Σε ανώμαλη πολιτική εξέλιξη οδηγεί η πρόταση Σαμαρά για νέα κυβέρνηση χωρίς τον Τσίπρα

 

Του Γιώργου Λακόπουλου

Ο πρώην πρωθυπουργός  Αντώνης Σαμαράς  πιστεύει ότι αν η  κυβερνητική πλειοψηφία δεν στηρίξει την όποια συμφωνία φέρει η κυβέρνηση στη Βουλή,  υπάρχει  απώλεια της «δεδηλωμένης».  Άρα η κυβέρνηση καταρρέει και πρέπει μια άλλη  να  ζητήσει ην ψήφο της Βουλής, χωρίς τον  σημερινό πρωθυπουργό επικεφαλής της.

Περίεργη πρόταση. Και  πρωτοετή της  Νομικής να ρωτούσε θα του έλεγε ότι εφόσον καταψηφιστεί ένα νομοσχέδιο – και με αυτή τη μορφή εισαχθεί στη  Βουλή η ενδεχόμενη συμφωνία με τους εταίρους- δεν υπάρχει απώλεια της δεδηλωμένης. Πρόσφατο παράδειγμα η ψηφοφορία για την ιθεγένεια.

Για να χαθει η δεδηλωμένη  πρέπει  τουλάχιστον δώδεκα βουλευτές από όσους στηρίζουν την σημερινή κυβέρνηση να αλλάξουν κόμμα. Αν έχει τέτοιες πρωτοβουλίες υπόψη του ο πρώην πρωθυπουργός, αλλάζει το πράγμα.

Αν υποθέσουμε  οτι για  κάποιο λόγο η σημερινή  Βουλή θα κληθεί να δώσει την έγκριση της σε μια νέα κυβέρνηση, ενδεχομένως με νέα κομματική στήριξη, με ποια λογική  δεν θα είναι επικεφαλής  αυτής της κυβέρνησης ο Αλέξης  Τσίπρας που έχει αποσπάσει μόλις πρόσφατα τη λαϊκή εντολή;

Πως είναι δυνατόν από την ίδια Βουλή να αναδειχθεί πρωθυπουργός  κάποιος άλλος και όχι αυτός που συμπυκνώνει  τη λαϊκή ετυμηγορία στο πρόσωπο του;

Πως μπορεί να υπάρξει κυβέρνηση συνεργασίας στην οποία να μετέχει ο  ΣΥΡΙΖΑ ως πρώτο κόμμα, αλλά πρωθυπουργός να μην είναι ο επικεφαλής του;

Η πρόταση του αρχηγού της ΝΔ να  παραμεριστεί ο λαοπρόβλητος πρωθυπουργός , είναι  πρόταση  που πλησιάζει το πραξικόπημα. Και επειδή δεν μπορεί να μην το γνωρίζει αυτό ο Σαμαράς, το ερώτημα είναι γιατί υποβάλει αυτή την πρόταση και κυρίως σε ποιους την υποβάλλει.

Επι πλέον σε τι εξυπηρετεί η διακινηση της ιδέας αλλαδής Πρωθυπουργός την ώρα που ο σημερινός κάτοχος του αξιωμάτος βρίσκεται στην πιο κρίσημη στιγμή των διαπραγματεύσεων με τους εταίρουςτους.  Τι είδους βοήθεια προσφέρει – οπως οφείλει- ο αρχηγός της ΝΔ στον Αλέξη Τσίπρα όταν προσπαθεί να δημιουργήσει την εντύπωση ότι είναι… προς αντικατάσταση; Τι περίεργα κόλπα είναι αυτά  τέτοια ώρα;

Οι μόνοι αρμόδιοι να αποφασίσουν ποιος θα είναι πρωθυπουργός σε ενδεχόμενη νέα κυβέρνηση από τη σημερινή Βουλη είναι οι βουλευτές- μέλη της. Και επειδή οι βουλευτές  είναι κατανεμημένοι σε κόμματα και το κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ  παραμένει ενιαίο  και αδιαίρετο ως πρώτο κόμμα  των τελευταίων εκλογών,  ποιος άλλος εκτός από τον επικεφαλής του θα μπορούσε  να ζητήσει την ψήφο εμπιστοσύνης του  σώματος;

Από αυτή την άποψη  η πρόταση Σαμαρά παραπέμπει σε ιστορικά  προηγούμενα κοινοβουλευτικών μεθοδεύσεων που δεν θα θέλαμε να  ξαναζήσουμε.

