Μετά το σοκ της ήττας στις ευρωεκλογές πολύ γρήγορα ο Αλέξης Τσίπρας σηκώθηκε για να αρχίσει άμεσα μια καμπάνια για την κινητοποίηση φίλων και υποστηρικτών, όπως είπε. “Τα ψηφοδέλτιά του κόμματος θα πρέπει να ενισχυθούν με νέα πρόσωπα που θα σηματοδοτήσουν και το άνοιγμα μας σε ενεργές δυνάμεις στις τοπικές κοινωνίες”.
Οι παραπολιτικές στήλες σημείωσαν πως στο επιτελείο του προστέθηκαν πρόσωπα όπως ο Νίκος Μπίστης και η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου κι αποχώρησαν πρόσωπα του κομματικού περιβάλλοντος, σημάδι πως ο πρωθυπουργός κατάλαβε ποιος έχασε τις εκλογές, τα ποιοτικά χαρακτηριστικά της ήττας και, όπως είπε, το “παιχνίδι είναι ανοιχτό”. Οι ψήφοι που περίμενε ο ΣΥΡΙΖΑ δεν ήλθαν, αλλά δεν πήγαν στη Νέα Δημοκρατία, αλλά σε άλλα δημοκρατικά κόμματα.
«Να μου το θυμηθείτε, ίσως τελικά το χθεσινό να μας βγει και σε καλό, να βγούμε πιο δυνατοί» είχε πει το βράδυ των εκλογών, μια εκδοχή της “ζωογόνου ήττας” όπως την χαρακτήρισε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης. Η συντριβή που πολλοί επιδίωξαν δεν ήρθε. Η “στρατηγική ήττα” του ΣΥΡΙΖΑ- και οι εκλογές έφεραν την κυβέρνηση πίσω από την αντιπολίτευση -δέκα μονάδες. Αλλά σε μια εσωτερική αναμέτρηση στο χώρο της δημοκρατικής παράταξης τον έφεραν σε μια απόσταση- άβυσσο από το Κινάλ που επιδίωκε διψήφιο ποσοστό με στόχο την τρίτη εντολή σε περίπτωση μη αυτοδυναμίας του πρώτου κόμματος.
Μετά τις εθνικές εκλογές θα πρέπει να γίνει ο λογαριασμός από την αρχή. Προφανώς ένα ποσοστό κοντά στο 30% για τον ΣΥΡΙΖΑ, όποια κι αν είναι η διαφορά του με την Νέα Δημοκρατία, θα αποτελεί μεν ήττα στις εθνικές εκλογές, αλλά μια στρατηγική νίκη, ως βασικός και ισχυρός πόλος της δημοκρατικής παράταξης: θα έχει πάρει την εντολή για τον σχηματισμό της μεθεπόμενης κυβέρνησης.
Των άλλων μικρών κομμάτων εξαφανιζομένων- και με δεδομένη την κυβερνητική φθορά της ΝΔ ή της συγκυβέρνησης με το Κινάλ- ο Αλέξης Τσίπρας -αν διαβάσει σωστά το μήνυμα με τους αστερίσκους των εθνικών εκλογών- θα πρέπει να οργανώσει την επιστροφή -που δεν είναι σίγουρο πως θα αργήσει τέσσερα χρόνια- με ποσοστά που θα υπερβαίνουν το 36% του 2015 σε ένα δικό του “1981” -το πραγματικό δικό του “ραντεβού με την Ιστορία”.
Φυσικά υπάρχει και το σενάριο της αδυναμίας σχηματισμού κυβέρνησης από τη Νέα Δημοκρατία, αν το Κινάλ αρνηθεί να συμμετέχει στην κυβέρνηση και νέων εκλογών με απλή αναλογική, αλλά αυτό οδηγεί σε αδιέξοδο, όπως και η απίθανη πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ: οι εκλογές έκαψαν το σενάριο της δημοκρατικής συμμαχίας. Ο ΣΥΡΙΖΑ- χωρίς τους Ανεξάρτητους Έλληνες και το Ποτάμι στη Βουλή, όπως και της Ένωσης Κεντρώων, δεν μπορεί να σχηματίσει κυβέρνηση, ακόμα κι αν έλθει πρώτος.
