Του Νίκου Λακόπουλου
Με δύο μνημόνια για την Πολιτική Προστασία και την Υγεία που υπέγραψαν ο Ερντογάν και Μητσοτάκης και την επανίδρυση του ελληνοτουρκικού επιχειρηματικού συμβουλίου οι δυο ηγέτες επιβεβαίωσαν τα “ήρεμα νερά” στις σχέσεις των δύο χωρών.
Μετά από ένα ήρεμο καλοκαίρι και φθινόπωρο στο Αιγαίο με πυκνές επαφές θα έλθει η σύγκληση του Ανώτατου Στρατηγικού Συμβουλίου Συνεργασίας τον Νοέμβριο κι ένα Ελληνοτουρκικό Επιχειρηματικό Συμβούλιο όπως αποφασίστηκε στο δείπνο με ντολμαδάκια, κεμπάπ με φιστίκι, αγκινάρες με κουκιά και πάλι χαλβά και μπακλαβά.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης αν είχε μια “στενοχώρια” που η Μονή της Χώρας θα γίνει τζαμί ήταν τόσο ενθουσιασμένος με τη συνάντηση που υποκλίθηκε όχι μόνο στον Ερντογάν και στο… στρατιωτικό άγημα που τον υποδέχτηκε.
Μεταξύ των άλλων μια τουρκική εταιρεία μπορεί να ιδρύει ιδιωτικά ιδρύματα υγείας, νοσοκομεία, πολυϊατρεία, ιατρεία, ιατρικά κέντρα στην Θράκη και οι μπίζνες, όπως ανέφερε ο Ερντογάν θα ξεπεράσουν τα δέκα δισεκατομμύρια ευρώ.
«Είχαμε την ευκαιρία με ειλικρίνεια να συζητήσουμε τη στενοχώρια και δυσαρέσκειά μας για το γεγονός ότι η Μονή της Χώρας θα λειτουργήσει πια ως τέμενος. Ακουσα αυτά που είπε ο κ. πρόεδρος και πιστεύω ότι κατ’ ελάχιστον είναι σημαντικό να προστατεύσουμε την πολιτιστική αξία αυτού του μνημείου για να είναι επισκέψιμο από όλους και όλοι να απολαμβάνουν αυτόν τον πολιτιστικό θησαυρό» είπε ο Μητσοτάκης.
Φαίνεται πώς αυτό θα γίνει και το μόνο σημείο που πήγε να χαλάσει το καλό κλίμα ήταν η συζήτηση για τη Χαμάς, αν είναι οργάνωση τρομοκρατική, που δεν εκπροσωπεί τον παλαιστινιακό λαό, όπως είπε ο Μητσοτάκης.
“Υπάρχει ένα σημαντικό θέμα στο οποίο δεν είμαστε σύμφωνοι. Δεν θεωρώ τρομοκρατική οργάνωση τη Χαμάς – αντιθέτως, έχει ιδρυθεί για να προστατεύσει τα εδάφη, είναι αντιστασιακή οργάνωση, που δυστυχώς απέναντι στην απώλεια ανθρώπινων ζωών που φτάνει τις 45.000 προσπαθεί να δώσει αγώνα προστασίας” απάντησε ο Ερντογάν. “Είναι αντιστασιακή οργάνωση”.
Απαντώντας ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε ότι σε αυτό το σημείο διαφωνούν και μπορούν τουλάχιστον να συμφωνήσουν στην ανάγκη για άμεση κατάπαυση του πυρός και πάνω απ’ όλα να προστατευτούν οι άμαχοι Παλαιστίνιοι.
Πόσο θα κρατήσει η περίοδος ειρήνης
Λίγο πριν την συνάντηση ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης είχε πει πως “η περίοδος ειρήνης δεν θα κρατήσει για πάντα” και έθεσε το θέμα της διευθέτησης της οριοθέτησης του Αιγαίου -ώστε οι δυο χώρες να πάνε στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης.
“Θα κάνουμε ό,τι περνάει από το χέρι μας για να διασφαλίσουμε ότι η ειρήνη και η ηρεμία θα επικρατούν για πάντα και στις δύο πλευρές του Αιγαίου Πελάγους” είχε πει στην ¨Καθημερινή” ο Ερντογάν, αλλά “ακόμα και αν δεν καταφέρουμε να προχωρήσουμε με την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο, μπορούμε να διαφωνούμε με πολιτισμένο τρόπο”.
