Νέα Δημοκρατία: Τολμήστε από την αρχή!

Του Λευτέρη Κουσούλη

ΚΟΥΣΟΥΛΗΣ ΛΕΥΤΕΡΗΣ

 

Διαμορφώθηκε λοιπόν, τουλάχιστον εξωτερικά, το πεδίο της εσωκομματικής αντιπαράθεσης στη Νέα Δημοκρατία. Γνωρίζουμε τα πρόσωπα που διεκδικούν την αρχηγία. Σε λίγες μέρες θα μάθουμε και ποια Κυριακή θα γίνει η σχετική ψηφοφορία. Το σκηνικό αναπτύσσεται ως τώρα με τρόπο επιμελημένο. Με την ίδια συμβατική επιμέλεια – φοβάμαι – θα κλείσει τον σύντομο κύκλο του.

Οι υποψήφιοι και διαφέρουν και μοιάζουν. Οι διαφορές εμπλουτίζουν κάθε σύγκρουση και οι ομοιότητες μπορεί να στερεώνουν μια πολιτική σχέση. Το ζήτημα όμως εδώ είναι ο προβληματικός κοινός τόπος τους. Με αποχρώσεις στην πολιτική φιλοσοφία, την αντίληψη και την προσωπική σφραγίδα του ο καθένας, οι τέσσερις υποψήφιοι υπόσχονται την αναζωογόνηση της συντηρητικής παράταξης στην Ελλάδα. Μπορεί να γίνει αυτό;

Τον τελευταίο καιρό, επαναλαμβάνεται από πολλούς μια παγιδευτική κοινοτοπία. Ζούμε – λένε – μια φάση μετάβασης. Το έχω και εγώ ισχυριστεί κατά το παρελθόν. Αυτό δεν ισχύει πλέον. Αυτό που ονομάζαμε μετάβαση έχει τελειώσει. Η κίνηση της μεταβολής έχει ανακοπεί. Οι επαναλαμβανόμενες αριθμητικές-εκλογικές νίκες του ΣΥΡΙΖΑ άνοιξαν με τη συνυπογραφή του λαού ένα νέο πολιτικό κύκλο. Ο ΣΥΡΙΖΑ πέτυχε να λειτουργήσει ως ανάχωμα στην αναγκαία συνειδητοποίηση, αναχαιτίζοντας την ορμητικότητα που θα μπορούσε να προσλάβει ένα κύμα συνειδητοποίησης. Ο κύκλος της εξουσίας που έχει ανοίξει θα είναι μακρύς. Και η νέα πολιτική ισορροπία που έχει εγκατασταθεί στη χώρα μόνο με τη δημιουργία νέων πολιτικών προϋποθέσεων μπορεί να αλλάξει.

Στο μέτωπο αυτό, ή προσέρχεται κανείς με καινοτόμο και ανατρεπτικό τρόπο ή ακολουθεί τους παλαιούς συμβατικούς τρόπους δράσης, όπως αυτοί «διδάχτηκαν» από εκφραστές της φεουδαρχικού τύπου εξουσίας.

Οι συνθήκες που έχουν διαμορφωθεί στη χώρα είναι επαναστατικές. Μπορεί ελάχιστα εξωτερικά στοιχεία να συνηγορούν υπέρ αυτού. Μπορεί η βύθιση, η αδιαφορία, η πολιτική καταπόνηση του κοινωνικού σώματος να μας απομακρύνει από μια τέτοια διαπίστωση. Και όμως, το αίτημα της βαθιάς ριζοσπαστικής και ανατρεπτικής μεταβολής είναι εδώ. Αυτό καρπώθηκε εκλογικά ο ΣΥΡΙΖΑ, μέσα από την πολιτική μυθοπλασία και τα πολιτικό ψεύδος. Αυτή η πολιτική μυθοπλασία διατηρεί ακόμη την πολιτική αποτελεσματικότητά της, αφού φαίνεται ότι στο επίπεδο της συνείδησης και της παράστασης της συνείδησης μεγάλη μερίδα του λαού προσχώρησε στην απλουστευτική και εξουσιαστική ερμηνεία των εκφραστών του ΣΥΡΙΖΑ. Το προηγούμενο κυβερνητικό σχήμα και τα κόμματα που το συγκροτούσαν ηττήθηκαν κατά κράτος σε αυτήν την πολιτική μάχη. Το μέτωπο αυτό δεν μπορεί να στηθεί ξανά όπως το γνωρίσαμε.