Σε ποιον απευθύνεται λοιπόν ο πρώην πρωθυπουργός με αυτή την πρόταση  και τι ζητάει; Αλλαγή κυβέρνησης ή αλλαγή πρωθυπουργού;  Το πρώτο είναι θεμιτό και νομικά δυνατό. Έχει κάθε δικαίωμα να ζητάει αλλαγή κυβέρνησης με εκλογές.  Δεν είναι όμως  θεμιτό να ζητάει αλλαγή πρωθυπουργού.

Ακόμη και αν θέλει να επικαλεστεί το προηγούμενο του 2011, τότε  πρώτα υπέβαλε την  παραίτηση του ο Γ. Παπανδρέου και μετά – και με τη συμμετοχή του – αναζητήθηκε αντικαταστάτης του. Κάτι τέτοιο όμως ο σημερινός πρωθυπουργός δεν φαίνεται διατεθειμένος να το κάνει και δεν  έχει λόγο.

Αν κρίνει ότι η κυβέρνησή του δεν ικανοποιεί μπορεί να την αλλάξει  ή να διευρύνει την κοινοβουλευτική της στήριξη, ή ακόμηκαι  να ζητήσει εκ νέου την εμπιστοσύνη της Βουλής. Αν κρίνει ότι ο ίδιος αμφισβητείται μπορεί να ζητήσει  ανανέωση της εντολής στο πρόσωπό του. Τα υπόλοιπα που κολλάνε;

Από αυτή την άποψη, η πρόταση Σαμαρά  για κυβέρνηση με πρωθυπουργό κάποιον που δεν εξελέγη από το λαό, είναι πρόταση που ανοίγει τον δρόμο στην κοινοβουλευτική ανωμαλία.

Αποτελεί δικαίωμα του Αντώνη Σαμαρά να επιθυμεί την  απομάκρυνση της σημερινής κυβέρνησης και αντικατάσταση του σημερινού πρωθυπουργού. Αλλά  αυτό δεν μπορεί να γίνει χωρίς εκλογές,  τις οποίες, παρ’ όλα αυτά, δεν ζητάει.

Σύμφωνα με το Σύνταγμα για να  πέσει μια κυβέρνηση δύο τρόποι υπάρχουν. Ο πρώτος είναι να καταψηφιστεί στη Βουλή – η κυβέρνηση συνολικά, όχι ένα νομοσχέδιο- και να προκύψει ότι οι βουλευτές που τη στηρίζουν είναι λιγότεροι από την απόλυτη πλειοψηφία. Κάποιοι να τη ρίξουν δηλαδή, όπως έρριξε ο ίδιος ο Σαμαράς την κυβέρνηση Μητσοτάκη. Τέτοιο ενδεχόμενο υπάρχει.

Ο δεύτερος τρόπος είναι να ζητήσει ο Πρωθυπουργός από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να διαλύσει τη Βουλή και να προκηρύξει εκλογές με τη  διαδικασία  που ορίζει Σύνταγμα.

Άλλος τρόπος δεν υπάρχει.

Ενδεχομένως ο  σημερινός επικεφαλής της ΝΔ να  προσφεύγει σε τέτοιου είδους προτάσεις για να θολώσει τα νερά και να διασώσει τη θέση του στο κόμμα του. Αυτό όμως δεν είναι λόγος να παρακαμφθούν τα  πολιτικά και νομικά δεδομένα που διαμόρφωσαν οι εκλογές του Ιανουαρίου.

Μέχρι να γίνουν επόμενες εκλογές η  Βουλή μπορεί να δώσει και άλλες κυβερνήσεις. Σε όλες, όμως, δικαιωματικά τη θέση του  πρωθυπουργού κατέχει ο Αλέξης Τσίπρας. Κάθε άλλη ιδέα είναι εκ του πονηρού.