“Θα διατηρήσουμε τη θετική ατμόσφαιρα στις σχέσεις μας και θα ενισχύσουμε τις ελληνοτουρκικές σχέσεις προς όφελος των δύο λαών. Υπάρχουν ζητήματα, τόσο διμερή όσο και διεθνή, στα οποία συμφωνούμε και άλλα όπου διαφωνούμε. Ακόμα και οι φίλοι δεν συμφωνούν πάντα. Αλλά αυτό δεν θα πρέπει να αποτελεί εμπόδιο στο να επιδιώκουμε πάντα συνεργασία και συνέργειες” απάντησε από τη Μιλιέτ ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Η ελληνική κυβέρνηση βάζει στην άκρη διάφορα θέματα όπως το Κυπριακό, τα δώδεκα μίλια, την ΑΟΖ και το τουρκολυβικό μνημόνιο για να συζητήσει για δουλειές στο Αιγαίο. “Πρέπει να δημιουργηθεί μια βάση για μια ενεργειακή συνεργασία χωρίς αποκλεισμούς και ότι θα υποστηρίξουμε τα βήματα που πρέπει να γίνουν για αυτή” θα πει ο Ερντογάν στην “Καθημερινή”.
“Ολοι πρέπει να γνωρίζουν ότι είναι δύσκολο για μια ενεργειακή πλατφόρμα που δεν περιλαμβάνει την Τουρκία να επιτύχει στην περιοχή, ειδικά στην Ανατολική Μεσόγειο. Με τη σύγκληση της διάσκεψης για την Ανατολική Μεσόγειο για την οποία μιλάμε χρόνια, είναι δυνατόν να δημιουργηθεί μια βάση λύσης με προσέγγιση «win-win».
Οι αμοιβαίες επενδύσεις και το θαλάσιο πάρκο
«Οι δύο χώρες βρίσκονται σε αναζήτηση του τρόπου με τον οποίο τόσο το Αιγαίο όσο και η ηπειρωτική χώρα των δύο χωρών μπορούν να λειτουργήσουν σε μια ευνοϊκή ατμόσφαιρα σε κοινά έργα στην οικονομία, τον τουρισμό και την κοινή ανάπτυξη. Βλέπουμε ότι ο τουρισμός είναι προς το συμφέρον και των δύο χωρών. Από την άποψη αυτή, βλέπουμε ότι οι επιχειρηματίες μας αξιοποιούν όλο και περισσότερο τη θέλησή τους για αμοιβαίες επενδύσεις ” διευκρίνισε μετά τη συνάντηση ο Χακάν Φιντάν.
Ο επικεφαλής της τουρκικής διπλωματίας υπενθύμισε πως ο πρόεδρός Ερντογάν τόνισε ότι πρέπει να καταβληθούν πολύ σοβαρές προσπάθειες για να αυξήσουμε τον όγκο του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών κι έκανε και προτάσεις όπως οι δύο χώρες να μοιραστούν και να προωθήσουν από κοινού την τουριστική αγορά, θέτοντας κοινούς τουριστικούς στόχους».
Το αγκάθι είναι το θαλάσσιο περιβαλλοντικό πάρκο που ανήγγειλε η Αθήνα για το οποίο ο Τούρκος υπουργός ανέφερε πως “δεν πρόκειται για ένα αθώο περιβαλλοντικό σχέδιο στα μάτια μας, ότι αν προχωρήσει, θα μπει σε θέματα που αφορούν την υφαλοκρηπίδα, που είναι μια κόκκινη γραμμή που μας προβληματίζει, και ότι δεν θα το δεχτούμε”.
‘Δεν είναι ζήτημα διαπραγματεύσεων” θα πει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης, αλλά ο Τούρκος υπουργός Εξωτερικών δεν μιλά για διαπραγματεύσεις, αλλά για “κόκκινη γραμμή”. “Υπήρξε επίσης κατανόηση αρχής ότι δεν πρέπει να γίνουν εκατέρωθεν, μονομερή βήματα χωρίς να επιλυθούν αυτά τα προβλήματα”.
Μάλλον ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν κατάλαβε ότι η Τουρκία θέλει “αμοιβαίες επενδύσεις”- “μια βάση λύσης με προσέγγιση «win-win» λέει ο Ερντογάν- αλλά με τη λογική τα δικά μου δικά μου και τα δικά σου “μισά-μισά”.