Αυτά είναι τα βαθύτερα στοιχεία του πολιτικού περιβάλλοντος, εντός του οποίου η Νέα Δημοκρατία αναζητεί αρχηγό και οι υποψήφιοι διεκδικούν την αρχηγία της. Καμιά ελπίδα δεν έχουν. Ούτε οι αρχηγοί ούτε η Νέα  Δημοκρατία. Καμιά ελπίδα δεν έχει η προσδοκία ότι μια πολιτική συμβατική σύγκρουση που θα δινόταν με καλύτερους εκφραστές και αποτελεσματικότερους τεχνικούς όρους, θα οδηγούσε τη Νέα Δημοκρατία και πάλι σε ρόλο καθοριστικής, καθοδηγητικής δύναμης των πραγμάτων στη χώρα.

Η ήττα των κομμάτων εξουσίας που έχει ήδη συντελεστεί είναι πια – κατά τη γνώμη μου – χαραγμένη στη συνείδηση, πέρα από κάθε τι στιγμιαίο και συγκυριακό. Η Νέα Δημοκρατία δεν έχει υποστεί μια ήττα μέσα στην κρίση. Η Νέα Δημοκρατία – για το ΠΑΣΟΚ είναι πασιφανές – έχει υποστεί μια ήττα μέσα στην κρίση και μετά την κρίση.

Υπάρχει μαγική πολιτική συνταγή που μπορεί να αναστήσει ένα διαγραμμένο στη συνείδηση πολιτικό κόμμα; Υπάρχει μαγική συνταγή που μπορεί να πετύχει την διεύρυνση της πολιτικής επιρροής – ό,τι έχει απομείνει μηχανικά από αυτήν -και να καταστήσει μια πολιτική δύναμη κυρίαρχη στο ιδεολογικό και πολιτικό μέτωπο; Πάντως, για τη Νέα Δημοκρατία, αυτό το κόμμα φεουδαρχικού τύπου που γνωρίζουμε, δεν υπάρχει μαγική συνταγή.

Ένας δρόμος απομένει για τη Νέα Δημοκρατία. Η γενναία, διακηρυγμένη και συνειδητή επαναθεμελίωση του χώρου. Αυτό σημαίνει ότι καταστατικά πρέπει να προχωρήσει στην ιδρυτική της κατάλυση. Πρόκειται για την αναγκαία ιδρυτική θυσιαστική πράξη που, με συμβολικό τρόπο, θα θέσει τις προϋποθέσεις του νέου δικού της πολιτικού κύκλου. Νέα διακήρυξη, νέα εσωκομματική λειτουργία, εγγυημένες λειτουργίες εσωτερικής κινητικότητας, ιδεολογική αποσαφήνιση, νέες πρακτικές εξουσίας. Ποτέ δεν μπορεί να υπάρξει νέα αρχή και κανείς δεν μπορεί να διεκδικεί το νόημά της αν δεν τολμήσει την «ασέβεια» της αμφισβήτησης των παλαιών θεμελιωτικών δεδομένων. Απέναντι σε πολιτικά στερεότυπα και πολιτικές δοξογραφίες. Απέναντι σε πρόσωπα, κληρονομημένες σχέσεις και αυτονόητες ιεραρχίες.

Σε φάσεις όπως η σημερινή και ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ θα διευρύνει την αιχμαλωσία της κοινωνίας δια του κράτους, ο πολιτικός χώρος που αντιπροσωπεύει η Νέα Δημοκρατία στην ευρύτητα της είναι ασφαλώς αναγκαίος και χρήσιμος για τη λειτουργία του λεγόμενου πολιτικού μας συστήματος. Αν η Νέα Δημοκρατία κινηθεί στη συμβατικότητα που βλέπουμε και ακούμε θα εξελιχθεί σε ένα ενδιαφέρον παραπλήρωμα του συστήματος. Και αυτό την ώρα που η Κυβέρνηση και ό,τι αντιπροσωπεύει, μέσα από τον πολλαπλασιασμό των ερειπίων θα ενισχύει τη σκοτεινή πολιτική της κυριαρχία.

Ως πολίτης και ως παρατηρητής, που ιδεολογικά είμαι απέναντι σε κάθε συντηρητική προσέγγιση, ένα θα ήθελα να πω: Τολμήστε από την αρχή.

 

* Ο Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.