκλογές έγινε …0,40%. Μόνο που τώρα -και όχι το 2015- βρίσκεται ο ΣΥΡΙΖΑ στη θέση του ΠΑΣΟΚ. Όχι ακριβώς ο παλιός ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ένα νέος σχηματισμός με την συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ, Κεντροαριστεράς και στελεχών της Κεντροδεξιάς -που βρίσκονται απέναντι στον Νεοφιλελευθερισμό -δηλαδή τον Μητσοτάκη.
Το ερώτημα είναι πότε θα συμβεί αυτό το νέο “1981” κι αν προϋποθέτει μια δεξιά κυβέρνηση -που θα ανασυγκροτήσει αναγκαστικά το “δημοκρατικό μέτωπο”. Για την Ιστορία όταν ο Ανδρέας Παπανδρέου σάρωσε με 48% δεν αρκούσε να προστεθεί στα ποσοστά του ΠΑΣΟΚ και της ΕΔΗΚ, αλλά άντλησε ένα μεγάλο ποσοστό από την Νέα Δημοκρατία και απορρόφησε απευθείας το 6,82% της Εθνικής Παράταξης.
Στις ευρωεκλογές του 2014 ο ΣΥΡΙΖΑ πήρε 26, 26% και η Νέα Δημοκρατία του Σαμαρά 22,72%. Προφανώς ένα αποτέλεσμα αντεστραμμένο δεν αποτελεί νίκη για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, αλλά ήττα. Ο “ΣΥΡΙΖΑ” ήρθε για να μείνει” όπως είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος. Ο Αλέξης Τσίπρας με όλες του τις κινήσεις σχεδιάζει την δεύτερη τετραετία, αλλά δεν είναι βέβαιο ότι θα είναι συνέχεια της πρώτης. Πήρε ένα κόμμα από το 4% και το οδήγησε στην κυβέρνηση με 35%. Τώρα ξεκινά με ένα ποσοστό πάνω από 25% και σε μια δικομματική αναμέτρηση το 35% είναι λίγο.
Το ερώτημα είναι πότε θα γίνει αυτή η αναμέτρηση κι αν τα κόμματα που εξαφανίζονται θα αντικαταστήσουν άλλα- πράγμα που δεν φαίνεται στον ορίζοντα. Η ανατροπή που έγινε στην Ελλάδα με την κατάρρευση του πολιτικού συστήματος άνοιξε έναν κύκλο που δεν ολοκληρώθηκε ακόμα. Η νέα μεταπολίτευση περνά από την αναδιάρθρωση των δύο κομμάτων -που σημαίνει ότι θα έχουμε ραγδαίες εξελίξεις και φυσικά εκπλήξεις.
Πολύ σύντομα πολλά πρόσωπα από όσα υπάρχουν στην πολιτική σκηνή σήμερα θα εξαφανισθούν και η ζωή θα απαντήσει στα διλήμματα που θα τεθούν. Η εκδοχή της “στρατηγικής ήττας” του ΣΥΡΙΖΑ και της επιστροφής σε μια κυβέρνηση Νέας Δημοκρατίας – Κινάλ -με τον Σαμαρά και τον Βενιζέλο, συν τον Μητσοτάκη, τον Άδωνι και τον Βορίδη, μοιάζει με ιστορική φάρσα.
Υπάρχουν πάντα δυο εκδοχές αλλά συχνά στην Ελλάδα είναι και οι δύο λάθος. Υπάρχει μια τρίτη, αναπάντεχη εκδοχή, ένας παίχτης που δεν βρίσκεται στο τραπέζι. Πριν δέκα χρόνια ποιος θα περίμενε πως ο Αλέξης Τσίπρας από το πουθενά θα γίνονταν ποτέ πρωθυπουργός; Tα πάντα ρει και δεν μπορείς να μπεις δυο φορές στο ίδιο …Ποτάμι. Ούτε να ξανακάνεις την ίδια κυβέρνηση με τον Σαμαρά, τον Βενιζέλο και την Φώφη.
Ακόμα κι αν αυτό συμβεί το ερώτημα είναι τι θα συμβεί μετά. Ο Αλέξης Τσίπρας ακόμα κι αν χάσει αυτές τις εκλογές -έχει κερδίσει -γιατί εγκατέλειψε γρήγορα μια πολιτική που θα τον οδηγούσε πιθανόν στο ειδικό δικαστήριο και πάει στις εκλογές με άλλη πολιτική και κατά κάποιο τρόπο άλλο κόμμα. Ο Μητσοτάκης θάχει χάσει -ακόμα κι αν κερδίσει τις εκλογές γιατί την επόμενη μέρα θα βρεθεί μπροστά στην πραγματικότητα ότι ηγείται ενός γερασμένου και ξεπερασμένου κόμματος και μιας αδύναμης κυβέρνησης.
Τελικά δεν κερδίζει ο “καλύτερος”, ούτε καν ο πιο δημοφιλής. Ούτε κερδίζει όποιος είναι “αριστερός” ή “δεξιός”ή ‘κεντρώος”. Κερδίζει όποιος έχει μια σοβαρή πρόταση εξουσίας που έρχεται από το μέλλον. Και ο ΣΥΡΙΖΑ δεν θα κριθεί από το πόσο “αριστερό”, αλλά από το πόσο ριζοσπαστικό κόμμα είναι.