Ο ρεαλιστικός στόχος λοιπόν είναι να αυξήσει τα ποσοστά του ο Σύριζα- Προοδευτική Συμμαχία και να περιορίσει την δύναμη της Νέας Δημοκρατίας στα όρια που θα την καθιστούν ευάλωτη στις πολιτικές εξελίξεις: μια κυβέρνηση που εκλέγεται για να φέρει “καλές δουλειές για όλους” και προαναγγέλλει την μείωση του κοινωνικού κράτους θα βρεθεί απέναντι στις δεσμεύσεις της, την λαϊκή κατακραυγή, την εσωκομματική αντιπολίτευση και τα ελληνικά “Κίτρινα Γιλέκα”. Μπορεί πιο σύντομα από όσο θα περίμενε κανείς.
Από αυτή την πλευρά το ερώτημα αν ο Κυριάκος Μητσοτάκης σχηματίσει κυβέρνηση, ενώ υπήρξε αουτσάιντερ στην κούρσα για την ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας, πόσο θα μείνει στην κυβέρνηση δεν είναι αβάσιμο, παρότι δεν θα υπάρχει το εμπόδιο της εκλογής νέου προέδρου Δημοκρατίας.
Πολλοί έχουν παρατηρήσει πως το Κινάλ που έδιωξε τον Βενιζέλο, αλλά για να …ηττηθεί ο ΣΥΡΙΖΑ, περιμένει να πάει στο εκλογικό ταμείο για να καθορίσει την σχέση του με τη Νέα Δημοκρατία, αλλά έχει θέσει ήδη όρους “προγραμματικής σύγκλισης” μαζί με τον όρο ο επόμενος πρόεδρος Δημοκρατίας να προέρχεται από τον προοδευτικό χώρο- δηλαδή να είναι επιλογή του.
Η σύγκλιση με τη Νέα Δημοκρατία ήταν επιλογή της ηγεσίας του Κινάλ από όταν ψήφιζε την απλή αναλογική, έπαιρνε θέση υπέρ της κατάργησης του άρθρου 16 για τα πανεπιστήμια και τηρούσε την στάση που κράτησε στο θέμα της Συμφωνίας των Πρεσπών- αλλάζοντας σε όλα αυτά τα θέματα -παλιότερες θέσεις του.
Το ερώτημα είναι -μαζί με τα ποσοστά που θα πάρει στις εθνικές εκλογές- ποια θα είναι η τύχη του κόμματος αν συγκυβερνήσει και πάλι με τη Νέα Δημοκρατία -αν και πολλά στελέχη του την έχουν προδιαγράψει: μερικά υπουργεία θέλουν μόνο -ανάλογα με την συμβολή τους στην ήττα του ΣΥΡΙΖΑ- την ώρα που είναι η εμφανής η αγωνία άλλων και η έκκληση για σύγκλιση με τον ΣΥΡΙΖΑ.
Έφαγαν τον Βενιζέλο -που ήταν ο στρατηγός της στρατηγικής ήττας του ΣΥΡΙΖΑ- όχι για να συγκλίνουν με τον ΣΥΡΙΖΑ- που άλλωστε δεν έχει κυβερνητικό αποτέλεσμα, αλλά γιατί θέλουν τον αποκλειστικό έλεγχο του στρατηγείου. Δεν πρόκειται για στροφή προς τα αριστερά, αφού άλλωστε μπροστά στην επερχόμενη νίκη της Νέας Δημοκρατίας επιδιώκουν την ήττα του… ΣΥΡΙΖΑ.
Το παράδοξο στις ερχόμενες εκλογές είναι η έκπληξη του κόμματος Βαρουφάκη, από το οποίο, αν μπει στη Βουλή, μπορεί να εξαρτάται η αυτοδυναμία της ΝΔ. Ο ΣΥΡΙΖΑ όχι μόνο θέλει αυτό να συμβεί, αλλά εξέφρασε ήδη την πρόθεση να συνεργαστεί μαζί του.
Η ήττα ή η νίκη μιας παράταξης δεν είναι μια ζαριά στις εκλογές και προφανώς παρά την ήττα του ΣΥΡΙΖΑ δεν ήλθε βέβαια το τέλος του Αλέξη Τσίπρα -που ήταν στόχος μιας ομοβροντίας μέσων ενημέρωσης πριν τις εκλογές με παραποιημένες και ψεύτικες ειδήσεις και συχνά χυδαίο τρόπο.
Οι εκλογές μπορεί να οδηγήσουν σε μια νίκη της Νέας Δημοκρατίας που θα κυβερνήσει χάρη στο μπόνους των 50 εδρών, όπως άλλωστε έκανε κι ο ΣΥΡΙΖΑ. Διαμορφώνουν ένα νέο πολιτικό σκηνικό -χωρίς τα ενδιάμεσα κόμματα που κατέρρευσαν σαν χάρτινοι πύργοι- με μια εμφανή ανατροπή του συσχετισμού Αριστερά- Δεξιά υπέρ της τελευταίας.
Τα κόμματα της εποχής των μνημονίων -και σ΄αυτά περιλαμβάνονται πρώτα ο παλιός ΣΥΡΙΖΑ και η Χρυσή Αυγή- υπέστησαν ήττα με χαρακτηριστικό παράδειγμα την εξαΰλωση του κόμματος του Λαφαζάνη. Η επανίδρυση του ΣΥΡΙΖΑ, η ανασύσταση της “δημοκρατικής παράταξης”, αλλά και η ταυτότητα της Νέας Δημοκρατίας είναι τα θέματα που θα κριθούν μετά τις εκλογές -που θάναι η αρχή κι όχι το τέλος πολιτικών εξελίξεων- εκτός από το τέλος της “εποχής των μνημονίων”.
Τι συνέβη αυτά τα χρόνια; To ΠΑΣΟΚ κατέρρευσε, ο Αλέξης Τσίπρας με ένα κόμμα του 4% πήρε την κυβέρνηση και η Χρυσή Αυγή εκτινάχτηκε στο 7% -το οποίο πλέον χάνει. Η Νέα Δημοκρατία επανέρχεται με μικρότερα ποσοστά, αλλά μέσα σε μια ενισχυμένη “δεξιά πολυκατοικία”.
Ο Πάνος Καμμένος, ο Σταύρος Θεοδωράκης, ο Βασίλης Λεβέντης και ο Παναγιώτης Λαφαζάνης αποχαιρετούν το κοινό και μένει να δούμε τι θα συμβεί με την Φώφη Γεννηματά. Το νέο ήταν πιο παλιό από το “παλιό”. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης κερδίζει γιατί υποσχέθηκε μια ανανεωμένη Νέα Δημοκρατία- που ήταν όπως είπε ένα “γερασμένο κόμμα”.
Υπάρχουν πολλές ενδείξεις ότι τις εκλογές έχασε ο ΣΥΡΙΖΑ- του Πολάκη κι όχι ο Αλέξης Τσίπρας -που αντίθετα είδε στις εκλογές μια νέα σχέση με ένα λαϊκό κοινό με ισχνά, αλλά στοιχεία προσωπολατρείας. Δεν κατάφερε μετά το σοκ του 2015 να είναι πιο δημοφιλής από τον Μητσοτάκη, αλλά δεν ξεπέρασαν σε δημοφιλία και οι δυο τον Κανένα.
Κατά τον Μητσοτάκη φεύγει η “χειρότερη κυβέρνηση της μεταπολίτευσης” κι έρχεται -κατά τις δημοσκοπικές έρευνες- η χειρότερη αντιπολίτευση της μεταπολίτευσης. Τα φαντάσματα του Κυριάκου Μητσοτάκη και του Ανδρέα Παπανδρέου -πίσω από τον Αλέξη Τσίπρα για ένα διαβολεμένο τρόπο υπάρχουν στα μπαλκόνια σε ισχνές πλέον πολιτικές συγκεντρώσεις.
Στο μεταξύ ο “νικητής”, αν κρίνουμε από το ότι αποφεύγει το προσωπικό debate, αν και κέρδισε κρύβεται στο ριγκ από τον αντίπαλό του και πάει στον Υμηττό να μαζέψει …σκουπίδια. Προφανώς το παιχνίδι είναι ανοιχτό και συνεχίζεται μετά τις εκλογές -που μπορεί να μην είναι μια νίκη -και μάλιστα μεγάλη και συντριπτική- αλλά ισοπαλία.
Ιδιαίτερα αν η κυβέρνηση πάρει το μήνυμα των ευρωεκλογών και αντί να προβάλλει τον φόβο της Δεξιάς εκπέμψει μια θετική εικόνα για το μέλλον: δεν κρίνεται στις εκλογές πόσο κακή είναι μια δεξιά -που δεν υπάρχει πλέον, αλλά αν ο Αλέξης Τσίπρας -απολογούμενος φυσικά για τα ολέθρια λάθη του- εξακολουθεί να αποτελεί ελπίδα για το μέλλον, ως ηγέτης της δημοκρατικής παράταξης κι όχι ενός κόμματος που ανήκει στο παρελθόν, όπως έδειξαν οι εκλογές στην αυτοδιοίκηση.
